Kadın Hukuku
- | Kadın Hukukunun Kaynakları |
- | Kadının Korunmaya İlişkin Statüsü |
- | Kadının Kişisel Durumuna İlişkin Statüsü |
- | Kadının Nişanlılığına İlişkin Statüsü |
- | Kadının Evlenmesine İlişkin Statüsü |
- | Kadının Hak, Yetki ve Yükümlülük Statüsü |
- | Kadının Mali Durumuna İlişkin Statüsü |
- | Kadının Evliliğinin Yokluğu, Butlanı ve Sonlanması |
- | Kadının Evliliğinin Sonlanmasının Sonuçları |
- | Kadının Soybağına İlişkin Statüsü |
- | Kadının Vesayete İlişkin Statüsü |
- | Kadının Mirasa İlişkin Statüsü |
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ YERİNE 7
İÇİNDEKİLER 11
KAYNAKÇA 135
KISALTMALAR 139
BİRİNCİ KISIM
KADIN HUKUKUNUN KAYNAKLARI
& 1. KADIN HUKUKUNUN KAYNAKLARI 141
I. GENEL OLARAK 141
II. KADIN HUKUKUNUN MEVZUAT KAYNAKLARI 141
A- Uluslararası Sözleşmeler 141
B- Anayasa 142
C- Kanunlar 142
1- Türk Medeni Kanunu 142
a. Evlilik Hukuku 147
Evlenme Bölümü 147
aaa. Nişanlılık 147
bbb. Evlenme Ehliyeti ve Engelleri 147
ccc. Evlenme Başvurusu ve Töreni 148
ddd. Batıl Olan Evlenmeler 148
Boşanma Bölümü 149
Evliliğin Genel Hükümleri Bölümü 151
Eşler Arasındaki Mal Rejimi Bölümü 153
aaa. Genel Hükümler 153
bbb. Edinilmiş Mallara Katılma 154
ccc. Mal Ayrılığı 155
ddd. Paylaşmalı Mal Ayrılığı 155
eee. Mal Ortaklığı 157
b. Hısımlık 157
Soybağının Kurulması Bölümü 157
aaa. Genel Hükümler 157
bbb. Kocanın Babalığı 158
ccc. Tanıma ve Babalık Hükmü 159
ddd. Evlât Edinme 159
eee. Soybağının Hükümleri 161
fff. Velâyet 163
ggg. Çocuk Malları 163
Aile Bölümü 164
aaa. Nafaka Yükümlülüğü 164
bbb. Ev Düzeni 165
ccc. Aile Malları 165
2- Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli
Hakkında Kanun 165
3- Nüfus Hizmetleri Kanunu 166
4- Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun 166
5- Sosyal Hizmetler Kanunu 168
6- Türk Borçlar Kanunu 169
7- Türk Vatandaşlığı Kanunu 169
8- Soyadı Kanunu 171
9- Nüfus Planlaması Hakkında Kanun 171
D- Tüzükler 172
1- Türk Medenî Kanununun Velâyet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzük (VVMT) 172
2- Soyadı Tüzüğü (ST) 172
E- Yönetmelikler 172
1- Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği 172
2- Türk Medenî Kanununun Velâyet, Vesayet ve Miras Hükümlerinin Uygulanmasına İlişkin Tüzük Kapsamında Tutulacak Defterler, Özel Kütük, Dosyalar, Tutanaklar ve Diğer Evrakın
Düzenlenmesine Dair Yönetmelik (VVMY) 174
3- Evlendirme Yönetmeliği (Evl. Yön.) 174
4- Terk Eden Eşin Ortak Konuta Davet Edilmesi Hakkında
Yönetmelik 174
III. KADIN HUKUKUNUN DİĞER KAYNAKLARI 174
A- Öğreti (TMK m. 1 f. II) 174
B- Yargı Kararları (TMK m. 1 f. II) 175
C- Hâkimin Yarattığı Hukuk (TMK m. 1 f. I) 175
İKİNCİ KISIM
KADININ KORUNMAYA İLİŞKİN STATÜSÜ
& 2. KADININ CEDAW HÜKÜMLERİNE GÖRE KORUNMASI 177
I. GENEL OLARAK 177
II. 1979 TARİHLİ BİRLEŞMİŞ MİLLETLER KADINLARA KARŞI
HER TÜRLÜ AYRIMCILIĞIN KALDIRILMASI SÖZLEŞMESİ
(CEDAW) 177
A- Amaç ve Hedefleri 178
1- Ayrımcılık Kabul Edilmemelidir 178
2- Haklardan Eşit Olarak Yararlanılmalıdır 179
3- Barış ve Güvenliğin Kuvvetlendirilmesine Katkı Yapacaktır 180
4- Refah, Kadınların Her Alanda Katkılarını Gerektirmektedir 180
5- İki veya Daha Fazla Taraf Devlet Arasında Uyuşmazlık 180
B- Hükümleri 181
1- Kadınlara Karşı Ayırım Halleri 181
2- Taraf Devletlerin Taahhütleri 181
a. Kınamak 181
b. Uygun Politika İzlemek 181
c. Mevzuatı Düzenlemek 182
d. Yaşama Geçirmek 182
3- Alınacak Önlemler 183
a. Sosyal ve Kültürel Davranış Kalıplarını Değiştirmek 183
b. Aile Eğitimini Sağlamak 183
c. Kadın Ticareti ve Fahişeliğin İstismarını Önlemek 183
4- Erkeklerle Eşit Hak Verilecek Alanlar 184
a. Siyasal ve Kamusal Yaşam Alanı 184
b. Uluslararası Alan 184
c. Uyrukluk 184
d. Eğitim Alanı 184
e. Çalışma Alanı 185
f. Sağlık ve Bakım Hizmetleri Alanı 186
g. Ekonomik ve Sosyal Yaşam Alanı 186
h. Kırsal Kesim Alanı 186
ı. Medeni Haklar Alanı 187
i. Evlilik Alanı 188
Evlenmede Eşit Hak 188
Özgür Olarak Eş Seçme Hakkı 188
Kendi Onayıyla Evlenme Hakkı 188
Erken Nişanlanma ve Evlenmenin Hükümsüzlüğü 188
Evlenme Asgari Yaşının Belirlenmesi 188
Evlenmenin Resmi Sicile Kaydı Zorunluluğu 188
j. Aile İlişkileri Alanı 189
Evlilik Süresince ve Sonlanmasında Eşit Hak 189
Çocuk Doğurma Sayısı ve Zamanı Konusunda
Karar Verme Hakkı 189
Kişisel Haklarda Eşitlik 189
Çocuklarla İlgili Konularda Eşit Hak 189
Malvarlığı Haklarında Eşitlik 189
C- Etkisi 190
D- İzleme Yöntemi 190
1- Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi (CEDAW Komitesi) 190
2- İzleme Kuralları 190
E- 1999 Tarihli Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesine İlişkin İhtiyari Protokol (CEDAW İP) 191
1- Genel Olarak 191
2- Hükümleri 192
a. Başvuru 192
Başvuru Şekli 192
Başvuru Konusu 192
Başvuru Yapabilecekler 192
Başvuru Şartı 192
b. Başvurucunun Korunması 193
c. Başvurunun Reddi 193
d. Başvurunun İncelenmesi 193
Geçici Önlemlerin Gecikmeksizin Alması İstenebilir 193
Rıza Varsa Başvurular İlgili Taraf Devletin Dikkatine
Sunulur 194
İlgili Taraf Devlet Başvuru Konusunda Komiteyi Bilgilendirir 194
Komite Başvuruya İlişkin Görüşleri ve Önerilerini İlgili
Taraflara İletir 194
Komite Üyeleri Araştırma Yapmak ve Acil Rapor Hazırlamakla Görevlendirebilir 195
3- Protokoldan Çekilme 195
& 3. KADININ İSTANBUL SÖZLEŞMESİ HÜKÜMLERİNE GÖRE KORUNMASI 196
I. TARİHÇE 196
A- Genel Olarak 196
B- İstanbul Sözleşmesinin Kilometre Taşları 196
1- 1791 tarihli Yurttaş ve Kadın Hakları Beyannamesi 196
2- 1979 tarihli Birleşmiş Milletler Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW) 197
3- 1984 tarihli AİHS'e Ek 7 No'lu Protokol 197
4- 1992 Tarihli Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Komitesi (CEDAW Komitesi)
19 Nolu Tavsiye Kararı 198
5- 1993 Tarihli Birleşmiş Milletler Kadınlara Yönelik Şiddetin Önlenmesi Bildirgesi 198
6- 1995 tarihli Pekin Dördüncü Dünya Kadın Konferansı Sonuç Bildirgesi 198
7- 2009 Tarihli OPUZ-Türkiye Kararı 198
II. 2011 TARİHLİ KADINA YÖNELİK ŞİDDET VE AİLE İÇİ
ŞİDDETİN ÖNLENMESİ VE BUNLARLA MÜCADELEYE DAİR
AVRUPA KONSEYİ İSTANBUL SÖZLEŞMESİ (AKİS)/İSTANBUL
SÖZLEŞMESİ 199
A- Hükümleri 199
1- Amacı 199
2- Kapsamı 200
3- Temel Kavramlar 200
a. Kadın 200
b. Mağdur 200
c. Toplumsal Cinsiyet 200
d. Şiddet 201
Kadına Karşı Şiddet 201
Aile İçi Şiddet 201
Kadınlara Karşı Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddet 202
4- Ayrımcılık Yasağı 202
a. Ayrımcılığın Kapsamı 202
İnsani Statü 202
Tabiyet Statüsü 202
Bireysel Statü 203
Cinsel Statü 203
b. Alınacak Tedbirler 203
Genel Olarak203
Devlet Aktörlerine Karşı203
Devlet Dışı Aktörlere Karşı204
c. Tedbirlerin Özelliği 204
Kapsamlı Tedbirler 204
Koordineli Tedbirler 204
5- Koordinasyon Kurumları 205
a. Kuruluşu 205
b. Görevleri 205
Veri Toplama 205
Araştırmaları Destekleme 205
Anket Yapma 206
Bilgi Aktarma 206
Bilgiyi Kamuoyuna Açma 206
B- Önleme 206
1- Genel Yükümlülükler 206
2- Farkındalığın Arttırılması 207
3- Eğitim 207
a. Genel Olarak 207
b. Profesyonel Kadroların Eğitilmesi 208
4- Önleyici Müdahale ve Tedavi Programları 208
a. Önleyici Müdahale Programları 208
b. Tedavi Programları 209
5- Özel Sektör ve Medya Katılımı 209
C- Koruma ve Destek 209
1- Genel Yükümlülükler 209
2- Koruma 210
a. Bilgi 210
b. Bildirim 210
Profesyonel Kadroların Bildirimleri 210
Şahısların Bildirimleri 211
c. Yardım 211
Şikayetlerde Yardım 211
Telefonla Yardım 211
d. Barınaklar 211
3- Destek Hizmetleri 212
a. Genel Destek Hizmetleri 212
b. Uzman Destek Hizmetleri 212
c. Cinsel Şiddet Mağdurlarına Destek 212
d. Çocuk Tanıklara Destek 213
D- Esasa Yönelik Hukuk 213
1- Hukukun Uygulanması 213
a. Hukuk Davaları 213
b. Hukuk Yolları 213
c. Tazminat 213
d. Velayet 214
Velayetin Belirlenmesi 214
Velayetin Hakkının Kullanılması 214
e. Kişisel İlişki 214
Kişisel İlişkinin Belirlenmesi 214
Kişisel İlişki Hakkının Kullanılması 214
2- İstek Dışı Evlilik 215
a. Zorla Yapılan Evlilikler 215
b. Zorla Evlendirmelerin Sonlandırılması 215
3- Şiddet 215
a. Duygusal Şiddet 215
b. Fiziksel şiddet 215
c. Cinsel Şiddet 216
d. Cinsel Taciz 216
e. Taciz Amaçlı Takip 216
f. Zorlayıcı Eylemler 216
Kürtaja Zorlama 216
Kısırlaştırmaya Zorlama 218
Kadın Sünnetine Zorlama 219
4- Cezai Suçlar 219
a. Yargı Yetkisi 219
b. Cezai Suçların Uygulanması 219
c. İşlenen Suçlar İçin Gerekçelerin Kabul Edilmemesi 219
d. Yaptırımlar ve Tedbirler 219
e. Cezayı Ağırlaştırıcı Koşullar 220
f. Başka Devlet Tarafından Verilen Hükümler 220
g. Zorunlu Anlaşmazlık Giderme Alternatif Süreçlerinin veya Hüküm Vermenin Yasaklanması 220
h. Yardımcı Olmak ve Yataklık Yapmak ve Yeltenmek 220
ı. Zamanaşımı 221
E- Soruşturma, Kovuşturma, Usul Hukuku ve Koruyucu Tedbirler 221
1- Genel Yükümlülükler 221
2- Ani Mukabele, Önleme ve Koruma 221
3- Risk Değerlendirmesi ve Risk Yönetimi 222
4- Acil Durumlarda Uzaklaştırma Emirleri 222
5- Engelleme veya Koruma Emirleri 222
6- Soruşturmalar ve Kanıtlar 222
7- Çekişmesiz ve Re’sen Yargılama 223
8- Koruma Tedbirleri 223
9- Hukuki Yardım 223
F- Göç ve İltica 223
1- Oturma İzni 223
2- Toplumsal Cinsiyete Dayalı İltica Talepleri 224
3- Geri Göndermeme 224
G- Uluslararası İşbirliği 224
1- Genel Prensipler 224
2- Risk Altındaki Kişilerle İlgili Tedbirler 225
3- Bilgilendirme 225
4- Verilerin Korunması 225
H- İzleme Yöntemi 225
1- Uzmanlar Grubu (GREVIO) 225
2- Taraflar Komitesi 226
3- Usuller 226
4- Genel Tavsiyeler 227
5- Parlamentonun Rolü 227
6- Diğer Uluslararası Enstrümanlarla İlişkiler 227
I- Yürürlüğü 227
1- Sözleşmenin Etkileri 227
2- Uyuşmazlıkların Çözümlenmesi 228
3- Sözleşmenin Feshi 228
4- İmtiyazlar ve Muafiyetler 228
& 4. KADININ 6284 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI 229
