Yeni
9786253812997
399946
https://www.legalkitabevi.com/omer-anayurt/anayasa-hukuku--1.htm
Anayasa Hukuku
459.00
Prof. Dr. Ömer ANAYURT
İÇİNDEKİLER
Beşinci Baskıya Önsöz
5
Önsöz
7
Kısaltmalar
29
Birinci Kısım
ANAYASA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
DEVLETİ SINIRLAMA ARACI OLARAK ANAYASALAR
I. ANAYASA VE ANAYASA HUKUKU KAVRAMI
33
A. Anayasa Kavramının Tarihçesi
33
B. Anayasa Kavramı: Felsefeden Realiteye
34
C. Anayasa Hukuku
36
1. Tanım
36
2. Anayasa Hukukunun Kısımları
36
II. ANAYASALARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
38
A. Anlamları Yönünden
38
1. Geniş (Maddî) Anlamda Anayasa/Dar (Şeklî) Anlamda Anayasa
38
a. Geniş Anlamda Anayasa
38
b. Dar (Şekli) Anlamda Anayasa
39
2. Ayrımın Anlamı ve Önemi
39
B. Şekilleri Yönünden
40
1. Yazılı Anayasalar
40
2. Gelenek Ağırlıklı Anayasalar (“Teamülî Anayasalar”)
40
C. Değiştirilişleri Yönünden
41
1. Katı Anayasalar (Sert Anayasalar/Bükülmez Anayasalar)
41
2. Esnek (Yumuşak) Anayasalar
42
D. Anayasa Yazım Tekniği Yönünden Anayasalar: Düzenleyici /Çerçeve Anayasa Ayrımı
42
III. ANAYASALARIN YAPILIŞI
43
A. Kurucu İktidar Kavramı ve Niteliği
43
B. Kurucu İktidarın Ortaya Çıktığı Durumlar
44
1. Yeni Bir Devletin Kurulması
44
2. Mevcut Devletin Anayasal Düzeninin Şiddet Yoluyla Ortadan Kalkması
45
3. Halkın Kendi Anayasasını Yenileyebilme Hakkı
45
C. Anayasa Yapım Yöntemleri: Kurucu İktidarın Kullanım Biçimleri
46
1. Otoriter Yöntemler
46
2. Demokratik Anayasa Yapımı
47
a. Kurucu Referandum Yöntemi
48
b. Konvansiyon Yöntemi
48
3. Kurucu Plebisit Yolu (Plebisiter Kuruculuk)
48
IV. ANAYASALARIN DEĞİŞTİRİLMESİ: “KURULU İKTİDAR”
49
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları
51
İkinci Bölüm
KURUMSALLAŞMIŞ BİR GÜÇ OLARAK DEVLET
I. DEVLETİN TANIMI VE KURUCU UNSURLARI
53
A. Ülke Unsuru (Fiziksel unsur)
54
B. Topluluk Unsuru (Sosyal–Beşerî Unsur)
54
1. Nesnel Millet Anlayışı
55
2. Öznel Millet Anlayışı
55
3. Değerlendirme
56
C. Egemenlik (Hukuksal Unsur)
56
1. Teokratik Egemenlik Anlayışı
57
2. Egemenliğin Kaynağının Beşerîleşmesi
58
a. Halk Egemenliği Teorisi
59
b. Millet Egemenliği Teorisi
59
c. Egemenliğin Bugünkü Durumu
60
II. DEVLETİN TÜZEL KİŞİLİĞİ VE SONUÇLARI
60
III. DEVLETİN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
61
A. Şekilleri Bakımından Devletler: Cumhuriyetler ve Monarşiler
61
B. Teşkilât Yapıları Bakımından Devletler
63
1. Üniter Devletler (Tekçi, Tek Yapılı, Basit Devletler)
63
2. Bölgeli Devlet
64
3. Birleşik Devletler (Mürekkep Devletler): Türünün Tek Örneği Olarak Federal Devletler
65
a. Tanım ve Çerçeve
65
b. Federal Devletin Özellikleri ve Üniter Devletten Farklılıkları
65
c. Federal Devletlerin Konfederasyonlardan Farkı
66
d. Federal Devletler ile Bölgeli Devletlerin Karşılaştırılması
67
C. Egemenliğin Kaynağı Bakımından
67
1. Laik Devlet
67
2. Teokratik Devlet
69
D. Siyasal Yapılarına Göre Devletler
70
1. Totaliter Devletler
71
2. Otoriter Devletler
72
3. Demokratik Devletler
73
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları
75
Üçüncü Bölüm
ÇOĞULCU DEMOKRASİLER VE HÜKÜMET SİSTEMLERİ
I. DEMOKRASİ KAVRAMI VE ÇOĞULCU DEMOKRASİLERİN TEMEL İLKELERİ
77
A. Demokrasi Kavramı ve Günümüzdeki Anlamı
77
B. Çağdaş Demokrasinin Temel Gerekleri
78
1. İktidarın Seçim Yoluyla Değiştirilebilir Oluşu
78
2. Katılımcılık
79
3. Çoğunluk İlkesi: Çoğunluğun Anayasal Yönetimi
79
4. Muhalefetin Varlığı
79
5. Hak ve Özgürlüklerin Güvencesi
80
6. Güçler Ayrılığı
80
7. Çok Partili Siyasal Yaşam
80
8. Hukukun Üstünlüğü
80
II. EGEMENLİĞİN KULLANIMINA GÖRE DEMOKRASİ UYGULAMALARI
81
A. Doğrudan (Aracısız–Temsilsiz) Demokrasi
81
B. Temsili Demokrasi
81
C. Yarı Doğrudan Demokrasi
82
1. Halk Vetosu
82
2. Halkın Kanun Girişimi (Teklifi)
83
3. Referandum
83
4. Halkın Geri Çağırması (Temsilcinin Azli)
84
III. ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE HÜKÜMET SİSTEMLERİ
85
A. Güçler Ayrılığı Düşüncesi ve Hükümet Sistemleri
85
B. Güçlerin Esnek Ayrılığı: Parlamenter Sistemler
86
1. Güçlerin Denkliği ve İş Birliği
87
2. İki Yapılı–İkici Yürütme
87
3. Devlet Başkanının Siyasal Sorumsuzluğu
88
4. Hükümetin ve Bakanların Yasama Organı Önünde Siyasal Sorumluluğu
89
5. Yürütmenin Yasamayı Fesih Yetkisi
89
C. Güçlerin Sert Ayrılığı: Başkanlık Sistemi
90
1. Monist Yürütme (Tek Yapılı/Tek Başlı)
90
2. Organların Birbirinden Bağımsızlığı
91
a. Organların Göreve Gelişinde Bağımsızlık (Organik Sert Ayrılık)
91
b. Organların Görevlerinde Bağımsızlık (İşlevsel Sert Ayrılık)
92
c. Organların İlişkilerinde Bağımsızlık
92
D. Karma Hükümet Sistemleri
92
1. Başkan Ağırlıklı Karma Sistemler
93
a. Yarı Başkanlık Sistemi
93
b. Başkancı Yapılar
94
2. Parlamento Ağırlıklı Karma Sistemler: Meclis Hükümeti Sistemi
95
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
97
Dördüncü Bölüm
EGEMENLİĞİN İFADESİ ARAÇLARI OLARAK
SİYASAL PARTİLER
I. SİYASAL PARTİ KAVRAMI ve SİYASAL PARTİLERİN İŞLEVLERİ
99
A. Tanım
99
1. Amaç Unsuru
99
2. Teşkilat Unsuru
100
3. Süreklilik Unsuru
100
B. Siyasal Partilerin İşlevleri
100
1. Toplum Çıkarlarını Birleştirmek
100
2. İktidarı Kullanma, Denetleme ve Muhalefet İşlevi Görmek
100
3. Siyasal Kadroların Yetiştirilmesini Sağlamak
101
4. Halkla Yönetim Arasında İletişim Kanalı Oluşturmak
101
5. Siyasal Sosyalleşme İşlevi Görmek
101
C. Siyasal Partilerin Hukuksal Niteliği
101
II. SİYASAL PARTİLERİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ ESASLARI
103
A. Kuruluşları
103
B. Partilere Devlet Yardımı
103
C. Siyasal Partilerin Denetimi
104
1. Malî Yönden Denetim
104
2. Faaliyetleri Yönünden Denetim
105
a. Tüzük ve programlara yönelik yasaklamalar
106
b. Eylemlere yönelik yasaklamalar
106
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Siyasal Partilere Yaklaşımı
107
III. PARTİ SİSTEMLERİ VE SONUÇLARI
108
A. Tek Partili Sistemler
109
B. İki Partili Sistemler
110
C. Çok Partili Sistemler
110
1. Katı Çok Partili Sistem
111
2. Esnek (Ilımlı) Çok Partili Sistem
111
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
112
Beşinci Bölüm
EGEMENLİĞİN KULLANIMINA KATILIM ARACI OLARAK SEÇİMLER
I. DEMOKRATİK SEÇİMLERİN HÂKİM İLKELERİ
115
A. Genel Oy
116
B. Eşit Oy
117
C. Gizli Oy, Açık Sayım İlkesi
117
D. Doğrudan Oy
118
E. Bireysel Oy İlkesi
118
F. Serbest Oy İlkesi
119
G. Yargı Gözetimi ve Denetiminde Oy
120
II. TEMSİLCİLERİN BELİRLENMESİ YÖNTEMİ OLARAK SEÇİM SİSTEMLERİ
120
A. Genel Olarak
120
1. Seçim Çevresi Kavramı
121
2. Seçim Çevresine Göre Seçimler
122
B. Seçim Sistemleri
122
