Yeni
9786253813543
400125
https://www.legalkitabevi.com/omer-anayurt/hukuka-giris-ve-hukukun-temel-kavramlari--9.htm
Hukuka Giriş ve Hukukun Temel Kavramları
513.00
Prof. Dr. Ömer ANAYURT
İÇİNDEKİLER
Yirmi Beşinci Baskıya Önsöz
6
Kısaltmalar
27
Birinci Bölüm
HUKUK KAVRAMI
I. TOPLUMSAL DÜZEN GEREĞİ
29
II. TOPLUM DÜZENİNİN KURALLARI
30
A. Ahlak Kuralları
30
B. Din Kuralları
32
C. Örf ve Âdet Kuralları (Gelenek Kuralları, Teamüller)
33
D. Görgü Kuralları
34
E. Hukuk Kuralları
35
III. HUKUKUN DİĞER SOSYAL DÜZEN KURALLARINDAN AYRIMI VE ARALARINDAKİ İLİŞKİLER
36
A. Hukuk Kurallarının Belirgin Özellikleri
36
1. Olması Gerekeni Belirtmesi
37
2. Değer Yargısına Dayanması
37
3. Bireylerin Dış Dünyalarına İlişkin Olması
37
4. Muhatabının Kişiler Olması
39
5. Emir ve Yasaklar Yanı Sıra Yetkiler de İçermesi
39
6. Genel ve Kişilik Dışı Olması
40
7. İlkesel Olarak Evrensel Nitelik Taşımaması
40
8. Maddi Yaptırıma Dayanması
41
9. Genellikle Yazılı Nitelik Taşıması
41
B. Hukuk Kuralları ile Diğer Toplumsal Düzen Kuralları Arasındaki İlişkiler
42
1. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kuralları ile Kesişmesi
42
2. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kurallarıyla Çatışması
45
IV. HUKUKUN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN ANLAMLANDIRILMASI
47
A. Günlük Dilde Hukuk Kavramı
47
B. Hukuk Terminolojisinde Hukuk Sözcüğünün Çeşitli Açılardan Anlamı
48
1. Pozitif Hukuk (Olan Hukuk–De lege lata)
49
2. Doğal Hukuk (İdeal Hukuk – Tabiî Hukuk–De lege ferenda)
50
3. Maddi Hukuk–Şekli (Usuli) Hukuk
53
4. Objektif Hukuk–Subjektif Hukuk
53
V. HUKUKUN BAŞLICA AMAÇ VE İŞLEVLERİ
54
A. Güvenlik Sağlama
54
B. Toplumsal Düzen ve Barış Sağlama
56
C. Özgürlük Sağlama
56
D. Toplumsal Gereksinimleri Karşılama
57
E. Eşitlik Sağlama
58
F. Adalet Sağlama
60
1. Denkleştirici Adalet
61
2. Dağıtıcı (Paylaştırıcı) Adalet
62
3. Hakkaniyet
63
BİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
66
İkinci Bölüm
HUKUKUN TEMELİ, HUKUK SİSTEMLERİ VE GELENEKSEL AYRIMI
I. HUKUKUN TEMELLENDİRİLMESİ: HUKUKUN DAYANAĞINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER
69
A. Hukuku Bilinçli İradenin Ürünü Sayan Görüşler
70
1. İlahî İrade Teorisi
70
2. Beşerî İrade Teorisi
70
3. Toplumsal Sözleşme Teorisi
71
B. Hukuku İrade Dışı Bir Oluşumun Ürünü Olduğunu Açıklayan Görüşler
72
1. Doğal Hukuk Teorisi
72
2. Tarihsel Hukuk Teorisi
72
3. Sosyolojik Pozitivizm
73
II. BAŞLICA HUKUK SİSTEMLERİ
73
A. Kara Avrupası Hukuk Sistemi (Roma–Germen Hukuk Sistemi–Kontinental Hukuk Sistemi)
74
1. Hukukun Önemli Ölçüde Yazıya Aktarılmış Olması
75
2. Hukukun, Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Şeklinde İkili Ayrımı
75
3. Yargı Ayrılığı Esasına Dayanması
75
4. İçtihatların Hukukun Yardımcı Kaynağı Oluşu
76
5. Köklerinin Roma Hukukuna Uzanması
76
B. Anglo–Sakson Hukuk Sistemi
76
1. Geleneksel Hukukun Etkin Olması
77
2. Hukuk Derlemesine (Tedvin) Gidilmemiş Olması
78
3. Yargı Birliği (Adli Rejim) Rejiminin Benimsenmiş Olması
78
4. Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Ayrımının Bulunmayışı
78
5. Yargı Kararlarının Hukukun Ana Kaynağı Oluşu
78
C. İslâm Hukuku Sistemi
79
1. Kur’an (Kitap)
79
2. Sünnet
79
3. İcmâ
80
4. Kıyas (Örnekseme)
80
D. Sosyalist Hukuk Sistemi
82
III. HUKUKUN DERLENMESİ (KODİFİKASYON– KANUNLAŞTIRMA– TEDVİN)
83
A. Tanım
83
B. Derleme Nedenleri
84
C. Derleme Yöntemleri ya da Hukuk Yapım–Yazım Yöntemleri
85
1. Somut Kural Koyma Yöntemi (Kazuistik, Hadiseci, Meseleci Yöntem)
85
2. Soyut Kural Koyma Yöntemi
86
D. Türkiye’de Hukuku Derleme Çabaları
86
1. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kadarki Süreçte
87
2. Cumhuriyet Döneminde Hukukun Derlenmesi
90
IV. HUKUKUN GELENEKSEL AYRIMI
91
A. Geleneksel Ayrımının Yetersizliği
92
B. Hukukun Temel Kollara Ayrımında Kullanılan Ölçütler ve Bunların Genel Değerlendirmesi
94
1. Ayrıma Dair Ölçütler
94
a. İrade Serbestisi Ölçütü
95
b. Egemenlik Ölçütü (Kamu Gücü Kullanımı)
95
c. İlişkinin Tarafları Ölçütü
96
d. Çıkar Ölçütü
96
2. Ölçütlerin Değerlendirilmesi
97
C. Ayrımın Şematik Görünümü
99
İKİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
100
Üçüncü Bölüm
HUKUKTA YAPTIRIM (MÜEYYİDE)
I. HUKUKTA YAPTIRIM KAVRAMI
103
II. YAPTIRIM KOYMA YETKİSİ VE YAPTIRIMIN KANUNİLİĞİ İLKESİ
105
III. YAPTIRIMIN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER
105
IV. YAPTIRIMIN TARİHSEL GELİŞİMİ
108
A. Kişisel Öç Aşaması
108
B. Kısas Aşaması
109
C. Hakem–Uzlaşma Aşaması
109
D. Modern Yargılama Aşaması (Yaptırımın Merkezileşmesi)
110
V. YAPTIRIM TÜRLERİ
112
A. Kamu Hukuku Yaptırımları
113
1. İdare Hukukunda
113
a. İdarî Yaptırımlar
113
b. İdareye Uygulanacak Yaptırımlar
115
2. Ceza Hukukunda
116
a. Hapis cezası
117
b. Adli para cezası
118
c. Güvenlik Önlemleri
118
3. Anayasa Hukukunda
119
4. Uluslararası Hukukta
120
B. Özel Hukuk Yaptırımları
122
1. İşlemin Hükümsüzlüğü
122
a. Yokluk
123
b. Mutlak Butlan (Kesin Hükümsüzlük)
125
c. Nispî Butlan (İptal Edilebilirlik)
126
2. Zorla Yerine Getirme (Cebrî İcra)
128
3. Tazminat
129
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
132
Dördüncü Bölüm
