%3
Trafik Kazalarında Tazminat ve SigortaHukuk ve Ceza Sorumluluğu
Basım Tarihi
2023-04
Sayfa Sayısı
1488
Kapak Türü
Cilt
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750284069
Boyut
16x24
Baskı
4
1.635,00 TL
1.585,95 TL
(Bu ürünü aldığınızda 1585 puan kazanacaksınız)
1585
Çelik Ahmet ÇELİK
İÇİNDEKİLER
Dördüncü Baskıya Önsöz
V
Üçüncü Baskıya Önsöz
VII
İkinci Baskıya Önsöz
IX
Birinci Baskının Önsözü
XI
Giriş
GENEL OLARAK TRAFİK KAZALARI
I– TANIMLAR
1
1– Trafik kazası tanımı
1
2– Trafik kazası sayılmanın koşulları
1
3– Trafik kazalarıyla ilgili bazı tanımlar
1
II– TRAFİK KAZASI TÜRLERİ
4
1– Araç türüne göre trafik kazaları
4
2– Zarar türüne göre trafik kazaları
4
3– Kaza yerine göre trafik kazaları
5
4– Oluş biçimlerine göre trafik kazası türleri
5
5– Sürücülere göre kaza türleri
6
6– Sorumluluklara göre kaza türleri
7
7– Trafik kazası sayılmayan ve sayılmaması gereken olaylar
7
8– Yasalara göre trafik kazası türleri
8
III– ZARAR SORUMLULARI
8
Birinci Bölüm
KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI
I– YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
11
1– Kaza karayollarında meydana gelmelidir
11
2– Karayolu sayılan ve yasa kapsamında bulunan yerler
11
3– Karayollarının sınırı
12
4– Uygulamada duraksama yaratan olaylar ve yerler
13
5– Karayolu sayılmayan ve Yasa’nın uygulanmayacağı yerler
15
6– Karayoluyla bağlantısı olmamasına karşın, Yasa kapsamında olan yerler
16
II– MOTORLU ARAÇLAR BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
16
1– Motorlu araç tanımı
16
2– Motorlu araç sayılmanın koşulları
16
a) Kendi itici gücü ile çalışması
17
b) Bir yerden bir yere gidebilmesi
17
c) Toprak üzerinde hareket etmesi
18
3– Yasa kapsamındaki motorlu araçlar
18
4– Yasa kapsamında olması gereken motorlu araçlar
19
İkinci Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER
I– GENEL OLARAK
21
1– Yasal düzenlemeler
21
2– Araç sahibi ve işleten sayılmanın koşulları
22
3– Sorumluluk koşulları
23
4– Sorumluluk nedenleri
23
II– İŞLETENLER
24
1– Araç sahibi
24
2– İşyerlerinde kullanılan araçların sahip ve işletenleri
24
3– Personel taşıma araçlarının işletenleri
24
4– Ticari amaçla motorlu araç işletenler
25
5– Yolcu taşımacılarının “taşımacı” ve “işleten” olarak sorumlulukları
25
6– Mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen ile ariyet veya rehin alan kişilerin “işleten” sayılması
27
7– Uzun süreli araç kiralamada kiracının “işleten” olarak sorumluluğu
27
III– İŞLETENİN BELİRLENMESİ
31
1– Araç sorumlularının belirlenmesi
31
2– Araçların trafik siciline tescil ettirilmesi zorunluluğu
35
3– Araçların satış ve devirlerinde araç sahibi veya işletenin belirlenmesi
36
4– Resmi satış yapılmadan işleten sıfatının alıcıya geçmesi (ayrık durum)
39
5– İcra yoluyla araç satışlarında alıcının sorumluluğunun başlangıcı
40
6– Araçlara konulan hacizlerin ve satışların geçerliği
41
7– Araç devirlerinin sigortacıya bildirilmesi
42
8– Miras ortaklığında “işleten” sıfatı
45
Üçüncü Bölüm
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLERİN SORUMLULUĞU
I– GENEL OLARAK
47
1– Yasal düzenlemeler
47
2– Sorumluluk nedenleri
47
3– Sorumluluk koşulları
48
II– MOTORLU ARACIN İŞLETİLMESİ
48
1– Yasa hükmü ve motorlu araç işletenlerin sorumluluğu
48
2– Motorlu aracın işletilmesi
50
a) Makine tekniği (mekanoteknik) görüşü
51
b) Trafiğe çıkarma (trafik tekniği) görüşü
53
5– Motoru çalışan ve trafiğe çıkarılan her araç, hareket halinde olsun olmasın, her durumda “işletilme” halindedir
55
III– SORUMLULUĞUN HUKUKSAL NİTELİĞİ
65
1– Tehlike sorumluluğu
65
2– İşletme tehlikesi ve işletme sorumluluğu
66
3– İşletenin sorumluluğuna ilişkin 85. maddenin 3. fıkrası hakkında
68
IV– SORUMLULUK KOŞULLARI
68
1– Zarar, “işletilme halinde” olan bir motorlu araçtan kaynaklanmalıdır
68
2– Zararı doğuran motorlu araç “işletilme” halinde olmalıdır
69
3– Motorlu araçtan kaynaklanan bir “zarar” doğmuş olmalıdır
70
4– Zarar, sürücünün veya yardımcı kişilerin kusurundan kaynaklanmalıdır
70
5– İşleten, araçtaki bozukluktan (teknik arızadan) sorumludur
72
6– İşleten (taşımacı), “işletme kusurlarından” sorumludur
75
7– İşleten, imalât hatalarından sorumlu tutulabilir mi?
75
8– Motorlu araç işletilmesinin ağır ve tehlikeli işlerden olması nedeniyle, işletenlerin (işveren olarak) önlem alma yükümlülükleri
76
9– İşletenlerin, araç sürme sürelerine uyulmasını sağlama yükümlülükleri
76
10– İşletenin, motorlu aracın işletilmesi sırasında, çalışanların birbirlerine verdikleri zarardan “işveren” olarak sorumluluğu
77
11– İşletenin “taşımacı” olarak, yolcuların birbirlerine verdikleri zarardan sorumluluğu
77
V– İŞLETEN GİBİ SORUMLU OLANLAR
78
1– Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar (Genel olarak)
78
2– Oto servis ve tamirhane sahiplerinin sorumlulukları
79
3– Galeri sahibinin, satış için bırakılan araçtan dolayı sorumluluğu
82
4– Otoparka ve garaja bırakılan araçlardan sorumluluk
83
5– Oto kiralama şirketlerinin “işleten” olarak sorumluluğu
86
6– Yarış düzenleyicilerinin sorumluluğu
88
7– Devlet ve kamu kurumlarının sorumlulukları
89
8– Motorlu aracı çalan veya gaspeden kişiler
89
9– Sürücü kursu işletenin ve eğitmenlerin sorumlulukları
90
VI– ÖZEL SORUMLULUK DURUMLARI
90
1– İşletenin, kazadan sonraki yardım çalışmalarına katılanların uğradıkları zararlardan sorumluluğu
90
2– İşletenlerin üçüncü kişilerin zararından ortaklaşa sorumlulukları
92
3– İşletenlerin birbirlerinin zararlarından sorumlulukları
93
4– Karayolunda çekilen araçlardan sorumluluk
94
5– Bagaj ve benzeri eşya dışındaki eşyalardan sorumluluk
95
6– İşletenin araç malikine karşı sorumluluğu
97
7– Hatır taşıması ile hatır için kullanma ve kullandırmada sorumluluk
98
8– Çalınmış ve gasbedilmiş araca bilerek binene karşı sorumluluk
101
9– Yarışta, yarışçı ve yardımcısı ile araç zararlarından sorumluluk
101
VII– UYGUN NEDENSELLİK BAĞI
101
1– Sorumluluk için uygun nedensellik bağının gerekliliği
101
2– Genel olarak kaza nedenleri
102
3– Uygun nedensellik bağının kolayca belirlenemediği olaylar
103
4– Dış etkenlerin kazaya neden olması durumunda, işleten ve sürücünün sorumluluğu yönünden “nedensellik bağı”nın kesilmesi
104
5– Kasıtlı eylemlerde işletenin sorumluluğu yönünden nedensellik bağının kesileceği; “kasıt” ve “kaza” kavramlarının bir arada olamayacağı görüşü
106
VIII– İŞLETENİN SORUMLULUKTAN KURTULUŞ NEDENLERİ
108
1– Yasal düzenlemeler
108
2– Sorumluluktan kurtuluş koşulları
109
3– İşleteni sorumluluktan kurtaran genel kurtuluş nedenleri
110
a) Zarar görenin tam ve ağır kusuru
110
b) Üçüncü kişinin tam kusuru
111
c) Zarar görenin ve üçüncü kişinin ortaklaşa kusuru
112
d) İşleteni sorumluluktan kurtaran üçüncü neden: Mücbir sebep
112
4– Aracın çalınmasında işletenin kusuru yoksa, sorumlu tutulamaz
115
5– Gasp ve soygun olaylarında taşımacının sorumluluğu
116
IX– İŞLETENİN, SORUMSUZLUĞUNU KANITLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
117
1– İşletenin, sorumluluktan kurtulabilmesinin koşulları
117
2– İşletenin “taşımacı” olarak “işletme kusurları”
118
3– İşletenin “işveren” olarak önlem alma yükümlülükleri
121
X– SORUMLULUĞUN AZALTILMASI VE KALDIRILMASI YASAĞI
125
1– Genel olarak
125
2– Karayolları Trafik Kanunu’nun sözleşme yasağına ilişkin hükümleri
126
3– Türk Ticaret Kanunu’nun sözleşme yasağına ilişkin hükümleri
127
XI– TAŞIMACININ “İŞLETEN” OLARAK SORUMLULUĞU
129
1– Motorlu araç işleten olarak
129
2– Motorlu araç işletenin “taşımacı” olarak yolculara karşı sorumluluğu
130
3– Taşımacının, yolcuların birbirlerine verdikleri zarardan sorumluluğu
132
XII– İŞLETENLERİN “İŞVEREN” OLARAK SORUMLULUKLARI
133
Dördüncü Bölüm
İŞLETEN VE SÜRÜCÜ DIŞINDA KAZA SORUMLULARI
I– YAYALAR
137
1– Genel olarak yayaların sorumlukları
137
2– Yasada ve Yönetmelikte yayalara ilişkin kurallar
137
3– Yayaların trafikte tehlike yaratması ve kusur değerlendirmesinde yanılgılar
138
4– Yayaların ceza sorumlulukları
139
II– MOTORSUZ TAŞIT VE BİSİKLET SÜRÜCÜLERİ
142
1– Yasa hükmü
142
2– Kurallar
142
3– Seyyar satıcılar
142
III– YOLCULAR
143
1– Yolcuların sorumlulukları
143
2– Hatır yolcuları
143
IV– HAYVAN TUTUCUNUN SORUMLULUĞU
143
1– Borçlar Kanunu’na göre
143
2– Türk Ceza Kanunu’na göre
144
3– Trafik Kanunu’na göre
144
V– EV BAŞKANI İLE VELİ VE VASİNİN SORUMLULUĞU
144
1– Yasa hükmü
144
2– Çocukların ve ayırtım gücünden yoksun olanların kazaya karışmaları durumunda kimlerin ve nasıl dava edilmeleri gerektiği hakkında
145
VI– İMALATÇININ SORUMLULUĞU
145
VII– BİNA VE YAPI ESERİ MALİKİNİN SORUMLULUĞU
146
1– Borçlar Yasasına göre
146
2– Ceza Yasasına göre
146
3– Trafik Yasasına göre
147
VIII– SİGORTACININ SORUMLULUĞU
148
1– Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası
148
2– İsteğe bağlı sorumluluk sigortası
148
3– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası
148
4– Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası
149
5– Güvence Hesabının sorumluluğu
150
6– Uluslararası Yeşil Kart (Green Card) Sigorta Poliçesi
151
7– Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası
152
8– Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi
153
9– Ferdi Kaza Sigortası
153
10– Karayolu turist taşıma araçları zorunlu sigortaları
153
Beşinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ORTAKLAŞA VE ZİNCİRLEME SORUMLULUK
I– KONUYA GİRİŞ
155
1– Trafik kazalarında sorumluluk ve sorumlular
155
2– Ortaklaşa sorumlulukta zarar görenlerin hakları
155
3– Ortaklaşa sorumluların birbirlerine dönme (rücu) hakları
156
II– YASALAR VE TANIMLAR
156
1– Türk Borçlar Kanunu hükümleri
156
2– Önceki Borçlar Kanunu hükümleri
158
3– Karayolları Trafik Kanunu
159
4– Ortaklaşa sorumlulukta sorumlu tipleri
160
5– Ortaklaşa sorumlulukta kavram arayışı
160
6– İki sorumluluk türü arasındaki farklar
161
III– ORTAKLAŞA SORUMLULUKLARIN İNCELENMESİ
163
1– Birden çok kişinin birlikte bir zarara neden olmaları
163
2– Aynı zarardan birden çok kişinin değişik nedenlerle ortak sorumluluğu
166
IV– ALACAKLININ SORUMLULUKLARI
168
1– Alacaklı diğerlerinin zararına olarak borçlulardan birinin durumunu iyileştirirse, bunun sonuçlarına katlanır
168
2– Alacaklının, aynı zarardan, değişik hukuksal nedenlerle, ortak sorumlulardan biri hakkında feragati farklı sonuçlar doğurur
169
3– Alacaklının borçlulardan biriyle yaptığı ibra sözleşmesinin etkileri
170
V– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA DIŞ İLİŞKİ – İÇ İLİŞKİ
171
1– Genel olarak
171
2– Dış ilişki
171
3– İç ilişki
177
a) İç ilişkide, birden çok kişinin birlikte zarara neden olmaları durumunda, zararın paylaştırılması ve rücu koşulları
178
b) İç ilişkide, aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta rücu koşulları
180
aa) Ortak defiler
181
bb) Kişisel defiler
182
c) Aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta, ortakların birbirlerine karşı yükümlülükleri
183
d) Trafik–iş kazalarında, Kurum’un rücu alacağı ve iç ilişki uygulaması
184
VI– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA KUSUR DEĞERLENDİRMESİ
187
1– Zarar görenin kusuru yoksa, sorumlular arasındaki kusur oranlarının ayrıntılarıyla belirlenmesi gerekmez
187
2– Ortaklaşa sorumluların ayrı ayrı zararın tamamından sorumlu tutulmaları gerekirken, kusur oranlarına göre tazminat ödenmesine karar verilmesinin yanlış olduğuna ilişkin karar örnekleri
188
3– Sigorta şirketlerinin, sigortalısının kusuruna göre değil, ortaklaşa sorumluluk kurallarına göre tazminat ödeme yükümlülüğü
192
VII– İÇ İLİŞKİDE RÜCUNUN KAPSAMI VE ZAMANAŞIMI
193
1– Türk Borçlar Kanunu 73. maddesine göre rücu zamanaşımı
193
2– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları
193
3– Dönme (rücu) hakkının kapsamı
194
4– Rücu edilebilecek miktar
195
5– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar
196
6– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi
197
7– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı
197
Altıncı Bölüm
DEVLETİN TRAFİK KAZALARINDAN KAMUSAL SORUMLULUĞU
I– GENEL OLARAK
201
1– Hizmet kusuru nedeniyle sorumluluk
201
2– Yasal düzenlemelerde ve denetimlerde yetersizlik
201
II– DEVLETİN TRAFİK KAZALARINDAN SORUMLULUĞU
202
1– Trafik kazalarından dolayı Devlet sorumlu tutulabilir mi ?
