Depremin Hukuki Boyutlarıyla Değerlendirilmesi

Tamer BUDAK

Uğur AŞKIN

 

İÇİNDEKİLER

TAKDİM . 7

SUNUŞ . 9

ÖNSÖZ. 11

İÇİNDEKİLER. 13

HUKUKİ NETİCELERİ İTİBARİYLE OSMANLI DEVLETİ’NDE DEPREMLER

Ali TURAN

ÖZET  23

GİRİŞ 24

OSMANLI DEVLETİ’NDE BÜYÜK DEPREMLER VE DEPREM İLMİNE YÖNELİK

ÇALIŞMALAR . 27

OSMANLI DEVLETİ’NDE DEPREMLERİN YOL AÇTIĞI HUKUKİ

NETİCELER/MESELELER . 35

Hasar Tespit Çalışmaları ile İdari ve Cezai Müeyyideler .35

Bina/Yapı İnşa Edenin (Mimar ya da Müteahhidin) Sorumluluğu 50

Bina veya Yapı Eseri Malikinin Tazminat Sorumluluğu.55

Kira ve Komşuluk Hukukundan Kaynaklı Meseleler .60

Vakıf Hukukuna İlişkin Meseleler .65

Borçların, Vergilerin ve Diğer Bazı Yükümlülüklerin

Affına/Ertelenmesine/Konulmasına İlişkin Meseleler71

Miras Hukukuna İlişkin Meseleler 75

SONUÇ. 75

KAYNAKÇA. 77

 

14 İçindekiler

 

DEPREMLERİN YABANCILARIN HUKUKİ DURUMUNA ETKİSİ

 

Aynaz UĞUR

ÖZET 85

GİRİŞ 86

İKLİM MÜLTECİLİĞİ89

Kavram. 89

İklim Mültecilerinin Hukuki Statüsü. 92

İklim Mülteciliği Sorununa Yönelik Çözümler 93

Genel Olarak . 93

Cenevre Konvansiyonu Kapsamına Alma 94

Sonuç . 94

TÜRKİYE’NİN SEYRELME POLİTİKASI ve YABANCILARIN İKAMETİ.96

YUKK Kapsamındaki Durum . 96

Genel Olarak . 96

Uzun Dönem İkamet İzni. 97

Seyreltme Politikası ile Gelinen Nokta 99

Seyreltme Politikasının Anayasal Temelleri 100

Uluslararası Hukuk Bağlamında Seyreltme Politikası 102

Suriyelilere Uygulanan Geçici Koruma Statüsü103

Genel Olarak .103

Geçici Koruma Statüsünün Temel Özellikleri 104

Sonuç .106

III. 6 ŞUBAT 2023 TARİHLİ DEPREMLERİN YABANCILAR HUKUKU’NA ETKİSİ .109

Depremlerden Etkilenen Bölgeler, İklim Mülteciliği ve Seyreltme

Politikası.109

Deprem Bölgesinde Yaşayan Yabancıların Hukuki Durumu.110

Sonuç .112

SONUÇ .113

KAYNAKÇA.116

 

İçindekiler 15

 

DEPREMLERİN İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNE ETKİSİ

 

Rümeysa SAVRAN

ÖZET  119

GİRİŞ . 119

DEPREM VE MÜCBİR SEBEP. 121

III. DEPREMİN FESİH HAKLARINA ETKİSİ . 125

Haklı Nedenle Fesih. 125

Zorlayıcı Sebeplerle Fesih . 126

Sağlık Sebepleri ile Fesih. 132

Devamsızlık Nedeniyle Fesih 135

Çalışma Koşullarındaki Değişiklik Nedeniyle Fesih . 138

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Uyarınca İş Sözleşmesinin

İş Sağlığı ve Güvenliği Önlemleri Alınmaması Nedeniyle Fesih. 141

Süreli Fesih 142

Geçerli Sebebe Dayanmak Zorunda Olmayan Fesihler Bakımından. 143

Geçerli Sebebe Dayanmak Zorunda Olan Fesihler Bakımından 144

İşçinin Yetersizliğinden Kaynaklanan Geçerli Nedenler. 145

İşçinin Davranışlarından Kaynaklanan Geçerli Sebepler 150

İşletmenin, İşyerinin veya İşin Gereklerinden Kaynaklanan

Sebepler. 151

Fesih Yasağı . 154

BELİRLİ SÜRENİN SONA ERMESİ 158

III. İKALE. 159

ÖLÜM 160

SONUÇ. 161

KAYNAKÇA. 162

 