HUKUKUN KAYNAKLARI VE TÜRK POZİTİF HUKUKU
I. HUKUKTA KAYNAK KAVRAMI
135
II. TEMEL (ANA) KAYNAKLAR
140
A. Yazılı Kaynaklar
140
1. Anayasa
141
a. Genel Olarak
141
b. Türkiye’de
142
2. Kanunlar (Yasalar)
143
a. Kanunların Yapılışı Süreci
145
aa. Teklif aşaması
145
bb. Komisyonlarda görüşülme
145
cc. Oylama
146
b. Kanunların Yayımı
148
c. Yürürlüğe Girişi
149
c. Denetimi
150
3. Kanunlara Eş Değer Yazılı Hukuk Kuralları
150
4. Uluslararası Sözleşmeler
151
a. İmza, Onay ve Çekilme
152
b. İç Hukuktaki Etkisi
154
5. Cumhurbaşkanı Kararnameleri (CBK)
155
a. Genel Olarak
155
b. Türleri
155
c. Düzenleme Alanı
156
d. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi–Kanun Çatışması
157
f. Yürürlüğe Girişi
158
g. Denetimi
158
6. Yönetmelikler (AY, m. 124)
159
B. Yazılı Olmayan Kaynaklar
162
1. Örf ve Âdet Hukukunun Oluşumu
162
a. Maddi Unsur (Süreklilik–Objektiflik)
162
b. Psikolojik Unsur (Genel İnanç–Subjektif Unsur)
163
c. Hukuksal Unsur
163
2. Örf ve Âdet Çeşitleri
164
3. Örf ve Âdetin Saptanması
165
4. Örf ve Âdet Hukukunun İşlevi
165
a. Boşlukları Doldurma İşlevi
166
b. Belirleyicilik işlevi
167
c. Yorumlayıcı İşlev
167
d. İlga Edici İşlev
167
C. Hukukun Genel İlkeleri
168
III. HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI
169
A. Mahkeme Kararları (Yargısal İçtihatlar)
169
1. İçtihadı Birleştirme Kararları
171
2. Anayasa Mahkemesi Kararları
172
B. Öğreti (Bilimsel İçtihatlar–Doktrin)
172
IV. TÜRK POZİTİF HUKUKUNUN BELLİ BAŞLI SORUNLARI
174
A. Hukuk Yapım–Yazım Tekniğine İlişkin
174
B. İçeriğe İlişkin Sorunlar
178
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
180
Beşinci Bölüm
HUKUKUN UYGULANMASI
I. HUKUKUN NİTELİKLERİ BAKIMINDAN UYGULANMASI
185
A. Emredici Hukuk Kuralları
186
B. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları (Yedek Hukuk Kuralları)
186
C. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları
187
D. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları
188
E. Yetki Verici Hukuk Kuralları
189
F. İlga Edici Hukuk Kuralları
189
II. HUKUK KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
190
A. Yersellik İlkesi (Ülkesellik –Mülkîlik)
191
B. Kişisellik İlkesi (Şahsîlik)
191
C. Karma Yol
192
III. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
193
A. Hukuk Kurallarının Derhal Etkisi İlkesi
193
1. Kuralın Yayımı ve Hukuku Bilmemenin Mazeret Oluşturmaması İlkesi
194
2. Hukuk Kuralının Yürürlüğü ve Uygulanması
195
B. Hukuk Kurallarının Yürürlükten Kalkması
196
1. Kendiliğinden Kalkma
197
2. İlga ile Yürürlükten Kalkma
197
a. Açık İlga (Yetkili Makam Tarafından Kaldırma)
198
b. Örtülü İlga (Zımnî İlga)
198
aa. İki Kuralın Eş Değer Oluşunda
199
bb. İki Kural Arasında Hiyerarşi Varsa
200
3. İptal Yoluyla Kalkma
201
C. Hukuk Kurallarının Geriye Yürümezliği Sorunu
201
1. Genel Olarak
201
2. İlkenin İstisnaları
204
a. Ceza Hukukunda
205
b. Yargılama Hukuklarında
205
c. Özel Hukukta
206
IV. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI
206
A. Genel Olarak
206
B. Yorum Çeşitleri
207
1. Yapan Organ veya Makama Göre
207
2. Yorumun İçerik ve Sınırı Bakımından
208
C. Yorum Yöntemleri
209
1. Sözel (Lafzî, Metne Dayalı, Literal) Yorum Yöntemi
210
2. Tarihsel Yorum Yöntemi
211
3. Amaçsal Yorum Yöntemi (Teleolojik Yorum–Gai Yorum)
212
4. Sistematik Yorum Yöntemi
213
5. Diğer Yöntemler
214
6. Değerlendirme
214
D. Yorumda Başvurulan Mantık Araçları
215
1. Kıyas (Örnekseme–Benzetme–Anoloji–Argumentum a Simili)
216
2. Evleviyet (Yeğlik Yolu–Haydi Haydi–argumentum a fortiori)
218
3. Karşıt Anlamdan Sonuç Çıkarma (Aksi ile Kanıt– Mefhumu Muhalif Yolu–Argumentum a Contrario)
220
E. Yargıcın Kural Koyma Yetkisi (Yargıç Hukuku)
221
1. Kural Koyma Yetkisinin Koşulları
221
a. Kanunda Boşluk Bulunması
222
aa. Açık Boşluk (Gerçek Boşluk–Kural Dışında Boşluk)
223
bb. Örtülü Boşluk (Gerçek Olmayan Boşluk)
223
b. Örf ve Âdet Kuralının Olmaması
224
2. Yargıcın Kural Koyma Yetkisinin Sınırı ve Yetkinin Kullanımında Uyulması Gereken Kurallar
224
3. Yargıcın Koyduğu Kuralın Yasama İşlevinden Farkı
225
F. Yargıcın Takdir Yetkisi
226
BEŞİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
228
Altıncı Bölüm
HUKUKTA KİŞİLİK
I. KİŞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ
231
A. Gerçek Kişiler
233
B. Tüzel Kişiler
235
1. Tâbi Tutuldukları Hukuk Açısından
235
a. Özel Hukuk Tüzel Kişileri
235
b. Kamu tüzel kişileri
235
2. Yapıları (Bünyeleri) Bakımından
236
II. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
236
A. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi
237
1. Kişiliğin Başlangıcı
237
2. Gerçek Kişiliğin Sona Ermesi
238
a. Ölüm Karinesi
239
b. Gaiplik Karinesi (Kayıplık)
240
aa. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolma Hali
240
bb. Kendisinden Uzun Zamandır Haber Alınamama Hâli
241
B. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi
242
1. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı
242
a. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı
243
b. Kamu Tüzel Kişiliğinin Başlangıcı
243
2. Tüzel Kişiliğin Son Bulması
244
III. HUKUKSAL EHLİYET KAVRAMI VE TÜRLERİ
244
A. Hak Ehliyeti
245
