Dava Ve Ceza Zamanaşımı

"DAVA VE CEZA ZAMANAŞIMI



Erhan GÜNAY



- Dava Zamanaşımı Süreleri: Kanundaki Süreler, Dava Zamanaşımının Başlangıcı, Dava Zamanaşımının Kesilmesi

- Dava Zamanaşımı Hesaplamaları

- Dava Zamanaşımı Süresinin Durması

- 5237 s. TCK. İle İlgili Yargıtay Kararları

- 765 s. TCK. İle İlgili Yargıtay Kararları

- Ceza Zamanaşımı: Kanundaki Süreler

- Ceza Zamanaşımı Başlangıcı

- Ceza Zamanaşımının Kesilmesi

- Ceza Zamanaşımının Durması

- Ceza Zamanaşımının Sonuçları

- Ceza Zamanaşımına Uğramayan Cezalar

- Fiilin Suç Oluşturmasında Zamanaşımı: Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında Hukuki Süre, Uzamış Zamanaşımı Etkisi

- Uygulamada Sorunlar ve Çözümler





İÇİNDEKİLER



Birinci Bölüm

DAVA ZAMANAŞIMI



I. DAVA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 17

A. İlgili Yasa Maddesi 17

5237 s. TCK. Md. 66 17

765 s. ETCK. Md. 102 18

5326 s. Kabahatler Kanunu Md. 20 18

B. Tanım 19

1. Tanım 19

2. Özellikleri 19

3. Hukuki Esası 20

C. Dava Zamanaşımının Hesaplanması 21

1. Genel Kural 21

2. Cezanın Üst Sınırı Belirsizse 23

3. Yasa Maddesinde Hapis ve Adli Para Cezası Birlikte Varsa 23

4. Seçenekli Cezalarda 23

5. Lehe Kanun Belirlemesi ve Dava Zamanaşımı 23

6. Uyarlama Davasında Zamanaşımı 33

7. Özellik Gösteren Suç ve Durumlarda Zamanaşımı 33

a. Suç Vasfının Değişmesi 33

b. Birden Çok Suç 33

c. Gümrük Kaçakçılığı Suçlarında Zamanaşımı 34

d. Özel Ceza Kanunlarda Yer Alan Zamanaşımı 37

e. 5237 s. TCK. Kapsamına Göre Zamanaşımı İşlemeyen Suçlar 37

f. Vergi Hukukunda Sahte Fatura Kullanma Suçunda Zamanaşımı 37

g. Avukatlık Kanununda Disiplin Yönüyle Kovuşturma ve Ceza Zamanaşımı 38

ğ. Devlet Memurları Kanununda Disiplin Zamanaşımı 40

D. Zamanaşımı Sürelerinin Karşılaştırılması 41

II. DAVA ZAMANAŞIMININ BAŞLANGICI 45

A. İlgili Yasa Madde/Fıkrası 45

5237 s. TCK. Md. 66/6 45

5237 s. TCK. Md. 66/5 45

5237 s. TCK. Md. 267/8 45

5237 s. TCK. Md. 230/4 45

765 s. TCK. Md. 103 46

5236 s. Kabahatler K. Md. 20/4 46

B. Çeşitli Suçlar ile Kabahatlerde Zamanaşımının Başlangıcı 46

1. Zamanaşımının Başlangıcına Esas Alınacak Gün 46

2. Tamamlanmış Suçlarda 46

3. Teşebbüs Halinde Kalmış Suçlarda 47

4. Kesintisiz Suçlarda 47

5. Zincirleme Suçlarda 49

6. Çocuklara Karşı Üstsoy veya Hüküm ve Nüfuzu Olan Kişilerce İşlenen Suçlarda 50