16 İçindekiler

 

DEPREMİN TÜRK VERGİ HUKUKUNDAKİ YERİ

 

Tamer BUDAK - Osman Kağan ERGÜR

ÖZET 167

GİRİŞ168

TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE DEPREMLE İLGİLİ KANUNİ DÜZENLEMELER169

Maddi Vergi Hukukunda Deprem 170

Gelir Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler.170

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler171

Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler173

Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler .176

Emlak Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler.177

Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler.180

Diğer Kanunlarda Yer Alan Düzenlemeler.181

Şekli Vergi Hukukunda Deprem .183

Mücbir Sebep183

Terkin 191

Fevkalade Amortisman Uygulaması194

İktisadi Kıymet Değerlemesi Uygulaması 198

III. 6 ŞUBAT DEPREMLERİ SONRASI TÜRK VERGİ SİSTEMİNDE YAPILAN

DÜZENLEMELER.200

SONUÇ.210

KAYNAKÇA.212

 

DEPREMDE BİNALARIN YIKILMASINDAN KAYNAKLI

CEZA SORUMLULUĞUNUN BELİRLENMESİ

 

Uğur AŞKIN

Özet.217

GİRİŞ 218

DEPREMDE BİNALARIN YIKILMASI SURETİYLE OLUŞAN SUÇLARA İLİŞKİN GENEL

AÇIKLAMALAR.221

KASTEN ÖLDÜRME VE YARALAMA 224

 

İçindekiler 17

III. İHMAL SURETİYLE ÖLDÜRME VE YARALAMA  228

TAKSİRLE ÖLDÜRME VE YARALAMA 230

DOLANDIRICILIK SUÇU 235

GENEL GÜVENLİĞİN KASTEN VEYA TAKSİRLE TEHLİKEYE SOKULMASI SUÇU 237

VII. GÖREVİ KÖTÜYE KULLANMA SUÇU . 240

SONUÇ. 244

KAYNAKÇA. 248

DEPREM ZAMANINDA İŞLENEN HIRSIZLIK SUÇLARI VE CEZA SORUMLULUĞU

Burak BİLGE

 

ÖZET  251

GENEL OLARAK 254

KAVRAMLAR . 256

Doğal Afet 256

Genel Felaket. 258

Sosyal Olaylar 258

III. SUÇUN MADDİ UNSURLARI. 258

Fail . 258

Mağdur 260

Suçun Konusu 261

Taşınır Mal 262

Eşyanın Başkasına Ait Olması . 266

Hareket (Fiil) 268

TCK m. 142/1-d Bakımından. 270

TCK m. 142/2-c Bakımından . 274

III. SUÇUN MANEVİ UNSURLARI . 276

Kastın Var Olması 276

Yarar Sağlama Maksadının Varlığı . 277

HUKUKA AYKIRILIK UNSURU . 279

KUSURLULUĞU ETKİLEYEN NEDENLER. 284

 

18 İçindekiler

SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ .289

Teşebbüs289

İştirak .290

İçtima .290

VII. CEZAYI HAFİFLETEN ŞAHSİ NEDENLER VE ŞAHSİ CEZASIZLIK NEDENLERİ297

VIII.MUHAKEMEYE İLİŞKİN HUSUSLAR.298

SUÇUN BENZER SUÇLARLA MUKAYESESİ .298

SONUÇ .301

KAYNAKÇA.302

 

DEPREMDE MEYDANA GELEN ÖLÜMLERİN USULSÜZ

ÖLÜ GÖMÜLMESİ SUÇU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

 

