Yeni
9786253813222
399819
https://www.legalkitabevi.com/bahtiyar-akyilmaz/turk-idare-hukuku--10.htm
Türk İdare Hukuku
828.00
Prof.Dr Bahtiyar AKYILMAZ
Prof.Dr.Murat SEZGİNER
Prof.Dr.Cemil KAYA
İÇİNDEKİLER
Önsöz
5
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK İDARE VE İDARE HUKUKU
§1. KAMU HUKUKU BRANŞI OLARAK İDARE HUKUKU
25
§2. İDARE İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
32
I. İDARENİN ANLAMI
32
II. İDARİ FAALİYET / BİREYSEL (FERDİ) FAALİYET
33
III. DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE İDARE
34
IV. GÜNLÜK HAYATIMIZDA İDARE
36
§3. İDARE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ
37
I. İDARE HUKUKU YENİ BİR HUKUK DALIDIR
37
II. İDARE HUKUKU BAĞIMSIZ BİR HUKUK DALIDIR
38
III. İDARE HUKUKU POZİTİF BİR HUKUK DALIDIR
39
IV. İDARE HUKUKU MEVZUAT BİRLİĞİ OLMAYAN BİR HUKUK DALIDIR
39
V. İDARE HUKUKU İÇTİHADİ BİR HUKUK DALIDIR
41
VI. İDARE HUKUKU STATÜ HUKUKUDUR
42
§4. İDARE HUKUKUNUN KAYNAKLARI
46
I. ANAYASA
48
A. Tanımı ve Mahiyeti
48
B. Anayasa ve İdare
49
II. KANUN
50
A. Tanımı ve Mahiyeti
50
1. Şekli Kanun
51
2. Maddi Kanun
51
B. Kanunların Yapılması
51
C. Kanunların Yayımlanması ve Yürürlüğe Girmesi
52
III. MİLLETLERARASI ANTLAŞMALAR
52
IV. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ (CBK)
56
V. YÖNETMELİK
75
VI. İDARENİN DİĞER DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİ / ADSIZ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER
81
VII. HUKUKUN GENEL İLKELERİ
87
VIII. YARGISAL İÇTİHATLAR (MAHKEME KARARLARI)
90
IX. DOKTRİN (ÖĞRETİ)
93
X. ÖRF VE ÂDET (GELENEK) HUKUKU
94
§5. İDARİ İŞLEMLER ARASINDA HİYERARŞİ
97
§6. İDARİ REJİM
100
§7. İDARENİN ALANI
104
I. DEVLET TEŞKİLATI İÇİNDE İDARİ TEŞKİLAT (ORGANİK İDARE)
104
II. DEVLET FAALİYETİ İÇİNDE İDARİ FAALİYET (FONKSİYONEL İDARE)
105
§8. İDAREYİ ETKİLEYEN TEMEL İLKELER
109
I. HUKUK DEVLETİ İLKESİ
109
A. Mülk Devlet – Polis Devlet Aşamaları
109
1. Mülk Devlet
109
2. Polis Devlet
110
B. Hukuk Devleti Kavramı ve Unsurları
113
1. Hukuk Devletinin Maddi Unsurları
115
a. İnsan Onuru
115
b. Adalet
116
c. Eşitlik
117
ç. Özgürlük
120
2. Hukuk Devletinin Şekli Unsurları
121
a. Demokrasi
121
aa. Millî Egemenlik İlkesi
121
bb. Hür Seçimler
124
b. Temel Hak ve Hürriyetlerin Tanınması ve Güvence Altına Alınması
125
aa. İnsan Hakları Kavramı
125
bb. İnsan Haklarının Önemi
126
cc. Tarihi Gelişim İçinde Çeşitli İnsan Hakları Belgeleri
127
çç. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
128
dd. Türkiye Cumhuriyeti Anayasaları’nda İnsan Hakları ve Gruplandırılması
130
ee. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması
131
ff. Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılması
133
gg. Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması
134
c. Kuvvetler Ayrılığı
135
aa. Montesquieu’de Kuvvetler Ayrılığı
135
bb. Günümüzde Kuvvetler Ayrılığı
138
ç. Yargı Organının Bağımsızlığı, Tarafsızlığı ve Hâkimlik Teminatı
141
d. Hukuki Güvenlik ve Belirlilik İlkeleri
142
e. Yasamanın Yargısal Denetimi
145
f. Yürütmenin (İdarenin) Yargısal Denetimi
146
g. İdarenin Kanuniliği
147
aa. İdarenin Kanuniliği İlkesinin Tanımı ve Boyutları
147
bb. Bağlı Yetki – Takdir Yetkisi
148
ğ. Devletin Mali Sorumluluğu
153
aa. Devletin Mali Sorumluluğu İlkesinin Gelişimi
153
bb. Kusur Sorumluluğu ve Kusursuz Sorumluluk İlkeleri
156
II. SOSYAL DEVLET İLKESİ
164
A. Sosyal Devletin Ortaya Çıkması ve Anlamı
164
B. Sosyal Devletin Hedefleri
166
1. Sosyal ve Ekonomik Hak ve Hürriyetleri Güvence Altına Alma
166
2. Ekonomik Hayata Müdahale Etme
167
3. Sosyal Adaleti Sağlama
168
4. Sosyal Güvenliği Sağlama
169
III. LÂİK DEVLET İLKESİ
169
A. Kavram ve Özellikleri
170
B. Anayasa Mahkemesi’ne Göre Lâik Devlet
171
IV. ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNE BAĞLI DEVLET İLKESİ
172
İkinci Bölüm
ORGANİK ANLAMDA İDARE (İDARİ TEŞKİLÂT)
§9. İDARİ TEŞKİLÂTA HÂKİM OLAN GENEL ESASLAR
179
I. MERKEZDEN YÖNETİM (MERKEZİYET)
179
A. Tanımı ve Mahiyeti
179
B. Merkezden Yönetimin Türleri
180
1. Siyasi Merkeziyetçilik
180
2. İdari Merkeziyetçilik
181
C. Merkezden Yönetimin Özellikleri
181
Ç. Merkezden Yönetimin Yararları
181
D. Merkezden Yönetimin Sakıncaları
182
E. Yetki Genişliği (Tevsi–i Mezuniyet)
182
II. YERİNDEN YÖNETİM (ADEMİ MERKEZİYET)
184
A. Tanımı ve Mahiyeti
184
B. Yerinden Yönetimin Türleri
184
1. Siyasi Bakımdan Yerinden Yönetim
184
2. İdari Bakımdan Yerinden Yönetim
185
C. Yerinden Yönetimin Özellikleri
186
Ç. Yerinden Yönetimin Yararları
187
D. Yerinden Yönetimin Sakıncaları
187
§10. YETKİ DEVRİ / İMZA DEVRİ / VEKÂLET / TEDVİR
188
I. YETKİ DEVRİ
188
A. Yetki Devrinin Çeşitleri
190
B. Yetki Devrinin Kapsamı
192
C. Yetki Devrinin Özellikleri ve Sonuçları
194
II. İMZA DEVRİ
198
III. VEKÂLET
200
IV. TEDVİREN GÖREVLENDİRME
204
§11. İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ
207
I. HİYERARŞİ
209
A. Hiyerarşi Yetkisi
211
1. Emir ve Yönlendirme Yetkisi
211
2. Denetim Yetkisi
214
3. Disiplin Yetkisi
215
4. Atama Yetkisi
215
II. İDARİ VESAYET
215
A. İdari Vesayet Yetkisinin Tanımı
216
B. İdari Vesayet Yetkisinin Amacı
219
C. İdari Vesayet Yetkisinin Özellikleri
222
Ç. İdari Vesayet Yetkisinin Kullanılış Şekli
223
1. İşlemler Üzerinde Denetim
223
a. Onama
224
b. İzin
226
c. İkâme (İşlem İkâmesi)
227
ç. İptal – Bozma – İade
228
d. İdari Yargı Yoluna Başvurma – Yargısal İtiraz / Erteleme – Yürütmeyi Durdurma
229
2. Eylemler Üzerinde Denetim
232
3. Organlar Üzerinde Denetim
233
4. Personel Üzerinde Denetim
237
§12. KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ
238
I. KURULMASI
238
II. PERSONELİ
243
III. YETKİ VE AYRICALIKLARI / İMTİYAZLARI
243
IV. UĞRAŞ ALANI
244
V. SONA ERMESİ
245
VI. BÜTÇELERİ
245
§13. GENEL OLARAK MERKEZDEN YÖNETİM TEŞKİLÂTI
247
I. CUMHURBAŞKANI
247
A. Adaylık, Seçim ve Vekâlet
247
B. Görev ve Yetkileri
249
C. Yardımcıları
250
Ç. Sorumluluğu
250
D. Teşkilatı
251
1. Devlet Denetleme Kurulu (DDK)
251