202
2– Devletin Anayasal sorumluluğu
203
3– Ulaşım politikaları ve hizmet kusurları
203
III– KAMU KURULUŞLARININ SORUMLULUĞU
206
1– Kamu yapılarından sorumluluk
206
2– Karayolları İdaresinin sorumluluk ve yükümlülükleri
206
3– Karayolu yapım, bakım ve onarım çalışmalarından sorumluluk
207
4– Emniyet Genel Müdürlüğü’nün ve trafik kuruluşlarının görev ve yetkileri
209
5– Belediyelerin sorumluluk ve yükümlülükleri
210
6– Yolcu taşımada Devletin sorumluluk ve yükümlülükleri
210
7– Yabancı plakalı araçlardan sorumluluk
212
8– Sigortasız olarak yurda giren yabancı plakalı araçlardan ilgili Bakanlığın sorumlu olduğuna ve tazminat istenebileceğine ilişkin üç karar örneği
215
9– Sigortasız yabancı plakalı araçların neden olduğu kazalardan dolayı ilgili Bakanlıklara karşı nasıl dava açılacak
218
IV– DEMİRYOLLARI İDARESİNİN SORUMLULUĞU
219
1– Genel olarak
219
2– Trenlerle taşınan yolculara ve eşya sahiplerine karşı sorumluluk
220
3– Demiryolları İdaresinin üçüncü kişilere karşı sorumluluğu
220
4– DDY’nin genel hükümlere göre sorumluluğu
224
5– Demiryollarıyla ilgili ceza sorumluluğu
224
V– ÖZEL SORUMLULUK HALLERİ
224
1– Görevi sırasında trafik kazası geçiren kamu çalışanlarından dolayı Devletin kusursuz sorumluluğu
224
2– Trafik kazası nedeniyle açılan tazminat davasının geç sonuçlanması “hizmet kusuru” sayılabilir mi?
225
VI– DANIŞTAY KARARLARI
226
1– Karayolu yapım ve bakımından sorumlulukla ilgili kararlar
226
2– Trafik işaret ve uyarı levhalarından sorumluluk
228
3– İdarenin yol ve trafik güvenliğini sağlama yükümlülüğü
231
4– Trafik tesçil kayıtlarından sorumluluk
233
5– Yabancı plakalı araçların sigortasız yurda girmesinden sorumluluk
234
6– Görevi sırasında trafik kazası geçirenlere ilişkin Danıştay kararları
235
Yedinci Bölüm
TRAFİK SUÇLARI
I– TANIMLAR VE KAVRAMLAR
239
1– Trafik suçları
239
2– Eylem biçimlerine göre trafik suçu türleri
239
a) Kurallara aykırı eylem ve işlemler
239
b) Tehlike suçları
239
c) Zarar suçları
240
3– Ceza Yasasına göre suç türleri
241
a) Kasıtlı suç
241
b) Taksirli suç
241
c) Taksirin türleri
241
d) Taksirli suçlarda “kusur” koşulu
242
e) Taksirli suçlarda ceza verilemeyecek veya ceza indirimi yapılacak durumlar
243
4– Şikâyete bağlı olan–olmayan suç ayrımı
243
5– Şikâyet süresi
244
6– Şikâyetten vazgeçmenin ceza kovuşturmasına etkisi
244
7– Şikâyetten vazgeçmenin hukuk davasına etkisi
244
II– CEZA SORUMLULUĞUNDA NEDENSELLİK BAĞI
245
1– Cezalandırma koşulu
245
2– Öne geçen neden
246
3– Önceki ve sonraki olaylar arasında nedensellik bağı kurulabilen durumlar
247
4– Ortak kusurlarda nedensellik bağı
247
III– TRAFİK SUÇLARI
248
1– Karayolları Trafik Kanunu’nda trafik suçları
248
2– Türk Ceza Kanunu’na göre trafik suçları
249
3– Kasıtlı suçlar trafik suçu değil, adi suçtur
249
IV– TRAFİK SUÇLULARI
251
1– Sürücüler
251
2– Yayaların ceza sorumlulukları
258
3– İşletenlerin ceza sorumlulukları
264
4– Hayvan tutucuların ceza sorumlulukları
266
5– Yapı ve tesis sahiplerinin ceza sorumlulukları
267
V– TAKSİRLE ÖLDÜRME SUÇU
269
1– Taksirli suç
269
2– Taksirle öldürme suçu
270
3– Taksirli suçlarda “kusur” koşulu
270
4– Taksirle öldürme suçunun özellikleri
270
5– Trafik kazalarında “kast” veya “olası kast” söz konusu olabilir mi?
271
6– Aile bireylerinin ölümü halinde ceza verilmemesi
272
VI– TAKSİRLE YARALAMA SUÇU
272
1– Trafik kazalarında taksirle yaralama
272
2– Taksirle basit yaralama (m.89/1)
273
3– Taksirle ağır yaralama (m.89/2)
273
4– Taksirle yaralamanın çok ağır sonuçlar doğurması (m.89/3)
274
5– Birden çok kişinin yaralanması
275
6– Taksirle yaralama suçunun şikâyete bağlı olması
276
7– Trafik kazasında yaralama, “kast” veya “olası kast” olarak nitelenebilir mi ?
277
8– Sonucu nedeniyle ağırlaşmış suç
279
9– Aile bireylerinin yaralanması halinde ceza verilmemesi
279
VII– TRAFİK GÜVENLİĞİNİ TEHLİKEYE SOKMA SUÇLARI
279
1– Genel olarak
279
2– Ulaşım güvenliğini tehlikeye sokma suçu
282
3– Tehlikeli biçimde araç kullanma suçu
285
4– Alkol ve uyuşturucu madde etkisiyle araç kullanma
287
Sekizinci Bölüm
TRAFİK KURALLARI
I– GENEL OLARAK
299
1– Trafik kurallarının önemi ve işlevi
299
2– Genel olarak trafik kuralları
299
II– KURALLARA İLİŞKİN AYRINTILI AÇIKLAMALAR
301
1– Karayollarında trafik akışına uyma kuralları
301
2– Trafik işaretlerine uyma kuralları
301
3– Alkollü, uyuşturucu, keyif verici maddelerin etkisi altında araç sürme yasağı
302
4– Taşıt kullanma sürelerine uyma zorunluluğu
304
5– Hız sınırlarına uyma zorunluluğu
305
6– Dönüş kurallarına uyma zorunluluğu
306
7– Geçme kural ve yasaklarına uyma zorunluluğu
307
8– Şerit izleme, gelen trafikle karşılaşma, araçlar arasındaki mesafe, yavaş sürme ve geçiş kolaylığı sağlama kuralları
308
a) Şerit ileme
308
b) Gelen trafikle karşılaşma
308
c) Araçlar arasındaki mesafe
309
ç) Yavaş sürme ve yavaşlama
309
d) Geçiş kolaylığı sağlama
309
9– Kavşaklarda geçiş önceliğine ilişkin kurallar
309
10– İndirme ve bindirme kuralları
310
11– Duraklama ve park etme kuralları
310
12– Araçların ışıklandırılması kuralları
312
13– Araçların sürülmesi sırasındaki zorunluluklar ve yasaklar
312
14– Araçların yüklenmesine ilişkin kurallar
313
15– Bisiklet, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerinin” uyacakları kurallar
314
16– Araç manevralarında uygulanacak kurallar
314
17– Yayaların uyacakları kurallar
315
18– Hayvanla çekilen, elle sürülen araçlara ilişkin kurallar
316
19– Yarış ve koşulara ait kurallar
317
20– Geçiş üstünlüğüne sahip araçlar ve sürme kuralları
318
21– Ses, Müzik, Görüntü ve Haberleşme Cihazlarının Kullanılması
319
22– Tedbirsiz ve saygısız araç sürme
320
23– Demiryolu geçitlerine ilişkin kurallar
320
24– Çocuk, hasta ve sakat taşıtları, gözleri görmeyen yayalar, yürüyüş kolları
321
25– Sürücülerin ve yolcuların koruyucu tertibat kullanma zorunluluğu
321
26– Park ücretinin alınması, araçların çektirilmesi ve kaldırılması ile muhafazası
322
III– TRAFİK KAZALARINA İLİŞKİN KURALLAR
323
1– Trafik kazalarına karışanlar ile ilgili kurallar
323
2– Trafik kazalarında yükümlülük
324
3– Trafik kazalarında sürücü kusurlarının tespiti ve asli kusur sayılan haller
324
4– Sürücü kusurlarının tesbiti
325
Dokuzuncu Bölüm
TRAFİK KAZALARINA EL KOYMA KOVUŞTURMA VE
CEZA YARGILAMASI
I– TRAFİK KAZASI
327
1– Motorlu araçların karıştığı kazalar
327
2– Motorlu taşıtların karışmadığı kazalara “trafik kazası” denilmemesi
327
3– Trafik kazası sayılmanın koşulları
328
II– TRAFİK KAZASINA EL KONULMASI
328
1– Kolluk güçlerinin ve trafik görevlilerinin yapmaları gerekenler
328
2– Trafik kazalarına el koyanların görev ve yetkileri
329
3– Trafik kazası tespit tutanağının düzenlenmesi
330
4– Trafik kazası tespit tutanağında kusuru etkileyecek açıklamalar hakkında
331
5– Kaza tutanaklarında aşağıdaki bilgilere yer verilmelidir
332
6– Kaza inceleme görevlileri ve bilirkişiler
332
III– SAVCILIK SORUŞTURMA AŞAMASI
333
1– Soruşturma işlemleri
333
2– Kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin karar ve itiraz yolu
334
3– Kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen durumlar
334
4– Savcılıkça, kaza yapan aracın trafik kaydına şerh düşülmesi
335
5– Kovuşturma aşamasında bilirkişi görevlendirme ve kusur raporu alınması
336
IV– CEZA DAVASI AŞAMASI
337
1– Ceza davasının açılması
337
2– Görevli mahkemeler
337
3– Suçlara uygulanan cezalar
338
V– SÜRÜCÜ BELGELERİNİN GERİ ALINMASI
339
1– Sürücü belgelerinin geçici olarak geri alınması
339
2– Çeşitli suçlardan mahkûm olanların sürücü belgelerinin geri alınması
340
3– Alkollü sürücülerin belgelerinin geri alınması
340
4– Uyuşturucu ve uyarıcı maddeler alan sürücülerin belgelerinin geri alınması
341
VI– CEZA DAVALARINDA KUSUR İNCELEMESİ
341
1– Bilirkişi atanması
341
2– Bilirkişi olarak atanabilecekler
342
3– Kusur değerlendirmesi
344
Onuncu Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA CEZA–HUKUK İLİŞKİSİ
I– GENEL OLARAK
347
1– Cezada ve hukukta eylemin niteliği
347
2– Haksız eylemden doğan tazminat davalarında ceza–hukuk ilişkisi
347
II– CEZA MAHKEMESİ KARARLARININ HUKUK MAHKEMESİNE ETKİSİ
349
1– Kesin hüküm yönünden
349
2– Kesin kanıt olma yönünden
350
3– Zamanaşımı yönünden
351
4– Bekletici sorun yönünden
351
5– Ceza davasında alınan bilirkişi raporu yönünden
352
III– HUKUK HAKİMİNİN CEZA MAHKEMESİ KARARLARI KARŞISINDA DURUMU
353
1– Hukuk Hakimini bağlayan kararlar
354
2– Hukuk Hakimini bağlamayan kararlar
359
3– Hukuk hakiminin eylemin suç niteliğini araştırma yetkisi
365
IV– ŞİKÂYETTEN VAZGEÇMENİN TAZMİNAT DAVALARINA ETKİSİ
368
1– Karakolda veya Savcılıkta şikâyetten vazgeçme, tazminat hakkını ortadan kaldırmaz
368
2– Ceza mahkemesinde şikâyetten vazgeçmenin tazminat hakkına etkisi
368
3– Yargıtay kararları
369
4– Sorumlulardan biri hakkında feragatin, diğer sorumlulara etkisi
373
Onbirinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDAN KAYNAKLANAN TAZMİNAT DAVALARINDA
KUSUR İNCELEMESİ
I– KUSUR
375
1– Tazminat ölçüsü olarak kusur
375
2– Kusurun türleri
377
3– Kusur ve zarar ilişkisi
378
4– Kusur incelemesinde sıra
378
II– HUKUK MAHKEMESİNDE KUSUR İNCELEMESİ
379
1– Genel olarak
379
2– Tazminat davalarında kusurun belirleyici işlevi
379
3– Kusur incelemesi için gerekli belgeler ve bilgiler
379
a) Kaza tutanakları
380
b) C. Savcılığı Soruşturma dosyasındaki belgeler
380
c) Ceza mahkemesi dosyasındaki belgeler ve duruşma tutanakları
380
ç) Taraf tanıkları
380
d) Kusur oranlarını etkileyebilecek başka kanıtlar
380
4– Tazminat davalarında kusur belirlemede ölçü “nedensellik bağı”dır
381
5– Bilirkişi seçimi ve raporların değerlendirilmesi
382
6– Raporlar arasındaki çelişkilerin giderilmesi gerekliliği
384
7– Keşif yapılmasını gerektiren durumlar
384
8– Ceza davasındaki bilirkişi raporlarının dikkate alınmasını gerektiren durumlar
385
9– Hukuk hâkiminin, ceza davasındaki bilirkişi raporu ile bağlı olmadığı durumlar
386
10– Ceza davasının sonucu beklenmeli midir?