I. GENEL OLARAK 229
A- Amaç (6284 SK m. 1, f. I) 230
B- Temel İlkeler 230
1- Pozitif Hukuk Esas Alınır (6284 SK m. 1, f. II/a) 230
2- Adil, Etkili ve Süratli Bir Usul İzlenir (6284 SK m. 1, f. II/b) 230
3- İnsan Onuruna Yaraşır Davranılır (6284 SK m. 1, f. II/c) 231
4- Tedbirler Ayrımcılık Olarak Yorumlanamaz
(6284 SK m. 1, f. II/ç) 231
5- Herkes İhbar Edebilir (6284 SK m. 7) 231
C- Kavramlar 231
1- Şiddet (6284 SK m. 2/d) 231
2- Ev İçi Şiddet (6284 SK m. 2/b) 231
3- Kadına Yönelik Şiddet (6284 SK m. 2/ç) 232
4- Şiddet Uygulayan (6284 SK m. 2/g, ŞÖNİMY m. 3/p) 232
5- Şiddet Mağduru (6284 SK m. 2/e) 232
6- Tedbir Kararı (6284 SK m. 2/ğ) 232
a. Koruyucu Tedbir Kararı 232
b. Önleyici Tedbir Kararı 233
7- Makamlar 233
a. İdare 233
Mülki Amir 234
Kolluk Amiri (6284 SK m. 11) 234
Kolluk (6284 SKUY m. 3/h) 234
b. Hakimlik (6284 SK m. 2/c) 234
8- Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hal (6284 SKUY m. 3/c) 234
9- Geçici Koruma (6284 SKUY m. 3/ç) 235
10- Hayati Tehlike (6284 SKUY m. 3/f) 235
11- İhbar (6284 SKUY m. 3/g) 235
12- Şikayet (6284 SKUY m. 3/g) 235
13- Konukevi (6284 SKUY m. 3/i) 235
II. İDARE TARAFINDAN VERİLECEK KORUYUCU TEDBİR
KARARLARI 236
A- Mülkî Amir Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları 236
1- Uygun Barınma Yeri Sağlanması (6284 SK m. 3, f. I/a) 236
2- Geçici Maddi Yardım Yapılması (6284 SK m. 3, f. I/b, 17) 236
a. Ödeme Miktarı (6284 SK m. 17, f. I) 236
b. Ödemenin Kaynağı (6284 SK m. 17, f. II) 237
c. Ödemenin Tahsili 237
Şiddet Uygulayandan Tahsil (6284 SK m. 17, f. II) 237
Korunan Kişiden Tahsil (6284 SK m. 17, f. III) 237
3- Rehberlik ve Danışmanlık Hizmeti Verilmesi
(6284 SK m. 3, f. I/c) 237
4- Geçici Koruma Altına Alınması (6284 SK m. 3, f. I/ç) 237
a. İlgilinin Talebi Üzerine Geçici Koruma 237
b. Resen Geçici Koruma 238
5- Kreş İmkânının Sağlanması (6284 SK m. 3, f. I/d) 238
6- Uygun Görülecek Benzer Tedbirler 238
B- Kolluk Amirlerince Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları
(6284 SK m. 3, f. II) 238
1- Koruyucu Tedbir Kararlarının Konusu 238
a. Uygun Barınma Yeri Sağlanması 238
b. Geçici Koruma Altına Alınması 239
2- Koruyucu Tedbir Kararlarının Sonuçları 239
III. HÂKİM TARAFINDAN VERİLECEK TEDBİR KARARLARI 239
A- Hâkim Tarafından Verilecek Koruyucu Tedbir Kararları
(6284 SK m. 4) 239
1- İşyerinin değiştirilmesi (6284 SK m. 4/a) 240
2- Ayrı Yerleşim Yeri Belirlenmesi (6284 SK m. 4/b) 240
3- Aile Konutu Şerhi Konulması (6284 SK m. 4/c) 241
4- Kimlik ve İlgili Diğer Bilgi ve Belgelerinin Değiştirilmesi
(6284 SK m. 4/ç) 241
a. Hayatî Tehlike Bulunmalıdır 242
b. Diğer Tedbirler Yetersiz Kalmalıdır 242
c. Gerekirse Araştırma Yapılmalıdır 242
d. İlgilinin Aydınlatılmış Rızası Bulunmalıdır 242
Aydınlatılmış Rıza Kavramı 242
Aydınlatılmış Rızanın Alınması 243
aaa. Açıklama Yapılmalıdır 243
bbb. Yazılı Beyan Alınmalıdır 243
5- Diğer Koruyucu Tedbir Kararları (6284 SK m. 4) 243
B- Hâkim Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları 243
1- Söz ve Davranışlarda Bulunmaması (6284 SK m. 5, f. I/a) 243
2- Uzaklaştırılması (6284 SK m. 5, f. I/b) 244
3- Müşterek Konutun Tahsis Edilmesi (6284 SK m. 5, f. I/b) 244
4- Kişisel İlişkisinin Düzenlenmesi (6284 SK m. 5, f. I/ç) 244
a. Refakatçi Eşliğinde Yapılması 244
b. Sınırlanması 244
c. Kaldırılması 244
5- Yaklaşmaması 245
a. Mekana Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. I/c) 245
Konuta Yaklaşmama 245
Okula Yaklaşmama 246
cc İşyerine Yaklaşmama 246
b. İlgili Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. I/d) 246
Yakınlarına Yaklaşmama 247
Tanıklarına Yaklaşmama 247
Çocuklarına Yaklaşmama 247
c. Korunan Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. I/c) 248
6- Eşyalarına Zarar Vermemesi (6284 SK m. 5, f. I/e) 248
a. Şahsi Eşyalarına Zarar Vermemesi 248
b. Ev Eşyalarına Zarar Vermemesi 249
7- Rahatsız Etmemesi (6284 SK m. 5, f. I/f) 249
a. İletişim Araçlarıyla Rahatsız Etmemesi 249
b. Sair Surette Rahatsız Etmemesi 249
8- Silahları Teslim Etmesi 249
a. Silahı Kolluğa Teslim Etmesi (6284 SK m. 5, f. I/g, 6) 249
b. Silahı Kurumuna Teslim Etmesi (6284 SK m. 5, f. I/ğ) 250
9- Alkol ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Engellenmesi
(6284 SK m. 5, f. I/h) 250
a. Kullanmaması 250
b. Yaklaşmaması 250
c. Muayene ve Tedavisinin Sağlanması 250
10- Sağlık Kuruluşuna Başvurunun ve Giderlerin Karşılanması 251
a. Sağlık Kuruluşuna Başvurunun ve Giderlerin Karşılanması (6284 SK m. 5, f. I/ı) 251
b. Sağlık Giderlerin Karşılanması (6284 SK m. 19) 251
11- Diğer Önleyici Tedbir Kararları (6284 SK m. 5, f. I) 252
C- Ek Tedbirlerin Alınması (6284 SK m. 3) 252
1- Çocuk Koruma Kanununda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler (6284 SK m. 5, f. III) 252
2- 4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici
Tedbirler 252
a. Velayet (6284 SK m. 5, f. III) 252
b. Kayyım (6284 SK m. 5, f. III) 253
c. Nafaka 253
Nafakaya Karar Verme Yetkisi (6284 SK m. 5, f. III) 253
Nafakanın Re'sen Verilmesi (6284 SK m. 5, f. IV) 254
Nafakanın Tahsili (6284 SK m. 18) 254
ç. Kişisel İlişki Kurulması (6284 SK m. 5, f. III) 254
D- Kolluk Tarafından Verilecek Önleyici Tedbir Kararları
(6284 SK m. 5, f. II) 255
1- Söz ve Davranışlarda Bulunmaması (6284 SK m. 5, f. II) 255
2- Uzaklaştırılması (6284 SK m. 5, f. II) 255
3- Müşterek Konutun Tahsis Edilmesi (6284 SK m. 5, f. II) 255
4- Yaklaşmaması 255
a. Mekana Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. II) 256
Konuta Yaklaşmama 256
Okula Yaklaşmama 256
İşyerine Yaklaşmama 256
b. İlgili Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. II) 257
Yakınlarına Yaklaşmama 257
Tanıklarına Yaklaşmama 257
Çocuklarına Yaklaşmama 257
c. Korunan Kişilere Yaklaşmama (6284 SK m. 5, f. II) 258
IV. MERKEZLERİN KURULMASI, DESTEK HİZMETLERİ VE
KURUMLARARASI KOORDİNASYON 258
A- Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinin (ŞÖNİM) Kuruluşu
(6284 SK m. 2/f, 14) 258
B- ŞÖNİM Destek Hizmetleri (6284 SK m. 15) 259
1- Genel Olarak (6284 SK m. 15, f. I) 259
a. Bilgi Bankası Oluşturmak 259
b. Tedbir Kararları Sicili Tutmak 259
c. Hizmetleri Koordine Etmek 260
d. Başvurularda Bulunmak 260
e. Programlar Hazırlamak ve Uygulamak 260
f. Çağrı Merkezini Yaygınlaştırmak 260
g. İşbirliği Yapmak 260
2- Korunan Kişilerle İlgili Destek Hizmetleri (6284 SK m. 15, f. II) 260
a. Rapor İle Destek 260
Hâkimin isteği üzerine 261
İlgili Makam veya Merciin İsteği Üzerine 261
b. Hakları ve İşi Konusunda Destek 261
c. Öneri ve Yardım Konusunda Destek 261
d. Etki ve Sonuçları Konusunda Destek 261
e. Sorunların Çözümü Konusunda Destek 261
f. Maddi Konularda Destek 261
3- Şiddet Uygulayan Kişilerle İlgili Destek Hizmetleri
(6284 SK m. 15, f. III) 262
a. Rapor İle Destek 262
Hâkimin isteği üzerine 262
İlgili Makam veya Merciin İsteği Üzerine 262
b. Rehabilitasyon İle Destek 262
Eğitim ve Rehabilitasyon Programları 262
Muayene ve Tedavi 263
Meslek Edindirme Kursları 263
4- Kural Olarak Farklı Birimlerde Hizmet Sunulacaktır 263
C- Kurumlararası Koordinasyon (6284 SK m. 16) 263
1- Yükümlülük 263
2- Bakanlığa Yardımcı Olma 263
3- Bilgilendirme 264
a. Televizyon ve Radyo Yayını 264
b. Eğitim 264
Programlar 264
Müfredat 265
V. YARGILAMA USULÜ 265
A- Görevli Mahkeme 265
B- Yetkili Mahkeme (6284 SK m. 8, f. I) 265
C- Harç ve Masraflar (6284 SK m. 20, f. I) 266
D- Davaya ve Çekişmesiz Yargıya Katılma (6284 SK m. 20 f. II) 266
E- Tedbir Kararı Usulüne Uygun Olmalıdır 267
1- Tedbir Kararının Verilmesi 267
a. Talep ya da Başvuru Bulunmalıdır (6284 SK m. 8, f. I) 267
İlgilinin Talebi 267
Bakanlığın Başvurusu 267
Kolluk Görevlilerinin Başvurusu 267
Cumhuriyet Savcısının Başvurusu 267
b. Duruşma Yapmadan Verilebilir 268
c. En Çok Altı Ay İçin Verilebilir (6284 SK m. 8, f. II) 268
d. Süre ve Şekli Yeniden Düzenlenebilir 268
Değiştirilebilir 268
Kaldırılabilir 268
Aynen Devam Ettirilebilir 268
e. Delil veya Belge Aranmaz (6284 SK m. 8, f. III) 268
f. Kusur Araştırması Yapılmaz 269
g. Geciktirilmeksizin Verilir (6284 SK m. 8, f. III) 269
h. Kişisel Eşya ve Belgelerin Teslimi Sağlanabilir
(6284 SK m. 8 f. VII) 270
ı. Adli Tatilde Verilebilir 270
2- Kararın Tebliği 270
a. Tedbir Kararının Tebliği 270
İlgilisine Yapılır 270
aaa. Korunan Kişiye Tebliğ (6284 SK m. 8 f. IV) 270
bbb. Şiddet Uygulayana Tebliğ (6284 SK m. 8 f. IV) 270
Zorlama Hapsinin Uygulanacağı İhtarı Yapılır
(6284 SK m. 8 f. V) 271
b. Tedbir Talebinin Reddi Kararının Tebliği
(6284 SK m. 8 f. IV) 271
3- Tedbir Kararlarında Gizlilik (6284 SK m. 8 f. VI) 271
4- Tedbir Kararına İtiraz 271
a. İtiraz Edebilenler (6284 SK m. 9 f. I) 272
b. İtiraz Süresi (6284 SK m. 9 f. I) 272
c. İtiraz Yeri (6284 SK m. 9 f. I-II) 272
ç. İtirazı Karara Bağlama Süresi (6284 SK m. 9 f. III) 272
d. İtiraz Üzerine Verilen Kararın Niteliği (6284 SK m. 9 f. III) 272
5- Tedbir Kararlarının Bildirimi 273
a. Kararın Bildirimi (6284 SK m. 10 f. I) 273
Bakanlığın İlgili İl ve İlçe Müdürlüklerine Bildirim 273
Cumhuriyet Başsavcılığına Bildirim 273
Kolluğa Bildirim 273
b. Başvurunun Bildirimi (6284 SK m. 10 f. II) 273
6- Tedbir Kararlarının Uygulanması 274
a. Görevli ve Yetkili Birim (6284 SK m. 10 f. III) 274
Korunan Kişinin Yerleşim Yeri Kolluk Birimi 274
Korunan Kişinin Bulunduğu Yer Kolluk Birimi 274
Tedbirin Uygulanacağı Yer Kolluk Birimi 274
b. Kollukta Barınma İmkânı Sağlanması (6284 SK m. 10) 274
Bakanlığın Yerlerinde Barınma (6284 SK m. 10 f. IV) 275
Kamu Yerlerinde Barınma (6284 SK m. 10 f. VI) 275
c. Tefhim veya Tebliğ Edilmeme Uygulanmaya Engel Teşkil Etmez (6284 SK m. 10 f. V) 275