B. Eylem Ehliyeti–Fiil Ehliyeti (Medeni Hakları Kullanma Ehliyeti)
246
1. Eylem Ehliyetinin Koşulları
247
a. Erginlik (Rüşt)
248
b. Ayırt Etme Gücü (Sezginlik–Temyiz Gücü)
249
c. Kısıtlı Olmamak (Mahcur Olmamak)
250
2. Eylem Ehliyeti Bakımından Kişilerin Sınıflandırılması
252
a. Tam Ehliyetliler
252
b. Tam Ehliyetsizler
252
aa. İşlemlerinin Durumu
252
bb. Eylemlerinin Durumu
254
c. Sınırlı Ehliyetsizler
255
d. Sınırlı Ehliyetliler
255
IV. KİŞİLER ARASINDA HISIMLIK İLİŞKİSİ (HUKUKSAL YAKINLIK)
257
A. Kan Hısımlığı
257
B. Sözleşmeden Doğan Hısımlık
258
1. “Kayın hısımlığı”
258
2. Yapay hısımlık
258
V. KİŞİLERİN YERLE OLAN BAĞI: YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂH)
259
A. Serbest Yerleşim Yeri
260
B. Kanunî (Yasal) Yerleşim Yeri
261
C. Varsayımsal Yerleşim Yeri
261
ALTINCI BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
262
Yedinci Bölüm
HAK KAVRAMI
I. HAK KAVRAMINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER
265
A. İrade Teorisi
266
B. Çıkar–Menfaat Teorisi
266
C. Karma Teori (Eklektik Görüş)
267
II. HAKKIN UNSURLARI
267
A. Hak Öznesi
268
B. Konu
269
C. Yaptırım
269
D. Muhatap
270
E. Menfaat
270
F. Yetki
270
III. HAKLARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
271
A. Kamu Hakları ve Sınıflandırılması
272
1. Kamu Hakkı: Kavramsal Çerçeve
272
2. Kamu Haklarının Sınıflandırılması
273
a. Kişi Hakları (Negatif Statü Hakları)
274
b. Sosyal ve Ekonomik Haklar (Pozitif Statü Hakları)
275
c. Siyasal Haklar (Aktif Statü Hakları)
275
3. Kamu Haklarının Sınırlandırılması ve Korunması
276
a. Sınırlama
276
b. Durdurma
276
c. Kamu Haklarının Kötüye Kullanılması
277
B. Özel Haklar ve Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması
277
1. Özel Hak: Kavramsal Çerçeve
277
2. Özel Hakların Sınıflandırılması
278
a. Konularına Göre Haklar
278
aa. Şahısvarlığı Hakları (Kişilik Hakları)
278
bb. Malvarlığı Hakları
280
b. Niteliklerine Göre Haklar (İleri Sürülebilirlik Çevresi Bakımından)
280
aa. Mutlak Haklar
280
bb. Nispî Haklar
282
c. Devir Kabiliyetlerine Göre
284
d. Amaçları Yönünden Haklar (Hukuksal Sonuç ve Etkilerine Göre)
284
aa. Yenilik Doğuran Haklar (İnşaî Haklar)
284
aaa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
285
bbb. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
285
ccc. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
286
bb. Yenilik Doğurmayan Haklar (Alelâde–Yalın Haklar)
286
YEDİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
287
Sekizinci Bölüm
HAKLARIN KAZANILMASI VE KORUNMASI
I. HUKUKSAL OLAY
292
II. HUKUKSAL EYLEMLER
292
III. HUKUKSAL İŞLEMLER
293
A. Hukuksal İşlemin Unsurları
294
B. Hukuksal İşlemlerde Şekil
295
C. Hukuksal İşlemlerin Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması
296
1. Katılanların Sayısına Göre
297
2. İrade Açıklamasının Sonuçlarını Doğuracağı Zaman Bakımından
298
3. Karşılıklı Yükümlülükler Getirip Getirmemeleri Bakımından İşlemler
298
4. Sebebe Bağlı Olup Olmamaları Bakımından
299
D. Hukuksal İşlemlerde İradeyi Sakatlayan Durumlar
299
1. İsteyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları
300
2. İstenmeyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları
302
a. Hata (Yanılma)
302
b. Hile (Aldatma)
303
c. Tehdit (Korkutma–İkrah)
303
E. Kamu Hukuku İşlemleri
304
1. Yasama İşlemleri
305
2. Yürütme İşlemleri
306
a. Cumhurbaşkanı İşlemleri
306
b. İdarî Teşkilatın İşlemleri
307
aa. İdarî İşlemler
307
bb. İdarî Sözleşmeler
308
3. Yargı İşlemleri
308
IV. HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBI YOLLARI
309
A. Hakların Kazanılması Yolları
309
1. Aslen (ilk elden) Kazanma
310
2. Devir Yoluyla Kazanma
310
3. Tesisen (Kurma Yoluyla) Kazanma
310
4. Zamanaşımı Yoluyla Kazanma
310
B. Hakların Kaybedilmesi Yolları
311
1. Genel Olarak
311
2. Hakların Kaybında Zamanın Rolü
312
a. Zamanaşımı Süresi
312
b. Hak Düşürücü Süre
313
c. Sürenin Niteliğinin Belirlenmesi ve Aralarındaki Farklar
313
V. HAKLARIN KORUNMASI
314
A. İstem (Talep) Hakkı
314
B. Dava Hakkı
314
1. Tanım
314
2. İspat (Kanıt) Yükü
315
C. Hakkın Bizzat Korunması Yolları
316
1. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)
316
2. Zorda Kalma (Iztırar Hali)
317
3. Zorda Kalma ile Haklı Savunma Arasındaki Farklar
317
4. Kuvvet Kullanma Yolu
318
VI. ÖZEL HAKLARIN KAZANILMASI, KULLANILMASI VE KAYBINDA DÜRÜST DAVRANMA VE İYİNİYET KURALI
318
A. Dürüst Davranma Kuralı
318
B. Hakkın Kötüye Kullanılması
320
1. Tanım
320
2. Hakkın Kötüye Kullanımının Varlık Koşulları
321
a. Bir hakkın varlığı
321
b. Hakkın dürüst davranma kuralına aykırı kullanılması
321
c. Hakkın kötüye kullanımının başkasını zarara uğratması
321
3. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Sonucu
322
4. Hakkın Kötüye Kullanılması ile “Kanuna Karşı Hile” İlişkisi
322
C. İyiniyet
323
1. Tanım
323
2. İyiniyetin Geçerli Olabilmesi İçin Gerekli Koşullar
323
a. Hakkı Kazanmayı Engelleyen Bir Eksikliğin Varlığı
323
b. Hakkın Kazanılması İçin Kanunun İyiniyeti Araması
324
c. Kişinin İyiniyetli Olması
324
3. İyiniyet Karinesi
324
4. İyiniyetin Korunduğu Durumlar
325
a. Aile Hukukunda
325