7. İftira Suçunda 50

8. Birden Çok Evlilik, Hileli Evlilik Suçlarında 51

9. Tekrar Yargılamayı Gerektiren Hallerde Zamanaşımı Başlangıcı 51

10. Gümrük Kaçakçılığı Davalarında Suç Tarihinin Zamanaşımı Yönüyle Önemi 53

III. DAVA ZAMANAŞIMININ KESİLMESİ 54

A. İlgili Yasa Maddesi 54

5237 s. TCK. Md. 67/2, 3, 4 54

765 s. TCK. Md. 104, 106 55

B. Zamanaşımını Kesen Sebepler 55

1. 765 s. TCK. Yönüyle 55

Bir Yıldan Fazla Dava Zamanaşımına Tabi Suçlarda 55

a. Mahkumiyet Hükmü 55

b. Yakalama Müzekkeresi 56

c. Tevkif Müzekkeresi 56

d. İfade veya Sorgu İçin Celp Müzekkeresi 56

e. İhzar Müzekkeresi 57

f. Sanığın Sorgusu 57

g. İddianame, Lüzumu Muhakeme Kararı 58

Bir Yıldan Aşağı Zamanaşımına Tabi Kabahatlerde 58

2. 5237 s. TCK. Yönüyle 59

a. Şüpheli veya Sanıklardan Birinin Savcı Huzurunda İfadesinin Alınması veya Mahkeme Tarafından Sorguya Çekilmesi 59

b. Şüpheli veya Sanıklardan Biri Hakkında Tutuklama Kararının Verilmesi 60

c. Suçla İlgili Olarak İddianame Düzenlenmesi 60

d. Sanıklardan Bir Kısmı Hakkında da Olsa Mahkumiyet Hükmü Verilmesi 61

3. Dava Zamanaşımı Süresinin Kesilmesinin Sonuçları 61

5237 s. TCK. Md. 67/3, 4 61

4. Dava Zamanaşımı Süresinin Dolması Halinde Verilecek Karar 62

5. Dava Dosyasının ve Hükmün Zamanaşımı Yönüyle İncelenmesi 63

a. Suçun Tabi Olduğu Zamanaşımı Yönüyle Lehe Olarak Dava Zamanaşımı Oluşmuş mudur? 63

b. Zamanaşımını Kesen Sebepler Yönüyle Zamanaşımı Süresi Dolmuş mudur? 66

c. Zamanaşımını Kesen/Kesmeyen Nedenler İsabetle Değerlendirilmiş midir? 67

d. Birden Çok Kesme Nedeni Varsa, Uzamış Zamanaşımı Süresinin Suç Tarihinden İtibaren Başlatılmasına Dikkat Edilmiş Midir? 68

e. Zamanaşımı Süresinin Başlangıcında Yanılgıya Düşülmüş Müdür? 68

f. Zamanaşımı Varken, Beraat Hükmü mü Verilmiştir? 68

g. Sorgu Tarihi ile Temyiz İnceleme Tarihi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçip Geçmediğine Dikkat Edilmiş Midir? 69