ç. İşyerinin Değiştirilmesi Yönündeki Tedbir Kararının Uygulanması (6284 SK m. 10 f. VII) 275
d. Teknik Yöntemlerle Takip Yapılması (6284 SK m. 12) 275
7- Tedbir Kararlarına Aykırılık (6284 SK m. 13) 275
a. Zorlama Hapsi 275
Görevli Mahkeme 276
Süresi (6284 SK m. 13, f. I-II) 276
Yerine Getirilmesi (6284 SK m. 13, f. III) 276
b. Bildirimi (6284 SK m. 13, f. III) 277
8- Tedbir Kararlarının Etkisi 277
& 5. KADININ 4787 SAYILI KANUNA GÖRE KORUNMASI 278
I. GENEL OLARAK 278
II. USUL HÜKÜMLERİ 278
A- Hüküm Bulunan Haller 278
1- Eşlerin Sorunlarını Belirlemek 278
2- Çocukların Sorunlarını Belirlemek 279
3- Sorunların Sulh Yoluyla Çözümünü Teşvik Etmek 279
4- Gerektiğinde Uzmanlardan Yararlanmak 279
B- Hüküm Bulunmayan Haller 279
III. ÖNLEMLER 279
A- Kadın Hakkında Önlemler 279
1- Eşleri Uyarma 280
2- Eşleri Uzlaştırma 280
3- Ailenin Ekonomik Varlığına İlişkin Önlemleri Alma 280
4- Akçalı Yükümlülüklere İlişkin Önlemleri Alma 280
5- Yerleştirme 280
a. Resmî Sağlık Kurumlarına Yerleştirme 280
b. Özel Sağlık Kurumlarına Yerleştirme 280
c. Sosyal Hizmet Kurumlarına Yerleştirme 280
ç. Huzur Evlerine Yerleştirme 281
d. Benzeri Yerlere Yerleştirme 281
6- Meslek Edinme Kursuna Verme 281
7- Eğitim Kurumuna Verme 281
B- Çocuğu Hakkında Önlemler 281
1- Nafaka Yükümlülüğü Konusunda Önlem Alma 281
2- Çocuk Mallarının Yönetimi ve Korunmasına İlişkin
Önlemleri Alma 282
3- Yerleştirme 282
a. Bedensel ve Zihinsel Gelişmesi Tehlikede Olan Küçüğü Yerleştirme 282
Aile Yanına Yerleştirme 282
Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme 282
Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme 282
çç. Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme 282
b. Manen Terk Edilmiş Halde Kalan Küçüğü Yerleştirme 282
Aile Yanına Yerleştirme 283
Resmî Sağlık Kurumuna Yerleştirme 283
Özel Sağlık Kurumuna Yerleştirme 283
çç. Eğitimi Güç Çocuklara Mahsus Kuruma Yerleştirme 283
c. İşyerlerine Yerleştirme 283
ç. Meslek Sahibi Birinin Yanına Yerleştirme 283
& 6. KADININ KORUMA AMACIYLA ÖZGÜRLÜĞÜNÜN
KISITLANMASI 284
I. TOPLUM İÇİN TEHLİKE OLUŞTURMALIDIR 285
A- Akıl Hastalığı 285
B- Akıl Zayıflığı 286
C- Alkol Bağımlılığı 286
Ç- Uyuşturucu Madde Bağımlılığı 286
D- Ağır Tehlike Arzeden Bulaşıcı Hastalık 287
E- Serserilik 287
II. KORUMA BAŞKA BİÇİMDE SAĞLANAMIYOR OLMALIDIR 287
III. ERGİN BİR KİŞİ OLUNMALIDIR 289
IV. VESAYET MAKAMININ KARARI BULUNMALIDIR 289
A- Kural Olarak (TMK. m. 433 f. II) 289
B- Gecikmesinde Sakınca Bulunan Durumlarda (TMK. m. 433 f. I) 290
V. İLGİLİ KİŞİ BİLGİLENDİRİLMELİDİR 290
A- Kararın Nedenleri Yazılı Olarak Bildirilmelidir (TMK. m. 436 b. 1) 290
B- Karara İtiraz Edebileceği ve İtiraz Süresi Yazılı Olarak Bildirilmelidir (TMK. m. 436 b. 2) 291
VI. GECİKMEKSİZİN HAKİME ULAŞILMALIDIR (TMK. m. 436 b. 3) 291
VII. İSTEMİN GÖRÜŞÜLMESİ ERTELENEBİLİR (TMK. m. 436 b. 4) 291
VIII. RESMÎ SAĞLIK KURULU RAPORU ALINMALIDIR
(TMK. m. 436 b. 5) 292
IX. YARGILAMA USULÜ (TMK. m.437) 293
A- Basit Yargılama Usulü Uygulanmalıdır(TMK. m.437 f. I) 293
B- Gerekirse Adli Yardım Sağlanmalıdır(TMK. m.437 f. II) 294
C- İlgili Kişi Dinlenmelidir (TMK. m.437 f. III) 294
Ç- Her Türlü Delil Toplanmalıdır 295
X. BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ VE İTİRAZ 295
A- Bildirim Yükümlülüğü (TMK. m. 434) 295
1- Bildirim Yükümlülüğünün Konusu Kişiler 295
2- Bildirim Yapılacak Kişiler 296
3- Bildirim Yükümlüleri 296
4- Bildirim Yapılacak Mahkeme 296
5- Bildirimin Şekli (TMK. m. 436 b. 2) 296
B- İtiraz (TMK. m. 435) 296
1- İtiraz Edebilecekler 297
a. Kuruma Yerleştirilen Kişi 297
b. Kuruma Yerleştirilen Kişinin Yakınları 297
2- İtirazın Başlangıcı 297
3- İtirazın Süresi 297
4- İtirazın Yapılacağı Mahkeme (TMK m. 435 f. I) 298
5- İtirazın Konusu 299
a. Alıkonulma Kararına İtiraz 299
b. Kurumdan Çıkarılma İsteminin Reddine İtiraz 299
6- İtirazın İncelenmesi 299
7- İtiraz Sonucu Verilen Karara Karşı Kanun Yolu 299
& 7. KADININ KİŞİLİĞİNİN KORUNMASI 301
I. KİŞİLİK HAKKINA SALDIRILAN KADININ SALDIRIDA
BULUNANLARA KARŞI KORUNMASINI İSTEMESİ 301
II. KİŞİLİĞİN KORUNMASINI GEREKTİRMEYEN DURUMLAR 301
A- Kişilik Hakkı Zedelenen Kadının Rızası 301
B- Daha Üstün Nitelikte Özel Yarar 302
C- Daha Üstün Nitelikte Kamusal Yarar 302
Ç- Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması 303
III. KİŞİLİĞE SALDIRIDAN KORUNMA DAVALARI 304
IV. KİŞİLİĞİN KORUNMASI DAVALARI İLE BİRLİKTE
YAPILABİLECEK İSTEKLER 304
A- Önleme Davası 305
B- Durdurma Davası 305
C- Tespit Davası 305
III. KİŞİLİĞE SALDIRI NEDENİYLE TAZMİNAT DAVALARI 306
A- Maddi Tazminat Davası 306
1- Hukuka Aykırı Saldırı 306
2- Maddi Zarar 306
3- Saldırı İle Maddi Zarar Arasında Nedensellik Bağı 306
4- Zarar Verenin Kusuru Ya Da Hakkaniyet Sorumluluğu veya Objektif Sorumluluk Durumu 307
B- Manevi Tazminat Davası 307
1- Manevi Tazminat Koşulları 307
a. Hukuka Aykırı Saldırı 307
b. Manevi Zarar 308
c. Saldırı İle Zarar Arasında Nedensellik Bağı 309
d. Kişilik Hakkının Zedelenmesi 309
2- Manevi Tazminatın Devri 311
3- Manevi Tazminatın Mirasçılara Geçmesi 311
C- Saldırı Dolayısıyla Elde Edilmiş Olan Kazancın
Geri Verilmesi Davası 311
IV. KİŞİLİK HAKLARININ KORUNMASINDA YETKİLİ MAHKEME 312
V. KİŞİLİK HAKLARININ KORUNMASINDA GÖREVLİ MAHKEME 312
& 8. KADININ BARINMAYA İLİŞKİN KORUNMASI 313
I. KADININ AİLE KONUTUNA İLİŞKİN KORUNMASI 313
A- Kadının Açık Rıza Konusu İşlemler 314
1- Kira Sözleşmesinin Feshedilmesi 314
2- Aile Konutunun Devredilmesi 314
3- Aile Konutu Üzerindeki Hakların Sınırlanması 315
4- Davanın İncelenmesi 316
5- Açık Rıza Alınmadan Yapılan İşlemin Hükmü 317
B- Kadının Açık Rıza Konusunda Hâkiminin Müdahalesi 317
C- Aile Konutu Şerhinin Konulması 318
1- Mahkeme Aracılığı İle Şerh Konulması 318
a. Eşlerden Birinin Mülkiyetinde Olan Bir Konut Bulunmalıdır 318
b. Konutun Aile Konutu Olması ve Bu Özelliğini Sürdürüyor Olması Gerekir 318
c. Tapu Müdürlüğünce Talep Kabul Edilmemiş Olmalıdır 319
d. Eşlerden Biri İstemde Bulunmalıdır 319
e. Evlilik Birliği Sonlanmamış Olmalıdır 319
f. Dava Usulüne Uygun Şekilde İncelenmelidir 320
2- İdare Aracılığı İle Şerh Konulması 320
3- Şerhin Etkisi 321
D- Aile Konutu Şerhinin Terkini 321
E- Aile Konutu Niteliğinin Tespiti 322
F- Kadının Kira Sözleşmenin Tarafı Olmayan Eşin Sözleşmenin Tarafı Hâline Gelmesi 322
II. KADININ ORTAK KONUTA İLİŞKİN KORUNMASI 322
A- Ortak Konut Kavramı 323
1- Her Zaman Aile Konutu Değildir 324
2- Birden Fazla Olabilir 326
3- Geçici Olabilir 326
4- Mülkiyetin Önemi Yoktur 326
5- Barınma Amacı Bulunmalıdır 327
6- Yerleşim Yerinden Farklı Yerde Olabilir 327
B- Ortak Konutun Seçimi 327
1- Ortak Konutun Seçim Şekli 328
a. Seçimin Yapılmasında 328
b. Seçimin Değiştirilmesinde 328
2- Ortak Konutun Seçim Ölçütü 328
a. Ekonomik Durumları 328
b. Sosyal Durumları 328
c. Sağlık Durumları 329
d. Meslek Durumları 329
e. Yaş Durumları 329
f. Eğitim Durumları 329
3- Ortak Konutun Seçiminin Yapılamaması 329
a. Uyarma 330
b. Uzlaştırmaya Çalışma 331
c. Uzman Yardımı İsteme 331
d. Kanunda Öngörülen Önlemleri Alma 331
& 9. KADININ BİRLİKTE YAŞAMAYA ARA VERİLMESİNDE KORUNMASI 333
I. GENEL OLARAK 333
II. BİRLİKTE YAŞAMAYA ARA VERİLMESİ 334
A- Ortak Kararla Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi 334
B- Ortak Olmayan Kararla Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi 335
1- Kişiliğin Ciddi Biçimde Tehlikeye Düşmesi (TMK m. 197 f. I) 336
a. Cinsel Sadakate Aykırı Davranışla Tehlikeye Düşme 336
b. Fiziksel Sadakate Aykırı Davranışla Tehlikeye Düşme 337
c. Görsel Sadakate Aykırı Davranışla Tehlikeye Düşme 337
d. Sosyal Sadakate Aykırı Davranışla Tehlikeye Düşme 338
2- Ekonomik Güvenliğin Ciddi Biçimde Tehlikeye Düşmesi
(TMK m. 197 f. I) 339
3- Ailenin Huzurunun Ciddi Biçimde Tehlikeye Düşmesi
(TMK m. 197 f. I) 340
C- Haksız Olarak Birlikte Yaşamaktan Kaçınma (TMK m. 197 f. III) 341
D- Ortak Hayatın Başka Sebeple Olanaksız Hale Gelmesi
(TMK m. 197 f. III) 341
E- Alınacak Önlemler 341
1- Parasal Katkı İstemi (TMK m. 197 f. II) 342
2- Konut ve Ev Eşyasından Yararlanma İstemi (TMK m. 197 f. II) 342
3- Malların Yönetimine İlişkin Önlem İstemi (TMK m. 197 f. II) 342
4- Ergin Olmayan Çocuğa İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. IV) 343
III. PARASAL KATKI İSTEMİ (TMK m. 197 f. II) 343
A- Hem Eş Hem de Çocuk İçin İstenebilir 344
1- Eş İçin İstenebilir 344
2- Çocuk İçin İstenebilir 345
B- Nafaka Yükümlülüğü Asıldır 345
C- Tereke Alacağına Dahildir 346
D- Eşitlik İlkesi Geçerlidir 346
1- Tedbir Nafakası Verilemeyecek Durumlar 346
a. Düzenli ve Yeterli Geliri Olan Eşe Tedbir Nafakası
Verilemez 346
b. İsteyerek Çalışmayana Tedbir Nafakası Verilemez 347
2- Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Bulunmayan Durumlar 347
a. Çalışmayan, Malvarlığı ve Geliri Olmayan Eşin Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Yoktur 347
b. Askerde Olan Erkek Eşin Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Yoktur 347
E- Kusur Kural Olarak Dikkate Alınamaz 347
F- Evlilik Dışı Birliktelik Varsa Alınamaz 347
1- Başkası İle Yaşanıyor Olmalıdır 348
2- Ekonomik Destek Bulunmalıdır 348
3- Gereksinim Destekle Sonlanmalıdır 348
4- Ekonomik Birlik Oluşmalıdır 348
G- Ayrı Yaşamada Haklılık Önlem İsteyen Eş Tarafından İspatlanmalıdır 348
1- Ayrı Yaşamada Haklılık İspatlanırsa 349
a. Davacının Davet Edilmemesi 349
b. Davalının Çaba Göstermemesi 349
c. Davacının Şiddete Uğraması 349
d. Davalın Sebepsiz Yere Konuttan Ayrılması 349
e. Davacının Konuttan Kovulması 349
f. Diğer Haklı Sebeplerin Bulunması 349
2- Ayrı Yaşamada Haklılık İspatlanamazsa 349
3- Deliller Toplanmalıdır 350
a. Tanıklar Dinlenilmelidir 350
b. Dosyalar İncelenilmelidir 350