387
11– Raporlara itirazların incelenmesi ve değerlendirilmesi
388
12– Zarar görenin kusuru yoksa, sorumlular arasındaki kusur paylaşımının ayrıntılarıyla belirlenmesi gerekmez
391
13– Tek yanlı kazalarda da bilirkişi incelemesine gerek yoktur
392
14– Zincirleme kazalarda kusur değerlendirmesi
393
15– Kaza teknik arıza sonucu meydana gelmişse
395
16– Araçtaki üretim ve onarım hatalarından kaynaklanan trafik kazaları
395
Onikinci Bölüm
TRAFİK KAZASI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– GÖREVLİ MAHKEME
397
1– Genel olarak
397
2– Trafik kazalarında görevli mahkeme
398
3– Ortaklaşa sorumlular için ayrı davalar açılmışsa, bunların ortak mahkemede birleştirilmesi gerekir
400
4– Trafik kazaları ticari bir olay değildir
401
5– Görev konusunda çelişkili Yargıtay kararları
402
6– Sigorta şirketlerinin görev itirazından kaynaklanan sorunlar ve Ticaret Mahkemelerinde arabuluculuk
403
7– Trafik–İş kazalarında görevli mahkeme
406
8– Yolcu taşımada görevli mahkeme ticaret mahkemeleridir
408
9– Trafik kazalarında Tüketici Mahkemesinin görevli olduğu dava konuları
409
10– Ortak görevli mahkeme
410
11– Devlet ve kamu kurumlarının taşıtlarının karıştığı kazalarda görevli mahkeme
411
12– Karayolları İdaresi’nin yol kusurlarından ve trafik düzenlemelerinden sorumlu olması durumunda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir
411
13– Belediyelerin kent içi trafik düzenleme ve yol kusurlarından kaynaklanan trafik kazalarından dolayı sorumluluğunda “adli yargı” görevlidir
415
II– YETKİLİ MAHKEME
417
1– Genel yetkili mahkeme
417
2– Haksız fiilden doğan davalarda yetki
418
3– Davalının birden fazla olması halinde yetki
418
4– Sözleşmeden doğan davalarda yetki
419
5– Yolcu taşımada yetkili mahkeme
419
6– Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki
420
7– Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki
420
8– Trafik kazalarında yetkili mahkeme
421
III– DAVA TÜRLERİ
422
1– Belirsiz alacak davası (6100/m.107/1)
422
2– HMK’nın 107. maddesinin kaldırılan 3. fıkrası hakkında
424
3– Kısmi dava (6100/m.109)
425
IV– TRAFİK KAZASI DAVA KONULARI
425
1– Ölüm nedeniyle tazminat davası
425
2– Yaralanma nedeniyle tazminat davası
426
3– Ruhsal sarsıntı nedeniyle manevi tazminat davaları
426
4– Araç hasarı nedeniyle tazminat davası
426
5– Yolcunun taşımacıya karşı tazminat davaları
426
6– Ticari veya özel eşya sahiplerinin taşımacıya karşı tazminat davaları
427
7– Bina ve yapılara verilen zarardan dolayı tazminat davası
427
8– Zarar görenlere tazminat ödeyenlerin “rücu” davaları
427
V– DAVACILAR
428
1– Ölenin desteğinden yoksun kalanlar
428
2– Ölümlerde yalnızca manevi tazminat isteyebilecek olanlar
429
3– Bedensel zarara uğrayanlar
430
4– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri
431
5– Aracı hasarlanan kişinin dava hakkı
431
6– Bina, yapı ve tesis sahiplerinin dava hakkı
432
7– Eşya sahiplerinin dava hakkı
432
8– Rücu hakkı sahiplerinin dava hakkı
432
VI– DAVALILAR
434
1– Araç sahibi ve işletenler
435
2– Sürücü ve yardımcıları
437
3– Sigortacı
438
4– Yolcu taşımada davalılar
438
a) Taşımacı
438
b) Taşımada görevli sürücü ve yardımcı kişiler
439
c) Karayoluyla yolcu taşımada sigortacılar
440
5– Trafik–İş kazalarında davalılar
441
6– Güvence Hesabı hangi durumlarda dava edilebilir
442
7– Güvence Hesabına başvurma koşulları
443
VII– DAVA AÇILMASI
443
1– Ölüm nedeniyle açılan davalarda
443
2– Bedensel zararlar nedeniyle açılan davalarda
444
3– Araç hasarı nedeniyle açılan davalarda
445
4– Eşya hasarları nedeniyle açılan davalarda
445
5– Tazminat haklarının güvenceye alınması önlemleri
446
VIII– DAVA DİLEKÇELERİ
447
1– Dava dilekçesi nasıl yazılmalı
447
2– Destek tazminatı dilekçesinde “konu” başlıkları
448
3– Bedensel zararlarda “konu” başlıkları
448
IX– KANITLAR
449
1– Olay ve kusur yönünden belgeler (Tüm trafik kazaları için)
449
2– Ölümlü olaylarda sunulacak deliller
449
3– Yaralanmalı olaylarda sunulacak deliller
450
4– İlgili yerlerden istenecek belge ve dosyalar
451
5– Araç hasarlarında sunulacak deliller
451
6– Gerekli olmayan belge ve bilgiler
452
7– Delil bildirme yükümlülüğü
453
8– Delillerin bildirilmesinde üç aşama
455
9– Delillerin bildirilme süresi ve biçimi
457
10– Delil listeleri
458
Onüçüncü Bölüm
ÖLÜM VE BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
BELİRSİZ ALACAK DAVASI
I– GENEL OLARAK
461
1– Tanım
461
2– Amaç
462
3– Belirsiz alacak davasının yararları
463
4– Belirsiz alacak davası hangi durumlarda açılabilir
463
5– Belirsiz alacak davası nasıl açılmalı
465
6– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat nasıl istenebilir
465
II– BELİRSİZ ALACAK DAVASININ İŞLEVİ VE ÖZELLİKLERİ
466
1– Tazminat ve alacağın kesin olarak bilinemeyeceği durumlarda açılabilecek bir dava türü olması
466
2– Harca esas değer “kısmi istek” olarak algılanmamalıdır
467
3– Belirsiz alacak davasının son aşamasında belirlenen tazminat ve alacak tutarı için harç tamamlama işlemi “ıslah” değildir
468
4– Belirsiz alacak davasının açılmasıyla “zamanaşımı” dava sonuna kadar tüm tazminat ve alacaklar için kesilmiş olur
470
5– Belirsiz alacak davasında faiz başlangıcı
472
6– Belirsiz alacak davası ile kısmi dava birbirine karıştırılmamalıdır
473
III– BELİRSİZ ALACAK DAVASINDA DAVA DEĞERİNİN ARTIRILMASI
473
1– Dava değeri hangi aşamada artırılmalı
473
2– Tazminat veya alacak kesin belli olmadan dava değerinin artırılması durumunda, sonradan artan miktar için yeniden ve birkaç kez artırım yapılabilir mi?
474
3– Yargıtay bozma kararından veya Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma kararından sonra dava değerinin artırılabilmesi
477
4– Yargıtay bozma kararından sonra dava değerinin artırılabileceğine ilişkin görüşler
480
5– İdari Yargıda “belirsiz” tam yargı davasında değer artırımı
483
6– Belirsiz alacak davasında kazanç artışlarının uygulanması
485
7– Sonuç olarak
486
Ondördüncü Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ÖLÜM NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– ÖLÜMÜN YOL AÇTIĞI ZARAR
489
1– Ölüm nedeniyle destekten yoksunluk
489
2– Destekten yoksunluğun tanımı
490
3– Destekten yoksunlukta yoksun kalınan nedir
490
4– Yargıtay kararlarına göre destekten yoksun kalanların zararları
491
5– Destekten yoksun kalma tazminatının özellikleri
493
II– KİMLER DESTEK OLABİLİR
494
1– Eşlerin birbirlerine destekliği
495
2– Ana babaların çocuklarına destekliği
496
3– Küçük yaştaki çocukların ana ve babalarına destekliği
497
4– Yetişkin evlatların ana babalarına destekliği
498
5– Kardeşlerin birbirlerine destekliği
500
6– Bazı ayrık durumlarda desteklik
500
III– DESTEKTEN YOKSUN KALANLAR
501
IV– DESTEK SAĞLAMA BİÇİMLERİ
502
1– Parasal desteklik
502
2– Yardım ve hizmet ederek desteklik
503
V– DESTEKTEN YOKSUNLUK SÜRELERİ
506
1– Eşlerin birbirlerine destekliğinde
506
2– Çocukların destekten yoksunluk süreleri
507
3– Çocukların ana babalarına destekliğinde süreler
508
4– Kardeşlerin destekten yoksunluk süreleri
509
VI– YAŞAM SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ
509
1– Yaşam tabloları
509
2– Yaşam (zarar) sürelerini belirleme tarihi
510
VII– DESTEK PAYLARI
511
1– Kişilerin birbirlerine destekliği, mirasçılıktan bağımsız olduğu için, destek payları ile miras payları birbiriyle karıştırılmamalıdır
511
2– Destek paylarının, Sosyal Güvenlik Kurumlarının gelir bağlama oranlarına göre belirlenmesi doğru değildir
511
3– Destek payları nasıl belirlenmelidir
512
4– Paylaştırmada dikkate alınacak hususlar
512
5– Paylaştırma örnekleri
513
VIII– DESTEK DÖNEMLERİ
514
1– Aktif dönem – Pasif dönem ayrımı
514
2– İşlemiş dönem–işleyecek dönem ayrımı
516
IX– TAZMİNATIN PARASAL ÖLÇÜSÜ
516
1– Genel olarak
516
2– Bir işverene bağlı olarak çalışanların destekliğinde parasal ölçü
517
3– Gerçek kazançlar nasıl belirlenecektir ?