Korhan YEĞRİM

ÖZET 305

GİRİŞ 306

GENEL AÇIKLAMALAR307

KORUNAN HUKUKİ DEĞER.309

III. TİPİKLİĞİN OBJEKTİF UNSURLARI.309

Suçun Faili, Mağduru ve Konusu309

Fiil 311

Türk Ceza Kanunu’na Göre Usulsüz Ölü Gömülmesi Suçunu

Oluşturan Hareketler 311

Ölü Gömülmesine Ayrılan Yerlerden Başka Yerlerde Ölü

Gömülmesi .311

Ölü Gömülmesine Ayrılan Yerlerden Başka Yerlerde Ölü

Gömdürülmesi313

1593 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununa Göre Ölü Gömülmesi

Kabahati 315

Defin Ruhsatı Alınmaksızın Bir Ölünün Gömülmesi315

Defin Ruhsatı Alınmasına Rağmen Ölü Defnedilmesi için

Özgülenen Yerlerin Dışında Ölünün Gömülmesi 317

Olağanüstü Hallerde Cumhurbaşkanı Kararı ile Yapılan Defin

İşlemleri318

 

İçindekiler 19

Tipikliğin Sübjektif Unsuru (Manevi Unsur). 319

Hukuka Aykırılık Unsuru 320

SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ. 322

Teşebbüs . 322

İştirak. 323

İçtima. 324

SUÇUN YAPTIRIMI VE KOVUŞTURMA USULÜ 325

SONUÇ. 331

KAYNAKÇA. 333

 

HASARLI BİNALARIN YIKIMI ESNASINDA

 

MEYDANA GELEN ZARARLARIN CEZA HUKUKU BAKIMINDAN İNCELENMESİ

Fatma Dilan TOPUZ

ÖZET  335

GİRİŞ 336

Genel Olarak . 337

Bina Yıkımına İlişkin Mevzuatın İncelenmesi . 338

III. Ceza Hukuku Açısından Gündeme Gelebilecek Suçlar . 340

Kasten veya Taksirle Öldürme veya Kasten Öldürmenin İhmali

Davranışla İşlenmesi Suçlarının Oluşması İhtimali (TCK m. 81, 82, 83,

85) . 340

Kasten veya Taksirle Yaralama, Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama

ve Kasten Yaralamanın İhmali Davranışla İşlenmesi Suçlarının Oluşması

İhtimali (TCK m. 86, 87, 88, 89) . 355

Mala Zarar Verme Suçunun Oluşması İhtimali (TCK m. 151). 358

Genel Güvenliğin Kasten veya Taksirle Tehlikeye Sokulması Suçlarının

Oluşması İhtimali (TCK m. 170, 171) . 361

İnşaat ve Yıkımla İlgili Emniyet Kurallarına Uymama Suçunun Oluşması

İhtimali (TCK m. 176). 363

Çevrenin Kasten veya Taksirle Kirletilmesi Suçlarının Oluşması İhtimali

(TCK m. 181, 182)  367

Görevi Kötüye Kullanma Suçunun Oluşması İhtimali (TCK m. 257). 372

İçtima. 376

 

20 İçindekiler

SONUÇ .378

KAYNAKÇA.381

TÜRK ANAYASA DÜZENİNDE OLAĞANÜSTÜ HAL VE DEPREMLER

Kürşat AKÇA

ÖZET 383

GİRİŞ 383

OLAĞANÜSTÜ HAL (OHAL) KAVRAMI VE DEPREMLER .385

TÜRK HUKUK DÜZENİNDE OHAL’İN ANAYASAL VE YASAL DAYANAKLARI388

III. GENEL HATLARIYLA OHAL KARARININ UNSURLARI391

Sebep Unsuru 391

Genel Olarak .391

OHAL’in Sebebi Olarak Tabii Afetler ve Depremler.392

Yetki Unsuru 393

OHAL Kararının TBMM’de Onaylanması394

Süre Unsuru .395

Yer Unsuru .397

OHAL Kararı ve TBMM’nin OHAL’e İlişkin Kararlarının Denetimi.397

OHAL KARARININ UYGULAMASI VE İZLENMESİ .399

OHAL Uygulaması 399

OHAL Uygulamalarının Koordinasyonu ve İzlenmesi .400

OHAL Organlarının Kararlarının Denetimi400

OHAL İLANININ SONUÇLARI.401

Vatandaşlara Para Mal ve Çalışma Yükümlülüğü Getirilmesi 401

Para Yükümlülüğü .402

Mal Yükümlülüğü 402

Çalışma Yükümlülüğü404

Temel Hak ve Hürriyetlerin Kısmen veya Tamamen Durdurulması .405

OHAL Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 409

Genel Olarak .409

 