1. Çoğunluk Sistemi
123
a. Çoğunluk Sisteminin Uygulama Modelleri
123
b. Çoğunluk Sistemlerinin Genel Olarak Değerlendirilmesi
125
2. Nispî Temsil Sistemi (Orantılı Temsil)
125
a. Genel çerçeve
125
b. Artık oyların değerlendirilmesi
126
c. Nispi temsil sistemine ilişkin genel değerlendirme
130
3. Karma (Melez) Seçim Sistemleri
130
C. Seçim Sistemlerinin Doğurduğu Sonuçlar
131
D. Seçim Barajları
131
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları
133
Altıncı Bölüm
DEVLET İKTİDARININ SINIRLANDIRILMASI ARACI OLARAK ANAYASALLIK DENETİMİ
I. ANAYASANIN ÜSTÜNLÜĞÜ KAVRAMI
135
II. ANAYASAL ÜSTÜNLÜĞÜN KURUMSAL GÜVENCESİ: ANAYASALLIK DENETİMİ
137
III. ANAYASA YARGISININ ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
138
A. Denetim Modeli (Sistemi) Yönünden Anayasa Yargısı
139
1. Amerikan Modeli
139
2. Avrupa Modeli (Kelsen Modeli)
140
B. Zaman Bakımından Anayasa Yargısı
140
1. Önleyici Denetim (A Priori Denetim)
141
2. Düzeltici Denetim (Bastırıcı, A Posteriori)
141
IV. ANAYASA YARGISINDA DAVA TÜRLERİ VE İŞLEYİŞ ESASLARI
141
A. İptal Davası (İptal Yolu, Soyut Norm Denetimi)
142
B. İtiraz Davası (Def’i Yolu, Somut Norm Denetimi)
142
C. Bireysel Başvuru Yolu
143
V. ANAYASA YARGISINDA ANAYASALLIK DENETİMİNİN KAPSAMI VE ALANI
143
A. Denetim Kapsamı
143
1. Şekil Yönünden
144
2. Esas (Öz) Yönünden
144
B. Denetimin Alanı (Denetime Tabi İşlemler)
144
1. Kanunlar (Her Ülkede)
144
2. Yasama İçtüzükleri
144
3. Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri
145
4. Uluslararası Sözleşmeler
145
5. Referandumlar
145
6. Anayasa Değişiklikleri
145
VI. MAHKEMELERİN GÖREV ALANLARI: BELLİ BAŞLI İŞLEVLERİ ÜZERİNE
146
A. Hak ve Özgürlükleri Koruma, Hukuk Devletini Güçlendirme İşlevi
146
B. Yetki Dağılımından Doğan Uyuşmazlıkları Çözme
147
1. Devlet Bileşenleri Arasında Yetki Dağılımından (Dikey Yetki Uyuşmazlığı) Kaynaklanan Uyuşmazlıklar
147
2. Devlet Organları Arasında Çıkan Yetki Uyuşmazlıkları (Yatay Yetki Uyuşmazlıkları)
147
C. Ulusal Düzeyde Seçim ve Referanduma İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümü
148
D. Siyasal Partilerin Kapatılmaları ve Malî Denetimleri
148
VII. ANAYASA YARGISINDA YÜRÜRLÜĞÜ DURDURMA (GEÇİCİ TEDBİR KARARI)
148
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları
151
İkinci Kısım
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Birinci Bölüm
OSMANLI–TÜRK ANAYASA TARİHİ
I. OSMANLI–TÜRK ANAYASACILIK HAREKETLERİNİN GENEL ÇERÇEVESİ
155
II. YAZILI ANAYASA ÖNCESİ DÖNEM
157
A. Sened–i İttifak
157
B. Tanzimat Fermanı
159
1. İlkeleri
160
2. Niteliği
160
3. Belgenin Normatif Gücü
162
C. Islahat Fermanı
162
1. Ferman’ın Temel İlkeleri
163
2. Ferman’ın Niteliği ve Yaptırımı
165
III. İLK YAZILI ANAYASA: KANUN–I ESASİ VE 1909 DEĞİŞİKLİKLERİ
165
A. Devletin Temel Nitelikleri
166
B. Devletin Siyasal Yapısı ve Temel Organları
167
1. Yasama Organı
167
2. Yürütme Organı
169
B. Hak ve Özgürlükler
170
C. Anayasanın Uygulanması ve 1909 Değişiklikleri
170
IV. 1921 ANAYASASI
172
A. Ulusal Kurtuluş Hareketi ve İlk TBMM’nin Açılması
172
B. 1921 Anayasası’nın Özellikleri
174
C. Anayasada Değişiklik
175
V. 1924 ANAYASASI
176
A. Anayasanın Hazırlanışı
176
B. 1924 Anayasası’nın Belirgin Özellikleri
178
C. Yasama ve Yürütme İlişkileri Açısından Hükümet Sistemi
179
D. Temel Hak ve Özgürlükler
180
E. 1924 Anayasasında Yapılan Değişiklikler
181
F. Anayasanın Uygulanması
182
VI. 1961 ANAYASASI
185
A. Askeri Darbe ve Geçici Anayasa Süreci
185
B. Anayasanın Hazırlanması, Kabulü ve Yürürlüğe Girişi
186
C. 1961 Anayasası’nın Getirdiklerinden Öne Çıkanlar
188
D. Anayasanın Uygulanması ve Geçirdiği Değişiklikler
190
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları
193
İkinci Bölüm
1982 ANAYASASININ YAPILIŞI VE DEVLETİN
TEMEL İLKELERİ
I. YAPILIŞI VE YÜRÜRLÜĞE GİRİŞİ
195
A. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi ve “Anayasasızlaştırma” Süreci: Geçici Anayasa
195
B. Kurucu Meclis Oluşumu ve Görevleri
196
1. Oluşumu
196
2. Görevleri ve Meclis Bileşenlerinin Aralarındaki İlişkiler
198
C. Anayasanın Hazırlanması ve Halkoylaması
198
II. 1982 ANAYASASINA GÖRE DEVLET ŞEKLİ
200
III. DEVLETİN ANAYASAL KİMLİĞİ YA DA CUMHURİYETİN NİTELİKLERİ
202
A. Toplumun Huzuru, Milli Dayanışma ve Adalet Anlayışı
203
B. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi
204
C. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet Anlayışı
204
D. Başlangıçta Belirtilen Temel İlkelere Dayalı Devlet
205
E. Demokratik Devlet İlkesi
207
1. Genel Çerçeve
207
2. 1982 Anayasası ve Siyasal Partiler Düzeni
208
a. Siyasal Parti Kurma Özgürlüğü
208
b. Siyasal Parti Üyeliği
209
c. Siyasal Partilerin Devlet Yardımından Yararlanması
210
d. Siyasal Partilerin Yükümlülükleri
211
e. Siyasal Partilere Uygulanacak Yaptırımlar
212
f. Kapatma Kararının Sonuçları
214
F. Laik Devlet İlkesi
214
G. Sosyal Devlet İlkesi
217
H. Hukuk Devleti İlkesi
219
IV. DEVLETİN YAPISI VE SEMBOLLERİ
221
V. BAĞIMSIZ BİR DEVLET İLKESİ OLARAK KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK
222
A. Mutlak Eşitlik
223
B. Nispi Eşitlik
224
C. Nispi Eşitliğin Özel Bir Türü Olarak Pozitif Ayrımcılık
225
1. Pozitif Ayrımcılık Kavramı
225
2. Pozitif Ayrımcılığın Türk Anayasa Hukukunda Yeri
226
D. Eşitlik İlkesinin Muhatabı
228
E. Eşitlik İlkesine Uyulup Uyulmadığının Tespitinde Yargısal Metodoloji: “İki Aşamalı Test”
229
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları
231
Üçüncü Bölüm
1982 ANAYASASI’NDA TEMEL HAK VE
ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ
I. TERMİNOLOJİK TARTIŞMALAR
236
A. İnsan Haklarına Saygılı Devlet–İnsan Haklarına Dayalı Devlet
236
B. Doğal Hak Yaklaşımı/Pozitivist Yaklaşımı Paradoksu
237
C. Temel Hak ve Özgürlüklerin Niteliği (AY, m. 12)
238
D. Hak/Özgürlük
239
II. ANAYASAL HAKLARIN SINIFLANDIRILMASI
240
A. Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılmasındaki Amaç
240
B. 1982 Anayasası’nda Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılması
241
1. Kişi Hakları ve Ödevleri
242
2. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler
243
3. Siyasal Haklar ve Ödevler
244
C. 1982 Anayasasının Sınıflandırmaya Bağladığı Sonuçlar
244
1. Düzenleme Aracında Farklılaşma
244
2. Devletin Yükümlülüklerinin Farklılaşması
245
III. ANAYASAL HAKLARIN SINIRLARI
246
A. Anayasal Sınırlar
246
B. Kanunlardan Kaynaklanan Sınırlar
247
C. Ontolojik Sınırlar (Hakkın Doğasında Mündemiç Sınır)
247
IV. ANAYASAL HAKLARA MEŞRU MÜDAHALELER VE UYULACAK TEMEL İLKELER
248
A. Anayasal Hakların Sınırlandırılması