4- Çocuklar İçin Ayrı Yaşamada Haklılık Aranmaz 350
H- Ölçülü Olarak Parasal Katkı Belirlenmelidir 350
1- Alışılan Hayat Seviyeleri Korunmalıdır 350
2- Ekonomik Güçleriyle Orantılı Belirlenmelidir 350
I- Çocuğun Gelirleri Dikkate Alınır 350
İ- Davacının Gelirinin Bulunması Nafaka Takdirini Engellemez 350
J- Davalının Gelirinin Az Bulunması Nafaka Takdirini Engellemez 351
K- Parasal Katkı İsteminin Özellikleri 351
1- İstek Bağımsız Dava İle Yapılır 351
2- İstek Aşılamaz 351
3- İstek Belirsiz İse 351
4- İsteğe Rağmen Karar Verilmedi İse 351
5- İstek yoksa Verilemez 352
6- İstenmedi Sonra İstendi İse 352
7- İstenmediği Açıklanmışsa 352
8- İsteğe Boşanma Davası Engel Olamaz 352
9- İstek Dışı Karar Verilemez 352
10- İstek Her Zaman Yapılabilir 352
L- Parasal Katkı İsteminde Yargılama Usulü 352
1- Parasal Katkı İsteminde Görevli Mahkeme 353
2- Parasal Katkı İsteminde Yetkili Mahkeme 353
3- Parasal Katkı İsteminde Taraflar 354
a. Davacı 354
b. Davalı 354
4- Parasal Katkı İsteminde Harç 354
a. Değer Ölçüsüne Göre Nisbi Harca Tabidir 354
b. Katkının Bir Yıllık Tutarı Üzerinden Alınır 354
c. Bağımsız Diğer İstekler İçin Ayrıca Harç Yatırılmalıdır 354
d. Bir Ay Sonra Yenilemede Harç Alınır 355
5- Parasal Katkı İstemi Davası Adli Tatilde Görülebilir 355
6- Parasal Katkı İsteminde Feragat 355
a. Karardan Önce Feragat 355
b. Karardan Sonra Feragat 355
7- Parasal Katkı İsteminde Zamanaşımı 355
8- Parasal Katkı İsteminde Kesin Hüküm 356
9- Parasal Katkı İsteminde Islah 356
10- Parasal Katkı İsteminde İade 356
11- Parasal Katkı İsteminde İcrası Geri Bırakılamaz 356
12- Parasal Katkı İsteminde Yargılama Gideri 356
a. Kural Olarak 357
b. Kısmen Haklı Çıkılırsa 357
13- Parasal Katkı İsteminde Vekalet Ücreti 357
a. Kabulü Halinde Verilir 357
Hükmolunan Nafaka Üzerinden Verilir 357
Bir Yıllık Tutar Üzerinden Hesaplama Yapılır 358
Davanın Görüldüğü Mahkemeye Göre Belirlenmiş
Bulunan Ücretten Az Olamaz 358
Ücret, Tarifede Yazılı Miktardan Az ve Üç Katından
Çok Olamaz 358
Kısmen Kabulde Davacı Yararına Verilir 358
b. Reddedilen Kısım İçin Verilmez 358
c. Tümden Reddi Halinde Verilir 358
d. Her Dava İçin Ayrı Verilir 359
Karşı Davada 359
Başka Davayla Birleştirilmede 359
Davaların Ayrılmasında 359
e. Özel Durumlarda Farklı Verilir 359
Davanın Konusuz Kalması 359
Feragat 360
Kabul 360
Sulh 360
Herhangi Bir Nedenle Anlaşmazlığın Giderilmesi 360
Görevsizlik 361
Yetkisizlik 361
Davanın Nakli 361
ıı. Davanın Açılmamış Sayılması 362
Dava Ön Şartlarının Yokluğu 362
Husumet Nedeniyle Davanın Reddi 362
f. Gönderme Kararlarında Verilmez 362
Kanunlar Gereği Gönderme 363
Yeni Mahkemeler Kurulması Nedeniyle Gönderme 363
İş Bölümü İtirazı Nedeniyle Gönderme 363
14- Parasal Katkı İsteminde İnfaz 363
a. İnfazı Olanaklı İse 363
b. İnfazı Olanaksız İse 363
15- Parasal Katkı İsteminde Hüküm Fıkrası 364
a. Kime Verildiği Belli Olmalıdır 364
b. Niteliği Belli Olmalıdır 364
c. Başlangıcı ve Sonu Belli Olmalıdır 364
d. Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır 364
e. Kısa Karada Verildi Gerekçeli kararda Yazılmadı İse 364
f. Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır 364
g. Gerekçe İle Hüküm Arasında Çelişki Olmamalıdır 365
h. Kısa Kararda Birleşen Davalar Hakkında Ayrı Hüküm Kurulmalıdır 365
ı. Gelecek Yıllardaki Artış Miktarı Karara Bağlanamaz 365
16- Parasal Katkı İsteminde Tavzih 365
17- Parasal Katkı İsteminde Kanun Yolu 366
a. Olağan Kanun Yolları 366
İstinaf 366
Temyiz 367
b. Olağanüstü Kanun Yolları 367
Yargılamanın İadesi 368
Kanun Yararına Temyiz 368
18- Parasal Katkı İsteminde Yabancılık Unsuru 368
19- Parasal Katkı İsteminde Tanıma Tenfiz 368
20- Parasal Katkı İsteminde Basit Yargılama Usulü Uygulanır
(HMK m. 316 f. I/ç) 369
21- Parasal Katkı İsteminde Nitelendirme (HMK m.33) 369
22- Parasal Katkı İsteminde Adli Yardım (HMK m. 334-340) 369
23- Parasal Katkı İsteminde Gerekçe 370
24- Parasal Katkı İsteminde Usuli Kazanılmış Hak 370
IV. KONUT VE EV EŞYASINDAN YARARLANMA İSTEMİ 370
A- İstem Bulunmalıdır 370
1- Konuttan Yararlanma İstemi 370
2- Ev Eşyasından Yararlanma İstemi 373
B- Taraf Teşkili Yapılmalıdır 373
V. MALLARIN YÖNETİMİNE İLİŞKİN ÖNLEM İSTEMİ
(TMK m. 197 f. II) 373
VI. ERGİN OLMAYAN ÇOCUĞA İLİŞKİN ÖNLEMLER
(TMK m. 197 f. IV) 374
A- Ergin Olmayan Çocuğa Tedbir Nafakası Verilmesi 374
B- Ergin Olmayan Çocuğun Eşlerden Birine Bırakılması 374
C- Ergin Olmayan Çocukla Kişisel İlişki Kurulması 374
VII. KURAL OLARAK BİRLİĞİN KORUNMASINDA YETKİLİ
MAHKEME (TMK m. 201) 375
VIII. EŞLERİN YERLEŞİM YERLERİ FARKLI VE HER İKİSİ DE ÖNLEM
ALINMASI İSTEMİNDE BULUNMUŞ İSE YETKİLİ MAHKEME 375
IX. ÖNLEMLERİN DEĞİŞTİRİLMESİ, TAMAMLANMASI VEYA
KALDIRILMASI KONUSUNDA YETKİLİ MAHKEME 375
A- Kural Olarak Yetkili Mahkeme 375
B- Her İki Eşin de Yerleşim Yeri Değişmişse Yetkili Mahkeme 375
& 10. KADININ BOŞANMA DAVASINDA KORUNMASI 376
I. GEÇİCİ ÖNLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI 376
A- Eşlerin Barınmasına İlişkin Geçici Önlemler 376
B- Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Geçici Önlemler 376
C- Eşlerin Geçimine İlişkin Geçici Önlemler 377
D- Eşlere İlişkin Diğer Geçici Önlemler 377
II. ÖNLEMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 377
A- Her Zaman Önlem İstenebilir 378
B- Kendiliğinden Önlem Alınır 378
C- Uyuşmazlık Konusu Hakkında Önlem Alınabilir 378
D- Tek Başına Önlem Kararı İçin Kanun Yoluna Başvuru Mümkün Değildir 378
1- Tek Başına Önlem Kararının İstinafı Mümkün Değildir 378
2- Tek Başına Önlem Kararının Temyizi Mümkün Değildir 378
E- Kararın Kesinleşmesiyle Önlem Kendiliğinden Ortadan Kalkar 379
F- Kusurlu Olmak Önleme Engel Değildir 379
G- Evlilik Dışı Birliktelik Varsa Önlem Uygulanmaz 379
1- Başkası İle Yaşanıyor Olmalıdır 380
2- Ekonomik Destek Bulunmalıdır 380
3- Gereksinim Destekle Sonlanmalıdır 380
4- Ekonomik Birlik Oluşmalıdır 380
H- Gerekliliği Ortadan Kalkarsa Önlemin Kaldırılmasına
Karar Verilebilir 380
III. KADIN EŞİN BARINMASI İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM 380
IV. KADIN EŞ İÇİN ALINACAK BARINMA ÖNLEMİNİN
ÖZELLİKLERİ 380
A- Önlem Boşanma Davası İle Sınırlı Alınabilir 381
B- Önlem Kararında Değişiklik Yapılabilir 381
C- Önlem Konusunda Araştırma Yapılmalıdır 381
1- Eş ve Çocukların Oturduğu Yer Araştırılmalıdır 381
2- Mülkiyetin Kime Ait Olduğu Araştırılmalıdır 382
D- Önlem Ev Eşyasına İlişkin Alınabilir 382
E- Önlem Şerhe İlişkin Alınabilir 383
V. KADIN EŞİN MALLARININ YÖNETİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM 383
VI. MAL REJİMLERİNE GÖRE KADIN EŞİN MALLARININ
YÖNETİMİNE İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER 384
A- Kural Mal Rejimine Göre Önlem 386
B- Mal Ayrılığı Rejimine Göre Önlem 386
C- Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimine Göre Önlem 387
D- Mal Ortaklığı Rejimine Göre Önlem 387
VII. KADIN EŞE İLİŞKİN DİĞER GEÇİCİ ÖNLEMLER 388
VIII. YABANCI UNSURLU BOŞANMA DAVALARINDA KADIN EŞE
YÖNELİK GEÇİCİ ÖNLEMLER 388
& 11. KADININ KAÇIRILAN ÇOCUĞUNUN 5717 SAYILI KANUNA
GÖRE KORUNMASI 391
I. GENEL OLARAK 391
II. KANUNUN KAPSAMI 392
A- Amaç 392
B- Konusu ve Şahsî Uygulama Alanı 392
C- Tedbir Niteliği 393
Ç- Uygulama Alanında Yer Alan Kavramlar 393
1- Merkezî Makam 393
2- Başvuru sahibi 393
3- Çocuk 393
4- Velâyet hakkı 394
5- Şahsî ilişki kurma hakkı 394
6- Sözleşme 394
7- Genel Müdürlük 394
8- Uzmanlar 394
9- Mahkeme 394
III. MERKEZÎ MAKAMIN ALACAĞI TEDBİRLER 395
A- Mahallî Cumhuriyet Başsavcılıklarının Aracılığı 395
B- Merkezî Makamın Görevleri 395
1- Çocuğun Bulunduğu Yeri Tespit Etmek 395
2- Yeni Tehlikeleri veya Zararları Önlemek 395
3- Rıza İle İade veya Sulh Yoluyla Bir Çözümü Araştırmak 396
4- Çözüm Sağlanamamışsa Dava Açmak 396
5- Uygulamada Kolaylık Sağlamak 396
IV. USÛL HÜKÜMLERİ 396
A- Görevli Mahkeme 396
B- Yetkili Mahkeme 397
1- Çocuğun Halen Oturduğu Yer Mahkemesi 397
2- Koruma Altına Alındığı Yer Mahkemesi 397
C- Başvuru Usûlü 397
Ç- Dava Açma Usûlü 397
D- Davalı 398
E- Sulh Yoluyla Çözüm 398
F- Yargılama Usûlü 399
1- Davaname Taraflara Tebliğ Olunur 399
2- Dava Mahalli Cumhuriyet Başsavcılığı Huzuru İle Görülür 400
3- Basit Yargılama Usulü Uygulanır 400
4- Adlî Tatilde Görülür 400
5- Diğer Davalar Ayrılmalıdır 401
6- Velayet Davası Bekletilir 401
7- Geçici Koruma Tedbirleri Alınır 402
8- Davadan Feragat Edilebilir 403
9- Gerekirse Uzman Raporu Alınır 403
G- Kanun Yolu 403
V. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN OLUŞMASI 404
A- Taraf Devletler Arasında Uygulanır 404
B- Yürürlük Sonrası Olaylarda Uygulanır 406
C- Mutat Meskeni Taraf Devletlerden Birinde Bulunan Çocuklara Uygulanır 406
Ç- İade Yükümlülüğü Çocuk 16 Yaşına Geldiğinde Sona Erer 406
D- İade Davası Bir Yıl İçinde Açılmalıdır 406
E- Velâyet Hakkı İhlâl Edilmiş Olmalıdır 407
1- Velâyet Hakkı Bulunmayan Taraf İstekte Bulunamaz 407
2- Alıkoyma Kanuna Aykırı Olmalıdır 407
3- Mutad Meskeninin Bulunduğu Ülkeden Alınmış Velayet veya Kişisel İlişki Kurma Kararı Gerekmez 407
4- Ceza Hükümleri Saklıdır 407
VI. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SONLANMASI 407
A- Çocuğun Yeni Çevresine Uyum Sağlaması 408
B- Velayet Hakkının Fiilen Kullanılmaması 408
C- Velayet Hakkı Sahibinin İzni 409
Ç- Velayet Hakkı Sahibinin Sonradan Kabul Etmesi 409
D- Çocuk İçin Ciddi Riskin Bulunması 409
1- Fiziki Risk 410
2- Psikolojik Risk 410
3- Katlanılamayacak Risk 410
a. Davacının Aile İçi Şiddeti 410
b. Davacının Cinsel İstismarı 410
c. Davacının Sakıncalı İşte Çalıştıracak Olması 411
ç. Davacının Sağlığının Bozulması 411
d. Davacının Mutat Meskenden Ayrılması 411
e. Diğer Katlanılamayacak Riskler 411
