İÇİNDEKİLER İçindekiler Önsöz 5 Kısaltmalar 17 Bölüm 1 ULUSLARARASI HUKUKUN TEMEL NİTELİKLERİ GİRİŞ 21 A. Hukuk Kavramı 22 1. Toplum ve Düzen 22 2. Hukuk 23 B. Uluslararası Hukuk Kavramı 25 1. Uluslararası Toplum 25 2. Uluslararası Toplumun Hukuku: Uluslararası Hukuk 27 2.1. Uluslararası Hukuk Kurallarının Oluşturulması 27 2.2. Uluslararası Hukuk Kurallarının Uygulanmasının Sağlanması 29 3. Uluslararası Hukukun Gelişimi 31 C. Uluslararası Hukuk-Ulusal Hukuk İlişkisi 33 1. Yaklaşımlar ve Prensipler 34 2. Türk Hukukunda Sistem 37 İngilizce Özet 41 Bölüm 2 ULUSLARARASI HUKUKUN KAYNAKLARI GİRİŞ 49 A. Bağlayıcı Kaynaklar 51 1. Yapılageliş 51 2. Uluslararası Antlaşmalar 54 3. Hukukun Genel İlkeleri 57 B. Yardımcı Kaynaklar 58 1. Yargı Kararları 58 2. Öğreti 60 C. Diğer Olası Kaynaklar 61 1. Uluslararası Örgütlerin Kararları 61 2. Yumuşak Hukuk 63 3. Hakkaniyet 64 D. Kaynaklar Hiyerarşisi 65 İngilizce Özet 67 Bölüm 3 ULUSLARARASI ANTLAŞMALAR GİRİŞ 77 A. Genel Bilgiler 77 1. Antlaşmaların Konumu ve Önemi 77 2. Tanımı 79 B. Antlaşmaların Yapılışı 80 1. Uluslararası Hukuktaki Durum 80 2. Antlaşmaların Yapılmasında Türk Hukukundaki Sistem 83 C. Antlaşmalara Bağlayıcı Güç Kazandırılması 84 1. Uluslararası Hukuktaki Durum 84 2. Türk İç Hukukundaki Durum 85 D. Antlaşmaların Hüküm Doğurması 89 1. Uluslararası Hukuktaki Durum 89 2. Türk İç Hukukundaki Durum 90 E. Uluslararası Antlaşmaların Geçersizliği 91 1. Geçersizlik Nedenlerinin Sınıflandırılması 91 2. Geçersizlik Nedenleri 92 2.1. Mutlak Geçersizlik Nedenleri 93 2.2. Nisbi Geçersizlik Nedenleri 94 3. Geçersizliğin Öne Sürülmesi 95 F. Uluslararası Antlaşmaların Uygulanmasına İlişkin Temel Prensipler ve Antlaşmaların Uygulamadaki Etkileri 96 1. Bazı Temel Prensipler 96 2. Üçüncü Ülkeler için Hak ve Yükümlülükler 97 3. Çekinceler 98 4. Uluslararası Antlaşmaların Çatışması 99 G. Uluslararası Antlaşmaların Değiştirilmesi ve Sona Ermesi 99 1. Antlaşmaların Değiştirilmesi 99 2. Antlaşmaların Sona Ermesi 100 İngilizce Özet 103 Bölüm 4 ULUSLARARASI HUKUKTA KİŞİLİK GİRİŞ 115 A. Uluslararası Hukukta Kişilik Kavramı 115 1. Hukukta Kişilik 115 2. Uluslararası Hukukta Kişilik 116 B. Uluslararası Hukukun Kişileri 117 1. Devlet 117 1.1. İnsan Topluluğu 118 1.2. Ülke 118 1.3. Kurulu Otorite 119 1.4. Bağımsızlık ve Uluslararası Münasebetleri Yürütebilme Yeteneği 120 1.5. Self-Determinasyon Hakkı 122 1.6. Devlet Türleri ve Uluslararası Hukuktaki Etkileri 123 1.7. Devletlerin Tanınması 125 2. Uluslararası Örgütler 128 3. Gerçek Kişiler 129 İngilizce Özet 131 Bölüm 5 DEVLETİN ÜLKESİ GİRİŞ 139 A. Devletin Ülkesi 139 1. Sınırlar 139 2. Kara Ülkesi 140 2.1. Nehirler, Göller ve Uluslararası Akarsular 142 2.2. Kanallar 146 3. Hava Ülkesi 146 4. Deniz Ülkesi 148 B. Ülkenin Kazanılması ve Kaybedilmesi 148 1. İşgal 148 2. Arazi Oluşumu 149 3. Zamanaşımı 149 4. Fetih ve İlhak 150 5. Yargı Kararları 150 6. Devir 151 İngilizce Özet 153 Bölüm 6 DEVLETİN YETKİSİ GİRİŞ 163 A. Devletin Cezai Yetkisi 163 1. Ülkesellik Prensibi 165 2. Vatandaşlık Prensibi 165 3. Koruma Prensibi 166 