b. Taşınır Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında
325
aa. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Mallarda
326
bb. Sahibinin Elinden Rızası Dışında Çıkan Mallarda
326
c. Taşınmaz Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında
327
SEKİZİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
328
Dokuzuncu Bölüm
HUKUKTA SORUMLULUK VE
SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ
I. MEDENİ HUKUKTA SORUMLULUK (MEDENİ SORUMLULUK)
334
A. Hukuksal İşlemlerden
335
B. Haksız Eylemlerden Doğan Sorumluluk
335
1. Kusurlu Sorumluluk
335
a. Hukuka Aykırılık
336
b. Kusur
336
c. Zarar
337
d. Nedensellik Bağı (İlliyet Rabıtası)
337
2. Kusursuz Sorumluluk
337
C. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran ya da Azaltan Durumlar
339
II. CEZA HUKUKUNDA SORUMLULUK (CEZAİ SORUMLULUK)
339
III. İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK (İDARÎ SORUMLULUK)
341
A. Kusura Dayalı Sorumluluk
341
B. Kusursuz Sorumluluk
342
IV. ANAYASA HUKUKUNDA SORUMLULUK
343
A. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu
344
B. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Sorumluluğu
345
V. TÜRK HUKUKUNDA YARGI DÜZENİNİN GENEL ESASLARI: SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ
346
A. Adli Yargı
349
1. İlk Derece Mahkemeleri
349
a. Hukuk Mahkemeleri (Hukuk Yargısı)
349
b. Ceza Mahkemeleri (Ceza Yargısı)
350
2. İkinci Derece Mahkemeler: Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM)
351
3. Denetim Yolları
352
a. İstinaf
353
b. Temyiz
353
c. Yargılamanın Yenilenmesi
355
B. İdari Yargı
355
1. İlk Derece Mahkemeleri
356
2. Denetim Yolları
356
a. Bölge İdare Mahkemeleri (İstinaf)
356
b. Temyiz Yolu (Danıştay)
357
c. Yargılamanın Yenilenmesi (Olağanüstü Başvuru)
358
d. Kanun Yararına Temyiz
358
C. Anayasa Yargısı
359
1. Mahkemenin Görevleri (AY, m. 148)
359
2. Bireysel Başvuru
360
3. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Sonuçları
361
D. Uyuşmazlık Yargısı
361
E. Hesap Yargısı (Sayıştay)
363
F. Seçim Yargısı
364
DOKUZUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
367
Onuncu Bölüm
ÖZEL HUKUK BİLGİSİ
I. MEDENİ HUKUK
374
A. Aile Hukuku (TMK, m. 118–494)
375
1. Nişanlanma
375
2. Evlenme
375
3. Kanunî (Yasal) Mal Rejimi
376
4. Soybağı (Nesep)
376
5. Velayet– Vesayet Kurumu
377
B. Miras Hukuku (TMK, m. 495–682)
377
C. Eşya Hukuku (TMK, m. 683–1027)
378
1. Mülkiyet
378
a. Mülkiyet Hakkının İçeriği
379
aa. Bütünleyici parça
379
bb. Eklenti
379
b. Mülkiyet Türleri
380
aa. Paylı Mülkiyet
380
bb. Elbirliği Mülkiyeti
380
2. Sınırlı Aynî Haklar
381
3. Zilyetlik
381
4. Tapu Sicili
382
II. BORÇLAR HUKUKU
383
A. Sözleşmeler
384
B. Haksız Eylemler
384
C. Sebepsiz Zenginleşme
385
III. TİCARET HUKUKU
386
A. Ticari İşletme Hukuku
386
B. Şirketler Hukuku
387
1. Şirket Kavramı ve Türleri
388
2. Ticari Şirketler
388
a. Kolektif şirket
388
b. Komandit şirket
388
c. Anonim şirket
389
d. Limitet şirket
389
e. Kooperatifler
389
C. Kıymetli Evrak Hukuku
390
D. Deniz Ticareti Hukuku
391
E. Sigorta Hukuku
392
IV. DEVLETLER ÖZEL HUKUKU (MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK)
392
A. Vatandaşlık Hukuku (Uyrukluk, Tabiiyet, Yurttaşlık Hukuku)
393
1. Vatandaşlık Tanımı ve Anayasal Güvenceler
393
2. Vatandaşlığın Kazanımı
394
B. Yabancılar Hukuku
395
C. Kanunlar Çatışması (Bağlama Kuralları)
396
V. MEDENİ USUL HUKUKU (MEDENİ MUHAKEME– MEDENİ YARGILAMA HUKUKU)
397
A. Görev
398
B. Yetki
398
C. Davanın Açılması, Yürütülmesi ve Hüküm
399
VI. İCRA VE İFLAS HUKUKU (TAKİP HUKUKU– CEBRİ İCRA HUKUKU)
400
ONUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
402
Onbirinci Bölüm
KAMU HUKUKU BİLGİSİ
I. ANAYASA HUKUKU
408
A. Genel Olarak
408
B. 1982 Anayasası
409
1. Devletin Nitelikleri
409
a. İnsan Haklarına Saygılı Devlet
409
b. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlılık
410
c. Demokratik Devlet Anlayışı
410
d. Hukuk Devleti
411
e. Sosyal Devlet
412
f. Lâik Devlet
413
2. Devletin Temel Organları
414
a. Türkiye’de Yasama Organı
415
aa. TBMM Üyeliği ve Dönemi
415
bb. TBMM Seçimleri
416
cc. TBMM’nin Çalışma Esasları: TBMM İçtüzükleri (AY, m. 95)
416
b. Türkiye’de Yürütme Organı
417
aa. Cumhurbaşkanı Olma Koşulları, Görev Süresi ve Seçimi
417
bb. Cumhurbaşkanı Yardımcıları, Cumhurbaşkanına Vekâlet ve Bakanlar
418
cc. Yargı
419
II. İDARE HUKUKU
420
A. Genel Olarak
421
B. Türkiye’nin İdarî (Yönetimsel) Yapısı
422
1. Merkezî Yönetim
422
2. Yerinden Yönetim
423
a. Yer Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları: Yerel Yönetimler
424
b. Hizmet Yerinden Yönetim Kuruluşları
425
C. İdarî İşleyiş Esasları
425
D. Suç Kavramı ve Hukuka Aykırılık İlişkisi
426
E. Ceza Hukukunda Af
427
F. Dava ve Ceza Zamanaşımı
428
III. CEZA USUL HUKUKU (CEZA YARGILAMASI– CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU)
429
A. Soruşturma Süreci ve İşlemleri
429
B. Kovuşturma Süreci ve İşlemleri
431
C. Mahkeme Kararı ve Sonuçları
432
IV. DEVLETLER GENEL (UMUMİ) HUKUKU– ULUSLARARASI HUKUK
433
V. MALİ HUKUK (MALİYE HUKUKU)
434
VI. GENEL KAMU HUKUKU
435
VII. İNSAN HAKLARI HUKUKU
436
VIII. SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU
437
ONBİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
439
GENEL TEST SORU ÖRNEKLERİ
443
Kaynakça
467
Kavramlar Dizini
481
Prof. Dr. Ömer ANAYURT
İÇİNDEKİLER
Yirmi Beşinci Baskıya Önsöz
6
Kısaltmalar
27
Birinci Bölüm
HUKUK KAVRAMI
I. TOPLUMSAL DÜZEN GEREĞİ
29
II. TOPLUM DÜZENİNİN KURALLARI
30
A. Ahlak Kuralları
30
B. Din Kuralları
32
C. Örf ve Âdet Kuralları (Gelenek Kuralları, Teamüller)
33
D. Görgü Kuralları
34
E. Hukuk Kuralları
35
III. HUKUKUN DİĞER SOSYAL DÜZEN KURALLARINDAN AYRIMI VE ARALARINDAKİ İLİŞKİLER
36
A. Hukuk Kurallarının Belirgin Özellikleri
36
1. Olması Gerekeni Belirtmesi
37
2. Değer Yargısına Dayanması
37
3. Bireylerin Dış Dünyalarına İlişkin Olması
37
4. Muhatabının Kişiler Olması
39
5. Emir ve Yasaklar Yanı Sıra Yetkiler de İçermesi
39
6. Genel ve Kişilik Dışı Olması
40
7. İlkesel Olarak Evrensel Nitelik Taşımaması
40
8. Maddi Yaptırıma Dayanması
41
9. Genellikle Yazılı Nitelik Taşıması
41
B. Hukuk Kuralları ile Diğer Toplumsal Düzen Kuralları Arasındaki İlişkiler
42
1. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kuralları ile Kesişmesi
42
2. Hukukun Diğer Sosyal Düzen Kurallarıyla Çatışması
45
IV. HUKUKUN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN ANLAMLANDIRILMASI
47
A. Günlük Dilde Hukuk Kavramı
47
B. Hukuk Terminolojisinde Hukuk Sözcüğünün Çeşitli Açılardan Anlamı
48
1. Pozitif Hukuk (Olan Hukuk–De lege lata)
49
2. Doğal Hukuk (İdeal Hukuk – Tabiî Hukuk–De lege ferenda)
50
3. Maddi Hukuk–Şekli (Usuli) Hukuk
53
4. Objektif Hukuk–Subjektif Hukuk
53
V. HUKUKUN BAŞLICA AMAÇ VE İŞLEVLERİ
54
A. Güvenlik Sağlama
54
B. Toplumsal Düzen ve Barış Sağlama
56
C. Özgürlük Sağlama
56
D. Toplumsal Gereksinimleri Karşılama
57
E. Eşitlik Sağlama
58
F. Adalet Sağlama
60
1. Denkleştirici Adalet
61
2. Dağıtıcı (Paylaştırıcı) Adalet
62
3. Hakkaniyet
63
BİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
66
İkinci Bölüm
HUKUKUN TEMELİ, HUKUK SİSTEMLERİ VE GELENEKSEL AYRIMI
I. HUKUKUN TEMELLENDİRİLMESİ: HUKUKUN DAYANAĞINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER
69
A. Hukuku Bilinçli İradenin Ürünü Sayan Görüşler
70
1. İlahî İrade Teorisi
70
2. Beşerî İrade Teorisi
70
3. Toplumsal Sözleşme Teorisi
71
B. Hukuku İrade Dışı Bir Oluşumun Ürünü Olduğunu Açıklayan Görüşler
72
1. Doğal Hukuk Teorisi
72
2. Tarihsel Hukuk Teorisi
72
3. Sosyolojik Pozitivizm
73
II. BAŞLICA HUKUK SİSTEMLERİ
73
A. Kara Avrupası Hukuk Sistemi (Roma–Germen Hukuk Sistemi–Kontinental Hukuk Sistemi)
74
1. Hukukun Önemli Ölçüde Yazıya Aktarılmış Olması
75
2. Hukukun, Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Şeklinde İkili Ayrımı
75
3. Yargı Ayrılığı Esasına Dayanması
75
4. İçtihatların Hukukun Yardımcı Kaynağı Oluşu
76
5. Köklerinin Roma Hukukuna Uzanması
76
B. Anglo–Sakson Hukuk Sistemi
76
1. Geleneksel Hukukun Etkin Olması
77
2. Hukuk Derlemesine (Tedvin) Gidilmemiş Olması
78
3. Yargı Birliği (Adli Rejim) Rejiminin Benimsenmiş Olması
78
4. Kamu Hukuku ve Özel Hukuk Ayrımının Bulunmayışı
78
5. Yargı Kararlarının Hukukun Ana Kaynağı Oluşu
78
C. İslâm Hukuku Sistemi
79
1. Kur’an (Kitap)
79
2. Sünnet
79
3. İcmâ
80
4. Kıyas (Örnekseme)
80
D. Sosyalist Hukuk Sistemi
82
III. HUKUKUN DERLENMESİ (KODİFİKASYON– KANUNLAŞTIRMA– TEDVİN)
83
A. Tanım
83
B. Derleme Nedenleri
84
C. Derleme Yöntemleri ya da Hukuk Yapım–Yazım Yöntemleri
85
1. Somut Kural Koyma Yöntemi (Kazuistik, Hadiseci, Meseleci Yöntem)
85
2. Soyut Kural Koyma Yöntemi
86
D. Türkiye’de Hukuku Derleme Çabaları
86
1. Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Kadarki Süreçte
87
2. Cumhuriyet Döneminde Hukukun Derlenmesi
90
IV. HUKUKUN GELENEKSEL AYRIMI
91
A. Geleneksel Ayrımının Yetersizliği
92
B. Hukukun Temel Kollara Ayrımında Kullanılan Ölçütler ve Bunların Genel Değerlendirmesi
94
1. Ayrıma Dair Ölçütler
94
a. İrade Serbestisi Ölçütü
95
b. Egemenlik Ölçütü (Kamu Gücü Kullanımı)
95
c. İlişkinin Tarafları Ölçütü
96
d. Çıkar Ölçütü
96
2. Ölçütlerin Değerlendirilmesi
97
C. Ayrımın Şematik Görünümü
99
İKİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
100
Üçüncü Bölüm
HUKUKTA YAPTIRIM (MÜEYYİDE)
I. HUKUKTA YAPTIRIM KAVRAMI
103
II. YAPTIRIM KOYMA YETKİSİ VE YAPTIRIMIN KANUNİLİĞİ İLKESİ
105
III. YAPTIRIMIN TAŞIMASI GEREKEN NİTELİKLER
105
IV. YAPTIRIMIN TARİHSEL GELİŞİMİ
108
A. Kişisel Öç Aşaması
108
B. Kısas Aşaması
109
C. Hakem–Uzlaşma Aşaması
109
D. Modern Yargılama Aşaması (Yaptırımın Merkezileşmesi)
110
V. YAPTIRIM TÜRLERİ
112
A. Kamu Hukuku Yaptırımları
113
1. İdare Hukukunda
113
a. İdarî Yaptırımlar
113
b. İdareye Uygulanacak Yaptırımlar
115
2. Ceza Hukukunda
116
a. Hapis cezası
117
b. Adli para cezası
118
c. Güvenlik Önlemleri
118
3. Anayasa Hukukunda
119
4. Uluslararası Hukukta
120
B. Özel Hukuk Yaptırımları
122
1. İşlemin Hükümsüzlüğü
122
a. Yokluk
123
b. Mutlak Butlan (Kesin Hükümsüzlük)
125
c. Nispî Butlan (İptal Edilebilirlik)
126
2. Zorla Yerine Getirme (Cebrî İcra)
128
3. Tazminat
129
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
132
Dördüncü Bölüm
HUKUKUN KAYNAKLARI VE TÜRK POZİTİF HUKUKU
I. HUKUKTA KAYNAK KAVRAMI
135
II. TEMEL (ANA) KAYNAKLAR
140
A. Yazılı Kaynaklar