518
4– Tüccarların, sanayicilerin, esnafın, serbest meslek sahiplerinin kazançları
518
5– Desteğin, malvarlığına “bedeni ve fikri” katkısı tazminatın ölçüsüdür
519
6– Üniversite, yüksek okul, meslek okulu öğrencilerinin, okullarını bitirdiklerinde alabilecekleri ücretlere göre tazminat hesaplanması gereği
520
7– Devlet memurlarının tazminat hesabına esas kazançları nasıl belirlenmeli
521
8– Sosyal Güvenlik Kurumu’na yatırılan prime esas kazançlar da, tazminat hesabına esas alınamaz
521
9– Yardım ve hizmet ederek desteklikte parasal ölçü
522
10– Pasif dönem zarar hesabının parasal ölçüsü
524
X– TAZMİNAT HESABINA KATILMAYACAK OLAN KAZANIMLAR
524
XI– TAZMİNATTAN İNDİRİMLER
526
1– Genel olarak
526
2– Destek tazminatından neler indirilmez
527
3– Destek tazminatından neler indirilir
528
4– Kusur indirimi
528
5– Dul eşin evlenme şansı indirimi
529
6– Küçük çocukların yetiştirme giderlerinin indirimi
532
7– Yetersiz ödemelerin tazminattan indirimi
533
8– İş kazalarında “kaza sigortası” dalından bağlanan gelirlerin indirimi
535
9– Hatır taşıması indirimi
535
10– Ölen desteğin zararlı sonuca etkisi nedeniyle hakkaniyet indirimi
537
XIV– DESTEK TAZMİNATININ HESAPLANMASI
537
1– İnsana verilen zararların gideriminde temel ölçü
537
2– Destek tazminatının hesaplanması
538
Onbeşinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE
TAZMİNAT DAVALARI
I– BEDENSEL ZARARLAR
541
1– Bedensel zararların niteliği ve tazminat isteminin nedenleri
541
2– Bedensel zarar türleri
541
II– GEÇİCİ TAM İŞGÖREMEZLİK
542
1– Tanım
542
2– Geçici işgöremezlik süresi
543
3– Geçici işgöremezlik, geçici güç kaybı olup, tedavi giderleri kapsamında değildir
544
4– Geçici güç kaybı, çalışan–çalışmayan, çocuk–yaşlı herkes için söz konusudur
545
5– Geçici işgöremezlikte öğrencinin yıl kaybetmesi
545
6– Geçici işgöremezlikte bakıcı giderleri
546
7– Hem geçici güç kaybı, hem bakıcı gideri istenemez
547
8– Geçici işgöremezlikte sigorta şirketlerinin sorumluluğu
548
9– Geçici işgöremezlik zararının değerlendirilmesi
549
10– Geçici işgöremezlik zararının hesaplanması
550
III– SÜREKLİ İŞGÖREMEZLİK (KALICI SAKATLIK)
551
1– Tanım
551
2– Sürekli işgöremezlik durumu
552
IV– YAŞAM BOYU BAKIM GİDERLERİ
554
1– Tanım
554
2– Yaşam boyu bakım gideri istenmesinin koşulları
555
3– Bakım işinin aile bireyleri için ağır bir külfet oluşturması
556
4– Bakım süresi ve zamanı
557
5– Bakım giderleri nasıl hesaplanmalı
558
6– Yaşam boyu bakım giderleri tedavi giderleri kapsamındadır
558
V– EKONOMİK GELECEĞİN SARSILMASINDAN DOĞAN KAYIPLAR
558
1– Yasa ve kavram
558
2– Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıp örnekleri
559
3– Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan zarar hesabı
561
VI– CEZA YASASINA GÖRE BEDENSEL ZARARLAR
564
VII– BEDEN GÜCÜ KAYIPLARININ TESPİTİ
565
1– Beden gücü kayıpları hangi yönetmeliğe göre belirlenmelidir
565
2– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği
568
3– Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği
572
4– Engellilik Yönetmelikleri
574
5– Trafik kazalarında sigorta ödemelerine ilişkin raporların geçerliği
576
6– Beden gücü kayıplarının tespitine ilişkin uzmanların görüşleri
578
7– Raporlar arasındaki farklılıklar nasıl giderilebilir ?
580
8– Raporlar açık, anlaşılır ve gerekçeli olmalı
580
9– Çalışma Gücü Kaybı ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’ne göre düzenlenecek raporlarda bulunması gerekenler
581
10– Engellilik Yönetmeliğine göre düzenlenen raporlar, haksız fiillerden kaynaklanan beden gücü kayıplarının tespitinde geçerli olamaz
582
11– İşgöremezlik dereceleri
582
12– Zorunlu Koltuk Sigortasında beden gücü kayıp oranının belirlenmesi
583
VIII– BEDENSEL ZARARLARDA MANEVİ TAZMİNAT İSTENMESİ
584
1– Yaralanma nedeniyle manevi tazminat istenmesi
584
2– Bedensel zarara uğrayan kişinin yakınlarının manevi tazminat istekleri
585
IX– TEDAVİ GİDERLERİ
585
1– Tedavi giderleri ve kapsamı
585
2– Tedavi giderlerinin kanıtlanması ve hesaplanması
588
X– TRAFİK KAZALARINDA TEDAVİ GİDERLERİ
588
1– Trafik kazalarında tedavi giderlerinden sorumluluk
588
2– Tedavi giderlerine ilişkin yasa değişikliği
589
3– Yasa değişikliğinden sonraki gelişmeler ve Yargıtay kararları
591
4– Sigorta Genel Şartlarında tedavi giderleri
594
5– Sigorta Genel Şartlarında değişiklik yapılmasına karşın Yargıtay kararlarının değişmemiş olması
596
6– Yargıtay’ın son kararlarında yanlış değerlendirmeler
601
7– Belgeli veya belgesiz tedavi giderleri sigorta şirketlerinden nasıl istenebilecek
602
XI– BEDENSEL ZARARLARIN HESAPLANMASI
604
1– Tazminat hesabına esas bilgiler (hesap unsurları)
604
2– Hesaplama evreleri
605
3– Bedensel zararlarda değer ölçüsü
605
4– Bedensel zararların “parasal” ölçüsü
606
5– Bedensel zararlarla ilgili hesap raporunun bölümleri
607
Onaltıncı Bölüm
TRAFİK KAZASINDAN ZARAR GÖRENLERİN
MANEVİ TAZMİNAT İSTEKLERİ
I– MANEVİ ZARAR
609
1– Tanım ve kavram
609
2– Manevi tazminat isteminin haklı nedenleri
610
3– Manevi zararların “tazminat” olarak değerlendirilmesi
612
II– MANEVİ TAZMİNATIN ANLAMI, AMACI VE İŞLEVİ
613
1– Tatmin görüşü
613
2– Telafi görüşü
615
3– Ceza görüşü
618
4– Caydırıcılık görüşü
619
5– Manevi tazminat konusundaki görüşlerin değerlendirilmesi
620
III– KİMLER MANEVİ TAZMİNAT İSTEYEBİLİR
623
1– Ölenin yakınlarının manevi tazminat istekleri
623
2– Bedensel zarara uğrayanın manevi tazminat isteği
627
3– Yaşam boyu bakıma muhtaç kişinin manevi zararı
629
4– Ağır bedensel zararlarda “yakınların” manevi tazminat isteyebilmeleri
631
IV– MANEVİ TAZMİNAT DAVASI NASIL AÇILMALI
648
1– Manevi tazminat konusunda başlangıçtaki belirsizlik
648
2– Yargıda manevi tazminat uygulaması
649
3– Belirsiz alacak davasında manevi tazminat istenmesi
651
4– Bilim çevrelerinin, belirsiz alacak davasında manevi tazminat istenmesine ilişkin görüşleri
652
5– Manevi tazminat miktarı başlangıçta açıklanırsa ölçüsüz bir istek olur
654
6– Manevi tazminat için ayrı bir dava açılması usul ekonomisine aykırı olacaktır
654
7– Manevi tazminat davasının, belirsiz alacak davası biçiminde açılması “manevi tazminatın bölünmezliği” ilkesine aykırı değildir
655
8– Yargıtay ve yargı, manevi tazminatın belirsiz alacak davası biçiminde açılmasını kabul etmelidir
656
9– İdari Yargıda manevi tazminat davasının belirsiz tam yargı davası biçiminde açılabileceği kabul edilmektedir
660
V– MANEVİ TAZMİNATA ÖLÇÜ ARAYIŞI
660
1– Manevi tazminata ortak bir ölçü bulunabilir mi ?
660
2– Manevi tazminat, maddi tazminat benzeri bir yöntemle hesaplanabilir mi ?
661
3– Manevi tazminat nasıl hesaplanacak, ölçüsü ne olacaktır?
662
4– Manevi tazminata ölçü ararken dikkate alınması gereken hususlar
663
5– Yargıcın gözönünde bulundurması gereken özel durumlar neler olabilir ?
663
6– Manevi tazminatın belirlenmesinde gözönünde bulundurulacak hususlar
666
a) Suçun ve eylemin niteliği
666
b) Olayın ve eylemin ağırlığı
666
c) Zarar görenin ve zarar verenin kişilikleri
667
d) Zarar görenin, zararı göze alması ile zararın doğmasında veya artmasında etkili olmasının dikkate alınması gereği
667
e) Meslek yaşamının sona ermesi ve ekonomik geleceğin sarsılmasında ölçü
668
VI– MANEVİ TAZMİNAT HESAPLAMA DENEMESİ
669
1– Manevi tazminat hesaplamada yöntem
669
2– Taban ve tavan belirleme
670
3– Özel durumların dikkate alınması ve değerlendirilmesi
671
VII– MANEVİ TAZMİNAT HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
671
1– Hesaplama birimi
671
2– Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta
672
3– Ölenin, destek tazminatı isteyemeyecek olan yetişkin çocukları ile destekten yoksun kalanların birlikte açtıkları davada manevi tazminatın paylaştırılması
672
4– Beden gücü kayıplarında
673
Onyedinci Bölüm
TAZMİNATTAN İNDİRİMLER VE İNDİRİMLERDE SIRA
I– GENEL OLARAK
675
II– KAVRAMLAR VE TANIMLAR
675
1– Zarar ve tazminat
675
2– Zarardan ve tazminattan indirimler
676
3– İndirim türleri
677
a) Zarar hesabı sırasında yapılan zorunlu indirimler
677
b) Hakkaniyet indirimleri
677
4– İndirimlerde sıra
678
III– TAZMİNATTAN ZORUNLU İNDİRİMLER
679
1– Kusur indirimi
679
2– Haksız tahrik indirimi
680
3– Sosyal Güvenlik Kurumu gelirlerinin indirimi
681
4– Yetersiz ödemelerin indirimi
682
III– TAZMİNATTAN HAKKANİYET GEREĞİ İNDİRİMLER
684
1– Kavramlar ve yasa hükümleri
684
2– Zarar görenin (taşınanın) davranışlarının etkisi nedeniyle indirimler
685
a) Kavram
686
b) Maddenin anlam ve amacı
687
c) Zarar görenin, zararı doğuran fiile razı olması
688
d) Zarar görenin, zararın doğmasında etkili olması
688
e) Zarar görenin, zararın artmasında etkili olması
690
f) Taşınanın zararlı sonuca etkisi nedeniyle indirim konusunda görüşler
692
g) Hafif kusurlu tazminat yükümlüsünün yoksulluğa düşecek olması
695
3– Hatır taşıması indirimleri
696
VI– TAZMİNATTAN NELER İNDİRİLMEZ
705
1– Genel açıklamalar
705
2– Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta neler indirilmez
707
3– Bedensel zararlarda neler indirilmez
709
VII– TAZMİNATTAN İNDİRİMLERDE SIRA
709
1– İndirim türleri
709
2– İndirim sıralaması
711
VIII– YARGITAY KARARLARINDA İNDİRİM SIRALAMASI
712
1– Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin kararları
712
2– Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin kararları
713
IX– İNDİRİM ORANLARINI KİMLER VE NASIL BELİRLEMELİ
715
1– Genel olarak
715
2– Trafik kazalarında kusur oranlarının belirlenmesi
718
3– Tazminat hesabının ana unsurlarından olan evlenme şans oranı belirleme ve yetiştirme giderleri indirimlerinde
720
4– Hakkaniyet indirimlerinde
721
a) Genel olarak
721
b) Zarar görenin davranışlarının etkisine ilişkin indirimlerde
722
c) Hatır taşımasına ilişkin indirimlerde
723
d) Yargıtay kararlarında iki kez indirimin yanlışlığı
725
X– SONUÇ
727
Onsekizinci Bölüm
HATIR TAŞIMASI HATIR İÇİN KULLANMA VE KULLANDIRMA
I– GENEL OLARAK
731
1– Yasa
731
2– Hatır taşımasının tanımı
731
3– Ücretsiz taşımanın üç türü
733
a) Hatır taşıması sayılan taşımalar
733
b) Hatır taşıması sayılmayan taşımalar
734
c) Hatır taşıması sayılmaması gereken taşımalar
734
4– Uygulamada ve Yargıtay kararlarında hatır taşıması
735
II– TAŞIMA AMACININ BELİRLENMESİ
735
1– Taşıyan ile taşınan arasındaki ilişkinin niteliği
735
2– Taşımanın kimin isteğiyle yapıldığının araştırılması
737
3– Taşımanın ne amaçla yapıldığının araştırılması
739
a) Taşıyanın iyilik yapma amacı
740
b) İnsanlık görevi gereği “yardım amaçlı” taşıma
740
c) Özel ve kişisel amaçlı taşıma (Aile bireylerinin taşınması)
740
d) Yarar (çıkar) amaçlı taşımalar
741
e) Manevi yarar
742
f) Taşıyanın, arkadaşlarıyla birlikte gezme eğlenme amacı
743
III– HATIR TAŞIMALARINDA TAZMİNATTAN İNDİRİMLER
747
1– Hatır taşımalarında tazminattan indirim zorunlu mudur?