E- Çocuğun İsteği 412
F- İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklere Yönelik İlkelerimiz 412
VII. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ ENGELLEMEYEN HALLER 412
A- Çocuğun Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç Olması 413
B- Boşanma Davasının Reddedilmiş Olması 413
C- Korumaya İlişkin Karar Verilmiş Olması 413
Ç- Korumaya İlişkin Dava Açılmış Olması 414
VIII. KARARLARIN YERİNE GETİRİLMESİ 414
A- İcra Emri Tebliğ Etmeksizin Yerine Getirilir 414
B- İcra Müdürlüğünün Yetkisi 415
C- Kolluk Kuvvetlerinin Görevleri 415
Ç- Koruma Tedbirlerinin Yerine Getirilmesi 415
D- İcranın Ertelenmesi 416
E- Çocuğun Teslimi 416
F- Çocuğun Yerinin Değiştirilmemesi 416
G- Yaptırım 417
Ğ- Çocuğun Giderleri 417
H- Yargılama Masrafları 418
I- Adlî Yardım 419
ÜÇÜNCÜ KISIM
KADININ KİŞİSEL DURUMUNA İLİŞKİN STATÜSÜ
& 12. KADININ ADI 421
I. AD KAVRAMI 421
A- Taşınması Zorunlu Adlar 421
1- Özad 421
2- Soyadı 421
B- Taşınması Zorunlu Olmayan Adlar 422
1- Takma Ad 422
2- Lakap 422
II. ÖZADIN KAZANILMASI 422
A- Soybağı Kurulmamış Kişinin Özadını Kazanması 422
1- Baba İle Soybağı Kurulmamış Kişinin Özadı 422
2- Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamış Kişinin Özadı 423
3- Soybağı Reddedilen Kişinin Özadı 423
4- Bulunmuş Kişilerin Adı (NHK m. 19) 423
a. Bulunmuş Kişilerin Adı (NHK m. 19 f. I) 424
b. Bulunmuş Zihinsel Engelli Kişilerin Adı (NHK m. 19 f. I) 424
B- Soybağı Kurulmuş Kişinin Özadını Kazanması 424
1- Ana ve Baba Evli İse Kişinin Özadı (TMK m. 339 f. V) 424
a. Evlilik Devam Ederken Doğan Kişinin Özadı
(TMK m. 285 f. I) 424
b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Kişinin Özadı (TMK m. 285 f. I) 425
c. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Geçtikten Sonra Doğan Kişinin Özadı (TMK m. 285 f. II) 425
d. Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Kişinin Özadı
(TMK m. 292) 426
e. Ana ve Babadan Biri Ölen Kişinin Özadı 426
f. Ana ve Babadan Birinin Gaipliğine Karar Verilen Kişinin Özadı (TMK m. 285 f. III) 426
g. Ana ve Babasından Birinin Ayırt Etme Gücünü Yitirdiği Kişinin Özadı 427
2- Ana ve Baba Evli Değilse Kişinin Özadı 427
a. Tanınan Kişinin Özadı 427
b. Babalığa Hüküm Kararı Alınan Kişinin Özadı 427
c. Özel Kanuna Göre Kurulumda Kişinin Özadı 428
3- Evlâtlığın Özadı (TMK m. 314 f. III) 428
III. KADININ ADININ DEĞİŞTİRİLMESİ 428
A- Haklı Sebepler Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I) 428
1- Başka Adla Tanınıyor Olmak 428
2- Kötü Şöhreti Çağrıştırıyor Olmak 429
3- Küçültücü Olmak 429
4- Ekonomik Zorunluluk Olmak 430
5- Dini Değiştirmiş Olmak 430
6- Uyruğu Değiştirmiş Olmak 430
7- Diğer Sebepler 430
B- Mahkeme Kararı Bulunmalıdır (TMK m. 27 f. I) 431
C- Adın Değiştirilmesi Usulü 431
1- Görevli Mahkeme 431
a. Çocuğun Adının Değiştirilmesinde Görevli Mahkeme 431
b. Ergin Kişinin Adının Değiştirilmesinde Görevli Mahkeme 431
2- Yetkili Mahkeme 432
3- Davacı 432
a. Hak Sahibi Kişi 432
Tam Ehliyetli Olması432
Sınırlı Ehliyetli Olması432
Sınırlı Ehliyetsiz Olması433
çç. Tam Ehliyetsiz Olması 433
b. Cumhuriyet Savcısı 433
4- Davalı 433
5- Dava Süresi 433
Ç- Adın Değiştirilmesinin Sonuçları 434
1- Adın Değiştirildiği İlân Olunur (TMK m. 27 f. II) 434
2- Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur
(TMK m. 27 f. II) 434
3- Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez (TMK m. 27 f. III) 434
D- Nüfus Hizmetleri Kanuna Dayalı Sebeplerle Soyadının Değiştirilmesi (5490 s. NHK.Geçici madde 11) 434
1- Yazım Hatası 435
2- İmla Hatası 435
3- Düzeltme İşareti Kullanılmaması 435
4- Genel Ahlaka Uygun Olmayan 435
5- Toplum Tarafında Gülünç Olarak Değerlendirilen 435
IV. KADININ ADININ DEĞİŞTİRİLMESİNE İTİRAZ (TMK m. 27 f. IV) 435
A- Adın Değiştirilmesinden Zarar Görülmüş Olmalıdır 436
B- Mahkeme Kararı Bulunmalıdır 436
C- Adın Değiştirilmesine İtiraz Usulü 436
1- Görevli Mahkeme 436
2- Yetkili Mahkeme 436
3- Davacı 436
4- Davalı 436
5- Dava Süresi 437
Ç- İtirazın Kabulünün Sonuçları 437
1- Adın Değiştirildiği İlân Olunur 437
2- Adın Değiştirildiği Nüfus Siciline Kayıt Olunur 437
3- Ad Değişmekle Kişisel Durum Değişmez 437
& 13. KADININ SOYADI 438
I. GENEL OLARAK 438
A- Soyadı Kavramı 438
B- Soyadı Tanımı 438
C- Soyadının Kullanılması 438
1- Kullanma Şekli 438
2- Kullanma Zorunluluğu 439
3- Kullanılamayan Soyadları 439
D- Soyadının İlk Kez Seçimi 440
E- Soyadı Olmayanlar (Tüzük m. 1) 440
F- Soyadının Etkisi 441
II. KADININ SOYADI 441
A- Evlenen Kadının Soyadı (TMK. m. 187) 441
1- Kadın Evlenmekle Kocasının Soyadını Alır 441
2- Evli Kadın Önceki Soyadını Kocasının Soyadı ile Birlikte Kullanabilir 442
3- Evli Kadın Sadece Bekârlık Soyadını Kullanabilir 443
4- Önceki Soyadını Taşıyan Evli Kadın Daha Sonra Dilerse
"Sadece Eşinin Soyadını" Kullanabilir 444
a. Önceki Soyadını Birlikte Kullanan Kadın 444
b. Sadece Bekârlık Soyadını Kullanan Kadın 444
5- Evlenen Dul Yeni Kocasının Soyadını Alır 445
B- Boşanma Sonrası Kadının Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 445
1- Evlenmeden Önce Bekâr İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 445
2- Evlenmeden Önce Dul İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 445
a. Kural Olarak 445
b. Evlenmeden Önce Dul Olup Bekârlık Soyadını Kullanması 445
C- Boşandığı Kocasının Soyadını Kullanması 446
1- Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Verilmesi Davası
(TMK. m. 173 f. II) 446
a. Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Koşulları 446
Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 446
Kadın Eşin Menfaati Bulunmalıdır 447
Erkek Eşe Zarar Vermemelidir 448
b. Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Usulü 448
Görevli Mahkeme 448
Erkek Eşe Husumet Yöneltilmelidir 449
Erkek Eşin Kabulü 449
Zamanaşımı 449
2- Kocanın Soyadını Kullanma İznini Kaldırma Davası
(TMK. m. 173 f. III) 450
a. Görevli Mahkeme 450
b. Dava Koca Tarafından Açılabilir 450
c. Dava Kadın Tarafından Açılabilir 451
d. Nüfus Müdürlüğü Temyiz Edemez 451
e. Deliller Toplanmalıdır 452
D- Kadının Soyadının Değiştirilmesi 452
1- Kadının Soyadının Haklı Sebeple Değişmesi (TMK m. 27 f. I) 452
a. Evlilik Dışı Doğum Yapan Kadının Soyadının
Değiştirilmesi 453
b. Evlilik Dışı Doğum Yapan ve Soybağı Baba ile
Kurulduğu Halde Velayeti Kendisine Verilmiş Olan
Annenin Soyadının Değiştirilmesi 453
2- Kadının Tanık Koruma Kanununa Göre Soyadının Değiştirilmesi (5726 SK m. 5 f. I/d) 454
3- Kadının Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanuna Göre Soyadının Değiştirilmesi (6284 SK m. 4/ç) 454
E- Nüfus Hizmetleri Kanuna Dayalı Sebeplerle Soyadının Değiştirilmesi (5490 s. NHK.Geçici madde 11) 454
1- Yazım Hatası 455
2- İmla Hatası 455
3- Düzeltme İşareti Kullanılmaması 455
4- Genel Ahlaka Uygun Olmayan 455
5- Toplum Tarafında Gülünç Olarak Değerlendirilen 455
6- 2525 sayılı Soyadı Kanununun m. 3 Hükmüne Aykırı 455
III. KADININ SOYBAĞI KURULMUŞ ÇOCUĞUNUN SOYADI 456
A- Ana ve Baba Evli İse Soyadı 456
1- Kural: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşır
(TMK m. 321 c. 1) 456
a. Evlilik Devam Ederken Doğan Çocuğun Soyadı
(TMK m. 285 f. I) 457
b. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün İçinde Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. I) 458
c. Evliliğin Sona Ermesinden Başlayarak Üçyüz Gün Geçtikten Sonra Doğan Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. II) 459
d. Kocanın Gaipliğine Karar Verilmesi Hâlinde Çocuğun Soyadı (TMK m. 285 f. III) 459
e. Sonradan Evlenmeyle Soybağı Kurulan Çocuğun Soyadı (TMK m. 292) 459
2- İstisna: Ailenin (Kocanın/Babanın) Soyadını Taşıyamamak 460
a. Evlât Edinilme Sebebiyle 460
b. Babasının Soyadının Değişmesi Sebebiyle 460
Babanın Soyadının Evlât Edinilmesi Sebebiyle Değişmesi (TMK m. 314 f. III) 460
Babanın Soyadının Haklı Sebeple Değişmesi
(TMK m. 27 f. I) 460
c. Kadının Evlenmesi Sebebiyle (TMK m. 187 c. 1) 460
B- Ana ve Baba Evli Değilse Soyadı 461
1- Tanınan Çocuklar (5490 SK m. 28 f. IV) 463
a. 29.4.2006 Öncesi Tanınan Çocuklar (5490 SK m. Geçici Madde. 5) 463
b. 29.4.2006 Sonrası Tanınan Çocuklar (NHKUİY m. 109) 464
2- Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuk 464
a. 29.4.2006 Öncesi Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuklar (5490 SK m. Geçici Madde. 5) 464
b. 29.4.2006 Sonrası Babalığa Hüküm Kararı Alınan Çocuklar (NHKUİY m. 103) 468
C- Ana ve Baba Boşanmış İse 468
1- Kural Olarak 468
2- Çocuğun Anne Soyadını Kullanabilmesi 469
D- Evlâtlığın Soyadı 469
1- Evlâtlık Küçük İse (TMK m. 314 f. III) 469
a. Tek Başına Evlât Edinilmişse 470
Evli Olmayan Tek Başına Evlât Edinmişse 470
Evli Olan Tek Başına Evlât Edinmişse 471
b. Birlikte Evlât Edinilmişse 471
2- Evlâtlık Ergin İse (TMK m. 314 f. III) 472
3- Evlât Edinenin Statüsündeki Değişikliğin Soyadına Etkisi 472
a. Evlât Edinenin Ölümü 472
b. Evlât Edinenin Sonradan Evlenmesi 473
c. Evlât Edinenin Sonradan Boşanması 473
d. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılması 473
IV. KADININ SOYBAĞI KURULMAMIŞ ÇOCUĞUNUN SOYADI 473
A- Baba İle Soybağı Kurulmamışsa 473
B- Hem Baba Hem Ana İle Soybağı Kurulmamışsa
(5490 SK m. 19 f. III) 474
C- Soybağı Reddedilen Çocuk 474
D- Bulunmuş Kişilerin Soyadı (NHK m. 19) 474
1- Bulunmuş Çocukların Soyadı (NHK m. 19 f. I) 474
2- Bulunmuş Zihinsel Engelli Kişilerin Soyadı (NHK m. 19 f. I) 475
V. KADININ ÇOCUĞUNUN SOYADININ DEĞİŞTİRİLMESİ 475
A- Haklı Sebeplerle Soyadını Değiştirmesi 475
B- Boşanma Sebebiyle Velayet Hakkının Anneye Verilen Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi 475
1- Genel Olarak 475
2- Koşulları 476
