Gelir Paylaşımına Dayalıİnşaat Sözleşmesi (Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı)

Yrd. Doç. Dr. Umut YENİOCAK


- Sözleşmenin Hukuki Niteliği
- Sözleşmeden Doğacak Davalarda Uygulanacak Kurallar
- Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesiyle Karşılaştırılması
- Adi Ortaklık Sözleşmesiyle Karşılaştırılması
- Örnek Yargıtay Kararları

Önsöz  7

Sunuş  9

Kısıtlamalar  17

GİRİŞ

A. Genel Olarak Konunun Sunumu

1. Terminoloji           20
2. Türkiye İnşaat Sektöründe Gelir Paylaşımı Yönteminin Gelişimi               21

Ç. İnceleme Planı 22

BİRİNCİ BÖLÜM GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN TANIMI, UNSURLARI, HUKUKİ NİTELİĞİ VE ŞEKLİ

1. TANIMI   25
2. UNSURLARI           26
3. Yüklenicinin Bağımsız Bölümleri İnşa Etme ve Satış Sözleşmesi Kurulmasına Aracılık Etme Borçları 27
4. Arsa Sahibinin Üçüncü Kişiye Mülkiyeti Devretme ve Gelir Paylaşımı Borçlan      28
5. Tarafların Anlaşması           29
6. HUKUKİ NİTELİĞİ  29
7. Borç Sözleşmesi (Rızai Sözleşme) Niteliği       30
8. Tam İki Tarafa Borç Yükleyen (Karşılıklı, Sinallagmatik) Sözleşme Niteliği                31
9. Karşılıklı Sözleşme ve Ortaklık Sözleşmesi Ayırımı    31
10. Niteleme ve Bu Niteliğe Bağlı Sonuçlar    33
11. İsimsiz Sözleşme Niteliği     35
12. Genel Bilgi                      35
13. Birleşik Sözleşmeler                        36
14. Karma Sözleşmeler   38
15. Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşmeler  38
16. Niteleme ve Bu Niteliğe Bağlı Sonuçlar    39
17. Uygulanacak Hükümlerin Tespiti                    41
18. Karma Sözleşmelerde Uygulanacak Hukukun Tespiti Sorunu    41
19. Gelir Paylaşımına Dayalı İnşaat Sözleşmesi Bakımından                44
20. Götürü Bedel Kuralının Uygulanması (BK m. 480)     47

aa. Genel Olarak         47

bb. Gelir Paylaşımına Dayalı inşaat Sözleşmesi Bakımından        48

Ç. Kural Olarak Sürekli Borç İlişkisi Doğurması              49

D. Sözleşmeden Doğan Hakkın Tapuya Şerh Edilebilmesi           55

IV. ŞEKLİ 59

1. Genel Olarak        59
2. Şekle Aykırılığın Hüküm ve Sonuçlan              62

İKİNCİ BÖLÜM GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN BORÇLARI

1. YÜKLENİCİNİN BORÇLARI    65
2. Bağımsız Bölümleri İnşa Etme Borcu               65
3. Satış Sözleşmesi Kurulmasına Aracılık Etme Borcu       69
4. Sadakat ve Özen Borcu      74
5. Sadakat Borcu               74
6. Özen Borcu                     76

Ç. Yüklenicinin Asgari GelirTaahhüdünde Bulunması  78

1. ARSA SAHİBİNİN BORÇLARI               81
2. Arsayı Yükleniciye Teslim Etme Borcu            81
3. Yükleniciye Temsil Yetkisi Vermesi  81
4. Genel Olarak                 81
5. Temsil Yetkisinin Serbestçe Geri Alınabilmesi Sorunu                  83
6. Sorunun Çözümüne İlişkin Öneri                   89
7. Arsaya İlişkin Tasarruf İşlemleri Yapmama Borcu         92

Ç. Bağımsız Bölümlerin Mülkiyetini Üçüncü Kişilere Devir Borcu             93

1. Satış Vaadi Niteliği    93
2. Satış Vaadinin Tek Taraflı Olması                    98
3. Satış Vaadinin Eksik Üçüncü Kişi Yararına Olması        99
4. Gelir Paylaşımı Borcu         102
5. Gelir Kavramı                102
6. Genel Bilgi                      102
7. Gelir Paylaşımına Dayalı inşaat Sözleşmesi Bakımından                103
8. Arsa Sahibinin Geliri Paylaşma Borcu          104

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN BENZER SÖZLEŞMELERLE KARŞILAŞTIRILMASI

I. ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI       107

1. Genel Olarak Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi       107
2. Karşılaştırma         109
3. Yüklenicinin Borçları Bakımından                  109
4. Arsa Sahibinin Borçları Bakımından              109

II. ADİ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI 110

1. Genel Olarak Adi Ortaklık Sözleşmesi             110
2. Karşılaştırma         116
3. Zarara Katılma Koşulunun Varlığı Bakımından              117
4. Paylaşım Konusunun Belirlenme Şekli Bakımından  118
5. Yönetim veya Temsil ilişkisi Bakımından  119
6. Tarafların Denetim Yetkisi Bakımından      120
7. Tarafların Sosyal Durumu ve Karşılıklı İlişkisi Bakımından            120
8. Sözleşmenin Sona Ermesine İlişkin ve Diğer Bazı Kayıtlar Bakımından      121

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ

1. GENEL OLARAK    123
2. GELİR PAYLAŞIMINA DAYALI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ BAKIMINDAN              124
3. Eser Sözleşmesine Özgü Sona Erme Sebeplerinin Kıyasen Uygulanması 125
4. Yüklenicinin işe Başlamada ve Yürütmede Gecikmesi Hâlinde (BK m. 473/1)             125
5. Yaklaşık Bedelin Aşılması Hâlinde (BK m. 482)             127
6. Eserin Yok Olması Hâlinde (BK m. 483)      128
7. Arsa Sahibinin Tazminat Karşılığında Sebepsiz Fesih Hakkı (BK m. 484)     130
8. Arsa Sahibi Yüzünden İfanın imkânsızlaşması Hâlinde (BK m. 485)                133
9. Yüklenicinin Ölümü veya Yeteneğini Kaybetmesi Hâlinde (BK m. 486)    135
10. Adi Ortaklık Sözleşmesine İlişkin Tasfiye Hükümlerinin Kıyasen Uygulanması       137
11. Genel Olarak                 137
12. Uygulama 138

SONUÇ   143

İLGİLİ YARGITAY KARARLARI             149

YAPIM İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİ   171

BAYINDIRLIK İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİ         207

Kaynakça               241

Kavram Dizini       253