747
2– İndirim yapılması niçin istenmektedir ?
747
3– İndirim zorunlu değildir
749
4– Hatır taşıması indirimleri hakim tarafından yapılmalıdır
750
IV– İNDİRİM ORANLARI NE OLMALIDIR
750
1– Yargıtay kararlarında indirimin ölçüsü
750
2– Yasalara göre indirim oranı belirleme
751
3– İndirim oranlarını belirlemede ölçü
754
4– İndirim oranlarını belirleme tablosu
754
5– Hatır taşıması indirimlerine ilişkin görüşler
755
V– HATIR TAŞIMASININ BAZI ÖZELLİKLERİ
756
1– Hatır indiriminden ancak hatır için taşıyan yararlanabilir
756
2– Ortaklaşa sorumlulukta hatır indiriminin diğer davalılara etkisi
757
3– Hatır için taşınanlar da Trafik Sigortasından yararlanırlar
760
VI– TAŞINANIN, ZARARA ETKİSİ NEDENİYLE İNDİRİM
763
1– Taşıma türlerine göre genel değerlendirme
763
2– Yasa hükmü
765
VII– HATIR İÇİN KULLANMA VE KULLANDIRMA
766
1– Yasa hükmü
766
2– Kullanma ve kullandırmada uygulanacak yasa hükümleri
767
3– Yasaların uygulanabilme koşulları
767
4– Karşılıksız kullanma
768
5– Karşılıksız kullandırma
768
VIII– YARGITAY KARARLARI
769
1– Aile bireylerinin taşınması “hatır taşıması” değildir
769
2– Taşıyanın “ekonomik yararı varsa” hatır taşıması söz konusu olmaz
771
3– Yargıtay kararlarında indirimin ölçüsü
773
Ondokuzuncu Bölüm
YETERSİZ ÖDEMELERİN İPTALİ VE BAKİYE ZARARIN ÖDETİLMESİ
I– YASA HÜKMÜ
775
II– YETERSİZ ANLAŞMALARIN İPTALİ
776
1– Yetersiz ve ölçüsüz anlaşmalar
776
2– Sigorta şirketlerinin yetersiz ödemeleri
776
3– İbranamelerin hukuksal niteliği
777
4– Sigorta ibranameleriyle ilgili Yargıtay kararlarından örnekler
778
5– İbranamelerin iptali için iki yıllık hak düşürücü süre
779
6– Anlaşmanın iptali isteminde yöntem
780
7– Yetersizliğin ve ölçüsüzlüğün araştırılması ve kanıtlanması yöntemi
781
8– Ceza Yargılama Yasası’ndaki uzlaşmanın trafik kazalarıyla bir ilgisi yoktur
782
III– ÖDEMELERİN YETERSİZ OLUP OLMADIĞININ SAPTANMASI
783
1– Ödemelerin yetersizliğini saptama yöntemi
783
2– Hesaplama yöntemi ve hesap unsurları
784
IV– YETERSİZ ÖDEMELERİN TAZMİNATTAN İNDİRİMİ
786
1– İndirimin nasıl yapılacağı konusunda görüşler ve uygulanan yöntemler
786
2– Hukuk Genel Kurulu’nda iki yöntemin tartışılması ve varılan sonuç
786
3– Hukuk Genel Kurulu’nun “aynen” indirim yapılması gerektiğine ilişkin kararı
789
4– İndirimin nasıl yapılması gerektiği konusunda görüşlerimiz
790
5– Yetersiz ödemelerinin “güncellenerek” indirimi uygulaması
791
6– Dava sırasında yapılan ödemeler, güncellenmeksizin, hesaplanan tazminattan aynen indirilir
793
7– İki davalıdan biri, dava öncesi kısmi (yetersiz) ödeme yapmışsa, hesaplama nasıl yapılacak ?
793
V– ZARAR GÖRENİN YETERSİZ ÖDEMEYLE YETİNMESİ DURUMUNDA İŞLETENİN VE SÜRÜCÜNÜN HAKLARI
794
1– Zarar görenin yetersiz ödemeyle yetinmesi veya hak düşürücü süreyi geçirmesi
794
2– Zarar görenin, sigortadan bakiye zararını istememesi durumunda, işletenin ve sürücünün hakları
795
VI– SONUÇ
796
Yirminci Bölüm
ARAÇ HASARI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI
I– KONUNUN ÖZELLİĞİ
799
II– ARAÇ HASARI
799
1– Hasarın tespiti
799
2– Onarım masrafları ve yan giderler
800
3– Onarım giderleri, aracın değerini aşıyorsa, araç bedeli istenir
800
4– Yabancı plakalı araçlarla ilgili zararlar
801
III– DEĞER KAYBI
804
1– Araçta onarım sonrası değer kaybı
804
2– Araç kullanılamaz hale gelmişse, değer kaybı söz konusu olmaz
805
3– Değer kaybının hesaplanması
807
4– Değer kaybına uğrayan aracın satılmış olması
808
IV– KAZANÇ KAYBI VE ARAÇ YOKSUNLUĞU
809
1– Kimler kazanç kaybı isteyebilir
809
2– Araç yoksunluğu
811
3– Yargıtay’ın bazı kararlarında, kazanç kayıpları Trafik Sigortası kapsamında kabul edilmemiştir
812
4– Ticari araçların kazanç kayıpları nasıl belirlenmeli
813
5– Yasa değişikliğiyle kazanç kaybı sigorta teminatı dışına çıkarılmıştır
817
V– ARAÇ HASARI İLE İLGİLİ KANITLAR
818
1– Olay ve kusur yönünden belgeler (Tüm trafik kazaları için)
818
2– Araç hasarlarında sunulacak deliller
818
VI– ARAÇ HASARI NEDENİYLE DAVACI OLABİLECEK KİŞİLER
819
1– Araç sahibi
819
2– İşletenler
819
3– İşleten gibi sorumlu ve hak sahibi olanlar
819
4– Aracın elde tutanı (zilyet) konumundaki kişiler
820
a) Sürücü
820
b) Aracı ödünç alan kişi
820
c) Saklayıcı
821
5– Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunanlar
821
Yirmibirinci Bölüm
MOTORLU ARAÇLARDA ÜRETİM VE ONARIM HATALARI
I– GENEL OLARAK
823
1– Teknik arıza olarak nitelenen kazalarda üretim ve onarım hataları
823
2– Uygulanacak yasalar
823
3– Tanımlar
824
II– TÜKETİCİ YASASINA GÖRE HAK ARAMA YOLLARI
825
1– Üretim hatası (ayıplı mal)
825
2– İspat yükü
826
III– AYIPLI MALDAN SORUMLULAR
826
1– Satıcı
826
2– Üretici ve ithalatçı
828
IV– TÜKETİCİNİN SEÇİMLİK HAKLARINI KULLANMASI
828
1– Satılanı geri vererek sözleşmeden dönme hakkı (Satıcıdan isteme)
828
2– Ayıp oranında bedelden indirim isteme hakkı (Satıcıdan isteme)
828
3– Ayıplı aracın ayıpsızı ile değiştirilmesini isteme hakkı (üretici–ithalatçı–satıcının ortaklaşa sorumluluğu)
829
4– Ücretsiz onarım isteme (üretici–ithalatçı–satıcının ortaklaşa sorumluluğu)
830
5– Sık arızalanma veya onarım süresinin geçirilmesi durumunda, alıcının seçimlik haklarını değiştirme olanağı
830
6– Üretici ve ithalatçının satış sonrası bakım ve onarım hizmetleri yükümlülüğü
833
7– Tazminat isteme hakkı
833
V– ZAMANAŞIMI
836
1– Ayıplı maldan sorumlulukta zamanaşımı
836
2– Ayıplı hizmetten sorumlulukta zamanaşımı
836
3– Üretim ve onarım hatalarından kaynaklanan ölüm ve bedensel zararlarda zamanaşımı
836
VI– GARANTİ BELGESİ
837
1– Tanım
837
2– Garanti belgesine göre sorumluluk süreleri
837
3– Garanti Belgesi verme zorunluluğu
838
4– Garanti Belgesinin içeriği
838
5– Garanti Belgesinin sağladığı olanaklar
839
6– Tüketicinin onarım seçeneğini değiştirebileceği durumlar
839
7– Garanti Belgesi vermemenin yaptırımı
839
VII– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
840
1– Görevli mahkeme
840
2– Yetkili mahkeme
840
VIII– TİCARİ ARAÇLARDA ÜRETİM VE ONARIM HATALARI
840
1– Ticari ve mesleki amaçlarla motorlu araç satın alan kişiler
840
2– Uygulanacak yasalar ve yönetmelikler
841
3– Satıcının sorumluluğu
842
4– Alıcının gözden geçirme ve satıcıya bildirme (ihbar) yükümlülüğü
842
5– Satıcının ağır kusurlu olması
843
6– Garanti belgesi
844
7– Alıcının seçimlik hakları
844
8– TBK’nda alıcının seçimlik haklarına konulan sınırlamalar
845
9– Motorlu araca takılan aygıtların ayıplı olmasında yapılması gerekenler
846
10– Ayıplı aracın başkasına satılmış olması durumu
846
11– Ticari ve mesleki araç sahiplerinin tazminat isteme hakları
847
IX– ÜRETİCİNİN VE İTHALATÇININ SORUMLULUĞU
847
1– 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanması Hakkında Kanun’un ilgili hükümleri
847
2– Ayıplı Malın Neden Olduğu Zararlardan Sorumluluk Hakkında Yönetmelik
848
3– Motorlu Araçların ve Römorkların Kütle ve Boyutları ile ilgili Yönetmelik
848
4– Garanti Belgesi
849
5– Üreticiye ve ithalatçıya karşı doğrudan dava açılabilmesi
849
6– Üretici ve ithalatçının sorumluluğunun hukuksal niteliği
850
7– Üretici ve ithalatçının sorumluluğuna uygulanacak zamanaşımı süreleri
851
X– ÜRETİM HATALARINDAN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN ZARAR GÖRMESİ
852
1– Motorlu aracın bir kazaya karışması
852
2– Üretici ve ithalatçının sorumlu tutulabilmesi
852
Yirmiikinci Bölüm
TRAFİK KAZALARI VE SİGORTALAR
Giriş
SİGORTA TÜRLERİ
I– ZORUNLU SİGORTALAR
853
1– Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) Sigortası
853
2– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası
853
3– Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası
854
4– Karayolu turist taşıma araçları zorunlu sigortaları
855
5– Uluslararası Yeşil Kart (Green Card) Sigortası
856
6– Güvence Hesabı
856
II– İSTEĞE BAĞLI SİGORTALAR
857
1– İsteğe bağlı sorumluluk sigortası
857
2– Motorlu Kara Taşıt Araçları Kasko Sigortası
857
3– Birleşik (Paket) Sigorta Poliçesi
857
4– Ferdi Kaza Sigortası
858
Birinci Ayrım
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI (TRAFİK SİGORTASI)
I– YASAL DÜZENLEMELER
859
1– Tanım
859
2– Trafik Sigortası yaptırma zorunluluğu ve yapma yükümlülüğü
859
3– Sigortacının üçüncü kişilere karşı sorumlulukları
859
4– Trafik Sigortasının geçerli olduğu yerler
860
5– Sigortanın kapsamı
860
6– Geçerlik süresi
861
7– Güvence türleri
861
8– Güvence tutarları (poliçe limiti)
861
9– Trafik Sigortasının işlevi ve önemi
862
II– TRAFİK KANUNU’NDA YAPILAN İLK DEĞİŞİKLİK
864
1– Yasa’da sigorta şirketleri yararına değişiklik yapılması
864
2– Trafik Kanunu’nda yapılan ilk değişiklik
865
3– Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı ile Genel Şartlar’ın bazı hükümlerinin ve tazminat hesabına ilişkin kuralların geçerliğini yitirmiş olması
867
III– ANAYASA MAHKEMESİ İPTAL KARARI
869
1– Genel olarak iptal kararı
869
2– Genel gerekçe
869
3– KTK’nın 90. maddesine ilişkin iptal kararı ve gerekçesi
870
4– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (i) bendinin iptali hakkında
872
5– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (g) bendinin iptali isteminin reddi hakkında
873
6– KTK 92. maddesine 6704 sayılı Yasayla eklenen (h) bendinin iptali isteminin reddi hakkında
873
7– KTK’nın 97. maddesine ilişkin iptal isteminin reddi hakkında
874
8– KTK’nın 99. maddesine ilişkin iptal isteminin reddi hakkında
876
IV– AYM İPTAL KARARINA AYKIRI YENİDEN YASA DEĞİŞİKLİĞİ
877