248
1. Sınırlamanın Kanuniliği İlkesi
249
2. Sınırlamanın Nedene Bağlılığı İlkesi
251
3. Sınırlamanın Hakların Özüne Dokunmaması
254
4. Sınırlamaların Ölçülülük İlkesine Uygun Olması
255
5. Sınırlamanın Demokratik Toplum Düzeninin Gereklerine Aykırı Olamaması
257
6. Sınırlamanın Anayasasının “Sözüne ve Ruhuna Uygun Olması
258
7. Sınırlamanın Laik Cumhuriyetin Gereklerine Aykırı Olmaması
259
B. Anayasal Hakların Kötüye Kullanılması Yasağı
259
C. Anayasal Hakların Durdurulması
260
1. Uyulacak Temel İlkeler
261
2. Çekirdek Haklara İlişilememesi
262
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
263
Dördüncü Bölüm
1982 ANAYASASINDA YASAMA ORGANI (TBMM)
I. GENEL OLARAK
265
II. YASAMA ORGANININ OLUŞUMU
266
A. Tek Meclisli Yasama ve Üye Sayısı
266
B. Genel Seçimler (Olağan Seçimler)
267
1. Yasama Döneminin Sona Ermesi (m. 77)
267
2. Yasama Dönemi Sona Ermeden Seçim
269
a. TBMM’nin “Seçimleri Yenileme” Kararıyla (AY, m. 116/1)
270
b. Cumhurbaşkanının Seçimleri Yenileme Kararıyla (AY, m. 116/2)
270
c. Genel Seçimlere Bir Yıl veya Daha Az Bir Süre Kala Cumhurbaşkanlığı Makamında Boşalmanın Ortaya Çıkması (AY, m. 106)
271
C. Ara Seçimler (AY, m. 78)
272
1. Ara Seçim Kuralları ve Şartları
272
2. Ara Seçimin Zamanını Belirleme
273
III. TBMM ÜYELERİNİN SEÇİMİNDE UYGULANAN SEÇİM SİSTEMİ
274
A. Seçim Kanunlarının Anayasal İlkeleri
274
B. Türk Seçim Sistemi ve Seçim İttifakları
274
1. Seçim Sisteminin Niteliği
275
2. İttifaka Dayalı %7 Ulusal Barajlı d’Hondt Sistemi
275
IV. MİLLETVEKİLİ SEÇİLME VE SEÇME ŞARTLARI
278
A. Milletvekili Seçilme Şartları
278
1. Vatandaşlık
278
2. Yaş
278
3. Kısıtlı Olmamak
279
4. Askerlikle İlişiği Olmamak
280
5. En Az İlkokul Mezunu Olmak
281
6. Belirli Suçlardan Dolayı Hüküm Giymiş Olmamak
281
a. Affın Etkisi
282
b. Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi
283
7. Kamu Hizmeti Yasaklısı Olmamak
284
B. Adaylık ve Değerlendirilmesi
284
C. Seçmenlik Şartları (Seçme Yeterliliği)
286
1. Genel Şartlar
287
2. Seçme Şartlarını Taşısalar da Özel Durumları Nedeniyle Seçme Hakkından Mahrum Olanlar
287
D. Seçim İlkeleri ve Seçim Kurulları
288
1. Seçimlerin Anayasal İlkeleri
288
2. Seçim Yargısı
290
a. Seçim Kurulları
290
b. Yüksek Seçim Kurulu’nun Yapısı ve Niteliği
291
V. MİLLETVEKİLLİĞİNİN KAZANILMASI VE YASAMA GÖREVİNE BAŞLAMA
293
A. Sıfatın Kazanılması Zamanı ve Buna Bağlı Sonuçlar
293
B. Yasama Görevine Başlama
295
C. Yeminden Kaçınma ve Buna Bağlanan Sonuç
295
1. TBMM İçtüzüğünün Anayasaya Aykırılığı Sorunu
296
2. Anayasa Mahkemesinin Yaklaşımı
296
D. Temsilcilik Görevinin Niteliği
297
VI. TBMM ÜYELERİNİN YASAMA BAĞIŞIKLIKLARI
298
A. Yasama Sorumsuzluğu
299
B. Yasama Dokunulmazlığı
301
1. Tanım ve Özellikler
301
2. Dokunulmazlık Dışı Alanlar
301
3. Dokunulmazlığın Kaldırılması ve Bu Karara Karşı Başvuru
304
C. Yasama Ayrıcalıkları Karşılaştırma
304
VII. TBMM ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ
305
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
308
Beşinci Bölüm
YASAMA YETKİSİ VE TBMM’NİN İŞLEYİŞ ESASLARI
I. YASAMA YETKİSİNİN NİTELİKLERİ
311
A. Yasama Yetkisinin Konu Bakımından Genelliği (Mutlaklığı) İlkesi
312
1. Tanım ve Çerçeve
312
2. Türk Anayasa Hukukunda Yasamanın Genelliği İlkesi
313
B. Yasama Yetkisinin Asliliği İlkesi
314
C. Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi
316
II. TBMM’NİN GENEL GÖREV VE YETKİLERİ
317
A. Kanun Faaliyeti
317
1. Teklif (Öneri) ve Karar
318
2. Kanunların Yayımı ve Yürürlüğe Girişi
319
a. Cumhurbaşkanının Kanunlar Üzerinde Yetkisi
319
b. Yayım ve Yürürlüğe Girmesi
321
B. Genel ve Özel Af Çıkartma Yetkisi
322
C. Savaş İlânı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin Yabancı Ülkelere Gönderilmesi (AY, m. 92)
323
D. Milletlerarası Sözleşmelerin Onaylanmasının Uygun Bulunması (AY, m. 90)
324
III. TBMM İÇTÜZÜKLERİ
326
IV. TBMM BAŞKANLIK DİVANI
327
V. KOMİSYONLAR VE SİYASAL PARTİ GRUPLARI
328
A. TBMM Komisyonları
328
B. Siyasal Parti Grupları
329
C. TBMM’nin Toplantıları, Tatil ve Ara Vermesi
330
D. TBMM’nin Toplanma ve Karar Yetersayısı
330
1. Toplantı Yeter Sayısı
331
2. Karar Yeter Sayısı
331
a. Genel Karar Yeter Sayısı
332
b. Özel Karar Yeter Sayısı (Nitelikli Çoğunluk)
333
VI. TBMM’NİN BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI (m. 98)
334
A. Genel Görüşme (AY, m. 98)
335
B. Meclis Araştırması (AY, m. 98)
335
C. Yazılı Soru (AY, m. 98/5)
336
D. Meclis Soruşturması (AY, m. 98/4, m. 105/5, 6, 7)
337
VII. TBMM KARARLARI VE ANAYASAL AÇIDAN DOĞURDUĞU SONUÇLAR
337
A. Tanım ve Çerçeve
337
B. TBMM Kararlarının Denetimi
338
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları
340
Altıncı Bölüm
1982 ANAYASASINDA YÜRÜTME ORGANI
I. CUMHURBAŞKANI
344
A. Cumhurbaşkanı Seçilme Şartları (m. 101/1)
345
B. Adaylık ve Seçim Yöntemi (AY, m. 101)
345
1. Aday Gösterilme
345
2. Seçim Yöntemi (AY, m. 101/5)
346
C. Cumhurbaşkanının Göreve Başlaması ve Görev Süresi
346
1. Göreve Başlaması
346
2. Görev Süresi
348
D. Cumhurbaşkanı Seçimine Gidilme Durumları
348
1. Cumhurbaşkanlığı ve TBMM Seçiminin Eş Zamanlı (Aynı Anda) Yapılacağı Hâller
348
2. Cumhurbaşkanlığı Seçiminin Tek Başına Yapılacağı Haller
349
E. Cumhurbaşkanının Görevinin Sona Erdiği Haller
349
II. CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ
351
III. CUMHURBAŞKANININ CEZAİ SORUMLULUĞU
353
A. Cezaî Sorumluluğun Niteliği ve İsimlendirilmesi
353
B. Cezai Sorumluluğun İşletilmesi
355
C. Yüce Divan Yargılaması
357
D. Yüce Divan Yargılaması Sonucu
359
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları
361
Yedinci Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI TEŞKİLATI VE YÜRÜTMENİN DÜZENLEME YETKİSİ
I. CUMHURBAŞKANLIĞI YÖNETİMİ
365
A. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar (AY, m. 105)
367
1. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı ve Bakanlıklar: Oluşumu ve Görevleri
367
a. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı
367
b. Bakanlıklar
370
2. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Cezai Sorumlulukları
370
a. Görev Suçlarından Dolayı Cezai Sorumluluk
371
b. Görev Suçu Kapsamı Dışında Kalan Suçlar Bakımından
372
B. Devlet Denetleme Kurulu (AY, m. 107)
372
C. Millî Güvenlik Kurulu (AY, m. 118)
374
II. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME YETKİSİ VE NİTELİĞİ
375
A. Yürütmenin Asli Bir Yetki Oluşu
375
B. Yürütme Yetkisinin Özerkliği Sorunu
377
1. Kavramsal Çerçeve: Terminolojik Sorunlar
377
2. 2017 Anayasa Değişiklikleri Yürütmeyi Özerkleştirdi mi?