2. Milli Güvenlik Kurulu (MGK)
253
II. BAKANLIKLAR
254
A. Nitelikleri ve Kurulması
254
B. Bakanlar
255
C. Teşkilatları
256
III. İDARİ GÖREVLERİ BULUNAN DİĞER KURULUŞLAR
268
A. Danıştay
268
1. Niteliği
268
2. Teşkilatı
268
3. Görevleri
269
a. İdari Görevleri
270
aa. Görüş / Düşünce / Mütalaa Bildirme
271
bb. İtirazları Karara Bağlama
273
cc. Diğer İdari Görevleri
274
b. Yargısal Görevleri
276
B. Sayıştay
276
1. Niteliği
276
2. Görevleri
279
a. Kamu Kurum ve İdarelerinin Hesap ve İşlemlerini Yargılamak
280
b. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Rapor Sunmak
280
aa. Genel Uygunluk Bildirimi
280
bb. Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu
281
cc. Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu
281
çç. Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporu
281
dd. Diğer Raporlar
282
c. Görüş Bildirmek
282
3. Yetkileri
282
4. Teşkilatı
283
§14. GENEL OLARAK TAŞRA TEŞKİLATI
284
I. İL TEŞKİLATI
284
A. Niteliği ve Kuruluşu
284
B. Organları
285
1. Vali
285
2. İl İdare Şube Başkanları / İl Müdürleri
288
3. İl İdare Kurulu
288
II. İLÇE TEŞKİLATI
290
A. Niteliği ve Kuruluşu
290
B. Organları
290
1. Kaymakam
291
2. İlçe İdare Şube Başkanları / İlçe Müdürleri
292
3. İlçe İdare Kurulu
293
III. BUCAK TEŞKİLÂTI
293
A. Niteliği ve Kuruluşu
293
B. Organları
294
1. Bucak Müdürü
294
2. Bucak Meclisi
294
3. Bucak Komisyonu
295
IV. BÖLGE TEŞKİLÂTI
295
A. Niteliği
295
B. Türleri
295
1. Bölge Müdürlükleri
295
2. Kalkınma Ajansları
296
3. Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi
296
§15. GENEL OLARAK YERİNDEN YÖNETİM TEŞKİLÂTI
298
I. YER BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİMLER (MAHALLİ İDARELER)
299
A. İl Özel İdaresi
306
1. Niteliği ve Kuruluşu
307
2. Görev, Yetki ve İmtiyazları
307
3. Organları
308
a. İl Genel Meclisi
309
b. İl Encümeni
312
c. Vali
314
4. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
315
5. Teşkilatı
315
B. Belediye
316
1. Niteliği ve Kuruluşu
316
2. Görev, Yetki ve İmtiyazları
318
3. Organları
320
a. Belediye Meclisi
320
b. Belediye Encümeni
323
c. Belediye Başkanı
325
aa. Niteliği
325
bb. Görev ve Yetkileri
326
cc. Görevini Sona Erdiren Haller
326
aaa. Bağdaşmazlık
326
bbb. Gensoru
326
ccc. Faaliyet Raporunu Değerlendirme
327
ççç. Görevi Terk Etme
327
ddd. Seçilme Yeterliğini Kaybetme
328
eee. Görevi Sürdürmeye Engel Hastalık veya Engellilik
328
fff. Belediye Meclisinin Feshini Gerektiren Eylem ve İşlemlere Katılma
328
ggg. İstifa
328
ğğğ. Ölüm
329
4. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
329
5. Teşkilatı
329
C. Büyükşehir Belediyesi
329
1. Niteliği ve Kuruluşu
330
2. Görev ve Yetkileri
331
3. Organları
331
a. Büyükşehir Belediye Meclisi
331
b. Büyükşehir Belediye Encümeni
333
c. Büyükşehir Belediye Başkanı
334
4. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
334
5. Teşkilatı
334
Ç. Köy
335
1. Niteliği ve Kuruluşu
335
2. Görev, Yetki ve İmtiyazları
336
3. Organları
337
a. Köy İhtiyar Meclisi
337
b. Köy Derneği
339
c. Köy Muhtarı
340
4. Diğer Memurlar
341
5. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
341
D. Mahalli İdare Birlikleri
342
II. HİZMET BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİMLER
343
A. İdari Kamu Kurumları
344
B. Sosyal Kamu Kurumları
344
C. Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları
345
Ç. İktisadi (Ekonomik) Kamu Kurumları (Kamu İktisadi Teşebbüsleri)
345
1. Tanımı ve Özellikleri
345
2. Kuruluşu
346
3. Organları
347
4. Müessese / Bağlı Ortaklık / İştirak
347
III. DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR
347
IV. KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI
349
Üçüncü Bölüm
FONKSİYONEL ANLAMDA İDARE
§16. İDARİ EYLEMLER
355
§17. İDARİ İŞLEMLER
361
I. İDARİ İŞLEM KAVRAMI
361
A. Bir Hukuki İşlem Olarak İdari İşlem
361
B. İdari İşlemin Tanımı
361
II. İDARİ İŞLEMİN ÖZELLİKLERİ
364
A. İdari Makamlarca Yapılma
364
B. Hukuki Sonuç Doğurmaya Yönelik Bir Düzenleme
369
C. Kamu Gücü Kullanımı
370
Ç. Tek Yanlılık
371
D. Hukuka Uygunluk Karinesinden Yararlanma
372
E. Kamu Yararı Amacı Taşıma
373
III. İDARİ İŞLEMİN İCRAİLİĞİ
373
A. İcrailik Kavramı
373
B. İdarenin İcrai Olmayan İşlemleri
376
1. Hazırlık İşlemleri (Ön – Öneri – Yardımcı İşlemler)
376
a. Danışma İşlemleri
376
b. Mükellefiyet Tesis Eden İşlemler
377
c. Raporlar
378
ç. Tutanaklar
380
d. Teklifler
380
2. Görüş (Düşünce – Mütalaa) Belirten İşlemler
380
3. Bildirici İşlemler
381
a. Bildirimler
382
b. Hatırlatmalar / Tekrarlar
383
c. Uyarılar / İkazlar
383
4. İç – Düzen İşlemler / Hizmet İçi İşlemler / İç Yazışmalar
386
5. Uygulamaya İlişkin İşlemler
387
IV. İDARİ İŞLEMİN ÇEŞİTLERİ
387
A. Maddi Bakımdan İdari İşlem
387
1. Genel Düzenleyici İşlem (Kural İşlem)
388
2. Birel İşlem
391
a. Şart İşlem (Koşul İşlem)
392
b. Sübjektif İşlem (Öznel İşlem)
392
3. Genel Karar
392
B. İradenin Açıklanması Bakımından İdari İşlem
395
1. İradenin Dış Dünyaya Yansıması Bakımından
395
a. Sarih (Açık) İşlem
395
b. Zimnî (Örtülü – Varsayımsal) İşlem
396
2. İradenin Sayısı Bakımından
398
a. Basit (Tek) İradeli İşlem
398
b. Bileşik (Çoğul) İradeli İşlem
399
aa. Birleşme İşlem
399
bb. Kolektif İşlem
400
C. Hukuki Etkisi Bakımından İdari İşlem
401
1. Emredici / Yapıcı (İnşai) / Belirleyici İdari İşlem
401
2. Yararlandırıcı / Yükümlendirici / Garanti Edici İdari İşlem
402
3. Etkisi Devam Eden / Geçici İdari İşlem
403
V. İDARİ İŞLEMİN UNSURLARI
404
A. Yetki
405
1. Yetkinin Değişik Görünümleri
408
a. Yer Bakımından Yetki
408
b. Zaman Bakımından Yetki
409
c. Kişi Bakımından Yetki
413
ç. Konu Bakımından Yetki
413
2. Yetkide Paralellik İlkesi
414
3. Yetki Konusunda Özel Bir Durum: Fiili Ajan
416
4. Yetki Sakatlıkları
417
a. Yetki Gaspı
417
b. Yetki Tecavüzü
418
c. Fonksiyon Gaspı (Görev Gaspı / İşlev Gaspı)
421
ç. Ağır ve Bariz Yetki Tecavüzü
422
d. Özel Hukuka Ait Yetkinin Gaspı
423
5. Yetki Sakatlıklarının Derecelendirilmesi
423