1– AYM iptal kararına aykırı olarak, Trafik Yasası’nda yeniden ve aynı biçimde değişiklik yapılması
877
2– İptal edilen maddelerin, bu kez daha da aşırıya gidilerek ve Anayasa hükmü ihlal edilerek, yeniden yürürlüğe konulmuş olması
878
V– TRAFİK KANUNU’NDAKİ SON DEĞİŞİKLİĞİN İPTALİ
880
1– Yasa’daki son değişikliğin Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi
880
2– Anayasa Mahkemesi iptal kararının özeti
880
3– İptal gerekçesi
881
4– KTK 90. maddeye eklenen 2’nci fıkra hakkında
884
5– AYM iptal kararından sonra KTK 90. maddesinin aldığı son şekil
885
VI– AYM İPTAL KARARLARININ ETKİLERİ VE SONUÇLARI
886
1– Anayasa Mahkemesi iptal kararları
886
2– İptal kararları görülmekte olan bütün davalara uygulanır
886
3– Geriye yürümezlik kuralı, kazanılmış haklarla sınırlıdır
887
4– İptal kararlarının bağlayıcılığı
888
5– Daha önce hiç dava açmayanlar, olay tarihine bakılmaksızın, Anayasaya aykırı hükmün iptalinden sonra dava açarlarsa, iptal kararı hükmü dikkate alınacaktır
889
6– İptalden sonra “yasal boşluk” oluşup oluşmaması
890
7– KTK’nın 90. maddesinde, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarından sonra “yasa boşluğu” söz konusu değildir
890
VII– AYM İPTAL KARARINDAN SONRA YAPILMAMASI GEREKENLER
891
1– Yasama organı, Anayasa Mahkemesi iptal kararına aykırı kanun çıkaramaz
891
2– Anayasa Mahkemesi iptal kararına aykırı olarak yürürlüğe konulan kanunlar “yok hükmünde” olup, doğrudan “iptali” gerekir
892
3– İptal edilen yasanın aynını ve benzerini yürürlüğe koymak “Anayasayı ihlâl” fiili niteliğindedir
893
VIII– AYM İPTAL KARARLARINDAN SONRA YARGI SÜRECİ
894
1– Görülmekte olan davalarda, iptal edilen yasaya göre oluşturulmuş işlemler geçerliğini yitirir ve işlemlerin yenilenmesi gerekir
894
2– İki iptal kararı arasındaki dönemde, ikinci yasa değişikliğine uygun kararlar verilmesi doğru olmamıştır
894
3– Yargı’da iptal kararları uyarınca yapılması gerekenler
895
4– Tüm haksız fiillerde ortak yasa, Türk Borçlar Kanunu’dur
896
5– Tüm haksız fiillere aynı kural ve yöntemler uygulanmak zorundadır
896
6– Tazminat hesaplama esasları kanunla düzenlenemez ve sınırlanamaz
899
IX– SİGORTA GENEL ŞARTLARI’NIN İNCELENMESİ
899
1– Son Genel Şartlar ve ekleri
899
2– Genel Şartlar’da kapsama giren teminat türleri
900
3– Genel Şartlarda ve ekinde “destek tazminatı” ödenmesine ilişkin kurallar ve koşulların incelenmesi ve eleştirilmesi
901
4– Genel Şartlarda ve ekinde “sakatlık tazminatı” ödenmesine ilişkin kurallar ve koşulların incelenmesi ve eleştirilmesi
906
5– Genel Şartlarda tazminat hesaplama formülü
910
6– Genel Şartlar eklerinde aktüer raporları hakkında açıklamalar
912
7– Genel Şartlarda sağlık (tedavi) giderleri
913
X– TRAFİK SİGORTASINDAN YARARLANACAK OLANLAR
915
1– Üçüncü kişiler
915
2 Sürücü ve yardımcıları
915
3– İşleten ve sürücünün bedensel zarara uğrayan yakınları
916
4– İşleten ve sürücünün ölen yakınları
916
5– İşleten veya sürücünün ölümü halinde, destekten yoksun kalanlar sigorta tazminatı alabilirler mi?
917
6– İşleten ve sürücü yakınları konusunda uyarılar
921
7– Hatır için taşınanlar da Trafik Sigortasından yararlanırlar
922
XI– SİGORTACININ SORUMLU OLDUĞU ZARAR TÜRLERİ
922
A) Ölümlerde
923
1– Destekten yoksun kalma tazminatı
923
2– Cenaze (defin) giderlerinin Trafik Sigortasından ödenmesi
924
B) Bedensel zararlarda
924
1– Sürekli işgöremezlik (kalıcı sakatlık) durumu
925
2– Geçici işgöremezlik durumu
926
C) Tedavi giderleri
928
1– Trafik kazalarında tedavi giderlerinden sorumluluk
928
2– Yasa değişikliğinden sonraki gelişmeler ve Yargıtay kararları
928
3– Sigorta Genel Şartlarında tedavi giderleri
931
4– Yaşam boyu bakım giderleri hakkında
932
XII– TRAFİK SİGORTASINDA TEMİNAT DIŞI HALLER
933
1– Yasa’da teminat dışı haller
933
2– Yasa’ya 6704 ve 7327 sayılı Yasalarla eklenen teminat dışı haller hakkında açıklamalar
935
3– Sigorta Genel Şartlarında teminat dışı haller
936
XIII– SİGORTACIYA BAŞVURMA
938
1– Başvurma koşulları
938
2– Başvuru yapılırken sigortacıya verilmesi gereken belgeler
938
XIV– SİGORTA TAZMİNATININ ÖDENMESİ
943
1– Sigortacının ödemekle yükümlü olacağı tazminat tutarı
943
2– Ortaklaşa sorumluluk ilkesi, sigortacıya da uygulanır
943
3– Zarar görenlerin çokluğu karşısında ödeme şekli
946
4– Zararın tamamını ödeyen sigortacının, öteki sigortacılara dönme (rücu) hakkı
948
5– Ödeme süresi ve sürenin başlangıcı
948
6– Sigortacının temerrüdü ve açılan davalarda faiz başlangıcı
949
XV– SİGORTACIYA KARŞI DAVA AÇILMASI
950
1– Görevli mahkeme
950
2– Yetkili mahkeme
951
3– Davacılar ve dava konuları
951
4– Davalılar
951
5– Sigortacıya karşı açılacak davalarda zamanaşımı
952
6– Sigortaya karşı açılan davalarda faiz başlangıcı
953
XVI– SİGORTA ETTİRENİN SİGORTACIYA KARŞI DAVA AÇMASI
953
1– İhbar yükümlülüğünün yerine getirilmiş olması
953
2– Sigorta ettirenin, zarar gören üçüncü kişilere tazminat ödemiş olması
954
XVII– SİGORTACININ SİGORTACIYA KARŞI DAVASI
954
XVIII– SİGORTACININ DÖNME HAKKI VE ARDILLIĞI
955
1– Yasa hükmü
955
2– Sigorta Genel Şartları
955
3– Genel Şartlarda bulunmayan iki rücu sebebi
966
XIX– SİGORTA ETTİRENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
968
1– Sözleşme yapma ve prim ödeme yükümlülüğü
968
2– Sözleşme yapıldığı sırada beyan yükümlülüğü
968
3– Trafik kazalarını ve açılan davaları ihbar yükümlülüğü
969
4– İşletenin değişmesi durumunda bildirim yükümlülüğü
970
XX– SİGORTACININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ
971
1– Yasaya göre
971
2– Önceki Genel Şartlara göre
972
3– Yeni Genel Şartlara göre
972
XXI– SORUMLULUĞU KALDIRAN VEYA AZALTAN SÖZLEŞMELERİN GEÇERSİZLİĞİ
973
1– Yasa hükümleri
973
2– İbranameler
973
3– Yetersiz ödemeler nedeniyle açılacak davalarda yöntem
975
XXII– TRAFİK SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI
976
1– Ölüm ve yaralanmalarda zamanaşımı süreleri
976
2– Araç hasarlarında zamanaşımı süresi
976
3– Dönme (rücu) davalarında zamanaşımı
976
4– Zamanaşımının kesilmesi
976
İkinci Ayrım
KARAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI ZORUNLU KOLTUK
FERDİ KAZA SİGORTASI
I– ÖNEMİ VE ÖZELLİĞİ
977
1– Tanım
977
2– Bir can sigortası olarak önemi
977
II– YASA VE YÖNETMELİKLER
979
1– İlk düzenlemeler
979
2– Karayolu Taşıma Kanunu’ndan sonraki dönem
979
3– Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigortası ile ilgili hükümleri
981
III– ZORUNLU KOLTUK SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ
982
1– Sigorta türleri arasındaki yeri
982
2– Başlıca özellikleri
983
3– Öteki zorunlu sigortalarla karşılaştırma
984
IV– KOLTUK SİGORTASINDA GÜVENCENİN KAPSAMI
986
1– Yer ve zaman yönünden
986
2– Zararı doğuran olaylar yönünden
987
3– Sigortalanan kişiler yönünden
989
a) Yolcular
989
b) Yolcu sayılanlar
992
aa) Kucakta taşınan çocuklar
993
bb) Hatır için taşınanlar
993
cc) Kaçak veya biletsiz yolcular
994
dd) Taşıma sırasında görevli olmayan personelden en fazla iki kişinin sigorta kapsamında olması
995
c) Sürücülerin Koltuk Sigortasından yararlanma koşulları
995
d) Yardımcı kişiler
996
V– KOLTUK SİGORTASI YAPTIRMAK ZORUNDA OLAN TAŞIMACILAR
997
1– Yasal düzenleme
997
2– Koltuk Sigortası yaptırmak zorunda olan yetki belgesi sahipleri
998
3– İl sınırları içinde yolcu taşımaları ile 100 kilometreye kadar şehirlerarası yolcu taşımaları konusunda belirsizlik
999
4– Seyahat Acentalarının Zorunlu Koltuk Sigortası ile birlikte üç tür sigorta yaptırma yükümlülükleri
1000
5– Taşıtların Yasa ve Yönetmelik hükümlerine uygun olmamasının, Koltuk Sigortası yönünden yaptırımı
1001
VI– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTA BEDELİ
1001
A) Ölümlerde
1001
1– Sigorta poliçesinde gösterilen meblâğın tamamı hak sahiplerine ödenir
1001
2– Hak sahipleri “mirasçılar” olup, destekten yoksun kalanlar “mirasçı” değillerse, bu sigorta türünden yararlanamazlar
1002
3– Bir destek tazminatı olmadığı için, tazminat hesabına gerek yoktur
1002
4– Mirasçılar, ayrıca destekten yoksun kalmışlarsa
1003
5– Sigortacı ödeme yapmazsa, doğrudan icra kovuşturması yapılabilir
1005
B) Bedensel zararlarda
1006
1– Koltuk Sigortası Genel Şartları’nda “sakatlık” tazminatı
1006
2– Sakatlık tazminatına ilişkin Genel Şartların ilgili maddesi yasalara aykırıdır
1006
3– Sakatlık oranları nasıl belirlenmeli
1008
4– Uzlaşma yoluyla sakatlık tazminatının belirlenmesi, yasalara aykırı olduğu gibi, “zorunlu” sigortaların anlam ve amacına da aykırı bir uygulamadır
1010
5– Koltuk Sigortasından alınan “sakatlık” tazminatı, güç kaybı tazminatından indirilmez
1011
C) Tedavi giderlerinin koltuk sigortasından ödenmesi
1012
1– Tedavi giderlerinin Koltuk Sigortası’ndaki yeri ve türü
1012
2– Koltuk Sigortası Genel Şartlarında “tedavi giderlerine” ilişkin bölümler
1013
3– Tedavi giderlerinde sorumluluk süresi
1014
4– Tedavi giderleri için başvuru süresi ve ödeme koşulları
1014
5– Tedavi giderlerinin ödenmesi için yapılması gerekenler
1016
VII– SİGORTACIYA KAZANIN BİLDİRİLMESİ
1017
1– Bildirimi yapacak olanlar
1017
2– Bildirim süresi
1018
VIII– BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER
1018
1– Ölümlerde
1018
2– Yaralanmalarda
1020
IX– TAZMİNATIN ÖDENMESİ
1021
1– Ödeme süresi
1021
2– Süresinde ödeme yapılmamasının sonuçları
1022
3– Faizin türü
1022
4– Teminat türlerinin birleşmesi durumunda ödeme tutarı
1022
X– KOLTUK SİGORTASI YAPTIRMAYAN TAŞIMACININ SORUMLULUĞU