378
a. Yürütme Dört Konuda Saklı Yetki Sahibi Olmuştur Görüşü
378
b. Yürütme Hiçbir Konuda Saklı Yetki Sahibi Değildir Görüşü
379
III. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME ARAÇLARI
381
A. Aslî Düzenleme Aracı: Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
381
1. Alanı ve Türleri
381
2. Kullanım Esasları ve Statüsü
382
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Cumhurbaşkanı Kararlarından Farkı
383
B. Yürütmenin Türev Düzenleme Araçları: Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler
384
1. Türev Düzenleme Aracı
384
2. Türev Düzenleme Aracı Olarak Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler
385
a. Yönetmelikler
385
b. Diğer Düzenleyici İşlemler (Adsız Düzenleyici İşlemler)
385
IV. 1982 ANAYASASI’NDA OLAĞANÜSTÜ REJİM YÖNETİMİ
386
A. Genel Çerçeve
386
B. 1982 Anayasasında Olağanüstü Hal Yönetimi
387
1. Olağanüstü Hâl Yönetimine Başvuru Nedenleri (AY, m. 119/1)
387
2. Olağanüstü Hal İlanında Yetkili Makam ve Yöntem
388
3. Süre ve Uygulama Çevresi
388
4. Sonuçları
388
V. YASAMA YÜRÜTME İLİŞKİLERİ AÇISINDAN HÜKÜMET SİSTEMİNİN NİTELİĞİ
389
Yedinci Bölüm Değerlendirme Soruları
391
Sekizinci Bölüm
1982 ANAYASASINDA YARGI
I. YARGININ ANAYASAL İLKELERİ
393
A. Yargı Kavramı
393
B. Mahkemelerin Kuruluşu
394
C. Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı
395
1. Yargı Bağımsızlığı
395
a. Mahkemelerin Bağımsızlığı (Yargının Kurumsal Bağımsızlığı) İçin Gerekli Şartlar
396
b. Hâkim Güvencesi (Teminatı): Hâkim Bağımsızlığı
397
2. Yargının Tarafsızlığı
398
D. Yargı Bağımsızlığının Kurumsal Aracı Olarak Hâkimler ve Savcılar Kurulu
399
1. Yargısal Kurul Kavramı ve Yargı Bağımsızlığı Açısından Önemi
399
2. Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK)
401
a. Oluşumu
401
b. Kurul’un Görevleri (m. 159)
403
II. TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL ESASLARI VE YÜKSEK MAHKEMELER
404
A. Yargıtay
405
B. Danıştay
405
C. Uyuşmazlık Mahkemesi
406
D. Sayıştay’ın Yüksek Mahkeme Niteliği Taşıyıp Taşımadığı
407
Sekizinci Bölüm Değerlendirme Soruları
409
Dokuzuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISI
I. ANAYASA MAHKEMESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ
412
A. Oluşumu
412
B. Görevleri
414
1. Anayasaya Uygunluk Denetimi
414
2. Siyasal Partilerin Kapatılmaları Hakkında Davaları Karara Bağlamak
414
3. Siyasal Partilerin Mali Denetimini Gerçekleştirmek
415
4. Yüce Divan Sıfatıyla Anayasa’da Sayılan Kişilerin Yargılanması Görevi
415
5. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanını Seçmek
415
II. ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ GÖREVİ VE İŞLEYİŞİ
416
A. Denetime Tâbi İşlemler
416
1. Denetime Tâbi Hukuk Kuralları
416
2. Denetime Tâbi Bireysel İşlemler
417
3. TBMM Kararlarının Denetlenebilir Olup Olmadığı
417
B. Denetim Yolları ve İşleyişi
418
1. İptal Yolu
419
a. Şekil Yönünden İptal Davası
420
b. Esas Yönünden İptal Davası
421
2. İtiraz Yolu (Somut norm denetimi– Def’i Yolu)
422
a. Tanım ve Çerçeve
422
b. İtiraz Yolunun Harekete Geçirilmesinin Şartları
424
3. Bireysel Başvuru Yolu
427
III. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI VE SONUÇLARI
427
A. Anayasa Mahkemesinin Esasa İlişkin Karar Türleri
428
1. Yokluk Kararları
428
2. İptal Kararları
430
3. Ret Kararları (Anayasaya uygunluk kararları)
430
4. Şartlı Ret Kararları (Yorum rezervli ret)
430
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Etkisi ve Sonuçları
432
1. Anayasa Mahkemesi Kararları Gerekçesi Yazılmadan Açıklanamaz
432
2. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Yayımı ve Yürürlüğe Girişi
432
a. Kararın Yayımı, Yürürlüğe Girişi ve Etkisi
432
b. İptal Kararının Yürürlüğe Girişini Erteleme
433
3. Kararların Kesinliği ve Bağlayıcılığı
435
4. AYM’nin Yerindelik Denetimi Yapamaması: Denetimin Sınırı
437
C. Yürürlüğü Durdurma Kararları
438
D. Türk Anayasa Yargısında “Anayasa İhmali”
440
E. Anayasa Yargısında Yargılamanın Yenilenmesi
440
F. AYM Kararlarında Usul ve Yetersayı
441
Dokuzuncu Bölüm Değerlendirme Soruları
442
Onuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISINDA BİREYSEL BAŞVURU YOLU
I. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN AMACI VE HUKUKUMUZA GİRİŞİ
445
II. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN NİTELİKLERİ
446
A. Kamu Gücü İşlemlerine Karşı Koruma Yolu Olması
446
B. İkincil Nitelikte Bir Koruma Yolu Oluşu
447
III. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI
448
A. Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması
448
B. Başvurunun Süresi İçerisinde Yapılmış Olması
449
C. Başvurucunun Bir Hakkının İhlal Edilmiş Olması
450
D. Başvuru Konusunun Bireysel Başvuru Alanına Giren Bir Hak Olması
453
E. Başvurunun Açıkça Dayanaktan Yoksun ve Önemsiz Olmaması
454
IV. BİREYSEL BAŞVURU USULÜ
455
V. MAHKEMENİN KARARLARI
457
A. Kabul Edilemezlik Kararları
457
B. Düşme Kararları
457
C. Başvurunun Esasına İlişkin Kararlar
458
1. Yeniden Yargılama
458
2. Tazminat Kararları
459
3. İhlal ve Sonuçlarının Nasıl Giderileceğine Dair Kararlar
459
4. Pilot Karar Uygulaması
460
D. Geçici Önleme Başvuru
462
Onuncu Bölüm Değerlendirme Soruları
464
On Birinci Bölüm
ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
I. ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
467
A. Teklif
467
B. Görüşme
469
C. Karar
470
D. Onay
470
E. Anayasa Değişikliklerinin Halkoylamasına Sunulması
472
II. ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ
472
1. Teklif ve Oylama Çoğunluğuna Uyulup Uyulmadığı
474
2. İvedilikle Görüşülemeyeceği Emrine Uyulup Uyulmadığı
476
On Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları
477
Kaynakça
479
Kavramlar Dizini
489
Prof. Dr. Ömer ANAYURT
İÇİNDEKİLER
Beşinci Baskıya Önsöz
5
Önsöz
7
Kısaltmalar
29
Birinci Kısım
ANAYASA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
DEVLETİ SINIRLAMA ARACI OLARAK ANAYASALAR
I. ANAYASA VE ANAYASA HUKUKU KAVRAMI
33
A. Anayasa Kavramının Tarihçesi
33
B. Anayasa Kavramı: Felsefeden Realiteye
34
C. Anayasa Hukuku
36
1. Tanım
36
2. Anayasa Hukukunun Kısımları
36
II. ANAYASALARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
38
A. Anlamları Yönünden