140
1. Anayasa
141
a. Genel Olarak
141
b. Türkiye’de
142
2. Kanunlar (Yasalar)
143
a. Kanunların Yapılışı Süreci
145
aa. Teklif aşaması
145
bb. Komisyonlarda görüşülme
145
cc. Oylama
146
b. Kanunların Yayımı
148
c. Yürürlüğe Girişi
149
c. Denetimi
150
3. Kanunlara Eş Değer Yazılı Hukuk Kuralları
150
4. Uluslararası Sözleşmeler
151
a. İmza, Onay ve Çekilme
152
b. İç Hukuktaki Etkisi
154
5. Cumhurbaşkanı Kararnameleri (CBK)
155
a. Genel Olarak
155
b. Türleri
155
c. Düzenleme Alanı
156
d. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi–Kanun Çatışması
157
f. Yürürlüğe Girişi
158
g. Denetimi
158
6. Yönetmelikler (AY, m. 124)
159
B. Yazılı Olmayan Kaynaklar
162
1. Örf ve Âdet Hukukunun Oluşumu
162
a. Maddi Unsur (Süreklilik–Objektiflik)
162
b. Psikolojik Unsur (Genel İnanç–Subjektif Unsur)
163
c. Hukuksal Unsur
163
2. Örf ve Âdet Çeşitleri
164
3. Örf ve Âdetin Saptanması
165
4. Örf ve Âdet Hukukunun İşlevi
165
a. Boşlukları Doldurma İşlevi
166
b. Belirleyicilik işlevi
167
c. Yorumlayıcı İşlev
167
d. İlga Edici İşlev
167
C. Hukukun Genel İlkeleri
168
III. HUKUKUN YARDIMCI KAYNAKLARI
169
A. Mahkeme Kararları (Yargısal İçtihatlar)
169
1. İçtihadı Birleştirme Kararları
171
2. Anayasa Mahkemesi Kararları
172
B. Öğreti (Bilimsel İçtihatlar–Doktrin)
172
IV. TÜRK POZİTİF HUKUKUNUN BELLİ BAŞLI SORUNLARI
174
A. Hukuk Yapım–Yazım Tekniğine İlişkin
174
B. İçeriğe İlişkin Sorunlar
178
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
180
Beşinci Bölüm
HUKUKUN UYGULANMASI
I. HUKUKUN NİTELİKLERİ BAKIMINDAN UYGULANMASI
185
A. Emredici Hukuk Kuralları
186
B. Tamamlayıcı Hukuk Kuralları (Yedek Hukuk Kuralları)
186
C. Yorumlayıcı Hukuk Kuralları
187
D. Tanımlayıcı Hukuk Kuralları
188
E. Yetki Verici Hukuk Kuralları
189
F. İlga Edici Hukuk Kuralları
189
II. HUKUK KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULANMASI
190
A. Yersellik İlkesi (Ülkesellik –Mülkîlik)
191
B. Kişisellik İlkesi (Şahsîlik)
191
C. Karma Yol
192
III. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
193
A. Hukuk Kurallarının Derhal Etkisi İlkesi
193
1. Kuralın Yayımı ve Hukuku Bilmemenin Mazeret Oluşturmaması İlkesi
194
2. Hukuk Kuralının Yürürlüğü ve Uygulanması
195
B. Hukuk Kurallarının Yürürlükten Kalkması
196
1. Kendiliğinden Kalkma
197
2. İlga ile Yürürlükten Kalkma
197
a. Açık İlga (Yetkili Makam Tarafından Kaldırma)
198
b. Örtülü İlga (Zımnî İlga)
198
aa. İki Kuralın Eş Değer Oluşunda
199
bb. İki Kural Arasında Hiyerarşi Varsa
200
3. İptal Yoluyla Kalkma
201
C. Hukuk Kurallarının Geriye Yürümezliği Sorunu
201
1. Genel Olarak
201
2. İlkenin İstisnaları
204
a. Ceza Hukukunda
205
b. Yargılama Hukuklarında
205
c. Özel Hukukta
206
IV. ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI
206
A. Genel Olarak
206
B. Yorum Çeşitleri
207
1. Yapan Organ veya Makama Göre
207
2. Yorumun İçerik ve Sınırı Bakımından
208
C. Yorum Yöntemleri
209
1. Sözel (Lafzî, Metne Dayalı, Literal) Yorum Yöntemi
210
2. Tarihsel Yorum Yöntemi
211
3. Amaçsal Yorum Yöntemi (Teleolojik Yorum–Gai Yorum)
212
4. Sistematik Yorum Yöntemi
213
5. Diğer Yöntemler
214
6. Değerlendirme
214
D. Yorumda Başvurulan Mantık Araçları
215
1. Kıyas (Örnekseme–Benzetme–Anoloji–Argumentum a Simili)
216
2. Evleviyet (Yeğlik Yolu–Haydi Haydi–argumentum a fortiori)
218
3. Karşıt Anlamdan Sonuç Çıkarma (Aksi ile Kanıt– Mefhumu Muhalif Yolu–Argumentum a Contrario)
220
E. Yargıcın Kural Koyma Yetkisi (Yargıç Hukuku)
221
1. Kural Koyma Yetkisinin Koşulları
221
a. Kanunda Boşluk Bulunması
222
aa. Açık Boşluk (Gerçek Boşluk–Kural Dışında Boşluk)
223
bb. Örtülü Boşluk (Gerçek Olmayan Boşluk)
223
b. Örf ve Âdet Kuralının Olmaması
224
2. Yargıcın Kural Koyma Yetkisinin Sınırı ve Yetkinin Kullanımında Uyulması Gereken Kurallar
224
3. Yargıcın Koyduğu Kuralın Yasama İşlevinden Farkı
225
F. Yargıcın Takdir Yetkisi
226
BEŞİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
228
Altıncı Bölüm
HUKUKTA KİŞİLİK
I. KİŞİ KAVRAMI VE TÜRLERİ
231
A. Gerçek Kişiler
233
B. Tüzel Kişiler
235
1. Tâbi Tutuldukları Hukuk Açısından
235
a. Özel Hukuk Tüzel Kişileri
235
b. Kamu tüzel kişileri
235
2. Yapıları (Bünyeleri) Bakımından
236
II. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
236
A. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi
237
1. Kişiliğin Başlangıcı
237
2. Gerçek Kişiliğin Sona Ermesi
238
a. Ölüm Karinesi
239
b. Gaiplik Karinesi (Kayıplık)
240
aa. Ölüm Tehlikesi İçinde Kaybolma Hali
240
bb. Kendisinden Uzun Zamandır Haber Alınamama Hâli
241
B. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi
242
1. Tüzel Kişiliğin Başlangıcı
242
a. Gerçek Kişiliğin Başlangıcı
243
b. Kamu Tüzel Kişiliğinin Başlangıcı
243
2. Tüzel Kişiliğin Son Bulması
244
III. HUKUKSAL EHLİYET KAVRAMI VE TÜRLERİ
244
A. Hak Ehliyeti
245
B. Eylem Ehliyeti–Fiil Ehliyeti (Medeni Hakları Kullanma Ehliyeti)
246
1. Eylem Ehliyetinin Koşulları
247
a. Erginlik (Rüşt)
248
b. Ayırt Etme Gücü (Sezginlik–Temyiz Gücü)
249
c. Kısıtlı Olmamak (Mahcur Olmamak)
250
2. Eylem Ehliyeti Bakımından Kişilerin Sınıflandırılması
252
a. Tam Ehliyetliler
252
b. Tam Ehliyetsizler
252
aa. İşlemlerinin Durumu