6. Yetki Sakatlıklarının Sonradan Düzeltilmesi
425
B. Şekil
426
1. Yazılı Şekil
427
2. Yazılı Olmayan Şekil
429
3. Şekilde Paralellik İlkesi
432
4. Şekil Sakatlıkları
434
5. Şekil Sakatlıklarının Derecelendirilmesi
440
6. Şekil Sakatlıklarının Sonradan Düzeltilmesi
443
C. Sebep (Neden)
446
1. Mevzuatta Sebep Unsuru Yönünden İdari İşlemler
447
a. Sebebi Mevzuatta Açıkça Gösterilen İşlemler
448
b. Sebebi Mevzuatta Belirsiz Kavramlarla Gösterilen İşlemler
448
c. Sebebi Mevzuatta Gösterilmeyen İşlemler
449
2. Sebep Sakatlıkları
450
a. Dayanılan Sebebin Mevcut Olmaması
450
b. Dayanılan Sebebin Hukuka Aykırı Olması
451
c. Dayanılan Sebebin Yanlış Nitelendirilmesi / Yeterli Olmaması
451
3. Sebep İkâmesi
452
4. İşlemin Birden Fazla Sebebe Dayanması
456
Ç. Konu
457
1. Konu Sakatlıkları
457
a. Mümkün ve Meşru Olmayan Konu
457
b. Mevzuatta Düzenlenmeyen Konu
458
c. Mevzuata Uygun Olmayan Konu
458
ç. Mahkeme Kararının Gereklerine Uygun Olmayan Konu
460
d. Geriye Yürümezlik İlkesine Aykırı Konu
460
e. Ölçülülük İlkesine Uygun Olmayan Konu
461
f. Kazanılmış Hakları İhlal Eden Konu
462
g. Eksik Kapsamlı Düzenleme
462
D. Amaç (Maksat)
463
1. Amaç Kavramı
463
2. Amaç Sakatlıkları
466
a. Genel Amaç Bakımından Hukuka Aykırılık
466
b. Özel Amaç Bakımından Hukuka Aykırılık
470
c. Usul (Yöntem) Saptırması
473
VI. İDARİ İŞLEMLERİN SONA ERMESİ
475
A. İdari İşlemlerin Kendiliğinden Sona Ermesi
475
B. İdari İşlemlerin Mahkeme Kararı ile İptal Edilmesi
477
C. İdari İşlemlerin Yürürlükten Kaldırılması
479
Ç. İdari İşlemlerin Geri Alınması
489
D. İdari İşlemlerin Kaldırılması ve Geri Alınmasına İlişkin Değerlendirme
500
§18. İDARENİN SÖZLEŞMELERİ
505
I. İDARENİN ÖZEL HUKUK SÖZLEŞMELERİ
506
II. İDARİ SÖZLEŞMELER
513
A. İdari Sözleşmelerin Tanımı ve Niteliği
513
B. İdari Sözleşmelerin Ölçütleri
515
1. Sözleşmenin Taraflarından Biri İdare Olmalıdır (Organik Şart)
516
2. Sözleşmenin Konusu Bir Kamu Hizmetinin Yürütülmesi Amacı İse Kamu Yararı Olmalıdır (İşlevsel Şart)
517
3. İdareye Üstün ve Ayrıcalıklı Yetkiler Tanınmış Olmalıdır (Maddi Şart)
518
C. İdari Sözleşmelerin Türleri
520
1. Kamu Hizmeti İmtiyaz Sözleşmeleri
522
2. İltizam Sözleşmeleri
527
3. Müşterek Emanet Sözleşmeleri
528
4. Kamu İstikraz (Borçlanma) Sözleşmeleri
529
5. İdari Hizmet Sözleşmeleri
530
III. SÖZLEŞMELERİN YAPILMASI USULÜ
531
A. İhalelerde Gözetilmesi Gereken İlkeler
533
1. Açıklık / Saydamlık / Şeffaflık İlkesi
535
2. Rekabet İlkesi
536
3. Eşit Davranma İlkesi
536
4. Güvenirlik İlkesi
537
5. Gizlilik İlkesi
537
6. Kamuoyu Denetimi İlkesi
537
7. Ödeneği Bulunmayan İş İçin İhaleye Çıkılmaması İlkesi
537
8. Kaynakların Verimli Kullanılması İlkesi
538
9. İhale Konusu İşin Bölünmezliği, Birleştirilemezliği İlkesi
538
B. İhale Usulleri
538
1. 4734 Sayılı Kanun’a Göre İhale Usulleri
539
a. Açık İhale Usulü
539
b. Belli İstekliler Arasında İhale Usulü
539
c. Pazarlık Usulü
540
ç. Doğrudan Temin
541
d. Tasarım Yarışmaları
542
2. 2886 Sayılı Kanun’a Göre İhale Usulleri
543
a. Kapalı Teklif Usulü
543
b. Belli İstekliler Arasında Kapalı Teklif Usulü
543
c. Açık Teklif Usulü
543
ç. Pazarlık Usulü
544
d. Yarışma Usulü
545
C. İdarenin Sözleşmelerinin Aşamaları
545
1. Hazırlık Aşaması
545
a. İhale Konusu İşin Tespiti ve Teknik Şartname
545
b. Yaklaşık Maliyet Hesabı ve Ödenek
546
c. İhale Usulünün Belirlenmesi
546
ç. İhale Dokümanının Hazırlanması (İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı)
546
d. İhale Onayının Alınması ve İhale Komisyonunun Kurulması
547
e. İhalenin İlanı
548
2. İhale Aşaması
548
a. İhaleye Katılma
548
b. Tekliflerin Değerlendirilmesi
549
c. İhalenin Karara Bağlanması ve Onaylanması
549
3. İhalelere Yönelik Başvurular
550
4. Sözleşme Aşaması
551
5. Sözleşmenin Sona Ermesi
552
a. İdarenin Özel Hukuk Sözleşmeleri Bakımından
552
b. İdarenin İdari Sözleşmeleri Bakımından
554
Dördüncü Bölüm
İDARİ USUL
§19. GENEL İDARİ USUL
557
I. İDARİ USULÜN TANIMI VE KAPSAMI
557
II. İDARİ USULÜN İŞLEVİ
558
III. TÜRKİYE’DE GENEL İDARİ USUL İLKELERİ
560
A. Dinlenilme Hakkı
560
B. Bilgi Edinme Hakkı
561
1. Bilgi Edinme Başvurusu
564
2. Başvuruya Verilen Cevap
564
3. Bilgi Edinme Hakkının İstisnaları
566
4. Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna İtiraz
567
5. Bilgi Edinme Hakkının İhlalinin Müeyyidesi
568
C. Danışmanlık (Yol Gösterme) ve Hukuki Yardım
569
Ç. Gerekçe İlkesi (Yükümlülüğü)
571
D. Başvuru Yollarının Gösterilmesi İlkesi
573
E. İyi İdare (Yönetim) İlkesi
574
F. İşlem Yapma Zorunluluğu
577
G. Kişisel Verilerin Korunması
577
Ğ. Eşit Muamele / Ayrım Yapmama İlkesi
579
Beşinci Bölüm
İDARİ FAALİYETİN KONUSU
§20. KAMU HİZMETİ
581
I. TANIMI VE ANLAMI
581
II. KAMU HİZMETİNİN KURULMASI VE SONA ERMESİ
584
III. KAMU HİZMETİNİN TEMEL İLKELERİ
585
A. Süreklilik (Devamlılık / Kesintisizlik / Düzenlilik) İlkesi
585
B. Uyarlama (Değişkenlik) İlkesi
588
C. Eşitlik İlkesi
589
Ç. Bedelsizlik (Meccanilik) İlkesi
590
IV. KAMU HİZMETİNİN ÇEŞİTLERİ
594
V. KAMU HİZMETİNİN GÖRÜLÜŞ USULLERİ
596
A. İdare Tarafından Görülme (Emanet) Usulü
600
B. Müşterek Emanet Usulü
601
C. İltizam Usulü
602
Ç. Ruhsat Usulü
602
D. İmtiyaz Usulü
603
1. Tanımı ve Özellikleri
603
2. İdarenin Yetkileri
604
3. İmtiyazcının Yetkileri
605
4. Malî Denge İlkesi
605
a. Fait Du Prince Kuramı ve Uygulaması
605
b. Imprévision – Öngörülemezlik Kuramı ve Uygulaması
606
5. İmtiyazcının Seçimi
607
§21. KOLLUK
610
I. KOLLUK KAVRAMI
610
II. KOLLUK VE KAMU DÜZENİ
616
A. Genel Güvenlik
617
B. Dirlik ve Esenlik
618
C. Genel Sağlık
619
Ç. Genel Ahlâk
621
III. KOLLUK ÇEŞİTLERİ
623
A. İdari Kolluk – Adli Kolluk
623
1. İdari Kolluk
623
2. Adli Kolluk
624
B. Genel İdari Kolluk – Özel İdari Kolluk
625
1. Genel İdari Kolluk
625
a. Polis
625
b. Jandarma
626
c. Sahil Güvenlik
626
ç. Çarşı ve Mahalle Bekçileri
627
2. Özel İdari Kolluk
627
a. Belediye Zabıtası
628
b. Köy Korucuları
628
c. Çiftçi Malları Koruma Kolluğu
629
ç. Orman Kolluğu
630
d. Gümrük Kolluğu