3- Usulü 480
C- Çocuğun, Babanın Tanımasıyla Kazandığı Soyadının Anne Soyadı İle Değiştirilmesi 480
D- Çocuğun, Babalık Hükmü Sebebiyle Kazandığı Soyadının
Anne Soyadı İle Değiştirilmesi 481
E- Nüfus Hizmetleri Kanuna Dayalı Sebeplerle Soyadının Değiştirilmesi
(5490 s. NHK.Geçici madde 11) 481
1- Yazım Hatası 482
2- İmla Hatası 482
3- Düzeltme İşareti Kullanılmaması 482
4- Genel Ahlaka Uygun Olmayan 482
5- Toplum Tarafında Gülünç Olarak Değerlendirilen 482
6- 2525 sayılı Soyadı Kanununun m. 3 Hükmüne Aykırı 483
F- Tanık Koruma Kanununa Göre Soyadının Değiştirilmesi
(5726 SK m. 5 f. I/d) 483
G- Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair
Kanun (6284 SK m. 4/ç) 483
& 14. KADININ CİNSİYETİ 484
I. CİNSEL KİMLİK KAVRAMI 484
A- Genel Olarak 484
B- Cinsel Kimlikler 484
1- Heteroseksüel Cinsel Kimlik 484
2- Heteroseksüel Olmayan Cinsel Kimlik 485
a. Eş Cinsel/Homoseksüel Cinsel Kimlik 485
Gey Cinsel Kimlik 485
Lezbiyen Cinsel Kimlik 485
Biseksüel Cinsel Kimlik 485
b. Transgender Cinsel Kimlik 485
Transseksüel Cinsel Kimlik 486
Travesti Cinsel Kimlik 486
3- İnterseksüel/Hermafrodit Cinsel Kimlik 486
II. KADININ CİNSİYET DEĞİŞTİRMESİ 486
III. KADININ CİNSİYET DEĞİŞTİRMESİNDE AÇILACAK DAVALAR 488
A- Cinsiyet Değişikliğine İzin Verilmesi Davası 488
1- İstem Bulunmalıdır 488
2- İstem Sahibi Onsekiz Yaşını Doldurmuş Bulunmalıdır 489
3- İstem Sahibi Evli Olmamalıdır 489
4- İstem Sahibi Transseksüel Yapıda Olmalıdır 490
5- İstem Sahibi Cinsiyet Değişikliği Ruh Sağlığı Açısından Zorunlu Olmalıdır. 490
6- İstem Sahibi Hakkında Resmî Sağlık Kurulu Raporu
Bulunmalıdır 490
a. Cinsiyet Değişikliği Zorunluluğu Belgelenmelidir 491
b. Üreme Yeteneğinden Sürekli Yoksunluk Belgelenmeli İdi 491
B- Nüfus Kütüğünde Düzeltme Davası 491
IV. KADININ CİNSİYET DEĞİŞTİRME DAVALARINDA
YARGILAMA USULÜ 491
A- Görevli Mahkeme 491
B- Yetkili Mahkeme 492
C- Davanın Tarafları 492
Ç- Yabancı Mahkeme Kararının Koşulları Varsa Tanınması 492
& 15. KADININ VATANDAŞLIĞI 494
I. GENEL OLARAK 494
II. VATANDAŞLIĞIN KAZANILMASI 494
A- Kazanma Yolları 494
1- Doğumla Kazanılması (TVK m. 7) 494
a. Soybağı Esasına Göre Kazanılması 495
b. Doğum Yeri Esasına Göre Kazanılması (TVK m. 8) 495
2- Evlat Edinilme Yoluyla Kazanılması (TVK m. 17) 495
a. Ergin Olmayan Evlâtlık 495
Engel Durumu Bulunmama 496
Komisyonun Belirlemesi 496
İçişleri Bakanlığının Uygun Görmesi 496
Türk Vatandaşlığının Kazanılmasının Geçerliliği ve Sonuçları 496
b. Ergin Evlâtlık 496
3- K.K.T.C. Vatandaşlarınca Kazanılması (TVK m. 42) 497
4- Seçme Hakkı İle Kazanılması (TVK m. 21) 497
B- Başvuru Usulü 498
III. VATANDAŞLIĞIN KAYBEDİLMESİ 498
DÖRDÜNCÜ KISIM
KADININ NİŞANLILIĞA İLİŞKİN STATÜSÜ
& 16. KADININ NİŞANLANMASI 499
I. KAVRAM 499
A- Nişanlanma Kavramı 499
B- Nişanlılık Kavramı 500
C- Nişanlı Kavramı 500
D- Nişan Kavramı 500
II. TANIMI 500
III. KADININ NİŞANLANMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 501
A- Ön Sözleşme Görüşü 501
B- Sözleşme Görüşü 502
1- Borçlar Hukuku Sözleşmesi 502
2- Aile Hukuku Sözleşmesi 502
C- Karar Görüşü 502
D- Güven İlişkisi Görüşü 503
IV. KADININ NİŞANLANMASININ İŞLEVİ 503
A- Tanıma İşlevi 503
1- Birbirini Tanıma 503
2- Aileleri Tanıma 503
B- Öğrenme İşlevi 504
1- Gelenek ve Görenekleri Öğrenme 504
2- Evlenme Engelini Öğrenme 504
C- Hazırlık İşlevi 504
1- Evliliğe Manevi Hazırlık 504
2- Evliliğe Maddi Hazırlık 504
V. KADININ NİŞANLANLILIĞININ İSPATI 505
A- İspat Yükü 505
B- İspat Araçları 505
1- Tanık Anlatımı 505
a. İfade Usulü 505
Yer ve Zaman Göstermelidir 505
Bilginin Kaynağını Açıklamalıdır 505
İfade Hüküm Kurmaya Elverişli Olmalıdır 506
b. Dinlenme Usulü 506
Tanık Sayısı Sınırlandırılmamalıdır 506
Kesin Süre Uygun Olmalıdır 506
c. Değerlendirme Usulü 506
Üstün Tutma Sebebi Açıklanmalıdır 506
Görgüye Dayanmayan Anlatım Dikkate Alınmamalıdır 507
Taraflardan Aktarılan Anlatım Dikkate Alınmamalıdır 507
Akraba Olma Geçerliliği Etkilemez 507
Delil Listesinde Bulunmayana İtibar Edilemez 507
2- Diğer Dava Dosyaları 507
3- Teknik Kayıtlar 507
a. Video Kayıtları 507
b. VCD, DVD Kayıtları 507
c. Fotoğraf 508
d. Bilgisayar Kayıtları 508
4- Diğer Hukuka Uygun Deliller 508
VI. KADININ NİŞANLANLILIĞININ OLUŞUMU 508
VII. KADININ NİŞANLANLANMA EHLİYETİ 508
A- Tam Ehliyetliler 509
B- Sınırlı Ehliyetliler 509
C- Sınırlı Ehliyetsizler 509
1- Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçük 509
a. Yasal Temsilcinin Rızasının Alınması 510
Nişanlanmaya İzin 511
Nişanlanmaya onam 511
Hâkime Başvuru 512
b. Yasal Temsilcilerin Rızasının Yokluğunun Sonuçları 512
Ayırt Etme Gücü Olan Küçük Açısından 512
Diğer Taraf Açısından 513
2- Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlı 513
a. Yasal Temsilcinin Rızasının Alınması 513
Nişanlanmaya İzin 514
Nişanlanmaya onam 514
Hâkime Başvuru 514
b. Yasal Temsilcilerin Rızasının Yokluğunun Sonuçları 515
Ayırt Etme Gücü Olan Kısıtlı Açısından 515
Diğer Taraf Açısından 515
D- Tam Ehliyetsizler 515
VIII. KADININ NİŞANLANMADA İRADE AÇIKLAMASI 516
A- Şekle Bağlı Değildir. 516
1- Açık Olarak Yapılabilir 517
a. Sözle Yapılabilir 517
b. Yazıyla Yapılabilir 517
c. İşaretle Yapılabilir 517
2- Örtülü Olarak Yapılabilir 517
a. Nişanlı Olarak Tanıtmak 518
b. Hediye Vermek 518
c. Ev Hazırlamak 518
d. Gebe Kalmak 518
e. Diğerleri 518
3- Gizli Tutulabilir 518
4- Süreye Bağlı Değildir 518
5- Törene Bağlı Değildir 519
B- Nişanlanacaklar Tarafından Yapılmalıdır 519
1- Bizzat Yapılması 519
2- Aracı/Haberci İle Yapılması 519
C- Gerçek İrade Açıklanmalıdır 520
1- Gizli İrade Bulunmamalıdır 520
2- Ciddi Olmalıdır 520
D- Karşılıklı Olmalıdır 521
IX. KADININ NİŞANLANMADA ENGELİNİN BULUNMAMASI 521
A- Evlenme Engelinin Bulunmaması 521
1- Kesin Evlenme Engelinin Bulunması 521
a. Mevcut Evlilik 521
b. Sürekli Ayırt Etme Gücünden Yoksunluk 522
c. Akıl Hastalığı 522
d. Yakın Hısımlık 522
2- Kesin Olmayan Evlenme Engelinin Bulunması 522
B- Birden Çok Nişanlanmanın Olmaması 523
1- İlk Nişanlılık Sürdürülüyorsa 523
2- İlk Nişanlılık Sürdürülmüyorsa 523
C- Süre veya Koşul Engelinin Bulunmaması 523
1- Süreye Bağlama 523
a. Süresiz Nişanlılık Kabul Edilemez 523
b. Süreli Nişanlılık Kabul Edilemez 524
Bir Süre Sonra Sona Erecek Nişanlılık 524
Bir Süre Sonra Başlayacak Nişanlılık 524
2- Koşula Bağlama 524
a. Koşulun Geçerliliği 525
b. Koşul Türü 526
Geciktirici Koşula Bağlanma 526
Bozucu Koşula Bağlanma 526
& 17. KADIN NİŞANLININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 527
I. GENEL OLARAK 527
II. KAPSAMI 527
A- Evlenme Yükümlülüğü 527
1- Süreyi Belirleme 528
2- Süreye Uymama 528
a. Haklı Sebeple Uymama 528
b. Haklı Sebep Olmadan Uymama 528
B- Sadakat Yükümlülüğü 528
1- Cinsel Sadakat Yükümlülüğü 529
2- Duygusal Sadakat Yükümlülüğü 529
3- Ekonomik Sadakat Yükümlülüğü 529
4- Fiziksel Sadakat Yükümlülüğü 530
5- Görsel Sadakat Yükümlülüğü 530
6- Sosyal Sadakat Yükümlülüğü 530
C- Yardımlaşma Yükümlülüğü 530
D- Dayanışma Yükümlülüğü 531
& 18. KADIN NİŞANLININ HAKLARI 532
I. NİŞANLANMANIN KADINA SAĞLADIĞI HAKLAR 532
A- Kaçınma Hakkı 532
1- Tanıklıktan Kaçınma 532
a. Hukuk Davalarında 532
b. Ceza Davalarında 532
2- Hâkimlikten Kaçınma 533
3- Hakemlikten Kaçınma 533
4- Evlenmekten Kaçınma 533
B- Tazminat Hakkı 533
1- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı 533
2- Ölüme Sebep Olandan Manevi Tazminat İsteme 533
C- Mal Rejimi Sözleşmesi Yapma Hakkı 533
II. NİŞANLANMANIN KADINA SAĞLAMADIĞI HAKLAR 534
A- Evlenmeye Zorlama Dava Edilemez (TMK m. 119 f. I) 534
B- Cayma Tazminatı Dava Edilemez (TMK m. 119 f. II) 534
C- Ceza Şartı Dava Edilemez (TMK m. 119 f. II) 535
D- Ödeme Yapılmışsa Geri İstenemez (TMK m. 119 f. II) 535
& 19. KADININ NİŞANLANMASININ HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 536
I. KADININ NİŞANLANMASININ YOKLUĞU 536
II. KADININ NİŞANLANMASININ BUTLANI 536
A- Ehliyetsizlik 536
B- Emredici Kurallara Aykırılık 537
C- İmkansızlık 537
D- Ahlak ve Adaba Aykırılık 537
E- Muvazaa 537
III. KADININ NİŞANLANMASINDA İRADE SAKATLIĞI 538
& 20. KADININ NİŞANLILIĞININ SONA ERMESİ 539
I. İRADİ SEBEPLE SONA ERME 539
A- Evlenme 539
1- Birbiriyle Evlenme 539
2- Başkasıyla Evlenme 539
B- Cinsiyet Değiştirme 540
C- Anlaşma 540
D- Nişanı Bozma 541
1- Bozma Usulü 541
a. Tek Taraflı İrade Açıklaması Yeterlidir 541
Açık İrade Açıklaması 541
Örtülü İrade Açıklaması 541
b. Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haktır 542
c. Önceden Vazgeçilemez 542
d. Bozmadan Dönülemez 542
e. Haklı Sebep Koşul Değildir 542
2- Bozma Şekli 543
a. Haklı Olarak Bozma 543
Haklı Bozma Sebepleri 543
Hâkimin Takdir Hakkı 543
b. Haksız Olarak Bozma 544
3- Bozma Sonucu 544
a. Nişanlı Statüsünden Çıkma 544
b. Yeniden Nişanlanma Hakkı 544
c. Ölüme Bağlı Tasarruflara Etkisi 544
E- Çifte Nişanlanma 545
II. İRADİ OLMAYAN SEBEPLE SONA ERME 545
A- Ölüm 545
B- Ölüm Karinesi 545
C- Gaiplik 546
D- Evlenme Ehliyetini Yitirme 546
E- Evlenme Engelinin Oluşması 546
F- Bozucu Koşulun Gerçekleşmesi 547
& 21. KADININ NİŞANININ BOZULMASI SEBEBİYLE MADDİ TAZMİNAT İSTEMİ 548
I. KOŞULLARI 548
A- Geçerli Nişanlılık Bulunmalıdır 548
1- Evlenme Vaadi Olmadan Birlikte Yaşayan İsteyemez 548
2- Flört Eden İsteyemez 548
3- Sevgili Gibi Davranan İsteyemez 549
4- Aynı Evi Paylaşan İsteyemez 549
5- Hayat Ortaklığı Sürdüren İsteyemez 549
6- Serbest Yaşayan İsteyemez 549
B- Nişan Bozulmuş Olmalıdır 549
1- Haklı Bir Sebep Olmaksızın Bozulma 550
2- Nişan Taraflardan Birine Yükletilebilen Bir Sebeple Bozulma 550
C- Zarar Bulunmalıdır 550
1- Katlandığı Maddî Fedakârlık Olmalıdır 550
2- Evlenme Amacıyla Yapılan Harcama Olmalıdır 550
3- Nişan Giderleri Bulunmalıdır 552