252
bb. Eylemlerinin Durumu
254
c. Sınırlı Ehliyetsizler
255
d. Sınırlı Ehliyetliler
255
IV. KİŞİLER ARASINDA HISIMLIK İLİŞKİSİ (HUKUKSAL YAKINLIK)
257
A. Kan Hısımlığı
257
B. Sözleşmeden Doğan Hısımlık
258
1. “Kayın hısımlığı”
258
2. Yapay hısımlık
258
V. KİŞİLERİN YERLE OLAN BAĞI: YERLEŞİM YERİ (İKAMETGÂH)
259
A. Serbest Yerleşim Yeri
260
B. Kanunî (Yasal) Yerleşim Yeri
261
C. Varsayımsal Yerleşim Yeri
261
ALTINCI BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
262
Yedinci Bölüm
HAK KAVRAMI
I. HAK KAVRAMINI AÇIKLAYAN GÖRÜŞLER
265
A. İrade Teorisi
266
B. Çıkar–Menfaat Teorisi
266
C. Karma Teori (Eklektik Görüş)
267
II. HAKKIN UNSURLARI
267
A. Hak Öznesi
268
B. Konu
269
C. Yaptırım
269
D. Muhatap
270
E. Menfaat
270
F. Yetki
270
III. HAKLARIN ÇEŞİTLİ AÇILARDAN SINIFLANDIRILMASI
271
A. Kamu Hakları ve Sınıflandırılması
272
1. Kamu Hakkı: Kavramsal Çerçeve
272
2. Kamu Haklarının Sınıflandırılması
273
a. Kişi Hakları (Negatif Statü Hakları)
274
b. Sosyal ve Ekonomik Haklar (Pozitif Statü Hakları)
275
c. Siyasal Haklar (Aktif Statü Hakları)
275
3. Kamu Haklarının Sınırlandırılması ve Korunması
276
a. Sınırlama
276
b. Durdurma
276
c. Kamu Haklarının Kötüye Kullanılması
277
B. Özel Haklar ve Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması
277
1. Özel Hak: Kavramsal Çerçeve
277
2. Özel Hakların Sınıflandırılması
278
a. Konularına Göre Haklar
278
aa. Şahısvarlığı Hakları (Kişilik Hakları)
278
bb. Malvarlığı Hakları
280
b. Niteliklerine Göre Haklar (İleri Sürülebilirlik Çevresi Bakımından)
280
aa. Mutlak Haklar
280
bb. Nispî Haklar
282
c. Devir Kabiliyetlerine Göre
284
d. Amaçları Yönünden Haklar (Hukuksal Sonuç ve Etkilerine Göre)
284
aa. Yenilik Doğuran Haklar (İnşaî Haklar)
284
aaa. Kurucu Yenilik Doğuran Haklar
285
bbb. Bozucu Yenilik Doğuran Haklar
285
ccc. Değiştirici Yenilik Doğuran Haklar
286
bb. Yenilik Doğurmayan Haklar (Alelâde–Yalın Haklar)
286
YEDİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
287
Sekizinci Bölüm
HAKLARIN KAZANILMASI VE KORUNMASI
I. HUKUKSAL OLAY
292
II. HUKUKSAL EYLEMLER
292
III. HUKUKSAL İŞLEMLER
293
A. Hukuksal İşlemin Unsurları
294
B. Hukuksal İşlemlerde Şekil
295
C. Hukuksal İşlemlerin Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması
296
1. Katılanların Sayısına Göre
297
2. İrade Açıklamasının Sonuçlarını Doğuracağı Zaman Bakımından
298
3. Karşılıklı Yükümlülükler Getirip Getirmemeleri Bakımından İşlemler
298
4. Sebebe Bağlı Olup Olmamaları Bakımından
299
D. Hukuksal İşlemlerde İradeyi Sakatlayan Durumlar
299
1. İsteyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları
300
2. İstenmeyerek Ortaya Çıkan İrade Sakatlıkları
302
a. Hata (Yanılma)
302
b. Hile (Aldatma)
303
c. Tehdit (Korkutma–İkrah)
303
E. Kamu Hukuku İşlemleri
304
1. Yasama İşlemleri
305
2. Yürütme İşlemleri
306
a. Cumhurbaşkanı İşlemleri
306
b. İdarî Teşkilatın İşlemleri
307
aa. İdarî İşlemler
307
bb. İdarî Sözleşmeler
308
3. Yargı İşlemleri
308
IV. HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBI YOLLARI
309
A. Hakların Kazanılması Yolları
309
1. Aslen (ilk elden) Kazanma
310
2. Devir Yoluyla Kazanma
310
3. Tesisen (Kurma Yoluyla) Kazanma
310
4. Zamanaşımı Yoluyla Kazanma
310
B. Hakların Kaybedilmesi Yolları
311
1. Genel Olarak
311
2. Hakların Kaybında Zamanın Rolü
312
a. Zamanaşımı Süresi
312
b. Hak Düşürücü Süre
313
c. Sürenin Niteliğinin Belirlenmesi ve Aralarındaki Farklar
313
V. HAKLARIN KORUNMASI
314
A. İstem (Talep) Hakkı
314
B. Dava Hakkı
314
1. Tanım
314
2. İspat (Kanıt) Yükü
315
C. Hakkın Bizzat Korunması Yolları
316
1. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa)
316
2. Zorda Kalma (Iztırar Hali)
317
3. Zorda Kalma ile Haklı Savunma Arasındaki Farklar
317
4. Kuvvet Kullanma Yolu
318
VI. ÖZEL HAKLARIN KAZANILMASI, KULLANILMASI VE KAYBINDA DÜRÜST DAVRANMA VE İYİNİYET KURALI
318
A. Dürüst Davranma Kuralı
318
B. Hakkın Kötüye Kullanılması
320
1. Tanım
320
2. Hakkın Kötüye Kullanımının Varlık Koşulları
321
a. Bir hakkın varlığı
321
b. Hakkın dürüst davranma kuralına aykırı kullanılması
321
c. Hakkın kötüye kullanımının başkasını zarara uğratması
321
3. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Sonucu
322
4. Hakkın Kötüye Kullanılması ile “Kanuna Karşı Hile” İlişkisi
322
C. İyiniyet
323
1. Tanım
323
2. İyiniyetin Geçerli Olabilmesi İçin Gerekli Koşullar
323
a. Hakkı Kazanmayı Engelleyen Bir Eksikliğin Varlığı
323
b. Hakkın Kazanılması İçin Kanunun İyiniyeti Araması
324
c. Kişinin İyiniyetli Olması
324
3. İyiniyet Karinesi
324
4. İyiniyetin Korunduğu Durumlar
325
a. Aile Hukukunda
325
b. Taşınır Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında
325
aa. Sahibinin Elinden Rızası ile Çıkan Mallarda
326
bb. Sahibinin Elinden Rızası Dışında Çıkan Mallarda
326
c. Taşınmaz Malın Mülkiyetinin Kazanılmasında
327
SEKİZİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
328
Dokuzuncu Bölüm
HUKUKTA SORUMLULUK VE
SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ
I. MEDENİ HUKUKTA SORUMLULUK (MEDENİ SORUMLULUK)
334
A. Hukuksal İşlemlerden
335
B. Haksız Eylemlerden Doğan Sorumluluk
335
1. Kusurlu Sorumluluk