630
IV. KOLLUK İŞLEMLERİ VE EYLEMLERİ
630
A. Kolluk İşlemleri
631
1. Düzenleyici İşlemler
631
2. Birel İşlemler
632
a. İzin Verme
632
b. Bildirim Alma
632
c. Yaptırım Uygulama
634
ç. Emir ve Uyarı
636
B. Kolluk Eylemleri
637
V. KOLLUK FAALİYETİNİN SINIRLARI
637
VI. KOLLUK GÖZETİM KOMİSYONU
642
Altıncı Bölüm
İDARENİN MALLARI
§22. KAMU MALLARI
645
I. KAMU MALI KAVRAMI
645
II. KAMU MALLARININ TASNİFİ
648
A. Kullanma / Yararlanma Açısından
648
1. Hizmet Malları
648
2. Orta Malları
649
3. Sahipsiz Mallar
649
B. Kökenleri Açısından
650
1. Doğal (Tabii) Kamu Malları
650
2. Yapay (Suni) Kamu Malları
650
III. KAMU MALI NİTELİĞİNİN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
651
IV. KAMU MALLARININ TEMEL ÖZELLİKLERİ
653
V. KAMU MALLARINDAN YARARLANMA
658
A. Genel Yararlanma
659
B. Özel Yararlanma
660
Yedinci Bölüm
İDARENİN TAŞINMAZ MAL EDİNİMİ
§23. KAMULAŞTIRMA
663
I. GENEL OLARAK
663
II. KAMULAŞTIRMA BENZERİ KAVRAMLAR
665
A. Devletleştirme
665
B. İstimval (Rekizisyon)
666
C. Geçici (Muvakkat) İşgâl
666
III. KAMULAŞTIRMA İŞLEMİNİN UNSURLARI
668
A. Yetki Unsuru
668
B. Şekil Unsuru
671
C. Sebep Unsuru
671
Ç. Konu Unsuru
672
D. Amaç Unsuru
674
IV. KAMULAŞTIRMANIN AŞAMALARI
674
A. İdari Aşama
675
B. Adli Aşama
678
V. ACELE KAMULAŞTIRMA
680
VI. MAL SAHİBİNİN TAŞINMAZINA YENİDEN KAVUŞMASI
682
A. İdarenin Kamulaştırmadan Tek Taraflı Vazgeçmesi
682
B. İdarenin Kamulaştırmadan Anlaşarak Vazgeçmesi
683
C. Mal Sahibinin Geri Alma Hakkını Kullanması
685
VII. KAMULAŞTIRMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI
689
VIII. KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA / EL KOYMA
689
A. Fiili El Atma
689
B. Hukuki El Atma
693
Sekizinci Bölüm
İDARENİN PERSONELİ
§24. KAMU GÖREVLİLERİ
699
I. KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI
699
II. KAMU GÖREVLİLERİNİN TASNİFİ
703
III. DEVLET MEMURLARI KANUNU VE KAMU GÖREVLİLERİ
704
A. Devlet Memurları Kanunu ve Kapsamı
704
B. Devlet Memurları Kanunu’nun Temel İlkeleri
705
1. Sınıflandırma İlkesi
705
2. Kariyer İlkesi
706
3. Liyakat İlkesi
707
C. Devlet Memurları Kanunu’na Göre İstihdam Şekilleri
707
1. Memurlar
708
2. Sözleşmeli Personel
708
3. İşçiler
709
IV. DEVLET MEMURLUĞU STATÜSÜ
709
A. Memurluk Mesleği
709
B. Memurluğa Giriş
709
1. Anayasal İlkeler
709
2. Kanuni Şartlar
710
a. Genel Şartlar
710
aa. Vatandaşlık
710
bb. Yaş
711
cc. Öğrenim
712
çç. Kamu (Amme) Haklarından Mahrum (Yoksun) Bulunmamak
712
dd. Mahkumiyet
714
ee. Askerlik
715
ff. Sağlık
716
gg. Arşiv Araştırması
716
b. Özel Şartlar
716
3. Memurluğa Giriş Usulü
718
C. Aday Memur Olarak Atanma
720
Ç. Asli Memur Olarak (Asaleten) Atanma
721
D. Göreve Başlama
721
V. DEVLET MEMURLARININ ÖDEVLERİ, YASAKLARI VE HAKLARI
722
A. Devlet Memurlarının Ödevleri
723
1. Anayasa ve Kanunlara Sadakat Ödevi
723
2. Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık Ödevi
723
3. Davranış ve İşbirliği Ödevi
723
4. Amirin Emrine Uyma Ödevi – Kanunsuz Emir
724
5. Mal Bildiriminde Bulunma Ödevi
724
6. Resmi Belge, Araç ve Gereçleri İade Etme ve İzin Verilen Yerler Dışına Çıkarmama Ödevi
725
7. Bizzat İşbaşında Bulunma Ödevi
725
8. Kılık ve Kıyafet Kurallarına Uyma Ödevi
726
B. Devlet Memurlarının Yasakları
726
1. Siyasi Partilere Girme Yasağı
726
2. Basına Bilgi veya Demeç Verme Yasağı
727
3. Toplu Eylem Yasağı
727
4. Grev Yasağı
727
5. Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı
727
6. Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı
729
7. Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı
729
8. İkinci Görev Alma Yasağı
729
9. Ayrıldığı Kuruma Karşı Görev Alma Yasağı
729
C. Devlet Memurlarının Hakları
731
1. Hizmet (Çalışma) Hakkı
731
2. Uygulamayı İsteme Hakkı
732
3. Güvenlik Hakkı
732
4. Emeklilik Hakkı
732
5. Çekilme (İstifa) Hakkı
732
6. Müracaat, Şikâyet ve Dava Açma Hakkı
732
7. Sendika Kurma ve Üye Olma Hakkı
733
8. İzin Hakkı
733
a. Yıllık İzin (DMK m. 102–103)
733
b. Sağlık İzni (DMK m. 103/3)
734
c. Mazeret İzni (DMK m. 104)
734
ç. Hastalık ve Refakat İzni (DMK m. 105)
735
d. Aylıksız İzin (DMK m. 108)
736
9. İsnat ve İftiralara Karşı Korunma Hakkı
737
10. Aylık (Maaş) Hakkı
738
VI. DEVLET MEMURLARININ ÖZLÜK DOSYASI VE YÜKSELMELERİ
738
A. Devlet Memurlarının Özlük Dosyası
738
B. Devlet Memurlarının Yükselmeleri
739
1. Kademe İlerlemesi (Yatay İlerleme)
739
2. Derece Yükselmesi (Dikey Yükselme)
739
VII. DEVLET MEMURLARININ YETİŞTİRİLMELERİ (HİZMET İÇİ EĞİTİM)
740
VIII. DEVLET MEMURLARININ DİSİPLİN SORUŞTURMASI
740
A. Disiplin Cezaları
743
B. Disiplin Suçları
745
C. Disiplin Soruşturması Usulü
746
Ç. Disiplin Cezası Verme Yetkisi
759
D. Disiplin Cezalarına Karşı Başvuru Yolları
760
E. Disiplin Cezalarının Uygulanması ve Özlük Dosyasından Silinmesi
761
IX. DEVLET MEMURLARININ CEZAİ SORUMLULUKLARI
762
A. Genel Kurallara Göre
762
B. 4483 Sayılı Kanun’a Göre
763
1. Kanunun Kapsamı
763
2. Yetkili Merciin Suçu Öğrenmesi
766
3. Ön İnceleme ve Soruşturma İzni Vermeye Yetkili Merciler
767
4. Ön İnceleme Aşaması
768
5. Karar Aşaması
769
6. Yargı Aşaması
772
C. 3628 Sayılı Kanun’a Göre
773
X. DEVLET MEMURLARININ MALİ SORUMLULUKLARI
773
A. İdareye Karşı Doğrudan Doğruya Verdikleri Zararlardan Dolayı Sorumlulukları: DMK m. 12
774
B. Üçüncü Kişilere Verdikleri Zararlardan Dolayı Sorumlulukları: DMK m. 13, Anayasa m. 40/3 ve 129/5
778
C. Kamu Zararından Sorumluluk
786
XI. DEVLET MEMURLUĞU STATÜSÜNDE KISINTI YAPAN HALLER
788
A. Kadronun Kaldırılması (Kadro Açığı)
788
B. Görevden Uzaklaştırma
788
1. Görevden Uzaklaştırma Kararının Verilmesi ve Sonuçları
789
2. Görevden Uzaklaştırma Kararının Kaldırılması ve Sonuçları
790
XII. DEVLET MEMURLUĞU STATÜSÜNÜN SONA ERMESİ
791
A. Çekilme (İstifa)
791
B. Çekilmiş (Müstafi) Sayılma
792
C. Devlet Memurluğundan Çıkarma (İhraç)
793
Ç. Koşullarda Eksiklik (Nitelik Kaybı)
793
D. Emeklilik
794
E. Bağdaşmazlık
795
F. Ölüm
795
Kaynaklar
797
Kavram Dizini
819
Prof.Dr Bahtiyar AKYILMAZ