6. Dava Zamanaşımı Nedeniyle Davanın Düşürülmesinin Etkisi (Sonuçları) 69

a. Yargılama Giderleri, Vekalet Ücreti 69

b. Şahsi Hak (Tazminat) İstemi 69

c. Zoralım 69

d. Suç Ortaklarına Sirayet 69

IV. DAVA ZAMANAŞIMINDA SORUNLAR 72

A. Zamanaşımı ile Ön Ödemenin Çatışması 72

B. Zamanaşımı ile Beraatın Çatışması 73

C. Zamanaşımı Süresi ile Sükutu Hak Süresinin Farklılığı 74

D. Yargıtay Ceza Genel Kurulunca Dava, Zamanaşımı Sebebiyle Düşürülebilir Mi? 75

E. Aynı Fiilden Dolayı Değişen Suç Vasfına Göre mi Zamanaşımı Hesaplanmalıdır? 78

F. Zamanaşımı Nedeniyle Dava Düşürülünce Suç Konusu Eşyanın Zoralımına Karar Verilir mi? 78

G. Tutukluluğun Mahsubu ve Zamanaşımı 80

H. Suç Tarihine Göre Davanın Ortadan Kaldırılmasına veya Düşürülmesine Şeklinde mi Karar Verilmelidir? 80

İ. Dava Zamanaşımı ile Şikayetin Karşılaştırılması 80

J. Dava Zamanaşımı ve Uzlaşma İlişkisi 81

K. Zamanaşımına İlişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulanması Sorunu 81

L. Zamanaşımı ile 4616 s. Yasanın ilişkisi 82

V. ÖRNEKLİ DAVA ZAMANAŞIMI HESAPLAMALARI 82

A. 765 s. TCK Uygulaması Yönüyle 82

Birden Çok Kesme Sebebinin Varlığı, Uzamış Zamanaşımı 82

İki Kesme Sebebi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 82

En Son Kesme Nedeni İle Hüküm Tarihi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 83

Suç Tarihi ile İlk Kesme Sebebi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 83

Hüküm Tarihi ile Temyiz İnceleme Tarihi Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 84

Bozma Tarihi ile Yeniden Hükmün Kurulduğu Tarih Arasında Asli Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 84

Suç Tarihi ile Temyiz İnceleme Tarihi Arasında Uzamış Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 84

B. 765 ve 5237 s. TCK. Lehe Uygulama Yönüyle 84

Sanığın Yaşına Göre Zamanaşımı Hesabı ve Lehe Kanun Belirlemesi 84

Suça Yönelik Düzenlemenin Lehe Olması ve Uzamış Zamanaşımı Süresinin Geçmesi 85

C. 5237 s. TCK. Uygulaması Yönüyle 85

Asli ve Uzamış (Kesintili) Zamanaşımı Süresinin Hangisi Lehe ise Davanın Bu Süreye Göre Düşürülmesi Gerektiği 85

VI. DAVA ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DURMASI 86

A. İlgili Yasa Madde/Fıkrası 86

5237 s. TCK. Md. 67/1 86

765 s. TCK. Md. 107 87

5271 s. CMK. Md. 231/8-son, 253/19, 21 87

B. Süreyi Durduran Sebepler 87

1. İzin 87

2. Karar 88

3. Bekletici Sorun Sayma 89

4. Kaçaklık Kararı Verilmesi 90

5. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasında Denetim Süresinde Dava Zamanaşımının Durması 91

6. Çek Kanununda Soruşturma ve Kovuşturma Zamanaşımının Durması 93

C. Durmanın Sonuçları 94

D. Zamanaşımını Kesme ile Durdurmanın Farkı 95

1. Şeriklere Etkisi 95

2. Yasada Belirlenmiş Olması 96

3. Süreye Etkisi 96

4. Uzamış Süre 97

5. Davaya Etkisi 97

E. Dava Zamanaşımın Durması ile İlgili Yargıtay Kararları (765 s. K. Uygulaması) 97

VII. 5237 s. TCK İLE İLGİLİ DAVA ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI 106

VIII. 765 s. TCK İLE İLGİLİ DAVA ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN YARGITAY KARARLARI 132

A. Dava Zamanaşımının Hesaplanması ile İlgili Kararlar 137

B. Dava Zamanaşımını Kesen Nedenler ile İlgili Yargıtay Kararları 140

C. Dava Zamanaşımını Kesmeyen Nedenler ile İlgili Yargıtay Kararları 142



İkinci Bölüm

CEZA ZAMANAŞIMI



I. CEZA ZAMANAŞIMI SÜRELERİ 147

A. İlgili Yasa Maddesi 147

5237 s. TCK. Md. 68 147

765 s. TCK. Md. 112 147

5326 s. Kabahatler K. Md. 21 148

B. Tanım 149

C. Ceza Zamanaşımı Hesaplaması 149

1. Genel Kural 149

2. 765 s. TCK. m.