38
1. Geniş (Maddî) Anlamda Anayasa/Dar (Şeklî) Anlamda Anayasa
38
a. Geniş Anlamda Anayasa
38
b. Dar (Şekli) Anlamda Anayasa
39
2. Ayrımın Anlamı ve Önemi
39
B. Şekilleri Yönünden
40
1. Yazılı Anayasalar
40
2. Gelenek Ağırlıklı Anayasalar (“Teamülî Anayasalar”)
40
C. Değiştirilişleri Yönünden
41
1. Katı Anayasalar (Sert Anayasalar/Bükülmez Anayasalar)
41
2. Esnek (Yumuşak) Anayasalar
42
D. Anayasa Yazım Tekniği Yönünden Anayasalar: Düzenleyici /Çerçeve Anayasa Ayrımı
42
III. ANAYASALARIN YAPILIŞI
43
A. Kurucu İktidar Kavramı ve Niteliği
43
B. Kurucu İktidarın Ortaya Çıktığı Durumlar
44
1. Yeni Bir Devletin Kurulması
44
2. Mevcut Devletin Anayasal Düzeninin Şiddet Yoluyla Ortadan Kalkması
45
3. Halkın Kendi Anayasasını Yenileyebilme Hakkı
45
C. Anayasa Yapım Yöntemleri: Kurucu İktidarın Kullanım Biçimleri
46
1. Otoriter Yöntemler
46
2. Demokratik Anayasa Yapımı
47
a. Kurucu Referandum Yöntemi
48
b. Konvansiyon Yöntemi
48
3. Kurucu Plebisit Yolu (Plebisiter Kuruculuk)
48
IV. ANAYASALARIN DEĞİŞTİRİLMESİ: “KURULU İKTİDAR”
49
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları
51
İkinci Bölüm
KURUMSALLAŞMIŞ BİR GÜÇ OLARAK DEVLET
I. DEVLETİN TANIMI VE KURUCU UNSURLARI
53
A. Ülke Unsuru (Fiziksel unsur)
54
B. Topluluk Unsuru (Sosyal–Beşerî Unsur)
54
1. Nesnel Millet Anlayışı
55
2. Öznel Millet Anlayışı
55
3. Değerlendirme
56
C. Egemenlik (Hukuksal Unsur)
56
1. Teokratik Egemenlik Anlayışı
57
2. Egemenliğin Kaynağının Beşerîleşmesi
58
a. Halk Egemenliği Teorisi
59
b. Millet Egemenliği Teorisi
59
c. Egemenliğin Bugünkü Durumu
60
II. DEVLETİN TÜZEL KİŞİLİĞİ VE SONUÇLARI
60
III. DEVLETİN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
61
A. Şekilleri Bakımından Devletler: Cumhuriyetler ve Monarşiler
61
B. Teşkilât Yapıları Bakımından Devletler
63
1. Üniter Devletler (Tekçi, Tek Yapılı, Basit Devletler)
63
2. Bölgeli Devlet
64
3. Birleşik Devletler (Mürekkep Devletler): Türünün Tek Örneği Olarak Federal Devletler
65
a. Tanım ve Çerçeve
65
b. Federal Devletin Özellikleri ve Üniter Devletten Farklılıkları
65
c. Federal Devletlerin Konfederasyonlardan Farkı
66
d. Federal Devletler ile Bölgeli Devletlerin Karşılaştırılması
67
C. Egemenliğin Kaynağı Bakımından
67
1. Laik Devlet
67
2. Teokratik Devlet
69
D. Siyasal Yapılarına Göre Devletler
70
1. Totaliter Devletler
71
2. Otoriter Devletler
72
3. Demokratik Devletler
73
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları
75
Üçüncü Bölüm
ÇOĞULCU DEMOKRASİLER VE HÜKÜMET SİSTEMLERİ
I. DEMOKRASİ KAVRAMI VE ÇOĞULCU DEMOKRASİLERİN TEMEL İLKELERİ
77
A. Demokrasi Kavramı ve Günümüzdeki Anlamı
77
B. Çağdaş Demokrasinin Temel Gerekleri
78
1. İktidarın Seçim Yoluyla Değiştirilebilir Oluşu
78
2. Katılımcılık
79
3. Çoğunluk İlkesi: Çoğunluğun Anayasal Yönetimi
79
4. Muhalefetin Varlığı
79
5. Hak ve Özgürlüklerin Güvencesi
80
6. Güçler Ayrılığı
80
7. Çok Partili Siyasal Yaşam
80
8. Hukukun Üstünlüğü
80
II. EGEMENLİĞİN KULLANIMINA GÖRE DEMOKRASİ UYGULAMALARI
81
A. Doğrudan (Aracısız–Temsilsiz) Demokrasi
81
B. Temsili Demokrasi
81
C. Yarı Doğrudan Demokrasi
82
1. Halk Vetosu
82
2. Halkın Kanun Girişimi (Teklifi)
83
3. Referandum
83
4. Halkın Geri Çağırması (Temsilcinin Azli)
84
III. ÇAĞDAŞ DEMOKRASİLERDE HÜKÜMET SİSTEMLERİ
85
A. Güçler Ayrılığı Düşüncesi ve Hükümet Sistemleri
85
B. Güçlerin Esnek Ayrılığı: Parlamenter Sistemler
86
1. Güçlerin Denkliği ve İş Birliği
87
2. İki Yapılı–İkici Yürütme
87
3. Devlet Başkanının Siyasal Sorumsuzluğu
88
4. Hükümetin ve Bakanların Yasama Organı Önünde Siyasal Sorumluluğu
89
5. Yürütmenin Yasamayı Fesih Yetkisi
89
C. Güçlerin Sert Ayrılığı: Başkanlık Sistemi
90
1. Monist Yürütme (Tek Yapılı/Tek Başlı)
90
2. Organların Birbirinden Bağımsızlığı
91
a. Organların Göreve Gelişinde Bağımsızlık (Organik Sert Ayrılık)
91
b. Organların Görevlerinde Bağımsızlık (İşlevsel Sert Ayrılık)
92
c. Organların İlişkilerinde Bağımsızlık
92
D. Karma Hükümet Sistemleri
92
1. Başkan Ağırlıklı Karma Sistemler
93
a. Yarı Başkanlık Sistemi
93
b. Başkancı Yapılar
94
2. Parlamento Ağırlıklı Karma Sistemler: Meclis Hükümeti Sistemi
95
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
97
Dördüncü Bölüm
EGEMENLİĞİN İFADESİ ARAÇLARI OLARAK
SİYASAL PARTİLER
I. SİYASAL PARTİ KAVRAMI ve SİYASAL PARTİLERİN İŞLEVLERİ
99
A. Tanım
99
1. Amaç Unsuru
99
2. Teşkilat Unsuru
100
3. Süreklilik Unsuru
100
B. Siyasal Partilerin İşlevleri
100
1. Toplum Çıkarlarını Birleştirmek
100
2. İktidarı Kullanma, Denetleme ve Muhalefet İşlevi Görmek
100
3. Siyasal Kadroların Yetiştirilmesini Sağlamak
101
4. Halkla Yönetim Arasında İletişim Kanalı Oluşturmak
101
5. Siyasal Sosyalleşme İşlevi Görmek
101
C. Siyasal Partilerin Hukuksal Niteliği
101
II. SİYASAL PARTİLERİN KURULUŞ VE İŞLEYİŞ ESASLARI
103
A. Kuruluşları
103
B. Partilere Devlet Yardımı
103
C. Siyasal Partilerin Denetimi
104
1. Malî Yönden Denetim
104
2. Faaliyetleri Yönünden Denetim
105
a. Tüzük ve programlara yönelik yasaklamalar
106
b. Eylemlere yönelik yasaklamalar
106
3. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Siyasal Partilere Yaklaşımı
107
III. PARTİ SİSTEMLERİ VE SONUÇLARI
108
A. Tek Partili Sistemler
109
B. İki Partili Sistemler
110
C. Çok Partili Sistemler
110
1. Katı Çok Partili Sistem
111
2. Esnek (Ilımlı) Çok Partili Sistem
111
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
112
Beşinci Bölüm
EGEMENLİĞİN KULLANIMINA KATILIM ARACI OLARAK SEÇİMLER
I. DEMOKRATİK SEÇİMLERİN HÂKİM İLKELERİ
115
A. Genel Oy
116
B. Eşit Oy
117
C. Gizli Oy, Açık Sayım İlkesi
117
D. Doğrudan Oy
118
E. Bireysel Oy İlkesi
118
F. Serbest Oy İlkesi
119
G. Yargı Gözetimi ve Denetiminde Oy
120
II. TEMSİLCİLERİN BELİRLENMESİ YÖNTEMİ OLARAK SEÇİM SİSTEMLERİ
120
A. Genel Olarak
120
1. Seçim Çevresi Kavramı
121
2. Seçim Çevresine Göre Seçimler
122
B. Seçim Sistemleri
122
1. Çoğunluk Sistemi
123
a. Çoğunluk Sisteminin Uygulama Modelleri
123
b. Çoğunluk Sistemlerinin Genel Olarak Değerlendirilmesi
125
2. Nispî Temsil Sistemi (Orantılı Temsil)
125
a. Genel çerçeve
125
b. Artık oyların değerlendirilmesi
126
c. Nispi temsil sistemine ilişkin genel değerlendirme
130
3. Karma (Melez) Seçim Sistemleri
130