Prof.Dr.Murat SEZGİNER
Prof.Dr.Cemil KAYA
İÇİNDEKİLER
Önsöz
5
Birinci Bölüm
GENEL OLARAK İDARE VE İDARE HUKUKU
§1. KAMU HUKUKU BRANŞI OLARAK İDARE HUKUKU
25
§2. İDARE İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER
32
I. İDARENİN ANLAMI
32
II. İDARİ FAALİYET / BİREYSEL (FERDİ) FAALİYET
33
III. DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE İDARE
34
IV. GÜNLÜK HAYATIMIZDA İDARE
36
§3. İDARE HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ
37
I. İDARE HUKUKU YENİ BİR HUKUK DALIDIR
37
II. İDARE HUKUKU BAĞIMSIZ BİR HUKUK DALIDIR
38
III. İDARE HUKUKU POZİTİF BİR HUKUK DALIDIR
39
IV. İDARE HUKUKU MEVZUAT BİRLİĞİ OLMAYAN BİR HUKUK DALIDIR
39
V. İDARE HUKUKU İÇTİHADİ BİR HUKUK DALIDIR
41
VI. İDARE HUKUKU STATÜ HUKUKUDUR
42
§4. İDARE HUKUKUNUN KAYNAKLARI
46
I. ANAYASA
48
A. Tanımı ve Mahiyeti
48
B. Anayasa ve İdare
49
II. KANUN
50
A. Tanımı ve Mahiyeti
50
1. Şekli Kanun
51
2. Maddi Kanun
51
B. Kanunların Yapılması
51
C. Kanunların Yayımlanması ve Yürürlüğe Girmesi
52
III. MİLLETLERARASI ANTLAŞMALAR
52
IV. CUMHURBAŞKANLIĞI KARARNAMESİ (CBK)
56
V. YÖNETMELİK
75
VI. İDARENİN DİĞER DÜZENLEYİCİ İŞLEMLERİ / ADSIZ DÜZENLEYİCİ İŞLEMLER
81
VII. HUKUKUN GENEL İLKELERİ
87
VIII. YARGISAL İÇTİHATLAR (MAHKEME KARARLARI)
90
IX. DOKTRİN (ÖĞRETİ)
93
X. ÖRF VE ÂDET (GELENEK) HUKUKU
94
§5. İDARİ İŞLEMLER ARASINDA HİYERARŞİ
97
§6. İDARİ REJİM
100
§7. İDARENİN ALANI
104
I. DEVLET TEŞKİLATI İÇİNDE İDARİ TEŞKİLAT (ORGANİK İDARE)
104
II. DEVLET FAALİYETİ İÇİNDE İDARİ FAALİYET (FONKSİYONEL İDARE)
105
§8. İDAREYİ ETKİLEYEN TEMEL İLKELER
109
I. HUKUK DEVLETİ İLKESİ
109
A. Mülk Devlet – Polis Devlet Aşamaları
109
1. Mülk Devlet
109
2. Polis Devlet
110
B. Hukuk Devleti Kavramı ve Unsurları
113
1. Hukuk Devletinin Maddi Unsurları
115
a. İnsan Onuru
115
b. Adalet
116
c. Eşitlik
117
ç. Özgürlük
120
2. Hukuk Devletinin Şekli Unsurları
121
a. Demokrasi
121
aa. Millî Egemenlik İlkesi
121
bb. Hür Seçimler
124
b. Temel Hak ve Hürriyetlerin Tanınması ve Güvence Altına Alınması
125
aa. İnsan Hakları Kavramı
125
bb. İnsan Haklarının Önemi
126
cc. Tarihi Gelişim İçinde Çeşitli İnsan Hakları Belgeleri
127
çç. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi
128
dd. Türkiye Cumhuriyeti Anayasaları’nda İnsan Hakları ve Gruplandırılması
130
ee. Temel Hak ve Hürriyetlerin Sınırlanması
131
ff. Temel Hak ve Hürriyetlerin Kötüye Kullanılması
133
gg. Temel Hak ve Hürriyetlerin Kullanılmasının Durdurulması
134
c. Kuvvetler Ayrılığı
135
aa. Montesquieu’de Kuvvetler Ayrılığı
135
bb. Günümüzde Kuvvetler Ayrılığı
138
ç. Yargı Organının Bağımsızlığı, Tarafsızlığı ve Hâkimlik Teminatı
141
d. Hukuki Güvenlik ve Belirlilik İlkeleri
142
e. Yasamanın Yargısal Denetimi
145
f. Yürütmenin (İdarenin) Yargısal Denetimi
146
g. İdarenin Kanuniliği
147
aa. İdarenin Kanuniliği İlkesinin Tanımı ve Boyutları
147
bb. Bağlı Yetki – Takdir Yetkisi
148
ğ. Devletin Mali Sorumluluğu
153
aa. Devletin Mali Sorumluluğu İlkesinin Gelişimi
153
bb. Kusur Sorumluluğu ve Kusursuz Sorumluluk İlkeleri
156
II. SOSYAL DEVLET İLKESİ
164
A. Sosyal Devletin Ortaya Çıkması ve Anlamı
164
B. Sosyal Devletin Hedefleri
166
1. Sosyal ve Ekonomik Hak ve Hürriyetleri Güvence Altına Alma
166
2. Ekonomik Hayata Müdahale Etme
167
3. Sosyal Adaleti Sağlama
168
4. Sosyal Güvenliği Sağlama
169
III. LÂİK DEVLET İLKESİ
169
A. Kavram ve Özellikleri
170
B. Anayasa Mahkemesi’ne Göre Lâik Devlet
171
IV. ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNE BAĞLI DEVLET İLKESİ
172
İkinci Bölüm
ORGANİK ANLAMDA İDARE (İDARİ TEŞKİLÂT)
§9. İDARİ TEŞKİLÂTA HÂKİM OLAN GENEL ESASLAR
179
I. MERKEZDEN YÖNETİM (MERKEZİYET)
179
A. Tanımı ve Mahiyeti
179
B. Merkezden Yönetimin Türleri
180
1. Siyasi Merkeziyetçilik
180
2. İdari Merkeziyetçilik
181
C. Merkezden Yönetimin Özellikleri
181
Ç. Merkezden Yönetimin Yararları
181
D. Merkezden Yönetimin Sakıncaları
182
E. Yetki Genişliği (Tevsi–i Mezuniyet)
182
II. YERİNDEN YÖNETİM (ADEMİ MERKEZİYET)
184
A. Tanımı ve Mahiyeti
184
B. Yerinden Yönetimin Türleri
184
1. Siyasi Bakımdan Yerinden Yönetim
184
2. İdari Bakımdan Yerinden Yönetim
185
C. Yerinden Yönetimin Özellikleri
186
Ç. Yerinden Yönetimin Yararları
187
D. Yerinden Yönetimin Sakıncaları
187
§10. YETKİ DEVRİ / İMZA DEVRİ / VEKÂLET / TEDVİR
188
I. YETKİ DEVRİ
188
A. Yetki Devrinin Çeşitleri
190
B. Yetki Devrinin Kapsamı
192
C. Yetki Devrinin Özellikleri ve Sonuçları
194
II. İMZA DEVRİ
198
III. VEKÂLET
200
IV. TEDVİREN GÖREVLENDİRME
204
§11. İDARENİN BÜTÜNLÜĞÜ İLKESİ
207
I. HİYERARŞİ
209
A. Hiyerarşi Yetkisi
211
1. Emir ve Yönlendirme Yetkisi
211
2. Denetim Yetkisi
214
3. Disiplin Yetkisi
215
4. Atama Yetkisi
215
II. İDARİ VESAYET
215
A. İdari Vesayet Yetkisinin Tanımı
216
B. İdari Vesayet Yetkisinin Amacı
219
C. İdari Vesayet Yetkisinin Özellikleri
222
Ç. İdari Vesayet Yetkisinin Kullanılış Şekli
223
1. İşlemler Üzerinde Denetim
223
a. Onama
224
b. İzin
226
c. İkâme (İşlem İkâmesi)
227
ç. İptal – Bozma – İade
228
d. İdari Yargı Yoluna Başvurma – Yargısal İtiraz / Erteleme – Yürütmeyi Durdurma
229
2. Eylemler Üzerinde Denetim
232
3. Organlar Üzerinde Denetim
233
4. Personel Üzerinde Denetim
237
§12. KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ
238
I. KURULMASI
238
II. PERSONELİ
243
III. YETKİ VE AYRICALIKLARI / İMTİYAZLARI
243
IV. UĞRAŞ ALANI
244
V. SONA ERMESİ
245
VI. BÜTÇELERİ
245
§13. GENEL OLARAK MERKEZDEN YÖNETİM TEŞKİLÂTI
247
I. CUMHURBAŞKANI
247
A. Adaylık, Seçim ve Vekâlet
247
B. Görev ve Yetkileri
249
C. Yardımcıları
250
Ç. Sorumluluğu
250
D. Teşkilatı
251
1. Devlet Denetleme Kurulu (DDK)
251
2. Milli Güvenlik Kurulu (MGK)
253
II. BAKANLIKLAR
254
A. Nitelikleri ve Kurulması
254
B. Bakanlar
255
C. Teşkilatları
256
III. İDARİ GÖREVLERİ BULUNAN DİĞER KURULUŞLAR
268
A. Danıştay
268
1. Niteliği
268
2. Teşkilatı
268
3. Görevleri
269
a. İdari Görevleri
270
aa. Görüş / Düşünce / Mütalaa Bildirme
271
bb. İtirazları Karara Bağlama