1023
1– Yönetmelik hükmü
1023
2– Koltuk Sigortası yaptırmayan taşımacının yolculara karşı sorumluluğu
1024
XI– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTACININ TAŞIMACIYA DÖNME (RÜCU) HAKKI
1025
1– Uyarı
1025
2– Sigortacının, sigorta ettirene (taşımacıya) dönme hakları
1026
XII– KOLTUK SİGORTASINDA SİGORTACININ ARDILLIĞI
1036
1– Ölüm ve sakatlık bedelleri için ardıllık söz konusu değildir
1036
2– Sigortacının ardıllığı yalnızca tedavi giderlerinde söz konusudur
1036
XIII– KOLTUK SİGORTASINDA KUSURUN TAZMİNATA ETKİSİ
1037
1– Taşımacı ile sürücü ve yardımcıları kusursuz olsalar bile Koltuk Sigortasından ödeme yapılır
1037
2– Sürücü ve yardımcıları, “kastı ve kasıt derecesinde ağır kusurları” yoksa, Koltuk Sigortasından yararlanabilirler
1037
3– Yolcuların kasıtlı veya kasta yakın bir davranışı söz konusu olmadıkça, Koltuk Sigortasından yararlandırılmaları gerekir
1038
XIV– ZAMANAŞIMI
1039
1– Zamanaşımı süreleri
1039
2– Dönme (rücu) davalarında süre
1039
XV– FAİZ
1039
XVI– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
1040
1– Görevli mahkeme
1040
2– Yetkili mahkeme
1040
Üçüncü Ayrım
ZORUNLU KARAYOLU TAŞIMACILIK MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I– YOLCULAR İÇİN SORUMLULUK SİGORTASI
1041
1– Tanım
1041
2– Yasa ile konulması ve kaldırılması
1041
3– Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde sigorta hükümleri ve defalarca yapılan değişiklikler
1043
II– TAŞIMA SİGORTASININ ÖZELLİKLERİ
1046
1– Yolcular için bir “sorumluluk” ve “zarar” sigortası olması
1046
2– Yolculuğun başlangıcından bitişine kadar geçen sürede uğranılan her türlü zararları karşılaması
1046
3– Tazminatın türü
1047
4– Taşıma sigortasının yalnızca “yolcular” için olması
1047
5– Taşımacının ve eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin kusurlu olması
1047
6– Yolcular için yaptırılması zorunlu iki sigorta türü olarak Taşımacılık Sigortası ile Koltuk Sigortası’nın karşılaştırılması
1048
III– SİGORTANIN KAPSAMI
1049
1– Yararlanacak kişiler (yolcular)
1049
2– Yer ve zaman yönünden sigorta kapsamı
1051
3– Zararı doğuran olaylar yönünden sigorta kapsamı
1052
a) Taşıma kazaları
1052
b) Araç dışında ve yolculuk sırasında yolcunun uğradığı zararlar
1052
4– Taşıtlar yönünden sigorta kapsamı
1053
5– Sigortadan yararlanacak yolcu sayısı
1053
IV– GÜVENCE (TAZMİNAT) TÜRLERİ
1053
1– Ölümlerde
1053
2– Bedensel zararlarda
1054
V– SİGORTACIYA BAŞVURU İÇİN GEREKLİ BELGELER
1055
VI– SİGORTACININ ARDILLIĞI VE RÜCU HAKKI
1055
VII– TAZMİNAT ÖDENMESİNDE ÖNCELİKLİ SİGORTA
1056
VIII– KARAYOLU TAŞIMA SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI
1057
1– Yolcu taşıma ticari bir iş ve bir sözleşme türüdür
1057
2– Yolcu taşımada zamanaşımı (10) yıldır
1057
IX– FAİZ
1058
X– GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
1058
XI– TAŞIMA SİGORTASI İÇİN YENİ DÜZENLEME ÖNERİLERİ
1058
1– Karayolu Taşıma Kanunu’ndaki boşluk doldurulmalıdır
1058
2– Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde değişiklik yapılmalıdır
1059
3– Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası için yeni bir Genel Şartlar düzenlenip yürürlüğe konulmalıdır
1060
Dördüncü Ayrım
MOTORLU ARAÇ İŞLETENLER İÇİN İSTEĞE BAĞLI
MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I– TANIM
1061
II– KAPSAM
1061
III– İSTEĞE BAĞLI SİGORTA’DAN YARARLANACAK OLANLAR
1062
IV– POLİÇE TUTARI
1062
V– ÖDEME BİÇİMİ VE SÜRESİ
1062
VI– YETKİLİ MAHKEME
1063
VII– ZAMANAŞIMI
1063
Beşinci Ayrım
ULUSLARARASI YEŞİL KART SİGORTASI
I– YEŞİL KART (GREEN CARD) SİGORTASI NEDİR
1065
II– MOTORLU TAŞIT BÜROSU’NUN UYGULAMASI YANLIŞTIR
1065
III– GÜVENCE HESABI’NIN YABANCI PLAKALI ARAÇLARDAN SORUMLULUĞU
1065
IV– GÜMRÜK YÖNETMELİĞİ’NDE YEŞİL KART (GREEN CARD) DÜZENLEMESİ
1066
Yirmiüçüncü Bölüm
KARA TAŞITLARI KASKO SİGORTASI
I– TANIM
1069
II– SİGORTANIN KONUSU, KAPSAMI VE ÖZELLİKLERİ
1069
1– Sigortanın konusu
1069
2– Sigortanın kapsamı
1070
3– Kasko Sigortasının özellikleri ve Trafik Sigortası ile farkları
1070
a) Kasko Sigortasından üçüncü kişiler yararlanamazlar
1070
b) Kasko Sigortası, sigortalının “kendi aracının” hasarı için yapılır
1070
c) Kasko Sigortasını, araç sahipleri yaptırmak zorunda değillerdir; isteğe bağlıdır
1071
ç) Sigorta şirketleri, Kasko Sigortası yapmak zorunda değillerdir
1071
d) Kasko Sigortasında güvence tutarları serbestçe kararlaştırılabilir
1071
e) Araç sahibinin değişmesi halinde iki sigorta türü arasındaki farklılık şöyledir
1071
f) Kusur yönünden iki sigorta türü arasında farklılık
1072
III– KASKO SİGORTASI İLE SAĞLANAN GÜVENCELER
1072
1– Güvence türleri
1072
2– Ek sözleşme ile güvence altına alınabilecek zararlar
1073
IV– TEMİNAT DIŞINDA KALAN ZARARLAR
1074
1– Sigorta poliçesinde yer almayan rizikolar teminat dışında kalacaktır
1074
2– Kesin güvence dışında kalan rizikolar
1075
V– SİGORTACININ İSPAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE TEMİNAT DIŞI SAYILMANIN KOŞULLARI
1076
1– Alkol ve uyuşturucu etkisi altında araç kullanmak
1076
2– Sürücü belgesiz veya yetersiz sürücü belgesi ile araç kullanmak
1078
3– Taşıma haddinden fazla yük ve yolcu taşınması
1079
4– Araca “kasıtlı” olarak verilen zararlar
1079
5– Sigorta ettirenin sorumlu olduğu kişiler ile yakınlarının kasıtlı hareketleri
1082
6– Aracı kullanan kişinin kaza yerinden ayrılması
1083
7– Olay yerini terkin haklı nedene dayandığı kanıtlanmalıdır
1084
VI– SİGORTA ETTİRENİN BEYAN VE İHBAR YÜKÜMLÜLÜĞÜ
1087
1– Sözleşme yapılırken beyan yükümlülüğü
1087
2– Sözleşme yapılmasından sonra
1088
3– Rizikonun gerçekleşmesinden önce
1088
4– Rizikonun gerçekleşmesi halinde ihbar ve önlem alma yükümlülükleri
1089
5– İhbar süresine ilişkin Yargıtay kararları
1090
6– Rizikonun gerçekleşmesi halinde sigortacının yükümlülükleri
1090
7– Hasar ve tazminatın sonuçları
1093
VII– KASKO SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI
1094
VIII– KASKO SİGORTASINDA GÖREVLİ MAHKEME
1095
IX– KASKO SİGORTASINDA SİGORTACININ ARDILLIĞI
1095
1– Kasko Sigortasının özellikleri
1095
2– Kasko Sigortacısının ardıllığı
1096
3– Ardıllığın koşulları
1096
4– İspat külfeti
1098
5– Sigortalının kusura katılımı ve davalının “takas–mahsup” istemi
1098
6– Sigorta ettirenin yükümlülükleri
1099
7– Sigortacının “alacağın temliki” yoluyla sigortalının yerine geçmesi
1099
8– Faiz başlangıcı
1101
9– Kasko sigortacısının ardıllığında görevli mahkeme
1101
Yirmidördüncü Bölüm
GÜVENCE HESABI
I– YASAL DÜZENLEME
1103
II– GÜVENCE HESABININ KAPSAMI
1104
III– GÜVENCE HESABINA BAŞVURMA KOŞULLARI
1104
IV– GÜVENCE HESABI YÖNETMELİĞİ
1105
V– UYGULAMA İLKELERİ
1106
VI– GÜVENCE HESABINA BAŞVURMA KOŞULLARI
1107
1– Güvence Hesabına hangi durumlarda başvurulacağı
1107
2– Başvurabilecek olanlar
1107
3– Güvence türleri
1107
4– Başvuru belgeleri
1108
5– Başvuru süresi (zamanaşımı)
1108
VII– GÜVENCE HESABI’NIN ARDILLIĞI
1108
Yirmibeşinci Bölüm
SİGORTACILIKTA TAHKİM
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU
I– GENEL OLARAK TAHKİM
1111
1– Tahkimin türleri
1111
2– İsteğe bağlı tahkimde sözleşme türleri
1112
3– Tahkim sözleşmesinin özellikleri
1112
4– Hakem kararlarına karşı iptal davası açılabilmesi
1113
II– SİGORTACILIKTA TAHKİM
1114
1– Sigortacılıkta tahkim nedir
1114
2– Sigortacılıkta tahkimin türü
1114
3– Tahkim görevlileri
1115
4– Sigorta Tahkim Komisyonu’na hangi durumlarda başvurulur
1115
5– Komisyona başvurulamayacak durumlar
1116
6– Komisyona nasıl başvurulur
1116
7– Başvurunun “raportör” tarafından incelenmesi
1117
8– Uyuşmazlığın hakemlerce incelenmesi
1118
9– Uyuşmazlığı sonuçlandırma (karar verme) süresi
1120
10– Tarafsızlık ilkesi
1121
11– Tarafların hakemi reddi ve red nedenleri
1121
12– İtiraz hakem heyetleri
1122
13– İtiraz hakem heyetine başvuru
1122
14– Kararların taraflara tebliği ve saklanması
1123
III– TAHKİM KARARLARINA İTİRAZ VE TEMYİZ YOLU
1123
1– Kararlara itiraz yolu
1123
2– Sigorta Tahkim kararlarında doğrudan temyiz yolu
1124
3– Temyiz edilebilen İtiraz Hakem Heyeti kararları
1125
IV– İTİRAZ VE TEMYİZ YOLU KONUSUNDA GÖRÜŞLER
1126
1– Hakemlerin “kesin kararları”nın denetimsiz kalmasının sakıncaları
1126
2– İtiraz Hakem Heyeti kararları hakkında görüşler
1130
3– Tahkim kararlarına karşı özel temyiz nedenleri hakkında görüşler
1131
4– HMK. 361 ve 439. maddeleriyle uyum sağlama gerekliliği
1133
V– UYGULAMAYA İLİŞKİN ÇEŞİTLİ KONULAR
1134
1– Tahkim kararlarında avukatlık ücretleri hakkında
1134
2– Hazine Müsteşarlığı’nın “yasalara aykırı” yönetmelik ve tebliğleri
1135
3– Komisyona başvuru ücretleri hakkında
1136
VI– TAHKİMDE SAKATLIK RAPORLARI SORUNU
1138
1– Tahkimde geçerli raporlar
1138
2– Tahkimde raporlara itirazlar
1139
3– Tahkime başvurularda geçici işgöremezlik tazminatı istekleri hakkında
1139
VII– SİGORTA TAHKİMİNDE UYGULAMA SORUNLARI
1139
1– Tahkime olan güvenin sarsılmış olması
1139
2– Genel olarak yapılması gerekenler
1140
3– Hakemler, eksik belgeleri tamamlatabilmeli, gerektiği kadar bilirkişi incelemesi yaptırabilmeli, HMK’nın tahkime ilişkin hükümleri uyarınca hareket edebilmelidirler
1140
4– Tarafsız davranamayan hakemler listeden (süresiz) çıkarılmalıdır
1140
5– Hakemler “taleple bağlılık” ilkesine uymak zorundadırlar
1141
6– Avukatlık yapan ve sürekli tahkime başvuran kişilerin de kendiliklerinden hakemlikten çekilmeleri, onlar için onurlu bir davranış olacaktır
1141