C. Seçim Sistemlerinin Doğurduğu Sonuçlar
131
D. Seçim Barajları
131
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları
133
Altıncı Bölüm
DEVLET İKTİDARININ SINIRLANDIRILMASI ARACI OLARAK ANAYASALLIK DENETİMİ
I. ANAYASANIN ÜSTÜNLÜĞÜ KAVRAMI
135
II. ANAYASAL ÜSTÜNLÜĞÜN KURUMSAL GÜVENCESİ: ANAYASALLIK DENETİMİ
137
III. ANAYASA YARGISININ ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
138
A. Denetim Modeli (Sistemi) Yönünden Anayasa Yargısı
139
1. Amerikan Modeli
139
2. Avrupa Modeli (Kelsen Modeli)
140
B. Zaman Bakımından Anayasa Yargısı
140
1. Önleyici Denetim (A Priori Denetim)
141
2. Düzeltici Denetim (Bastırıcı, A Posteriori)
141
IV. ANAYASA YARGISINDA DAVA TÜRLERİ VE İŞLEYİŞ ESASLARI
141
A. İptal Davası (İptal Yolu, Soyut Norm Denetimi)
142
B. İtiraz Davası (Def’i Yolu, Somut Norm Denetimi)
142
C. Bireysel Başvuru Yolu
143
V. ANAYASA YARGISINDA ANAYASALLIK DENETİMİNİN KAPSAMI VE ALANI
143
A. Denetim Kapsamı
143
1. Şekil Yönünden
144
2. Esas (Öz) Yönünden
144
B. Denetimin Alanı (Denetime Tabi İşlemler)
144
1. Kanunlar (Her Ülkede)
144
2. Yasama İçtüzükleri
144
3. Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri
145
4. Uluslararası Sözleşmeler
145
5. Referandumlar
145
6. Anayasa Değişiklikleri
145
VI. MAHKEMELERİN GÖREV ALANLARI: BELLİ BAŞLI İŞLEVLERİ ÜZERİNE
146
A. Hak ve Özgürlükleri Koruma, Hukuk Devletini Güçlendirme İşlevi
146
B. Yetki Dağılımından Doğan Uyuşmazlıkları Çözme
147
1. Devlet Bileşenleri Arasında Yetki Dağılımından (Dikey Yetki Uyuşmazlığı) Kaynaklanan Uyuşmazlıklar
147
2. Devlet Organları Arasında Çıkan Yetki Uyuşmazlıkları (Yatay Yetki Uyuşmazlıkları)
147
C. Ulusal Düzeyde Seçim ve Referanduma İlişkin Uyuşmazlıkların Çözümü
148
D. Siyasal Partilerin Kapatılmaları ve Malî Denetimleri
148
VII. ANAYASA YARGISINDA YÜRÜRLÜĞÜ DURDURMA (GEÇİCİ TEDBİR KARARI)
148
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları
151
İkinci Kısım
TÜRK ANAYASA HUKUKU
Birinci Bölüm
OSMANLI–TÜRK ANAYASA TARİHİ
I. OSMANLI–TÜRK ANAYASACILIK HAREKETLERİNİN GENEL ÇERÇEVESİ
155
II. YAZILI ANAYASA ÖNCESİ DÖNEM
157
A. Sened–i İttifak
157
B. Tanzimat Fermanı
159
1. İlkeleri
160
2. Niteliği
160
3. Belgenin Normatif Gücü
162
C. Islahat Fermanı
162
1. Ferman’ın Temel İlkeleri
163
2. Ferman’ın Niteliği ve Yaptırımı
165
III. İLK YAZILI ANAYASA: KANUN–I ESASİ VE 1909 DEĞİŞİKLİKLERİ
165
A. Devletin Temel Nitelikleri
166
B. Devletin Siyasal Yapısı ve Temel Organları
167
1. Yasama Organı
167
2. Yürütme Organı
169
B. Hak ve Özgürlükler
170
C. Anayasanın Uygulanması ve 1909 Değişiklikleri
170
IV. 1921 ANAYASASI
172
A. Ulusal Kurtuluş Hareketi ve İlk TBMM’nin Açılması
172
B. 1921 Anayasası’nın Özellikleri
174
C. Anayasada Değişiklik
175
V. 1924 ANAYASASI
176
A. Anayasanın Hazırlanışı
176
B. 1924 Anayasası’nın Belirgin Özellikleri
178
C. Yasama ve Yürütme İlişkileri Açısından Hükümet Sistemi
179
D. Temel Hak ve Özgürlükler
180
E. 1924 Anayasasında Yapılan Değişiklikler
181
F. Anayasanın Uygulanması
182
VI. 1961 ANAYASASI
185
A. Askeri Darbe ve Geçici Anayasa Süreci
185
B. Anayasanın Hazırlanması, Kabulü ve Yürürlüğe Girişi
186
C. 1961 Anayasası’nın Getirdiklerinden Öne Çıkanlar
188
D. Anayasanın Uygulanması ve Geçirdiği Değişiklikler
190
Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları
193
İkinci Bölüm
1982 ANAYASASININ YAPILIŞI VE DEVLETİN
TEMEL İLKELERİ
I. YAPILIŞI VE YÜRÜRLÜĞE GİRİŞİ
195
A. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi ve “Anayasasızlaştırma” Süreci: Geçici Anayasa
195
B. Kurucu Meclis Oluşumu ve Görevleri
196
1. Oluşumu
196
2. Görevleri ve Meclis Bileşenlerinin Aralarındaki İlişkiler
198
C. Anayasanın Hazırlanması ve Halkoylaması
198
II. 1982 ANAYASASINA GÖRE DEVLET ŞEKLİ
200
III. DEVLETİN ANAYASAL KİMLİĞİ YA DA CUMHURİYETİN NİTELİKLERİ
202
A. Toplumun Huzuru, Milli Dayanışma ve Adalet Anlayışı
203
B. İnsan Haklarına Saygılı Devlet İlkesi
204
C. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlı Devlet Anlayışı
204
D. Başlangıçta Belirtilen Temel İlkelere Dayalı Devlet
205
E. Demokratik Devlet İlkesi
207
1. Genel Çerçeve
207
2. 1982 Anayasası ve Siyasal Partiler Düzeni
208
a. Siyasal Parti Kurma Özgürlüğü
208
b. Siyasal Parti Üyeliği
209
c. Siyasal Partilerin Devlet Yardımından Yararlanması
210
d. Siyasal Partilerin Yükümlülükleri
211
e. Siyasal Partilere Uygulanacak Yaptırımlar
212
f. Kapatma Kararının Sonuçları
214
F. Laik Devlet İlkesi
214
G. Sosyal Devlet İlkesi
217
H. Hukuk Devleti İlkesi
219
IV. DEVLETİN YAPISI VE SEMBOLLERİ
221
V. BAĞIMSIZ BİR DEVLET İLKESİ OLARAK KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK
222
A. Mutlak Eşitlik
223
B. Nispi Eşitlik
224
C. Nispi Eşitliğin Özel Bir Türü Olarak Pozitif Ayrımcılık
225
1. Pozitif Ayrımcılık Kavramı
225
2. Pozitif Ayrımcılığın Türk Anayasa Hukukunda Yeri
226
D. Eşitlik İlkesinin Muhatabı
228
E. Eşitlik İlkesine Uyulup Uyulmadığının Tespitinde Yargısal Metodoloji: “İki Aşamalı Test”
229
İkinci Bölüm Değerlendirme Soruları
231
Üçüncü Bölüm
1982 ANAYASASI’NDA TEMEL HAK VE
ÖZGÜRLÜKLER REJİMİ
I. TERMİNOLOJİK TARTIŞMALAR
236
A. İnsan Haklarına Saygılı Devlet–İnsan Haklarına Dayalı Devlet
236
B. Doğal Hak Yaklaşımı/Pozitivist Yaklaşımı Paradoksu
237
C. Temel Hak ve Özgürlüklerin Niteliği (AY, m. 12)
238
D. Hak/Özgürlük
239
II. ANAYASAL HAKLARIN SINIFLANDIRILMASI
240
A. Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılmasındaki Amaç
240
B. 1982 Anayasası’nda Hak ve Özgürlüklerin Sınıflandırılması
241
1. Kişi Hakları ve Ödevleri
242
2. Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler
243
3. Siyasal Haklar ve Ödevler
244
C. 1982 Anayasasının Sınıflandırmaya Bağladığı Sonuçlar
244
1. Düzenleme Aracında Farklılaşma
244
2. Devletin Yükümlülüklerinin Farklılaşması
245
III. ANAYASAL HAKLARIN SINIRLARI
246
A. Anayasal Sınırlar
246
B. Kanunlardan Kaynaklanan Sınırlar
247
C. Ontolojik Sınırlar (Hakkın Doğasında Mündemiç Sınır)
247
IV. ANAYASAL HAKLARA MEŞRU MÜDAHALELER VE UYULACAK TEMEL İLKELER
248
A. Anayasal Hakların Sınırlandırılması
248
1. Sınırlamanın Kanuniliği İlkesi
249
2. Sınırlamanın Nedene Bağlılığı İlkesi
251
3. Sınırlamanın Hakların Özüne Dokunmaması
254
