Boşanma Davası Sırasında Ölen Eşin Mirasçılarının Boşanma Davasına Devam Etmesi

Gökçe Kaya Gökmen

Evlilik birliğinin boşanma ile sona ermesi durumunda, eşler birbirine yasal mirasçı olamazlar ve boşanmadan önce yapılmış olan ölüme bağlı tasarruflarla kendilerine sağlanan hakları, aksi tasarruftan anlaşılmadıkça kaybederler. Boşanma davasının açılmasının ardından, dava henüz sonuçlanmadan önce taraflardan birinin ölmesi ihtimalinde, evlilik boşanma ile değil, ölümle sona ermiş olacak ve sağ kalan eş ölen eşe mirasçı olacaktır. Bu duruma TMK md. 181/II hükmü ile bir istisna getirilmiştir. TMK md. 181/II uyarınca, boşanma davası devam ederken taraflardan biri ölürse, ölenin mirasçıları, sağ kalan eşin kusurunu ispat etmek üzere davaya devam edebilir. Bu şekilde mirasçılar, sağ kalan eşin kusurunu ispat ederlerse, sağ kalan eşin ölen eşe yasal ve iradi mirasçılığını engelleyebileceklerdir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
BOŞANMA DAVASI SIRASINDA ÖLEN EŞİN MİRASÇILARININ BOŞANMA DAVASINA DEVAM ETMESİ DÜZENLEMESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ
I. 743 SAYILI MEDENİ KANUN DÖNEMİ
A. Öğretideki Görüşler
B. Yargıtay'ın Görüşü
II. 4721 SAYILI TÜRK MEDENİ KANUNU DÖNEMİ
III. ANAYASA MAHKEMESİ'NİN İPTAL KARARI
A. Manavgat Asliye Hukuk Mahkemesi'nin Anayasa Mahkemesi'ne Başvurusu ve Başvurusunun Gerekçeleri
B. Anayasa Mahkemesi'nin İptal Kararının Kapsamı
C. Anayasa Mahkemesi Kararına İlişkin Öğretideki Eleştiriler ve Eleştirilerin Değerlendirilmesi
IV. İPTAL KARARI SONRASI YÜRÜRLÜKTEKİ TMK md. 181/II HÜKMÜ
İKİNCİ BÖLÜM
TMK md. 181/II HÜKMÜNÜN UYGULANMASININ ŞARTLARI
I. BOŞANMA DAVASININ AÇILMIŞ OLMASI
A. Usulüne Uygun Açılmayan Boşanma Davasının Bulunması
B. Boşanma Davasının Esas Defterine Kaydından Önce Tarafın Ölmesi İhtimali
II. BOŞANMA DAVASININ DERDEST OLMASI
A. Derdestliğin Başlaması
B. Derdestliğin Sona Ermesi
III. DERDEST BOŞANMA DAVASI SIRASINDA TARAFLARDAN BİRİNİN ÖLMESİ
A. Ölüm
B. Ölüm Karinesi
C. Gaiplik
D. Birlikte Ölüm Karinesi
IV. ÖLEN TARAFIN MİRASÇI/MİRASÇILARININ DAVAYA DEVAM ETMEK İSTEMESİ
A. Mirasçıların Belirlenmesi
B. Ölüm Sonrası Mirasçıların Davaya Devam Edip Etmeyeceğinin Sorulması
C. Mirastan Yoksunluk ve Mirasın Reddinin Etkisi
V. SAĞ KALAN EŞİN KUSURUNUN İSPAT EDİLMESİ
A. Genel Olarak
B. Kusur Esasına Dayanan Boşanma Nedenleri Çerçevesinde TMK md. 181/II'nin Değerlendirilmesi
C. Kusur Esasına Dayanmayan Boşanma Nedenleri
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MAHKEMENİN VERECEĞİ KARARIN ETKİSİ VE USUL HUKUKU BAKIMINDAN İNCELENMESİ
I. İSPAT ARAÇLARI VE TMK MD. 181/II BAKIMINDAN İSPATA YARAR DELİLLER
II. MİRASÇILARIN İLK DAVADAKİ DELİLLERLE BAĞLI OLUP OLMADIĞI SORUNU VE İDDİA VE SAVUNMANIN GENİŞLETİLMESİ VE DEĞİŞTİRİLMESİ YASAĞI
III. ISLAH VE BOŞANMA SEBEBİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ
A. Genel Olarak
B. Delillerin Islahı Meselesi
C. Boşanma Sebebinin Islah İle Değiştirilmesi
IV. TMK MD. 181/II KAPSAMINDA YAPILAN YARGILAMA SONUNDA VERİLECEK HÜKÜM
V. MAHKEMENİN VERECEĞİ KARARIN HUKUKİ NİTELİĞİ VE ETKİSİ
SONUÇ
KAYNAKÇA