4- Dürüstlük Kuralına Uygun Davranılmış Olmalıdır 552
D- Uygun Tazminat Verilmelidir 552
II. USUL HÜKÜMLERİ 553
A- Görevli Mahkeme 553
B- Yetkili Mahkeme 554
C- Davacı 554
1- Nişanlılardan Birisi 554
2- Nişanlılardan Birinin Ana ve Babası 555
3- Ana ve Babası Gibi Davrananlar 555
D- Davalı 555
E- Feragat 556
F- Hakkın Devri 556
G- Zamanaşımı (TMK m. 123) 556
H- İstek 556
1- İstek Belirli Olmalıdır 556
2- İstek Dışı Karar Verilmemelidir 557
I- Kararın Özelliği 557
1- Duraksama Yaratmamalıdır 557
2- Gerekçeli Olmalıdır 557
3- Kısa Karar Uygun Olmalıdır 557
İ- Kesinlik Sınırı 558
1- İstinaf Kesinlik Sınırı 558
2- Temyiz Kesinlik Sınırı 558
J- Yargılama Gideri 558
K- Vekalet Ücreti 558
& 22. KADININ NİŞANININ BOZULMASI SEBEBİYLE MANEVİ TAZMİNAT İSTEMİ 559
I. KOŞULLARI 559
A- Geçerli Nişanlılık Bulunmalıdır 559
1- Evlenme Vaadi Olmadan Birlikte Yaşayan İsteyemez 559
2- Flört Eden İsteyemez 560
3- Sevgili Gibi Davranan İsteyemez 560
4- Aynı Evi Paylaşan İsteyemez 560
5- Hayat Ortaklığı Sürdüren İsteyemez 560
6- Serbest Yaşayan İsteyemez 560
B- Nişan Bozulmuş Olmalıdır 560
C- Kişilik Hakkı Saldırıya Uğramalıdır 561
1- Saldırı Gerçekleşmelidir 561
a. Duygusal Şiddet Uygulanması 561
b. Görsel Şiddet Uygulanması 561
c. Cinsel Şiddet Uygulanması 561
d. Sosyal Şiddet Uygulanması 561
e. Fiziksel Şiddet Uygulanması 562
f. Ekonomik Şiddet Uygulanması 562
2- Doğal Üzüntü Yeterli Değildir 562
3- Zarar İspat Edilmelidir 562
a. Zarar İspat Edilmişse 563
b. Zarar İspat Edilmemişse 563
D- Saldırı Hukuka Aykırı Olmalıdır 563
E- Davalı Kusurlu Olmalıdır 564
F- Uygun Tazminat Verilmelidir 564
1- Paranın Ödenmesi 564
a. Toptan Ödenir 564
b. İrat Şeklinde Ödenemez 564
c. Taksitle Ödenemez 564
2- Para Dışında Tazminat Verilemez 565
II. USUL HÜKÜMLERİ 565
A- Görevli Mahkeme 565
B- Yetkili Mahkeme 566
C- Davacı 566
D- Davalı 566
E- Feragat 566
F- Hakkın Devri 566
G- Zamanaşımı (TMK m. 123) 566
H- İstek 566
1- İstek Belirli Olmalıdır 567
2- İstek Dışı Karar Verilmemelidir 567
3- İstek Bölünemez 567
I- Kararın Özelliği 567
1- Duraksama Yaratmamalıdır 568
2- Gerekçeli Olmalıdır 568
3- Kısa Karar Uygun Olmalıdır 568
İ- Kesinlik Sınırı 568
1- İstinaf Kesinlik Sınırı 568
2- Temyiz Kesinlik Sınırı 568
J- Yargılama Gideri 569
K- Vekalet Ücreti 569
& 23. KADININ NİŞANININ BOZULMASI SEBEBİYLE HEDİYELERİN GERİ VERİLMESİ 570
I. KOŞULLARI 570
A- Geçerli Nişanlılık Bulunmalıdır 570
1- Evlenme Vaadi Olmadan Birlikte Yaşayan İsteyemez 571
2- Flört Eden İsteyemez 571
3- Sevgili Gibi Davranan İsteyemez 571
4- Aynı Evi Paylaşan İsteyemez 571
5- Hayat Ortaklığı Sürdüren İsteyemez 571
6- Serbest Yaşayan İsteyemez 571
B- Nişanlılık Sona Ermiş Olmalıdır 572
1- Sona Erme Sebebi 572
a. Evlenme Sebebiyle Sona Ererse 572
b. Evlenme Dışındaki Bir Sebeple Sona Ererse 572
2- Sona Ermede Kusur Aranmaz 572
C- Hediye Verilmiş Olmalıdır 573
1- Hediye Kavramı 573
a. Başlık 573
b. Ağırlık 573
c. Kalın 573
d. Drahoma 574
e. Mektup 574
f. Fotoğraf 574
2- Hediyenin Zamanı 574
a. Nişanlanmadan Önce 574
b. Nişanlanma Sırasında 574
c. Nişanlanmadan Sonra 575
3- Hediyenin Konusu 575
a. Nişanlıların Birbirlerine Verdikleri Hediyeler 575
b. Nişanlıya Verilen Hediyeler 575
Ana ve Babanın Verdiği Hediyeler 575
Ana ve Baba Gibi Davrananların Verdiği Hediyeler 575
4- Hediyenin Amacı 576
a. Evlenmeye Olan İnancı Yükseltmek 576
b. İlişkileri Güçlendirmek 576
c. Bağlılığı Çoğaltmak 576
d. Sevgi ve Saygıyı Artırmak 576
D- Hediye Alışılmışın Dışında Olmalıdır 577
1- Alışılmış Hediye 577
2- Alışılmışın Dışında Hediye 577
a. Değeri Fazla Olan Hediye 577
b. Örf ve Adete göre Alışılmamış Olan Hediye 577
c. Nişan Yüzüğü Dışında Ziynet Eşyası Hediye 578
E- Hediyelerin Geri Verilmesi Talep Edilmelidir 578
1- Aynen Geri Verilmelidir 578
2- Aynen yoksa Mislen Geri Verilmelidir 578
3- Sebepsiz Zenginleşme Hükümlerinin Uygulanması 578
a. Üçüncü Kişiden İstenemez 578
b. İyiniyetli Davranmışsa 579
Elinden Çıkarmışsa 579
Tüketmişse 579
Karşılık Almışsa 579
c. Kötü Niyetli Davranmışsa 579
II. USUL HÜKÜMLERİ 579
A- Görevli Mahkeme 579
B- Yetkili Mahkeme 580
C- Taraflar 580
1- Davacı 580
a. Nişanlılar 580
b. Nişanlıların Ana ve Babası 580
c. Nişanlıların Ana ve Babası Gibi Davrananlar 581
d. Ölüm Halinde İlgilinin Mirasçıları 581
2- Davalı 581
D- Feragat 581
E- Hakkın Devri 581
F- Zamanaşımı (TMK m. 123) 582
G- İstek 582
1- İstek Belirli Olmalıdır 582
2- İstek Dışı Karar Verilmemelidir 582
H- İspat 583
1- İspat Yükü 583
2- İspat Araçları 583
3- İspatın Konusu 584
a. Hediye Edilme İspatlanmalıdır 584
b. Alışılmışın Dışında Olduğu İspatlanmalıdır 584
c. İade Edilmediği İspatlanmalıdır 584
I- Yargılama Gideri 584
1- Kural Olarak 584
2- Kısmen Haklı Çıkılırsa 585
3- Aleyhine Hüküm Verilenler Birden Fazla İse 585
İ- Vekalet Ücreti 585
J- Kararın Özelliği 585
1- Duraksama Yaratmamalıdır 585
2- Gerekçeli Olmalıdır 585
3- Kısa Karar Uygun Olmalıdır 585
K- Hüküm Fıkrası 586
1- Taraflara Yükletilen Borç ve Tanınan Haklar Ayrı Ayrı Gösterilmelidir 586
2- Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır 586
3- Gerekçe İle Hüküm Arasında Çelişki Olmamalıdır 586
L- Kesinlik Sınırı 586
1- İstinaf Kesinlik Sınırı 586
2- Temyiz Kesinlik Sınırı 586
BEŞİNCİ KISIM
KADININ EVLENMESİNE İLİŞKİN STATÜSÜ
& 24. KADININ EVLENMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ VE EVLENME EHLİYETİ 589
I. GENEL OLARAK 589
II. EVLENME KAVRAMI 589
III. EVLENMENİN TANIMI 589
IV. EVLENMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ 590
A- Şart-Tasarruf Görüşü 590
B- Kurum Görüşü 591
C- Sözleşme Görüşü 591
V. KADININ EVLİLİĞİNİN İŞLEVİ 591
A- Hukuki Koruma Sağlama 592
B- Hayat Ortaklığı Kurma 592
C- Sürekli Birlik Oluşturma 592
VI. KADININ EVLİLİĞİNİN YÜRÜRLÜĞÜ 593
VII. KADININ EVLİLİĞİNİN TESPİTİ 593
A- Evliliğin Tespiti 593
B- Evlenme Tarihinin Tespiti 593
1- Aile Mahkemesi Görevlidir 594
2- Tescil Kararı Verilemez 594
VIII. KADININ EVLENME EHLİYETİ (TMK m. 124-128) 594
A- Evlenme Ehliyeti 595
1- Kişiye Özgü Evlenme Ehliyeti 595
a. Genel Evlenme Ehliyeti 595
b. Özel Evlenme Ehliyeti 596
2- Türe Özgü Evlenme Ehliyeti 596
a. Tam Ehliyetliler 596
b. Tam Ehliyetsizler 596
c. Sınırlı Ehliyetliler 597
d. Sınırlı Ehliyetsizler 597
B- Evlenme Erginliği 597
a. Olağan Evlenme Erginliği 597
b. Olağan Dışı Evlenme Erginliği 598
IX. KADININ EVLENME YAŞI (TMK m. 124) 598
A- Olağan Evlenme Yaşı (TMK m. 124 f. I) 599
1- Evlenme Yaşı Alt Sınırı 599
2- Evlenme Yaşı Üst Sınırı 601
3- Evlenme Yaşı Mukayesesi 601
a. Erkek İçin 601
b. Kadın İçin 601
B- Olağan Dışı Evlenme Yaşı (TMK m. 124 f. II) 602
1- Genel Olarak 602
2- Olağan Dışı Evlenmeye İzin Davası (TMK m. 124 f. II) 602
a. Koşulları 602
İzin istenilen Onaltı Yaşını Tamamlamış Olmalıdır 602
Olağanüstü Durum ve Pek Önemli Bir Sebep Olmalıdır 603
Evlenme Olgunluğuna Sahip Olunmalıdır 604
Olanak Varsa Yasal Temsilci Dinlenmelidir 605
Belli Kişi İle Evlenme İzni Verilebilir 605
b. Usul Hükümleri 606
Görevli Mahkeme 606
Yetkili Mahkeme 606
Davacı 606
Davalı 607
Evrak Üzerinde Karar Verilemez 607
C- Evlenme Yaşının Altında Evlilik Yapılması 608
1- Olağan Dışı Evlenme Yaşının Altında Evlilik Yapılması 608
2- Olağan Evlenme Yaşının Altında Evlilik Yapılması 608
X. KADININ AYIRT ETME GÜCÜ (TMK m. 125) 609
A- Nisbî Kavramdır 609
B- Psikolojik Kavramdır 609
C- Biyolojik Kavramdır 610
D- Cevap Anında Bulunmalıdır 610
E- Yoksunluğun Etkisi Farklıdır 610
1- Sürekli Yoksunluk 610
2- Geçici Yoksunluk (TMK m. 148) 611
XI. KADININ YASAL TEMSİLCİSİNİN İZNİ 611
A- Evlenmeye İznin Verilmesi 611
1- İzin Konusu Olanlar (TMK m. 126-127) 612
a. Küçükler (TMK m. 126) 612
b. Kısıtlılar (TMK m. 127) 613
2- İzin Verilme Usulü 614
a. İznin Şekli (TMK m. 136) 614
b. İznin Zamanı (TMK m. 137 f. I) 615
c. İznin İncelenmesi(TMK m. 137 f. II) 615
d. Redde İtiraz Davası (TMK m. 138 f. I) 615
B- Evlenmeye İznin Verilmemesi 616
1- Açıklanan İrade 616
a. Sınırlı Ehliyetsizin Açıklaması 616
b. Yasal Temsilcinin Açıklaması 616
2- Olağan Evlenmeye İzin Davası (TMK m. 128) 617
a. Koşulları 617
İzin istenilen Onyedi Yaşını Tamamlamış ya da Ergin Olup Kısıtlanmış Olmalıdır 617
Yasal Temsilci Evlenmeye İzin Vermemelidir 618
Haklı Sebep Olmadan İzin Verilmemelidir 618
Belli Kişi İle Evlenme İzni Verilebilir 618
b. Usul Hükümleri 619
Görevli Mahkeme 619
Yetkili Mahkeme 619
Davacı 619
Davalı 620
Evrak Üzerinde Karar Verilemez 620
Ergin Olma Davayı Konusuz Bırakır 620
& 25.KADININ KESİN EVLENME ENGELLERİ 621
I. MEVCUT EVLİLİK (TMK m. 130, 145 b. 1) 621
A- Genel Olarak 622
B- Yeniden Evlenme (TMK m. 130) 622
1- Ölüm Sebebiyle 622
2- Boşanma Sebebiyle 622
3- Butlan Sebebiyle 623
C- Gaibin Eşinin Evlenmesi (TMK m. 131) 623
II. AYIRT ETME GÜCÜNDEN SÜREKLİ YOKSUNLUK
(TMK m. 125, 145 b. 2) 624
III. AKIL HASTALIĞI (TMK m. 133, 145 b. 3) 625
IV. HISIMLIK (TMK m. 129, 145 b. 4) 626
A- Kan Hısımlığı (TMK m. 129 b. 1, 145 b. 4) 626
1- Biri Diğerinden Gelenler (Üstsoy-Altsoy) 626
a. Üstsoy Kan Hısımlığı 626
b. Altsoy Kan Hısımlığı 627
2- Ortak Bir Kökten Gelenler (Yansoy) 627
a. Tam Kan Yansoy Kan Hısımlığı 628
b. Yarım Kan Yansoy Kan Hısımlığı 628
B- Kayın Hısımlığı (TMK m. 129 b. 2, 145 b. 4) 629
1- Genel Olarak 629
2- Altsoy ve Üstsoy Kayın Hısımlığı 629
3- Yansoy Kayın Hısımlığı 630
C- Evlatlık İlişkisi (TMK m. 129 b. 3 145 b. 4) 630
1- Evlât edinen ile Evlâtlık Arasında 630
2- Evlât Edinen veya Evlâtlık İle Diğerinin Eşi Arasında 630
3- Evlât Edinen veya Evlâtlık İle Diğerinin Altsoyu Arasında 631
& 26. KADININ KESİN OLMAYAN EVLENME ENGELLERİ 632
I. BAZI BULAŞICI HASTALIKLAR 632
II. KADIN İÇİN BEKLEME SÜRESİ (TMK m. 132) 634