4. Sınırlamaların Ölçülülük İlkesine Uygun Olması
255
5. Sınırlamanın Demokratik Toplum Düzeninin Gereklerine Aykırı Olamaması
257
6. Sınırlamanın Anayasasının “Sözüne ve Ruhuna Uygun Olması
258
7. Sınırlamanın Laik Cumhuriyetin Gereklerine Aykırı Olmaması
259
B. Anayasal Hakların Kötüye Kullanılması Yasağı
259
C. Anayasal Hakların Durdurulması
260
1. Uyulacak Temel İlkeler
261
2. Çekirdek Haklara İlişilememesi
262
Üçüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
263
Dördüncü Bölüm
1982 ANAYASASINDA YASAMA ORGANI (TBMM)
I. GENEL OLARAK
265
II. YASAMA ORGANININ OLUŞUMU
266
A. Tek Meclisli Yasama ve Üye Sayısı
266
B. Genel Seçimler (Olağan Seçimler)
267
1. Yasama Döneminin Sona Ermesi (m. 77)
267
2. Yasama Dönemi Sona Ermeden Seçim
269
a. TBMM’nin “Seçimleri Yenileme” Kararıyla (AY, m. 116/1)
270
b. Cumhurbaşkanının Seçimleri Yenileme Kararıyla (AY, m. 116/2)
270
c. Genel Seçimlere Bir Yıl veya Daha Az Bir Süre Kala Cumhurbaşkanlığı Makamında Boşalmanın Ortaya Çıkması (AY, m. 106)
271
C. Ara Seçimler (AY, m. 78)
272
1. Ara Seçim Kuralları ve Şartları
272
2. Ara Seçimin Zamanını Belirleme
273
III. TBMM ÜYELERİNİN SEÇİMİNDE UYGULANAN SEÇİM SİSTEMİ
274
A. Seçim Kanunlarının Anayasal İlkeleri
274
B. Türk Seçim Sistemi ve Seçim İttifakları
274
1. Seçim Sisteminin Niteliği
275
2. İttifaka Dayalı %7 Ulusal Barajlı d’Hondt Sistemi
275
IV. MİLLETVEKİLİ SEÇİLME VE SEÇME ŞARTLARI
278
A. Milletvekili Seçilme Şartları
278
1. Vatandaşlık
278
2. Yaş
278
3. Kısıtlı Olmamak
279
4. Askerlikle İlişiği Olmamak
280
5. En Az İlkokul Mezunu Olmak
281
6. Belirli Suçlardan Dolayı Hüküm Giymiş Olmamak
281
a. Affın Etkisi
282
b. Yasaklanmış Hakların Geri Verilmesi
283
7. Kamu Hizmeti Yasaklısı Olmamak
284
B. Adaylık ve Değerlendirilmesi
284
C. Seçmenlik Şartları (Seçme Yeterliliği)
286
1. Genel Şartlar
287
2. Seçme Şartlarını Taşısalar da Özel Durumları Nedeniyle Seçme Hakkından Mahrum Olanlar
287
D. Seçim İlkeleri ve Seçim Kurulları
288
1. Seçimlerin Anayasal İlkeleri
288
2. Seçim Yargısı
290
a. Seçim Kurulları
290
b. Yüksek Seçim Kurulu’nun Yapısı ve Niteliği
291
V. MİLLETVEKİLLİĞİNİN KAZANILMASI VE YASAMA GÖREVİNE BAŞLAMA
293
A. Sıfatın Kazanılması Zamanı ve Buna Bağlı Sonuçlar
293
B. Yasama Görevine Başlama
295
C. Yeminden Kaçınma ve Buna Bağlanan Sonuç
295
1. TBMM İçtüzüğünün Anayasaya Aykırılığı Sorunu
296
2. Anayasa Mahkemesinin Yaklaşımı
296
D. Temsilcilik Görevinin Niteliği
297
VI. TBMM ÜYELERİNİN YASAMA BAĞIŞIKLIKLARI
298
A. Yasama Sorumsuzluğu
299
B. Yasama Dokunulmazlığı
301
1. Tanım ve Özellikler
301
2. Dokunulmazlık Dışı Alanlar
301
3. Dokunulmazlığın Kaldırılması ve Bu Karara Karşı Başvuru
304
C. Yasama Ayrıcalıkları Karşılaştırma
304
VII. TBMM ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ
305
Dördüncü Bölüm Değerlendirme Soruları
308
Beşinci Bölüm
YASAMA YETKİSİ VE TBMM’NİN İŞLEYİŞ ESASLARI
I. YASAMA YETKİSİNİN NİTELİKLERİ
311
A. Yasama Yetkisinin Konu Bakımından Genelliği (Mutlaklığı) İlkesi
312
1. Tanım ve Çerçeve
312
2. Türk Anayasa Hukukunda Yasamanın Genelliği İlkesi
313
B. Yasama Yetkisinin Asliliği İlkesi
314
C. Yasama Yetkisinin Devredilmezliği İlkesi
316
II. TBMM’NİN GENEL GÖREV VE YETKİLERİ
317
A. Kanun Faaliyeti
317
1. Teklif (Öneri) ve Karar
318
2. Kanunların Yayımı ve Yürürlüğe Girişi
319
a. Cumhurbaşkanının Kanunlar Üzerinde Yetkisi
319
b. Yayım ve Yürürlüğe Girmesi
321
B. Genel ve Özel Af Çıkartma Yetkisi
322
C. Savaş İlânı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin Yabancı Ülkelere Gönderilmesi (AY, m. 92)
323
D. Milletlerarası Sözleşmelerin Onaylanmasının Uygun Bulunması (AY, m. 90)
324
III. TBMM İÇTÜZÜKLERİ
326
IV. TBMM BAŞKANLIK DİVANI
327
V. KOMİSYONLAR VE SİYASAL PARTİ GRUPLARI
328
A. TBMM Komisyonları
328
B. Siyasal Parti Grupları
329
C. TBMM’nin Toplantıları, Tatil ve Ara Vermesi
330
D. TBMM’nin Toplanma ve Karar Yetersayısı
330
1. Toplantı Yeter Sayısı
331
2. Karar Yeter Sayısı
331
a. Genel Karar Yeter Sayısı
332
b. Özel Karar Yeter Sayısı (Nitelikli Çoğunluk)
333
VI. TBMM’NİN BİLGİ EDİNME VE DENETİM YOLLARI (m. 98)
334
A. Genel Görüşme (AY, m. 98)
335
B. Meclis Araştırması (AY, m. 98)
335
C. Yazılı Soru (AY, m. 98/5)
336
D. Meclis Soruşturması (AY, m. 98/4, m. 105/5, 6, 7)
337
VII. TBMM KARARLARI VE ANAYASAL AÇIDAN DOĞURDUĞU SONUÇLAR
337
A. Tanım ve Çerçeve
337
B. TBMM Kararlarının Denetimi
338
Beşinci Bölüm Değerlendirme Soruları
340
Altıncı Bölüm
1982 ANAYASASINDA YÜRÜTME ORGANI
I. CUMHURBAŞKANI
344
A. Cumhurbaşkanı Seçilme Şartları (m. 101/1)
345
B. Adaylık ve Seçim Yöntemi (AY, m. 101)
345
1. Aday Gösterilme
345
2. Seçim Yöntemi (AY, m. 101/5)
346
C. Cumhurbaşkanının Göreve Başlaması ve Görev Süresi
346
1. Göreve Başlaması
346
2. Görev Süresi
348
D. Cumhurbaşkanı Seçimine Gidilme Durumları
348
1. Cumhurbaşkanlığı ve TBMM Seçiminin Eş Zamanlı (Aynı Anda) Yapılacağı Hâller
348
2. Cumhurbaşkanlığı Seçiminin Tek Başına Yapılacağı Haller
349
E. Cumhurbaşkanının Görevinin Sona Erdiği Haller
349
II. CUMHURBAŞKANININ GÖREV VE YETKİLERİ
351
III. CUMHURBAŞKANININ CEZAİ SORUMLULUĞU
353
A. Cezaî Sorumluluğun Niteliği ve İsimlendirilmesi
353
B. Cezai Sorumluluğun İşletilmesi
355
C. Yüce Divan Yargılaması
357
D. Yüce Divan Yargılaması Sonucu
359
Altıncı Bölüm Değerlendirme Soruları
361
Yedinci Bölüm
CUMHURBAŞKANLIĞI TEŞKİLATI VE YÜRÜTMENİN DÜZENLEME YETKİSİ
I. CUMHURBAŞKANLIĞI YÖNETİMİ
365
A. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanlar (AY, m. 105)
367
1. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı ve Bakanlıklar: Oluşumu ve Görevleri
367
a. Cumhurbaşkanı Yardımcılığı
367
b. Bakanlıklar
370
2. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Cezai Sorumlulukları
370
a. Görev Suçlarından Dolayı Cezai Sorumluluk
371
b. Görev Suçu Kapsamı Dışında Kalan Suçlar Bakımından
372
B. Devlet Denetleme Kurulu (AY, m. 107)
372
C. Millî Güvenlik Kurulu (AY, m. 118)
374
II. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME YETKİSİ VE NİTELİĞİ
375
A. Yürütmenin Asli Bir Yetki Oluşu
375
B. Yürütme Yetkisinin Özerkliği Sorunu
377
1. Kavramsal Çerçeve: Terminolojik Sorunlar
377
2. 2017 Anayasa Değişiklikleri Yürütmeyi Özerkleştirdi mi?