7– Sigorta şirketlerinin avukatları aynı savunmaları yinelememelidirler
1142
8– Sakatlık raporlarına itirazlar iyi öğrenilmeli; Tahkimdeki incelemelerde zaman kaybına neden olunmamalıdır
1142
Yirmialtıncı Bölüm
TRAFİK KAZALARIYLA İLGİLİ KURUMLAR
I– TÜRKİYE SİGORTA VE REASÜRANS ŞİRKETLERİ BİRLİĞİ
1143
1– Yasal düzenleme
1143
2– Birliğin amacı
1143
3– Birliğin görev ve yetkileri
1143
4– Örgüt yapısı
1144
5– Birlik çatısı altında faaliyet gösteren kurumlar
1144
II– TÜRKİYE MOTORLU TAŞIT BÜROSU
1145
1– Kuruluş amacı
1145
2– Büronun görevleri
1145
3– Büronun faaliyetleri
1146
4– Yeşil Kart (Green Card) sigorta poliçelerinden sorumluluk
1146
5– Dava Açma
1146
6– Yeşil Kart (Green Card) Sigortası konusunda yanlış uygulamalar
1146
III– SİGORTA BİLGİ VE GÖZETİM MERKEZİ
1147
1– Yasal düzenleme
1147
2– Yönetmelik
1148
3– Trafik Sigortaları Bilgi ve Gözetim Merkezi (TRAMER)
1148
4– TRAMER’den bilgi isteme (Sorgulama)
1150
5– Sorgulama nasıl yapılacak
1150
Yirmiyedinci Bölüm
ARDILLIK VE DÖNME (RÜCU) DAVALARI
I– ARDILLIK
1151
1– Tanım
1151
2– Türk Ticaret Kanunu’nda ardıllık
1151
3– Borçlar Kanunu’nda ardıllık
1152
4– Trafik Kanunu’nda ardıllık
1152
5– Sigortacılık Kanunu’nda ardıllık
1153
6– Güvence Hesabı’nda ardıllık
1153
II– DÖNME (RÜCU) HAKKI
1153
1– Tanım
1153
2– Ortaklaşa sorumlulukta rücu
1154
3– Trafik Sigortasında rücu
1154
4– Zorunlu Koltuk ve Taşıma Sigortalarında
1156
5– Çalıştıranın çalıştırdığı kişiye dönme hakkı
1157
6– Sosyal Güvenlik Kurumu’nun rücu hakkı
1157
7– Devletin (İdarenin) görevlilere rücu hakkı
1158
III– ORTAKLAŞA SORUMLULUKTA DÖNME (RÜCU) HAKLARI
1159
1– Ortaklaşa sorumluluk
1159
2– Dış ilişkide ortaklaşa sorumluluk
1160
3– İç ilişkide ortaklaşa sorumluların birbirlerine rücu hakkı
1163
a) İç ilişkide, birden çok kişinin birlikte zarara neden olmaları durumunda, zararın paylaştırılması ve rücu koşulları
1164
b) İç ilişkide, aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta rücu koşulları
1164
aa) Ortak defiler
1165
bb) Kişisel defiler
1165
c) Aynı borçtan değişik hukuksal nedenlerle sorumlulukta, ortakların birbirlerine karşı yükümlülükleri
1166
4– Dönme (rücu) hakkı ve koşulları
1167
5– Dönme (rücu) hakkının kapsamı ve miktarı
1168
6– Dönme (rücu) hakkının kaybedilebileceği durumlar
1169
7– Ortaklaşa sorumlulukta zamanaşımının kesilmesi
1170
8– Karayolları Trafik Kanunu’na göre rücuda zamanaşımı
1170
a) Süresi
1170
b) Zamanaşımının kesilmesi
1171
Yirmisekizinci Bölüm
TRAFİK KAZALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
I– YASA HÜKMÜ
1173
II– ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
1173
1– Ölümlerde ve bedensel zararlarda
1173
2– Maddi hasarlarda
1174
3– Manevi tazminat isteklerinde
1174
4– Yükümlülerin birbirlerine dönme haklarında süre
1174
III– UZAMIŞ CEZA ZAMANAŞIMI
1174
1– Trafik kazalarında ceza zamanaşımı tüm sorumlulara uygulanır
1174
2– Ceza zamanaşımı sigortacıya da uygulanır
1175
3– Ceza zamanaşımı dolduktan sonraki dava süresi
1176
4– Ceza zamanaşımının uygulanma koşulları
1176
5– Ceza zamanaşımının uygulanamayacağı durumlar
1178
6– Teknik arızadan kaynaklanan kazalarda ceza zamanaşımı uygulanacak mıdır?
1179
IV– TRAFİK–İŞ KAZALARINDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
1181
V– YOLCU TAŞIMADA ZAMANAŞIMI
1181
VI– ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICI
1182
1– Tazminat sorumlularının öğrenilmesi
1182
2– Zararın öğrenilmesi
1183
VII– ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ
1184
1– Dava açılmasıyla, zararın tümü için zamanaşımının kesilmesi
1184
2– Ortaklaşa sorumlulardan biri hakkında kesilen zamanaşımının, tümü hakkında kesilmesi
1184
VIII– SİGORTALARDA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ
1186
I– Trafik Sigortasında zamanaşımı
1186
a) Yasa hükmü
1186
b) Sigorta Genel Şartları
1187
c) Sigortacıya uygulanacak zamanaşımı süreleri
1187
d) Dönme (rücu) davalarında süre
1187
2– İsteğe bağlı sigortada zamanaşımı
1187
3– Zorunlu Koltuk Sigortasında zamanaşımı
1188
4– Özel sigortalarda zamanaşımı
1188
Yirmidokuzuncu Bölüm
TAZMİNAT DAVALARINDA FAİZ
I– YASAL FAİZ
1189
1– Geçmişten bugüne faiz
1189
2– 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda yasal faiz
1190
II– TİCARİ TEMERRÜT FAİZİ
1190
1– Kavram
1190
2– Yasalardaki hükümler
1191
3– Ticari faizin (avans faizinin) uygulanacağı yerler
1192
III– HAKSIZ FİİLLERDE FAİZ BAŞLANGICI
1193
Otuzuncu Bölüm
ÖLÜM VE BEDENSEL ZARARLAR NEDENİYLE TAZMİNAT HESAPLARI
I– GENEL OLARAK
1195
1– Can zararları bir insan hakları sorunudur
1195
2– Tazminat hesaplarına uygulanacak yasalar
1195
II– İNSAN ZARARLARININ ÖZELLİKLERİ
1198
1– İnsan zararları, mal zararı değil, can zararıdır
1198
2– İnsan zararlarının tazminat olarak değerlendirmesi bir “hukuk” sorunudur
1199
3– İnsan zararları farklı bir hesaplamayı gerektirmektedir
1199
4– Tazminat hesaplarında temel ölçü, formüller değil, hukuksal gerekçelerdir
1200
III– TAZMİNAT HESAPLAMA İLKELERİ
1201
1– Haksız eylemlerde zarar başlangıcı olay tarihidir
1201
2– Gerçek belli iken varsayımlara dayanılamaz
1201
3– Tazminat, yaşam sürelerinin sonuna kadar hesaplanmalıdır
1202
IV– TAZMİNAT HESABININ UNSURLARI
1203
1– Olay ve kusur değerlendirmesi
1203
2– Zarar sürelerinin belirlenmesi
1203
3– Bedensel zararlarda geçici veya sürekli güç kaybının tespiti
1207
4– Ölümlerde destek payları
1209
5– Tazminatın parasal ölçüsü
1210
6– Hesap unsurlarının zarar türlerine göre sıralaması
1211
a) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta tazminat hesabının unsurları
1211
b) Bedensel zararlarda tazminat hesabının unsurları
1211
V– TAZMİNAT HESAPLAMA EVRELERİ
1212
1– Hesap unsurlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi
1212
2– Tazminat hesabına esas kazançların veya parasal değerlerin belirlenmesi
1212
3– Tazminatın hesaplanması
1213
4– Tazminatın netleştirilmesi
1213
a) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta tazminattan indirimler
1214
b) Bedensel zararlarda indirimler
1214
c) Tazminat tutarlarından indirilmeyecek edinimler
1214
aa) Ölüm nedeniyle destekten yoksunlukta neler indirilmez
1215
bb) Bedensel zararlarda neler indirilmez
1215
VI– TAZMİNAT HESAPLARI
1216
1– Ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle tazminat hesaplarının özellikleri
1216
2– Matematiksel işlemler
1217
3– Geleceğe yönelik hesaplama
1217
4– Taksitle kapital oluşturma işlemi
1218
5– Birleşik faiz ve birleşik iskonto işlemleri
1219
6– Kapital oluşturma formülleri
1219
7– Devre sonu mu, devre başı mı tartışması
1220
8– Ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle tazminat hesaplarında matematiksel işlemler
1220
a) İşleyecek dönem zarar hesaplarında matematiksel işlemler
1221
b) İnsan zararlarının hesabında formüllerin kullanılması
1221
9– Zarar hesaplarında formüllerin anlamı ve işlevi
1222
VII– FORMÜLLER
1223
1– Genel olarak
1223
2– Ortak bir formül kullanılmasının gerekliliği
1224
VIII– YARGI’DA GEÇMİŞTEN BUGÜNE HESAPLAMA FORMÜLLERİ
1225
1– Devre sonu ödemeli ortalama kazanç ve sabit rant formülü ile (%5) artırım ve iskonto değerli dönem
1225
2– Devre sonu ödemeli ortalama kazanç ve sabit rant formülü ile (%10) artırım ve iskonto değerli dönem
1227
3– Progressif rant hesabı dönemi
1228
IX– SİGORTALARIN UYGULADIKLARI HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
1230
1– Trafik Sigortası Genel Şartlarına göre hesaplama yöntem ve formülü
1230
2– Devre başı ödemeli belirli süreli rant formülü hakkında açıklamalar
1231
3– Devre başı ödemeli belirli süreli rant formülüne göre hesaplama örnekleri
1232
4– Raporlar açık ve anlaşılır olmalı
1234
X– FORMÜLLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
1235
1– Karşılaştırmanın nasıl yapılacağı
1235
2– Hesap unsurları
1235
3– Formüllerin karşılaştırılması
1236
4– Karşılaştırma sonuçlarının değerlendirilmesi
1237
5– İnsan zararları için en uygun formül
1237
6– Kurumlar arası uyum sağlamanın ve ortak uygulamanın gerekliliği
1238
XI– RAPOR PLANLARI
1240
1– Destekten yoksun kalma hesaplarında rapor bölümleri
1240
2– Bedensel zararlarda rapor bölümleri
1243
XII– SOSYAL GÜVENLİK KURUMU’NUN GELİR BAĞLAMA VE PEŞİN DEĞER FORMÜLLERİ VE YÖNTEMLERİ
1245
1– Genel olarak
1245
2– Sürekli işgöremezlikte SGK. gelir bağlama yöntem ve formülleri
1246
3– Sigortalının ölümünde hak sahiplerine gelir bağlanma yöntemleri
1247
4– Peşin değer hesabı
1249
5– Kurum’un sorumlulara rücu edebileceği, dolayısıyla tazminattan indirilecek miktarlar
1250
EKLER
DİLEKÇE ÖRNEKLERİ
1255
RAPOR ÖRNEKLERİ
1289
1– Ölüm nedeniyle destekten yoksunluk rapor örnekleri
1291
2– Bedensel zararlar nedeniyle tazminat rapor örnekleri
1321
3– Üç ayrı formüle göre aynı hesap unsurlarının tazminat olarak değerlendirilmesi
1363
TABLOLAR
1387
Yararlanılan Kitaplar ve Yazılar
1413
Kavram Dizini
1423
Yorumlar
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Cardfinans ( Finansbank )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
1.585,95
1.585,95
2
792,98
1.585,95
3
528,65
1.585,95
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
1.585,95
1.585,95
2
792,98
1.585,95
3
528,65
1.585,95
Worldcard ( YKB - TEB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
1.585,95
1.585,95
2
792,98
1.585,95
3
528,65
1.585,95
Diğer Kartlar
Taksit Sayısı
Taksit tutarı
Genel Toplam
1
1.585,95
1.585,95
2
792,98
1.585,95
3
528,65
1.585,95