İçindekiler 21

Olağanüstü Hal Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Unsurları . 410

Yetki Unsuru 410

Yer ve Süre Unsuru 410

OHAL CBK’larının TBMM’de Onaylanması . 412

Konu. 414

OHAL Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Denetimi 415

OHAL Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle Kanuni Düzenleme

Yapılıp Yapılamayacağı Meselesi  416

FİİLİ OLAĞANÜSTÜ HAL REJİMİ OLARAK 7269 SAYILI KANUN VE GENEL HAYATA

ETKİLİ AFET BÖLGESİ KAVRAMI . 417

VII. 6 ŞUBAT KAHRAMANMARAŞ DEPREMLERİ VE 6785 SAYILI OHAL KARARI. 420

6785 Sayılı OHAL Kararı . 420

6785 ayılı OHAL Kararının OHAL’in Unsurları Açısından

Değerlendirilmesi  421

6785 Sayılı OHAL Kararının Uygulanması ve Sonuçları 423

OHAL Kararının Uygulanması 423

OHAL Kararının Sonuçları . 424

OHAL Kararı Sonrasında Yürürlüğe Giren CBK’lar. 424

Yürürlüğe Giren OHAL CBK’ları 424

Değerlendirme. 430

SONUÇ. 433

KAYNAKÇA. 435

KENTSEL DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE GÖRÜLECEK İPTAL DAVALARINDA

 

DAVA AÇMA SÜRESİ SORUNSALI

 

Murat Buğra TAHTALI

ÖZET  437

GİRİŞ 438

KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI VE AFET PLANLAMASI DÖNGÜSÜNDEKİ YERİ . 439

Kentsel Dönüşüm Kavramı 439

Afet Planlaması Döngüsü ve Kentsel Dönüşümün Bu Döngüdeki Yeri 440

 

22 İçindekiler

İDARİ YARGIDA GÖRÜLECEK KENSTEL DÖNÜŞÜM DAVALARININ YARGILAMA

SÜREÇLERİ .441

İdari Yargıda Görülecek Kentsel Dönüşüm Davaları Hakkında Genel

Bilgilendirme441

Kentsel Dönüşüm İşlemlerine Karşı Açılacak İptal Davalarında İlk

Derece Yargılaması Süreçleri .443

İlk İnceleme Aşaması.443

Esas İncelemesi Aşaması .446

Dosyanın Tekemmülü Aşaması .449

Hüküm.451

III. KENTSEL DÖNÜŞÜM DAVALARINDA DAVA AÇMA SÜRECİ SORUNSALI451

İdari Davalarda Dava Açma Süreleri Hakkında Genel Bilgiler 451

İdari Davalarda Genel Dava Açma Süreleri .451

İdareye Yapılan Başvuruların Dava Açma Sürelerine Etkisi .453

İYUK Geçici 11. Madde Düzenlemesi Sonrasında Kentsel Dönüşüm

Davalarında Dava Açma Süresine Getirilen Özel Düzenleme 457

İYUK Geçici 11. Madde Düzenlemesinin Hukuki Statüsü .464

SONUÇ .468

KAYNAKÇA.469

DEPREM SONRASI ENKAZ KALDIRMA FAALİYETLERİ SIRASINDA

ORTAYA ÇIKAN ASBEST VE İDARENİN SORUMLULUĞU

 

Hilal ALBAL ULAŞ

ÖZET 471

GİRİŞ 472

ASBEST VE TEHLİKELERİ .475

DEPREM VE İDARENİN SORUMLULUĞU.478

III. DEPREM SONRASI ENKAZ KALDIRMA FAALİYETLERİNDE ASBEST TEHLİKESİ VE

İDARENİN SORUMLULUĞU489

SONUÇ .498

KAYNAKÇA.500