378
a. Yürütme Dört Konuda Saklı Yetki Sahibi Olmuştur Görüşü
378
b. Yürütme Hiçbir Konuda Saklı Yetki Sahibi Değildir Görüşü
379
III. YÜRÜTME ORGANININ DÜZENLEME ARAÇLARI
381
A. Aslî Düzenleme Aracı: Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
381
1. Alanı ve Türleri
381
2. Kullanım Esasları ve Statüsü
382
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Cumhurbaşkanı Kararlarından Farkı
383
B. Yürütmenin Türev Düzenleme Araçları: Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler
384
1. Türev Düzenleme Aracı
384
2. Türev Düzenleme Aracı Olarak Yönetmelikler ve Diğer Düzenleyici İşlemler
385
a. Yönetmelikler
385
b. Diğer Düzenleyici İşlemler (Adsız Düzenleyici İşlemler)
385
IV. 1982 ANAYASASI’NDA OLAĞANÜSTÜ REJİM YÖNETİMİ
386
A. Genel Çerçeve
386
B. 1982 Anayasasında Olağanüstü Hal Yönetimi
387
1. Olağanüstü Hâl Yönetimine Başvuru Nedenleri (AY, m. 119/1)
387
2. Olağanüstü Hal İlanında Yetkili Makam ve Yöntem
388
3. Süre ve Uygulama Çevresi
388
4. Sonuçları
388
V. YASAMA YÜRÜTME İLİŞKİLERİ AÇISINDAN HÜKÜMET SİSTEMİNİN NİTELİĞİ
389
Yedinci Bölüm Değerlendirme Soruları
391
Sekizinci Bölüm
1982 ANAYASASINDA YARGI
I. YARGININ ANAYASAL İLKELERİ
393
A. Yargı Kavramı
393
B. Mahkemelerin Kuruluşu
394
C. Yargı Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı
395
1. Yargı Bağımsızlığı
395
a. Mahkemelerin Bağımsızlığı (Yargının Kurumsal Bağımsızlığı) İçin Gerekli Şartlar
396
b. Hâkim Güvencesi (Teminatı): Hâkim Bağımsızlığı
397
2. Yargının Tarafsızlığı
398
D. Yargı Bağımsızlığının Kurumsal Aracı Olarak Hâkimler ve Savcılar Kurulu
399
1. Yargısal Kurul Kavramı ve Yargı Bağımsızlığı Açısından Önemi
399
2. Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK)
401
a. Oluşumu
401
b. Kurul’un Görevleri (m. 159)
403
II. TÜRK YARGI SİSTEMİNİN GENEL ESASLARI VE YÜKSEK MAHKEMELER
404
A. Yargıtay
405
B. Danıştay
405
C. Uyuşmazlık Mahkemesi
406
D. Sayıştay’ın Yüksek Mahkeme Niteliği Taşıyıp Taşımadığı
407
Sekizinci Bölüm Değerlendirme Soruları
409
Dokuzuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISI
I. ANAYASA MAHKEMESİNİN OLUŞUMU VE GÖREVLERİ
412
A. Oluşumu
412
B. Görevleri
414
1. Anayasaya Uygunluk Denetimi
414
2. Siyasal Partilerin Kapatılmaları Hakkında Davaları Karara Bağlamak
414
3. Siyasal Partilerin Mali Denetimini Gerçekleştirmek
415
4. Yüce Divan Sıfatıyla Anayasa’da Sayılan Kişilerin Yargılanması Görevi
415
5. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkanını Seçmek
415
II. ANAYASAYA UYGUNLUK DENETİMİ GÖREVİ VE İŞLEYİŞİ
416
A. Denetime Tâbi İşlemler
416
1. Denetime Tâbi Hukuk Kuralları
416
2. Denetime Tâbi Bireysel İşlemler
417
3. TBMM Kararlarının Denetlenebilir Olup Olmadığı
417
B. Denetim Yolları ve İşleyişi
418
1. İptal Yolu
419
a. Şekil Yönünden İptal Davası
420
b. Esas Yönünden İptal Davası
421
2. İtiraz Yolu (Somut norm denetimi– Def’i Yolu)
422
a. Tanım ve Çerçeve
422
b. İtiraz Yolunun Harekete Geçirilmesinin Şartları
424
3. Bireysel Başvuru Yolu
427
III. ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI VE SONUÇLARI
427
A. Anayasa Mahkemesinin Esasa İlişkin Karar Türleri
428
1. Yokluk Kararları
428
2. İptal Kararları
430
3. Ret Kararları (Anayasaya uygunluk kararları)
430
4. Şartlı Ret Kararları (Yorum rezervli ret)
430
B. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Etkisi ve Sonuçları
432
1. Anayasa Mahkemesi Kararları Gerekçesi Yazılmadan Açıklanamaz
432
2. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Yayımı ve Yürürlüğe Girişi
432
a. Kararın Yayımı, Yürürlüğe Girişi ve Etkisi
432
b. İptal Kararının Yürürlüğe Girişini Erteleme
433
3. Kararların Kesinliği ve Bağlayıcılığı
435
4. AYM’nin Yerindelik Denetimi Yapamaması: Denetimin Sınırı
437
C. Yürürlüğü Durdurma Kararları
438
D. Türk Anayasa Yargısında “Anayasa İhmali”
440
E. Anayasa Yargısında Yargılamanın Yenilenmesi
440
F. AYM Kararlarında Usul ve Yetersayı
441
Dokuzuncu Bölüm Değerlendirme Soruları
442
Onuncu Bölüm
TÜRK ANAYASA YARGISINDA BİREYSEL BAŞVURU YOLU
I. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN AMACI VE HUKUKUMUZA GİRİŞİ
445
II. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN NİTELİKLERİ
446
A. Kamu Gücü İşlemlerine Karşı Koruma Yolu Olması
446
B. İkincil Nitelikte Bir Koruma Yolu Oluşu
447
III. BİREYSEL BAŞVURU YOLUNUN KABUL EDİLEBİLİRLİK ŞARTLARI
448
A. Olağan Kanun Yollarının Tüketilmiş Olması
448
B. Başvurunun Süresi İçerisinde Yapılmış Olması
449
C. Başvurucunun Bir Hakkının İhlal Edilmiş Olması
450
D. Başvuru Konusunun Bireysel Başvuru Alanına Giren Bir Hak Olması
453
E. Başvurunun Açıkça Dayanaktan Yoksun ve Önemsiz Olmaması
454
IV. BİREYSEL BAŞVURU USULÜ
455
V. MAHKEMENİN KARARLARI
457
A. Kabul Edilemezlik Kararları
457
B. Düşme Kararları
457
C. Başvurunun Esasına İlişkin Kararlar
458
1. Yeniden Yargılama
458
2. Tazminat Kararları
459
3. İhlal ve Sonuçlarının Nasıl Giderileceğine Dair Kararlar
459
4. Pilot Karar Uygulaması
460
D. Geçici Önleme Başvuru
462
Onuncu Bölüm Değerlendirme Soruları
464
On Birinci Bölüm
ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİ
I. ANAYASANIN DEĞİŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR
467
A. Teklif
467
B. Görüşme
469
C. Karar
470
D. Onay
470
E. Anayasa Değişikliklerinin Halkoylamasına Sunulması
472
II. ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİNİN DENETİMİ
472
1. Teklif ve Oylama Çoğunluğuna Uyulup Uyulmadığı
474
2. İvedilikle Görüşülemeyeceği Emrine Uyulup Uyulmadığı
476
On Birinci Bölüm Değerlendirme Soruları
477
Kaynakça
479
Kavramlar Dizini
489
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 459,00 | 459,00 |
Cardfinans ( Finansbank )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 459,00 | 459,00 |
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 459,00 | 459,00 |
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 459,00 | 459,00 |
Diğer Kartlar
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 459,00 | 459,00 |
-
-
-
Yeni-%10
Satışta değil -
Yeni-%5
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni
Satışta değil