4. Pasif Kişisellik Prensibi 167 5. Evrensellik Prensibi 167 B. Devletin Hukuki Yetkisi 169 1. Devletin Münhasır Yetkileri 170 1.1. Devletin Ülkesel Yetkileri 170 1.2. Ülkesel Yetkisine Genel Sınırlandırmalar 170 1.3. Devletin Ülkesel Yetkisine Özel Sınırlandırmalar 172 1.4. Devletin Ülkesi Dışındaki Münhasır Yetkileri 177 2. Devletin Ortak ve Yarışan Yetkileri 179 İngilizce Özet 181 Bölüm 7 ULUSLARARASI DENİZ HUKUKU GİRİŞ 191 A. Deniz Hukukunun Gelişimi ve Deniz Hukuku Kurallarının Kaynakları 192 1. Kısa Tarihçe 192 2. Deniz Hukukunun Kaynakları 195 B. Deniz Alanları 197 1. Devletlerin Egemenliği Altındaki Deniz Alanları 197 1.1. Esas Çizgi 198 1.2. İçsular 200 1.3. Karasuları 202 1.4. Uluslararası Boğazlar 206 1.5. Takımada Devleti ve Takımada Suları 207 2. Devletlerin Bazı Yetkiler Kullandıkları Deniz Alanları 209 2.1. Bitişik Bölge 209 2.2. Kıta Sahanlığı 211 2.3. Münhasır Ekonomik Bölge 214 3. Ada Kavramı ve Adaların Deniz Alanları 217 4. Açık Deniz 218 4.1. Tanımı ve Hukuksal Statüsü 218 4.2. Açık Denizlerde Devletlerin Yetkileri 220 5. Uluslararası Deniz Yatağı 221 6. Deniz Alanlarının Sınırlandırılması 223 İngilizce Özet 227 Bölüm 8 HAVA VE UZAY HUKUKU ULUSLARARASI HAVA HUKUKU 241 Giriş ve Tarihsel Gelişim 241 A. Hava Sahasının Hukuksal Statüsü 244 1. Ulusal Hava Sahasının Hukuksal Statüsü 244 2. Uluslararası Hava Sahasının Statüsü 246 B. Hava Ulaşım Rejimi 247 1. Uluslararası Hava Sahasında Uçuş Rejimi 247 2. Ulusal Hava Sahasında Uçuş Rejimi 249 C. Hava Sahasından İletişim (Telekomünikasyon) Maksadıyla Yararlanma 252 ULUSLARARASI UZAY HUKUKU 256 Giriş 256 A. Uluslararası Uzay Hukukunun Kaynakları 258 B. Uzay Hukukunun Temel Prensipleri 261 1. Uzaydaki Faaliyetler Uluslararası Hukuk Kurallarınca Düzenlenir 261 2. Uzayın Keşfi ve Kullanımı Bütün Devletlere Açıktır 261 3. Uzaydaki Faaliyetler Bütün Devletlerin Faydasına Olmalıdır 262 4. Uzayın Keşfi ve Kullanımı Barışçıl Olmalıdır 262 5. Uzay ve Gök Cisimleri Üzerinde Egemenlik Kurulamaz 264 6. Faaliyetler, İşbirliği, Dayanışma ve Çıkarlara Saygı Prensiplerine Dayanmalıdır 265 7. Uzaya Gönderilen Araçlar Üzerindeki Hak ve Sorumluluklar Devam Eder 266 8. Uzayın Keşfi ve Kullanımı Çevreye Zarar Vermemelidir 269 9. Astronotların Kurtarılması ve İadesi Yükümlülüğü 270 10. Uzaya Gönderilen Araçlarla İlgili Kayıt Yükümlülüğü 271 İngilizce Özet 273 Bölüm 9 ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKU GİRİŞ 285 A. Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Kavramı ve Gelişimi 286 1. İnsan Hakları ve Uluslararası İnsan Hakları Kavramı 286 2. Uluslararası İnsan Hakları Kavramının İçeriği 287 2.1. BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 287 2.2. Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi 289 2.3. Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi 290 2.4. Bölgesel Nitelikli İnsan Hakları Sözleşmeleri 292 2.5. Özel Konulu İnsan Hakları Sözleşmeleri 297 B. İnsan Haklarının Uluslararası Düzeyde Korunması 300 1. Yapılageliş Hukuku 301 2. Uluslararası İnsan Hakları Sözleşmelerindeki Koruma Sistemleri 301 2.1. Birleşmiş Milletler ve İnsan Haklarına Uyumun Sağlanması 302 2.2. Avrupa’da İnsan Haklarına Uyumun Sağlanması 306 2.3. Latin Amerika’da İnsan Haklarına Uyumun Sağlanması 309 2.4. Afrika’da İnsan Haklarına Uyumun Sağlanması 310 2.5. Sürekli Arap İnsan Hakları Komisyonu ve İKÖ Bağımsız Daimi İnsan Hakları Komisyonu 311 İngilizce Özet 313 Bölüm 10 ULUSLARARASI HUKUKTA KUVVET KULLANMA GİRİŞ 323 A. Birleşmiş Milletler Öncesi Uluslararası Hukukta Kuvvet Kullanma 323 1. “Haklı Savaş” Kavramı ve Gelişimi 323 2. İki Dünya Savaşı Arası Dönemde Kuvvet Kullanma Yasağına İlişkin Düzenlemeler 326 B. Birleşmiş Milletler Döneminde Kuvvet Kullanma 330 1. Birleşmiş Milletler Statüsü ve Kuvvet Kullanma Yasağına İlişkin Düzenlemeler 330 2. Birleşmiş Milletler Sonrası Kuvvet Kullanma Yasağına İlişkin Gelişmeler 337 İngilizce Özet 343 Bölüm 11 ULUSLARARASI SİLAHLI ÇATIŞMALAR HUKUKU VE ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK GİRİŞ 351 A. Silahlı Çatışmalar Hukukunun Kuralları 351 1. Gelişimi 351 2. Kurallar ve Sınıflandırılmaları 356 2.1. Yasaklanmış Silahlar ve Savaş Teknikleri 357 2.2. Korunan Kişiler 358 B. Silahlı Çatışmalar Hukuku Kurallarının İhlali ve Sonuçları 361 1. Gerçek Kişilerin Cezai Sorumluluğu 362 2. İhlallerden Doğan Suçlar 367 3. Uluslararası Ceza Mahkemesi 372 İngilizce Özet 375 Bölüm 12 DEVLETLERİN ARDIL OLMALARI GİRİŞ 383 A. Devletlerin Uluslararası Antlaşmalara Ardıl Olması 384 1. Uluslararası Hukukta Durum 384 2. Türkiye ve Devletlerin Ardıl Olması 387 B. Devletlerin Diğer Bazı Konularda Ardıl Olması 388 1. Devletlerin Devlet Mallarına Ardıl Olması 388 2. Devlet Borçları 390 3. Devlet Arşivleri 391 4. Devletin Yönetim Biçimi 392 5. Uyrukluk Bakımından Ardıllık 393 İngilizce Özet 395 Bölüm 13 DEVLETİN SORUMLULUĞU GİRİŞ 403 A. Sorumluluğun Ortaya Çıkması 404 B. Yükümlülüğün İhlal Edilmesi 405 C. Devlete Yüklenebilme (Bağlanabilme) 406 D. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran Haller 411 E. Devlet Sorumluluğunun Uygulanması 412 F. Diplomatik Koruma ve Uyrukluk 414 İngilizce Özet 417 Bölüm 14 ULUSLARARASI UYUŞMAZLIKLARIN BARIŞÇIL YOLLARLA ÇÖZÜMÜ GİRİŞ 427 A. Diplomatik Yollar 428 1. Görüşme 428 2. Dostça Girişim ve Arabuluculuk 429 3. Uzlaştırma 430 4. Veri Toplama ve Soruşturma 431 B. Yargısal Yollar 432 1. Mahkeme: Uluslararası Adalet Divanı 432 1.1. Davalarda Karar Verme 434 1.2. Tavsiye Görüşü 436 2. Hakemlik 437 İngilizce Özet 439 Bölüm 15 BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GİRİŞ 449 A. Birleşmiş Milletler’in Temel Nitelikleri 450 1. Birleşmiş Milletler’in Temel Amaçları ve Prensipleri 450 2. Üyelik 451 3. Bütçe 452 B. Birleşmiş Milletler’in Yapısı 453 1. Genel Kurul 453 1.1. Yapısı 454 1.2. Yetki ve Görevleri 455 2. Güvenlik Konseyi 457 2.1. Yapısı 457 2.2. Yetki ve Görevleri 459 3. Ekonomik ve Sosyal Konsey 461 3.1. Yapısı 461 3.2. Yetki ve Görevleri 462 4. Vesayet Konseyi 463 5. Uluslararası Adalet Divanı 463 5.1. Yapısı 464 5.2. Yargı Yetkisi 465 6. Sekreterlik 465 İngilizce Özet 467 Kaynakça 473 Kavramlar Dizini 4