335
a. Hukuka Aykırılık
336
b. Kusur
336
c. Zarar
337
d. Nedensellik Bağı (İlliyet Rabıtası)
337
2. Kusursuz Sorumluluk
337
C. Sorumluluğu Ortadan Kaldıran ya da Azaltan Durumlar
339
II. CEZA HUKUKUNDA SORUMLULUK (CEZAİ SORUMLULUK)
339
III. İDARE HUKUKUNDA SORUMLULUK (İDARÎ SORUMLULUK)
341
A. Kusura Dayalı Sorumluluk
341
B. Kusursuz Sorumluluk
342
IV. ANAYASA HUKUKUNDA SORUMLULUK
343
A. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu
344
B. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Sorumluluğu
345
V. TÜRK HUKUKUNDA YARGI DÜZENİNİN GENEL ESASLARI: SORUMLULUĞUN İŞLETİLMESİ
346
A. Adli Yargı
349
1. İlk Derece Mahkemeleri
349
a. Hukuk Mahkemeleri (Hukuk Yargısı)
349
b. Ceza Mahkemeleri (Ceza Yargısı)
350
2. İkinci Derece Mahkemeler: Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM)
351
3. Denetim Yolları
352
a. İstinaf
353
b. Temyiz
353
c. Yargılamanın Yenilenmesi
355
B. İdari Yargı
355
1. İlk Derece Mahkemeleri
356
2. Denetim Yolları
356
a. Bölge İdare Mahkemeleri (İstinaf)
356
b. Temyiz Yolu (Danıştay)
357
c. Yargılamanın Yenilenmesi (Olağanüstü Başvuru)
358
d. Kanun Yararına Temyiz
358
C. Anayasa Yargısı
359
1. Mahkemenin Görevleri (AY, m. 148)
359
2. Bireysel Başvuru
360
3. Anayasa Mahkemesi Kararlarının Sonuçları
361
D. Uyuşmazlık Yargısı
361
E. Hesap Yargısı (Sayıştay)
363
F. Seçim Yargısı
364
DOKUZUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
367
Onuncu Bölüm
ÖZEL HUKUK BİLGİSİ
I. MEDENİ HUKUK
374
A. Aile Hukuku (TMK, m. 118–494)
375
1. Nişanlanma
375
2. Evlenme
375
3. Kanunî (Yasal) Mal Rejimi
376
4. Soybağı (Nesep)
376
5. Velayet– Vesayet Kurumu
377
B. Miras Hukuku (TMK, m. 495–682)
377
C. Eşya Hukuku (TMK, m. 683–1027)
378
1. Mülkiyet
378
a. Mülkiyet Hakkının İçeriği
379
aa. Bütünleyici parça
379
bb. Eklenti
379
b. Mülkiyet Türleri
380
aa. Paylı Mülkiyet
380
bb. Elbirliği Mülkiyeti
380
2. Sınırlı Aynî Haklar
381
3. Zilyetlik
381
4. Tapu Sicili
382
II. BORÇLAR HUKUKU
383
A. Sözleşmeler
384
B. Haksız Eylemler
384
C. Sebepsiz Zenginleşme
385
III. TİCARET HUKUKU
386
A. Ticari İşletme Hukuku
386
B. Şirketler Hukuku
387
1. Şirket Kavramı ve Türleri
388
2. Ticari Şirketler
388
a. Kolektif şirket
388
b. Komandit şirket
388
c. Anonim şirket
389
d. Limitet şirket
389
e. Kooperatifler
389
C. Kıymetli Evrak Hukuku
390
D. Deniz Ticareti Hukuku
391
E. Sigorta Hukuku
392
IV. DEVLETLER ÖZEL HUKUKU (MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK)
392
A. Vatandaşlık Hukuku (Uyrukluk, Tabiiyet, Yurttaşlık Hukuku)
393
1. Vatandaşlık Tanımı ve Anayasal Güvenceler
393
2. Vatandaşlığın Kazanımı
394
B. Yabancılar Hukuku
395
C. Kanunlar Çatışması (Bağlama Kuralları)
396
V. MEDENİ USUL HUKUKU (MEDENİ MUHAKEME– MEDENİ YARGILAMA HUKUKU)
397
A. Görev
398
B. Yetki
398
C. Davanın Açılması, Yürütülmesi ve Hüküm
399
VI. İCRA VE İFLAS HUKUKU (TAKİP HUKUKU– CEBRİ İCRA HUKUKU)
400
ONUNCU BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
402
Onbirinci Bölüm
KAMU HUKUKU BİLGİSİ
I. ANAYASA HUKUKU
408
A. Genel Olarak
408
B. 1982 Anayasası
409
1. Devletin Nitelikleri
409
a. İnsan Haklarına Saygılı Devlet
409
b. Atatürk Milliyetçiliğine Bağlılık
410
c. Demokratik Devlet Anlayışı
410
d. Hukuk Devleti
411
e. Sosyal Devlet
412
f. Lâik Devlet
413
2. Devletin Temel Organları
414
a. Türkiye’de Yasama Organı
415
aa. TBMM Üyeliği ve Dönemi
415
bb. TBMM Seçimleri
416
cc. TBMM’nin Çalışma Esasları: TBMM İçtüzükleri (AY, m. 95)
416
b. Türkiye’de Yürütme Organı
417
aa. Cumhurbaşkanı Olma Koşulları, Görev Süresi ve Seçimi
417
bb. Cumhurbaşkanı Yardımcıları, Cumhurbaşkanına Vekâlet ve Bakanlar
418
cc. Yargı
419
II. İDARE HUKUKU
420
A. Genel Olarak
421
B. Türkiye’nin İdarî (Yönetimsel) Yapısı
422
1. Merkezî Yönetim
422
2. Yerinden Yönetim
423
a. Yer Yönünden Yerinden Yönetim Kuruluşları: Yerel Yönetimler
424
b. Hizmet Yerinden Yönetim Kuruluşları
425
C. İdarî İşleyiş Esasları
425
D. Suç Kavramı ve Hukuka Aykırılık İlişkisi
426
E. Ceza Hukukunda Af
427
F. Dava ve Ceza Zamanaşımı
428
III. CEZA USUL HUKUKU (CEZA YARGILAMASI– CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU)
429
A. Soruşturma Süreci ve İşlemleri
429
B. Kovuşturma Süreci ve İşlemleri
431
C. Mahkeme Kararı ve Sonuçları
432
IV. DEVLETLER GENEL (UMUMİ) HUKUKU– ULUSLARARASI HUKUK
433
V. MALİ HUKUK (MALİYE HUKUKU)
434
VI. GENEL KAMU HUKUKU
435
VII. İNSAN HAKLARI HUKUKU
436
VIII. SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU
437
ONBİRİNCİ BÖLÜM DEĞERLENDİRME VE PEKİŞTİRME SORULARI
439
GENEL TEST SORU ÖRNEKLERİ
443
Kaynakça
467
Kavramlar Dizini
481
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 513,00 | 513,00 |
Cardfinans ( Finansbank )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 513,00 | 513,00 |
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 513,00 | 513,00 |
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 513,00 | 513,00 |
Diğer Kartlar
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 513,00 | 513,00 |
-
-
-
Yeni-%10
Satışta değil -
Yeni-%5
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni-%3
Satışta değil
-
Yeni-%10
Satışta değil
-
Yeni
Satışta değil
