Günümüz Demokrasilerinde Kuvvetler İlişkisi ve 1982 Anayasasında Sorunlar

GÜNÜMÜZ DEMOKRASİLERİNDE KUVVETLER İLİŞKİSİ VE 1982 ANAYASASINDA SORUNLAR



Murat SEZGİNER



- Devletin Hukuki Fonksiyonlarının Tasnifi

- Kuvvetler Ayrılığı Prensibi

- Günümüz Demokrasilerinde Kuvvet İlişkileri ? Hükümet Modelleri

- Kuvvetler İlişkisi Bakımından 1982 Anayasası Ve Sorunlar

- 21 Ekim 2007 Anayasa Değişikliği Referandumunun Hukuki Sonuçları



İÇİNDEKİLER



Önsöz 7

Kısaltmalar 11

Giriş 13

I. DEVLETİN HUKUKİ FONKSİYONLARININ TASNİFİ 17

II. KUVVETLER AYRILIĞI PRENSİBİ 21

A. Tarihi Temelleri 21

B. Montesquieu ve Kuvvetler Ayrılığı Prensibi 23

C. Günümüzde Kuvvetler Ayrılığı Prensibi 26

III. GÜNÜMÜZ DEMOKRASİLERİNDE KUVVET İLİŞKİLERİ - HÜKÜMET MODELLERİ 31

A. Meclis Hükümeti Sistemi 31

Örnek Ülke: İsviçre 35

B. Parlamenter Rejim 36

Örnek Ülke: İngiltere 45

C. Başkanlık Rejimi 49

Örnek Ülke: Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 53

D. Yarı Başkanlık Rejimi 56

Örnek Ülke: Fransa 60

E. Hükümet Modellerine İlişkin Genel Değerlendirme 70

IV. KUVVETLER İLİŞKİSİ BAKIMINDAN 1982 ANAYASASI VE SORUNLAR 75

A. Türkiye’de Hükümet Modeli Uygulamaları 75

B. Kuvvetler İlişkisi Bakımından 1982 Anayasasında Sorunlar 83

1. Cumhurbaşkanının Seçimi 86

a. Cumhurbaşkanlığına Kamu Görevlilerinin Aday Gösterilmesi Durumunda Görevden İstifa Gerekir mi? 87

b. Cumhurbaşkanı Adaylarının Ölümü veya Aday Olma Vasfını Kaybı Halinde Ne Yapılacaktır? 89

c. 1982 Anayasası, Cumhurbaşkanının Seçimi Konusunda TBMM’de Özel Bir Toplantı Yeter Sayısı Öngörmüş Müydü? 90

2. Cumhurbaşkanının Yetkileri 95

a. Cumhurbaşkanı Hangi İşlemleri Tek Başına Yapabilir? 97

b. Cumhurbaşkanı Hükümet Tarafından Gönderilen Kararnameleri Reddedebilir mi? 108

c. Cumhurbaşkanı, Kararnameleri İmzalamayı Reddettiğinde, Bu Ret Kararına Karşı Yargısal Yollara Başvurulabilir mi? 114

3. Cumhurbaşkanının Suçlanması 118

a. Cumhurbaşkanı Vatana İhanet Suçlamasından Dolayı Cezalandırılabilir mi? 119

b. Vatana İhanetle Suçlanan Cumhurbaşkanı Görevden Düşer mi? 121

4. Kanun Hükmünde Kararname Düzenlemesi 122

a. Olağan ve Olağanüstü Dönemlerde Yapılan Kanun Hükmünde Kararnamelerin Karşılaştırılması 125

b. Kanun Hükmünde Kararnamelerin Kurallar (Normlar) Hiyerarşisindeki Yeri Nedir? 125

c. Kanun Hükmünde Kararname, Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesinin İstisnası Mıdır? 126

d. Cumhurbaşkanı KHK’leri İmzalamayı Reddedebilir mi? 131

V. 21 EKİM 2007 ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ REFERANDUMUNUN HUKUKİ SONUÇLARI 133

A. Anayasada Yapılan Değişiklikler 134

B. Anayasa Değişikliğinin Sonuçları 138

1. Mevcut Cumhurbaşkanının Durumu 138

2. Mevcut Parlamentonun Durumu 145

3. Hükümet Modelinin Değişimi 146

Sonuç 151

Ek 1: Anayasa Mahkemesi Kararı 153

Ek 2: Anayasa Mahkemesi Kararı 181

Kaynaklar 201

Kavramlar Dizini 205