273
cc. Diğer İdari Görevleri
274
b. Yargısal Görevleri
276
B. Sayıştay
276
1. Niteliği
276
2. Görevleri
279
a. Kamu Kurum ve İdarelerinin Hesap ve İşlemlerini Yargılamak
280
b. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Rapor Sunmak
280
aa. Genel Uygunluk Bildirimi
280
bb. Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu
281
cc. Faaliyet Genel Değerlendirme Raporu
281
çç. Mali İstatistikleri Değerlendirme Raporu
281
dd. Diğer Raporlar
282
c. Görüş Bildirmek
282
3. Yetkileri
282
4. Teşkilatı
283
§14. GENEL OLARAK TAŞRA TEŞKİLATI
284
I. İL TEŞKİLATI
284
A. Niteliği ve Kuruluşu
284
B. Organları
285
1. Vali
285
2. İl İdare Şube Başkanları / İl Müdürleri
288
3. İl İdare Kurulu
288
II. İLÇE TEŞKİLATI
290
A. Niteliği ve Kuruluşu
290
B. Organları
290
1. Kaymakam
291
2. İlçe İdare Şube Başkanları / İlçe Müdürleri
292
3. İlçe İdare Kurulu
293
III. BUCAK TEŞKİLÂTI
293
A. Niteliği ve Kuruluşu
293
B. Organları
294
1. Bucak Müdürü
294
2. Bucak Meclisi
294
3. Bucak Komisyonu
295
IV. BÖLGE TEŞKİLÂTI
295
A. Niteliği
295
B. Türleri
295
1. Bölge Müdürlükleri
295
2. Kalkınma Ajansları
296
3. Güneydoğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi
296
§15. GENEL OLARAK YERİNDEN YÖNETİM TEŞKİLÂTI
298
I. YER BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİMLER (MAHALLİ İDARELER)
299
A. İl Özel İdaresi
306
1. Niteliği ve Kuruluşu
307
2. Görev, Yetki ve İmtiyazları
307
3. Organları
308
a. İl Genel Meclisi
309
b. İl Encümeni
312
c. Vali
314
4. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
315
5. Teşkilatı
315
B. Belediye
316
1. Niteliği ve Kuruluşu
316
2. Görev, Yetki ve İmtiyazları
318
3. Organları
320
a. Belediye Meclisi
320
b. Belediye Encümeni
323
c. Belediye Başkanı
325
aa. Niteliği
325
bb. Görev ve Yetkileri
326
cc. Görevini Sona Erdiren Haller
326
aaa. Bağdaşmazlık
326
bbb. Gensoru
326
ccc. Faaliyet Raporunu Değerlendirme
327
ççç. Görevi Terk Etme
327
ddd. Seçilme Yeterliğini Kaybetme
328
eee. Görevi Sürdürmeye Engel Hastalık veya Engellilik
328
fff. Belediye Meclisinin Feshini Gerektiren Eylem ve İşlemlere Katılma
328
ggg. İstifa
328
ğğğ. Ölüm
329
4. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
329
5. Teşkilatı
329
C. Büyükşehir Belediyesi
329
1. Niteliği ve Kuruluşu
330
2. Görev ve Yetkileri
331
3. Organları
331
a. Büyükşehir Belediye Meclisi
331
b. Büyükşehir Belediye Encümeni
333
c. Büyükşehir Belediye Başkanı
334
4. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
334
5. Teşkilatı
334
Ç. Köy
335
1. Niteliği ve Kuruluşu
335
2. Görev, Yetki ve İmtiyazları
336
3. Organları
337
a. Köy İhtiyar Meclisi
337
b. Köy Derneği
339
c. Köy Muhtarı
340
4. Diğer Memurlar
341
5. Gelirleri, Giderleri ve Bütçesi
341
D. Mahalli İdare Birlikleri
342
II. HİZMET BAKIMINDAN YERİNDEN YÖNETİMLER
343
A. İdari Kamu Kurumları
344
B. Sosyal Kamu Kurumları
344
C. Bilimsel, Teknik ve Kültürel Kamu Kurumları
345
Ç. İktisadi (Ekonomik) Kamu Kurumları (Kamu İktisadi Teşebbüsleri)
345
1. Tanımı ve Özellikleri
345
2. Kuruluşu
346
3. Organları
347
4. Müessese / Bağlı Ortaklık / İştirak
347
III. DÜZENLEYİCİ VE DENETLEYİCİ KURUMLAR
347
IV. KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ MESLEK KURULUŞLARI
349
Üçüncü Bölüm
FONKSİYONEL ANLAMDA İDARE
§16. İDARİ EYLEMLER
355
§17. İDARİ İŞLEMLER
361
I. İDARİ İŞLEM KAVRAMI
361
A. Bir Hukuki İşlem Olarak İdari İşlem
361
B. İdari İşlemin Tanımı
361
II. İDARİ İŞLEMİN ÖZELLİKLERİ
364
A. İdari Makamlarca Yapılma
364
B. Hukuki Sonuç Doğurmaya Yönelik Bir Düzenleme
369
C. Kamu Gücü Kullanımı
370
Ç. Tek Yanlılık
371
D. Hukuka Uygunluk Karinesinden Yararlanma
372
E. Kamu Yararı Amacı Taşıma
373
III. İDARİ İŞLEMİN İCRAİLİĞİ
373
A. İcrailik Kavramı
373
B. İdarenin İcrai Olmayan İşlemleri
376
1. Hazırlık İşlemleri (Ön – Öneri – Yardımcı İşlemler)
376
a. Danışma İşlemleri
376
b. Mükellefiyet Tesis Eden İşlemler
377
c. Raporlar
378
ç. Tutanaklar
380
d. Teklifler
380
2. Görüş (Düşünce – Mütalaa) Belirten İşlemler
380
3. Bildirici İşlemler
381
a. Bildirimler
382
b. Hatırlatmalar / Tekrarlar
383
c. Uyarılar / İkazlar
383
4. İç – Düzen İşlemler / Hizmet İçi İşlemler / İç Yazışmalar
386
5. Uygulamaya İlişkin İşlemler
387
IV. İDARİ İŞLEMİN ÇEŞİTLERİ
387
A. Maddi Bakımdan İdari İşlem
387
1. Genel Düzenleyici İşlem (Kural İşlem)
388
2. Birel İşlem
391
a. Şart İşlem (Koşul İşlem)
392
b. Sübjektif İşlem (Öznel İşlem)
392
3. Genel Karar
392
B. İradenin Açıklanması Bakımından İdari İşlem
395
1. İradenin Dış Dünyaya Yansıması Bakımından
395
a. Sarih (Açık) İşlem
395
b. Zimnî (Örtülü – Varsayımsal) İşlem
396
2. İradenin Sayısı Bakımından
398
a. Basit (Tek) İradeli İşlem
398
b. Bileşik (Çoğul) İradeli İşlem
399
aa. Birleşme İşlem
399
bb. Kolektif İşlem
400
C. Hukuki Etkisi Bakımından İdari İşlem
401
1. Emredici / Yapıcı (İnşai) / Belirleyici İdari İşlem
401
2. Yararlandırıcı / Yükümlendirici / Garanti Edici İdari İşlem
402
3. Etkisi Devam Eden / Geçici İdari İşlem
403
V. İDARİ İŞLEMİN UNSURLARI
404
A. Yetki
405
1. Yetkinin Değişik Görünümleri
408
a. Yer Bakımından Yetki
408
b. Zaman Bakımından Yetki
409
c. Kişi Bakımından Yetki
413
ç. Konu Bakımından Yetki
413
2. Yetkide Paralellik İlkesi
414
3. Yetki Konusunda Özel Bir Durum: Fiili Ajan
416
4. Yetki Sakatlıkları
417
a. Yetki Gaspı
417
b. Yetki Tecavüzü
418
c. Fonksiyon Gaspı (Görev Gaspı / İşlev Gaspı)
421
ç. Ağır ve Bariz Yetki Tecavüzü
422
d. Özel Hukuka Ait Yetkinin Gaspı
423
5. Yetki Sakatlıklarının Derecelendirilmesi
423
6. Yetki Sakatlıklarının Sonradan Düzeltilmesi
425
B. Şekil
426
1. Yazılı Şekil
427
2. Yazılı Olmayan Şekil
429
3. Şekilde Paralellik İlkesi
432
4. Şekil Sakatlıkları
434
5. Şekil Sakatlıklarının Derecelendirilmesi
440
6. Şekil Sakatlıklarının Sonradan Düzeltilmesi
443
C. Sebep (Neden)
446
1. Mevzuatta Sebep Unsuru Yönünden İdari İşlemler
447
a. Sebebi Mevzuatta Açıkça Gösterilen İşlemler
448
b. Sebebi Mevzuatta Belirsiz Kavramlarla Gösterilen İşlemler
448
c. Sebebi Mevzuatta Gösterilmeyen İşlemler
449
2. Sebep Sakatlıkları
450
a. Dayanılan Sebebin Mevcut Olmaması
450
b. Dayanılan Sebebin Hukuka Aykırı Olması
451
c. Dayanılan Sebebin Yanlış Nitelendirilmesi / Yeterli Olmaması
451
3. Sebep İkâmesi
452
4. İşlemin Birden Fazla Sebebe Dayanması
456
Ç. Konu
457
1. Konu Sakatlıkları
457
a. Mümkün ve Meşru Olmayan Konu
457
b. Mevzuatta Düzenlenmeyen Konu
458
c. Mevzuata Uygun Olmayan Konu
458
ç. Mahkeme Kararının Gereklerine Uygun Olmayan Konu
460
d. Geriye Yürümezlik İlkesine Aykırı Konu
460
e. Ölçülülük İlkesine Uygun Olmayan Konu
461
f. Kazanılmış Hakları İhlal Eden Konu
462
g. Eksik Kapsamlı Düzenleme
462
D. Amaç (Maksat)
463
1. Amaç Kavramı
463
2. Amaç Sakatlıkları
466
a. Genel Amaç Bakımından Hukuka Aykırılık
466
b. Özel Amaç Bakımından Hukuka Aykırılık
470
c. Usul (Yöntem) Saptırması
473
VI. İDARİ İŞLEMLERİN SONA ERMESİ
475
A. İdari İşlemlerin Kendiliğinden Sona Ermesi
475
B. İdari İşlemlerin Mahkeme Kararı ile İptal Edilmesi
477
C. İdari İşlemlerin Yürürlükten Kaldırılması
479
Ç. İdari İşlemlerin Geri Alınması
489
D. İdari İşlemlerin Kaldırılması ve Geri Alınmasına İlişkin Değerlendirme
500
§18. İDARENİN SÖZLEŞMELERİ
505
I. İDARENİN ÖZEL HUKUK SÖZLEŞMELERİ
506
II. İDARİ SÖZLEŞMELER
513
A. İdari Sözleşmelerin Tanımı ve Niteliği
513
B. İdari Sözleşmelerin Ölçütleri
515
1. Sözleşmenin Taraflarından Biri İdare Olmalıdır (Organik Şart)
516
2. Sözleşmenin Konusu Bir Kamu Hizmetinin Yürütülmesi Amacı İse Kamu Yararı Olmalıdır (İşlevsel Şart)
517
3. İdareye Üstün ve Ayrıcalıklı Yetkiler Tanınmış Olmalıdır (Maddi Şart)
518
C. İdari Sözleşmelerin Türleri
520
1. Kamu Hizmeti İmtiyaz Sözleşmeleri
522
2. İltizam Sözleşmeleri
527
3. Müşterek Emanet Sözleşmeleri
528
4. Kamu İstikraz (Borçlanma) Sözleşmeleri
529
5. İdari Hizmet Sözleşmeleri
530
III. SÖZLEŞMELERİN YAPILMASI USULÜ
531
A. İhalelerde Gözetilmesi Gereken İlkeler
533
1. Açıklık / Saydamlık / Şeffaflık İlkesi
535
2. Rekabet İlkesi
536
3. Eşit Davranma İlkesi
536
4. Güvenirlik İlkesi
537
5. Gizlilik İlkesi
537
6. Kamuoyu Denetimi İlkesi
537
7. Ödeneği Bulunmayan İş İçin İhaleye Çıkılmaması İlkesi
537
8. Kaynakların Verimli Kullanılması İlkesi
538
9. İhale Konusu İşin Bölünmezliği, Birleştirilemezliği İlkesi
538
B. İhale Usulleri
538
1. 4734 Sayılı Kanun’a Göre İhale Usulleri
539
a. Açık İhale Usulü
539
b. Belli İstekliler Arasında İhale Usulü
539
c. Pazarlık Usulü
540
ç. Doğrudan Temin
541
d. Tasarım Yarışmaları
542
2. 2886 Sayılı Kanun’a Göre İhale Usulleri
543
a. Kapalı Teklif Usulü
543
b. Belli İstekliler Arasında Kapalı Teklif Usulü
543
c. Açık Teklif Usulü
543
ç. Pazarlık Usulü
544
d. Yarışma Usulü
545
C. İdarenin Sözleşmelerinin Aşamaları
545
1. Hazırlık Aşaması
545
a. İhale Konusu İşin Tespiti ve Teknik Şartname
545
b. Yaklaşık Maliyet Hesabı ve Ödenek
546
c. İhale Usulünün Belirlenmesi
546
ç. İhale Dokümanının Hazırlanması (İdari Şartname ve Sözleşme Tasarısı)
546
d. İhale Onayının Alınması ve İhale Komisyonunun Kurulması
547
e. İhalenin İlanı
548
2. İhale Aşaması
548
a. İhaleye Katılma
548
b. Tekliflerin Değerlendirilmesi
549
c. İhalenin Karara Bağlanması ve Onaylanması
549
3. İhalelere Yönelik Başvurular
550
4. Sözleşme Aşaması
551
5. Sözleşmenin Sona Ermesi
552
a. İdarenin Özel Hukuk Sözleşmeleri Bakımından
552
b. İdarenin İdari Sözleşmeleri Bakımından
554
Dördüncü Bölüm
İDARİ USUL
§19. GENEL İDARİ USUL
557
I. İDARİ USULÜN TANIMI VE KAPSAMI
557
II. İDARİ USULÜN İŞLEVİ
558
III. TÜRKİYE’DE GENEL İDARİ USUL İLKELERİ
560
A. Dinlenilme Hakkı
560
B. Bilgi Edinme Hakkı
561
1. Bilgi Edinme Başvurusu
564
2. Başvuruya Verilen Cevap
564
3. Bilgi Edinme Hakkının İstisnaları
566
4. Bilgi Edinme Değerlendirme Kuruluna İtiraz
567
5. Bilgi Edinme Hakkının İhlalinin Müeyyidesi
568
C. Danışmanlık (Yol Gösterme) ve Hukuki Yardım
569
Ç. Gerekçe İlkesi (Yükümlülüğü)
571
D. Başvuru Yollarının Gösterilmesi İlkesi
573
E. İyi İdare (Yönetim) İlkesi
574
F. İşlem Yapma Zorunluluğu
577
G. Kişisel Verilerin Korunması
577
Ğ. Eşit Muamele / Ayrım Yapmama İlkesi
579
Beşinci Bölüm
İDARİ FAALİYETİN KONUSU
§20. KAMU HİZMETİ
581
I. TANIMI VE ANLAMI
581
II. KAMU HİZMETİNİN KURULMASI VE SONA ERMESİ
584
III. KAMU HİZMETİNİN TEMEL İLKELERİ
585
A. Süreklilik (Devamlılık / Kesintisizlik / Düzenlilik) İlkesi
585
B. Uyarlama (Değişkenlik) İlkesi
588
C. Eşitlik İlkesi
589
Ç. Bedelsizlik (Meccanilik) İlkesi
590
IV. KAMU HİZMETİNİN ÇEŞİTLERİ
594
V. KAMU HİZMETİNİN GÖRÜLÜŞ USULLERİ
596
A. İdare Tarafından Görülme (Emanet) Usulü
600
B. Müşterek Emanet Usulü
601
C. İltizam Usulü
602
Ç. Ruhsat Usulü
602
D. İmtiyaz Usulü
603
1. Tanımı ve Özellikleri
603
2. İdarenin Yetkileri
604
3. İmtiyazcının Yetkileri
605
4. Malî Denge İlkesi
605
a. Fait Du Prince Kuramı ve Uygulaması
605
b. Imprévision – Öngörülemezlik Kuramı ve Uygulaması
606
5. İmtiyazcının Seçimi
607
§21. KOLLUK
610
I. KOLLUK KAVRAMI
610
II. KOLLUK VE KAMU DÜZENİ
616
A. Genel Güvenlik
617
B. Dirlik ve Esenlik
618
C. Genel Sağlık
619
Ç. Genel Ahlâk
621
III. KOLLUK ÇEŞİTLERİ
623
A. İdari Kolluk – Adli Kolluk
623
1. İdari Kolluk
623
2. Adli Kolluk
624
B. Genel İdari Kolluk – Özel İdari Kolluk
625
1. Genel İdari Kolluk
625
a. Polis
625
b. Jandarma
626
c. Sahil Güvenlik
626
ç. Çarşı ve Mahalle Bekçileri
627
2. Özel İdari Kolluk
627
a. Belediye Zabıtası
628
b. Köy Korucuları
628
c. Çiftçi Malları Koruma Kolluğu
629
ç. Orman Kolluğu
630
d. Gümrük Kolluğu
630
IV. KOLLUK İŞLEMLERİ VE EYLEMLERİ
630
A. Kolluk İşlemleri
631
1. Düzenleyici İşlemler
631
2. Birel İşlemler
632
a. İzin Verme
632
b. Bildirim Alma
632
c. Yaptırım Uygulama
634
ç. Emir ve Uyarı
636
B. Kolluk Eylemleri
637
V. KOLLUK FAALİYETİNİN SINIRLARI
637
VI. KOLLUK GÖZETİM KOMİSYONU
642
Altıncı Bölüm
İDARENİN MALLARI
§22. KAMU MALLARI
645
I. KAMU MALI KAVRAMI
645
II. KAMU MALLARININ TASNİFİ
648
A. Kullanma / Yararlanma Açısından
648
1. Hizmet Malları
648
2. Orta Malları
649
3. Sahipsiz Mallar
649
B. Kökenleri Açısından
650
1. Doğal (Tabii) Kamu Malları
650
2. Yapay (Suni) Kamu Malları
650
III. KAMU MALI NİTELİĞİNİN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
651
IV. KAMU MALLARININ TEMEL ÖZELLİKLERİ
653
V. KAMU MALLARINDAN YARARLANMA
658
A. Genel Yararlanma
659
B. Özel Yararlanma
660
Yedinci Bölüm
İDARENİN TAŞINMAZ MAL EDİNİMİ
§23. KAMULAŞTIRMA
663
I. GENEL OLARAK
663
II. KAMULAŞTIRMA BENZERİ KAVRAMLAR
665
A. Devletleştirme
665
B. İstimval (Rekizisyon)
666
C. Geçici (Muvakkat) İşgâl
666
III. KAMULAŞTIRMA İŞLEMİNİN UNSURLARI
668
A. Yetki Unsuru
668
B. Şekil Unsuru
671
C. Sebep Unsuru
671
Ç. Konu Unsuru
672
D. Amaç Unsuru
674
IV. KAMULAŞTIRMANIN AŞAMALARI
674
A. İdari Aşama
675
B. Adli Aşama
678
V. ACELE KAMULAŞTIRMA
680
VI. MAL SAHİBİNİN TAŞINMAZINA YENİDEN KAVUŞMASI
682
A. İdarenin Kamulaştırmadan Tek Taraflı Vazgeçmesi
682
B. İdarenin Kamulaştırmadan Anlaşarak Vazgeçmesi
683
C. Mal Sahibinin Geri Alma Hakkını Kullanması
685
VII. KAMULAŞTIRMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI
689
VIII. KAMULAŞTIRMASIZ EL ATMA / EL KOYMA
689
A. Fiili El Atma
689
B. Hukuki El Atma
693
Sekizinci Bölüm
İDARENİN PERSONELİ
§24. KAMU GÖREVLİLERİ
699
I. KAMU GÖREVLİSİ KAVRAMI
699
II. KAMU GÖREVLİLERİNİN TASNİFİ
703
III. DEVLET MEMURLARI KANUNU VE KAMU GÖREVLİLERİ
704
A. Devlet Memurları Kanunu ve Kapsamı
704
B. Devlet Memurları Kanunu’nun Temel İlkeleri
705
1. Sınıflandırma İlkesi
705
2. Kariyer İlkesi
706
3. Liyakat İlkesi
707
C. Devlet Memurları Kanunu’na Göre İstihdam Şekilleri
707
1. Memurlar
708
2. Sözleşmeli Personel
708
3. İşçiler
709
IV. DEVLET MEMURLUĞU STATÜSÜ
709
A. Memurluk Mesleği
709
B. Memurluğa Giriş
709
1. Anayasal İlkeler
709
2. Kanuni Şartlar
710
a. Genel Şartlar
710
aa. Vatandaşlık
710
bb. Yaş
711
cc. Öğrenim
712
çç. Kamu (Amme) Haklarından Mahrum (Yoksun) Bulunmamak
712
dd. Mahkumiyet
714
ee. Askerlik
715
ff. Sağlık
716
gg. Arşiv Araştırması
716
b. Özel Şartlar
716
3. Memurluğa Giriş Usulü
718
C. Aday Memur Olarak Atanma
720
Ç. Asli Memur Olarak (Asaleten) Atanma
721
D. Göreve Başlama
721
V. DEVLET MEMURLARININ ÖDEVLERİ, YASAKLARI VE HAKLARI
722
A. Devlet Memurlarının Ödevleri
723
1. Anayasa ve Kanunlara Sadakat Ödevi
723
2. Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık Ödevi
723
3. Davranış ve İşbirliği Ödevi
723
4. Amirin Emrine Uyma Ödevi – Kanunsuz Emir
724
5. Mal Bildiriminde Bulunma Ödevi
724
6. Resmi Belge, Araç ve Gereçleri İade Etme ve İzin Verilen Yerler Dışına Çıkarmama Ödevi
725
7. Bizzat İşbaşında Bulunma Ödevi
725
8. Kılık ve Kıyafet Kurallarına Uyma Ödevi
726
B. Devlet Memurlarının Yasakları
726
1. Siyasi Partilere Girme Yasağı
726
2. Basına Bilgi veya Demeç Verme Yasağı
727
3. Toplu Eylem Yasağı
727
4. Grev Yasağı
727
5. Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı
727
6. Hediye Alma ve Menfaat Sağlama Yasağı
729
7. Gizli Bilgileri Açıklama Yasağı
729
8. İkinci Görev Alma Yasağı
729
9. Ayrıldığı Kuruma Karşı Görev Alma Yasağı
729
C. Devlet Memurlarının Hakları
731
1. Hizmet (Çalışma) Hakkı
731
2. Uygulamayı İsteme Hakkı
732
3. Güvenlik Hakkı
732
4. Emeklilik Hakkı
732
5. Çekilme (İstifa) Hakkı
732
6. Müracaat, Şikâyet ve Dava Açma Hakkı
732
7. Sendika Kurma ve Üye Olma Hakkı
733
8. İzin Hakkı
733
a. Yıllık İzin (DMK m. 102–103)
733
b. Sağlık İzni (DMK m. 103/3)
734
c. Mazeret İzni (DMK m. 104)
734
ç. Hastalık ve Refakat İzni (DMK m. 105)
735
d. Aylıksız İzin (DMK m. 108)
736
9. İsnat ve İftiralara Karşı Korunma Hakkı
737
10. Aylık (Maaş) Hakkı
738
VI. DEVLET MEMURLARININ ÖZLÜK DOSYASI VE YÜKSELMELERİ
738
A. Devlet Memurlarının Özlük Dosyası
738
B. Devlet Memurlarının Yükselmeleri
739
1. Kademe İlerlemesi (Yatay İlerleme)
739
2. Derece Yükselmesi (Dikey Yükselme)
739
VII. DEVLET MEMURLARININ YETİŞTİRİLMELERİ (HİZMET İÇİ EĞİTİM)
740
VIII. DEVLET MEMURLARININ DİSİPLİN SORUŞTURMASI
740
A. Disiplin Cezaları
743
B. Disiplin Suçları
745
C. Disiplin Soruşturması Usulü
746
Ç. Disiplin Cezası Verme Yetkisi
759
D. Disiplin Cezalarına Karşı Başvuru Yolları
760
E. Disiplin Cezalarının Uygulanması ve Özlük Dosyasından Silinmesi
761
IX. DEVLET MEMURLARININ CEZAİ SORUMLULUKLARI
762
A. Genel Kurallara Göre
762
B. 4483 Sayılı Kanun’a Göre
763
1. Kanunun Kapsamı
763
2. Yetkili Merciin Suçu Öğrenmesi
766
3. Ön İnceleme ve Soruşturma İzni Vermeye Yetkili Merciler
767
4. Ön İnceleme Aşaması
768
5. Karar Aşaması
769
6. Yargı Aşaması
772
C. 3628 Sayılı Kanun’a Göre
773
X. DEVLET MEMURLARININ MALİ SORUMLULUKLARI
773
A. İdareye Karşı Doğrudan Doğruya Verdikleri Zararlardan Dolayı Sorumlulukları: DMK m. 12
774
B. Üçüncü Kişilere Verdikleri Zararlardan Dolayı Sorumlulukları: DMK m. 13, Anayasa m. 40/3 ve 129/5
778
C. Kamu Zararından Sorumluluk
786
XI. DEVLET MEMURLUĞU STATÜSÜNDE KISINTI YAPAN HALLER
788
A. Kadronun Kaldırılması (Kadro Açığı)
788
B. Görevden Uzaklaştırma
788
1. Görevden Uzaklaştırma Kararının Verilmesi ve Sonuçları
789
2. Görevden Uzaklaştırma Kararının Kaldırılması ve Sonuçları
790
XII. DEVLET MEMURLUĞU STATÜSÜNÜN SONA ERMESİ
791
A. Çekilme (İstifa)
791
B. Çekilmiş (Müstafi) Sayılma
792
C. Devlet Memurluğundan Çıkarma (İhraç)
793
Ç. Koşullarda Eksiklik (Nitelik Kaybı)
793
D. Emeklilik
794
E. Bağdaşmazlık
795
F. Ölüm
795
Kaynaklar
797
Kavram Dizini
819
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 828,00 | 828,00 |
Cardfinans ( Finansbank )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 828,00 | 828,00 |
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 828,00 | 828,00 |
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 828,00 | 828,00 |
Diğer Kartlar
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 828,00 | 828,00 |
-
-
-
-
-
Yeni-%5
Satışta değil -
Yeni-%5
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni-%5
Satışta değil
-
-
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