A- Genel Olarak 634
B- Bekleme Süresinin Sınırları 634
1- Bekleme Süresinin Başlangıcı 634
2- Bekleme Süresinin Sona Ermesi (TMK m. 132 f. II) 635
C- Bekleme Süresinin Kaldırılması Davası (TMK m. 132 f. III) 635
1- Koşulları 636
a. Gebe Olunmadığının Anlaşılması 636
b. Eşlerin Yeniden Birbiriyle Evlenmek İstemesi 636
2- Usul Hükümleri 636
a. Görevli Mahkeme 636
b. Yetkili Mahkeme 637
c. Davacı 637
d. Davalı 637
D- Yabancı Uyruklu Kadın İçin Bekleme Süresi 637
1- Açık Düzenleme Varsa 637
2- Açık Düzenleme Yoksa 638
III. ASKERİ ÖĞRENCİLİK 638
& 27. KADININ EVLENMESİNİN ŞEKLİ KOŞULLARININ İŞLEVİ
(TMK M. 134-144) 639
I. EVLENECEKLER AÇISINDAN 639
A- Zorlama Evliliklerin Önlenmesi 639
B- Ahlaka Aykırı Evliliklerin Önlenmesi 639
C- Acele Evliliklerin Önlenmesi 640
D- Gizli Birlikteliklerin Önlenmesi 640
II. DOĞACAK ÇOCUKLAR AÇISINDAN 640
A- Sağlıksız Doğumların Önlenmesi 640
B- Soybağı Karışıklığının Önlenmesi 640
& 28. KADIN TARAFINDAN EVLENME BAŞVURUSUNUN
YAPILMASI 641
I. BAŞVURACAK KİŞİLER 642
A- Bizzat Başvuru 642
1- Birlikte Başvuru (TMK m. 134 f. I) 642
2- Ayrı Başvuru 643
a. Ayrı İllerde Oturma 643
b. Ayrı Ülkelerde Oturma 643
B- Vekaleten Başvuru 643
II. BAŞVURU ŞEKLİ 643
A- Yazılı Başvuru (TMK m. 135) 644
B- Sözlü Başvuru (TMK m. 135) 644
C- İmza Atamayanlar 644
D- Sağır ve Dilsizler 645
III. BAŞVURU MAKAMI (TMK m. 134 f. I-II) 645
A- Yurt İçinde Evlenme Başvurusu 645
1- Taraflar Türk İse 645
a. Belediye Bulunan Yerlerde 645
b. Köylerde 646
c. Yetki Verilebilen Makamlar 646
İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlükleri 647
Nüfus Müdürlükleri 647
Dış Temsilcilikler 648
2- Taraflardan Biri Yabancı İse 648
B- Yurt Dışında Evlenme Başvurusu 648
1- Türk Yetkili Makamlarına Başvuru 649
2- Yabancı Yetkili Makamlara Başvuru 649
C- Görev, Yetki ve Sorumluluğu 649
1- Görev ve Yetkileri 649
2- Sorumlulukları 650
IV. BAŞVURU BELGELERİ (TMK m. 136) 650
A- Evlenme Beyannamesi 650
B- Fotoğraflı Nüfus Cüzdanı Örneği 651
C- Sağlık Raporu/Resmi Sağlık Kurulu Raporu 651
D- Vesikalık Fotoğraf 652
E- Nüfus Kayıt Örneği ve Evlenme Ehliyet Belgesi 652
1- Türk Vatandaşları İçin 652
2- Yabancılar İçin 652
a. Tasdik İşlemi Gerekmeyen Belgeler 653
b. Tasdik İşlemi Gereken Belgeler 653
Taraf Ülkenin Ülkemizdeki Temsilciliğince Düzenlenmişse 654
Yabancı Ülkenin Yerel Makamlarınca Düzenlenmişse 654
Yabancı Ülkenin Türkiye’deki Temsilciliğince 654
Düzenlenmişse 655
Ülkemizde Temsilciliği Bulunmayan Devlet Makamlarınca Düzenlenmişse 655
Adına Akredite Olmuş Devletin Yetkili Makamlarınca Düzenlenmişse 655
Dış Temsilciliğimizin Bulunmadığı Devlet Makamlarınca Düzenlenmişse 655
F- Önceki Evliliği Sona Ermiş İse Buna İlişkin Belge 656
G- İzne Bağlılık Varsa Rıza Belgesi 657
& 29. KADININ EVLENME BAŞVURUSUNUN İNCELENMESİ
(TMK M. 137 F. I) 657
I. EVLENME BAŞVURUSUNU İNCELEME USULÜ 657
A- Yazışma Usulü 657
1- Yazışma 658
2- Kullanılacak Belgeler 658
3- Kullanılacak Defterler 658
B- İnceleme Konusu 658
C- Noksanların Tamamlanması 659
1- Evlenecekler Tarafından Tamamlama 659
2- Evlendirme Memuru Tarafından Tamamlama 659
II. EVLENME BAŞVURUSUNUN KABULÜ (TMK m. 139 f. I) 659
A- Evlenme Başvurusunun Kaydının Yapılması 659
B- Evlenme Gün ve Saatinin Bildirilmesi 659
C- Evlenme İzni Belgesinin Verilmesi (TMK m. 139) 660
III. EVLENME BAŞVURUSUNUN REDDİ SEBEPLERİ
(TMK m. 137 f. II) 660
A- Başvurunun Usule Uygun Bulunmaması 661
B- Evlenme Ehliyetinin Bulunmaması 661
C- Evlenme Engelinin Bulunması 661
IV. EVLENME BAŞVURUSUNUN REDDİNE İTİRAZ SEBEPLERİ
(TMK m. 138) 662
A- Mutlak Butlan Sebeplerine Dayalı Redde İtiraz (TMK m. 138 f. II) 662
B- Diğer Sebeplere Dayalı Redde İtiraz (TMK m. 138 f. I) 662
V. EVLENME BAŞVURUSUNUN REDDİNE İTİRAZDA
YARGILAMA USULÜ 662
A- Aile Mahkemesi Görevlidir 662
B- Ret Kararı Veren Evlendirme Memurluğunun Bulunduğu Yer Mahkemesi Yetkilidir 662
C- Evleneceklerden Her Biri İtiraz Edebilir 662
D- Evlenme Başvurusunun Reddine İtirazda Yargılama Şekli 662
1- Mutlak Butlan Sebeplerine Dayalı Redde İtirazda
Yargılama Şekli 662
2- Diğer Sebeplere Dayalı Redde İtirazda Yargılama Şekli 663
VI. EVLENMEYE İTİRAZ 663
A- İlgililerin İtirazı 663
1- İtiraz Şekli 663
2- İtirazın İncelenmesi 664
B- Cumhuriyet Savcılığının İtirazı 664
& 30. KADININ EVLENME TÖRENİ YAPILIRKEN ŞEKİL
KOŞULLARI 665
I. KİŞİLERE İLİŞKİN ŞEKİL KOŞULLARI (TMK m. 142) 665
A- Evleneceklere İlişkin 665
1- Hazır Bulunmalıdır 665
a. Bizzat Hazır Bulunmalıdır 665
b. Aynı Anda Hazır Bulunmalıdır 666
Aynı Yerde Hazır Bulunmalıdır 666
Aynı Zamanda Hazır Bulunmalıdır 666
c. Vekalet Geçerli Değildir 667
2- Evlenme İradesi Açıklanmalıdır 667
a. Belirli Sözcük Şart Değildir 668
b. Ardı Sıra İrade Açıklanmalıdır 669
c. Yabancının İrade Açıklaması 669
d. Sağır ya da Dilsizin İrade Açıklaması 669
B- Evlendirme Memuruna İlişkin 670
1- Herhangi Bir Evlendirme Memuru Olabilir 670
2- Yurtdışında Bir Evlendirme Memuru Olabilir 670
3- Görev Alanı Dışında Bir Evlendirme Memuru Olabilir 671
4- Açıklama Yapmayan Bir Evlendirme Memuru Olabilir 671
5- Gerekli Niteliği Olan Evlendirme Memuru Olabilir 671
6- Özel Kıyafet Giymeyen Bir Evlendirme Memuru Olabilir 672
C- Tanıklara İlişkin 672
1- Tanık Tam Ehliyetli Olmalıdır 673
2- Tanık Evlenecekleri Tanımalıdır 674
3- Tanık İkiden Fazla Olabilir 674
4- Tanık Yabancı Uyruklu Olabilir 674
5- Tanık Farklı ya da Aynı Cinsten Olabilir 675
6- Tanık Yakın Hısım Olabilir 675
7- Tanık Evlendirme Memurunca Tanınmalıdır 675
D- Davetlilere İlişkin 675
1- Davetli Sayısı Önemli Değildir 676
2- Davetli Bulunmaması Önemli Değildir 676
II. YERE İLİŞKİN ŞEKİL KOŞULLARI (TMK m. 141) 676
A- Evlenme Töreni Yapılabilecek Yerler 676
1- Evlenme Dairesinde 676
2- Diğer Yerlerde 677
a. Konutlarda 677
b. Özel Binalarda 677
c. Salonlarda 677
d. Ceza veya Tutukevinde 678
e. Hastanelerde 678
B- Evlenme Töreni Yapılamayacak Yerler 678
1- Mahiyeti İle Bağdaşmayan Yerler 679
2- Serbest İrade Açıklanamayacak Yerler 679
3- Mabetler 679
III. ZAMANA İLİŞKİN ŞEKİL KOŞULLARI (Ev. Yön. m. 45) 680
A- Çalışma Saatleri İçerisinde Yapılır 680
B- Çalışma Saatleri Dışında Yapılabilir 680
C- Hafta Sonu Yapılabilir 680
D- Resmi Tatil Günlerinde Yapılabilir 681
IV. KÜTÜĞE İLİŞKİN ŞEKİL KOŞULLARI (TMK m. 144) 681
A- Evlenme Kütüğünün Hukuki Mahiyeti 681
B- Evlenme Kütüğüne Evlenmenin Geçirilişi 681
1- İmzalama 682
2- İmza Edilmemesi 683
a. Tarafların İmzalamaması 683
b. Tanıkların İmzalamaması 683
c. Evlendirme Memurunun İmzalamaması 683
C- Evlenme Kütüklerinin Tasdiki 683
D- Evlenme Kütüklerinin Arşivlenmesi 684
E- Dayanak Belgelerinin İmhası 684
& 31. KADININ EVLENMESİNDE TÖREN SONRASI ŞEKİL
KOŞULLARI 685
I. AİLE CÜZDANI VERİLMESİ (TMK m. 143 f. I) 685
A- Tanımı 685
B- İşlevi 685
1- Evliliğin İspatlanması 685
2- Dini Törenin Yapılabilmesi 686
C- Düzenlenmesi 686
D- Verilecek Olanlar 686
1- Eşlerden Birine 686
2- Vekillik Belgesi Bulunana 687
3- Yabancı Uyrukluya 687
E- Verecek Olanlar 687
1- Nüfus Müdürlüğü 687
2- Dış Temsilcilikler 688
F- Değişikliklerin İşlenmesi 688
II. DİNİ TÖREN YAPILMASI/YAPILMAMASI (TMK m. 143 f. II-III) 688
III. AİLE KÜTÜĞÜNE KAYIT 689
A- Yurt İçinde Yapılan Evlendirme (5490 SK m. 23) 689
B- Yurt Dışında Yapılan Evlendirme (5490 SK m. 24) 690
1- Yetkili Türk Makamları Önünde 691
2- Yetkili Yabancı Makamları Önünde 691
a. Türk Dış Temsilciliğine Bildirim 691
b. Türk Dış Temsilciliğinden İlgili Birime Bildirim 692
C- Evlenmekle Türk Vatandaşlığını Kazananların Tescili
(5490 SK m. 25) 692
D- Yabancı Uyruklular İçin Yapılacak İşlem 693
IV. CUMHURİYET SAVCILIĞINA BİLDİRİM 693
A- Mutlak Butlan Hallerinde 693
B- Diğer Hallerde 694
1- Yok Evliliklerde 694
2- Nisbî Butlan Hallerinde 694
3- Butlanı Gerektirmeyen Sebeplerde 694
4- Ceza Hükümlerinin Uygulanması Gereken Hallerde 695
& 32. KADIN TÜRK VATANDAŞI DEĞİLSE TÜRKİYE’DE
EVLENMESİ 696
I. YABANCILARIN EVLENMESİ 696
A- Bir Türk Vatandaşı İle Yabancının Evlenmesi 696
B- Yabancı İki Kişinin Evlenmesi 697
1- Farklı Uyruklu Yabancı İki Kişinin Evlenmesi 697
2- Aynı Uyruklu Yabancı İki Kişinin Evlenmesi 697
II. VATANSIZLARIN EVLENMESİ 698
III. MÜLTECİLERİN EVLENMESİ 698
IV. VATANDAŞLIK DURUMU DÜZGÜN OLMAYANLARIN
EVLENMESİ 699
ALTINCI KISIM
KADININ HAK, YETKİ VE YÜKÜMLÜLÜK STATÜSÜ
& 33. EVLİ KADININ BİRLİKTE YAŞAMA VE BİRLİĞİ YÖNETME HAKKI 701
I. BİRLİKTE YAŞAMA HAKKI (TMK m. 185 f. III) 701
II. BİRLİĞİ YÖNETME HAKKI (TMK m. 186 f. II) 702
A- Eşit Yönetim Hakkı 702
B- Yönetimin Eşlerden Birine Bırakılması 702
C- Yönetime Hâkimin Müdahalesi (TMK m. 195 f. I) 702
& 34. KADININ EVLİLİK BİRLİĞİNİ TEMSİLİ (TMK M. 188-191) 703
I. GENEL OLARAK 703
II. KAPSAMI 703
A- Ailenin İhtiyaçları İçindir 703
B- Her Türlü Hukuki İşlemi Kapsar 703
C- Müteselsilen Sorumluluk Esası Geçerlidir 704
D- Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlıdır 704
E- Mal Rejimi Sözleşmesiyle Değiştirilemez 705
F- Dava Konusu Yapılabilir 705
& 35. KADININ EVLİLİK BİRLİĞİNİ TEMSİL KOŞULLARI 706
I. TAM FİİL EHLİYETİ BULUNMALIDIR (TMK m. 10) 706
A- Ayırt Etme Gücüne Sahip Olunmalıdır 706
B- Kısıtlı Olunmamalıdır 706
C- Yasal Temsilci Tarafından Kullanılamaz 707
II. BİRLİKTE YAŞANIYOR OLMALIDIR (TMK m. 185 f. III) 707
A- Kural Olarak 707
B- Birlikte Yaşamaya Ara Verilmişse 707
C- Birlikte Yaşamaya Yeniden Başlanılmışsa 707
III. SÜREKLİ İHTİYAÇLAR İÇİN KULLANILMALIDIR 707
A- Sürekli İhtiyaçlarda Temsil Yetkisi (TMK m. 188 f. I) 708
1- Sürekli İhtiyaç Kavramı 708
a. Günlük İhtiyaç 708
b. Olağan İhtiyaç 709
c. Sıklığı Önemsiz İhtiyaç 709
d. Ortaklığı Önemsiz İhtiyaç 709
2- Sürekli İhtiyacın Kapsamı 709
a. Kültürel İhtiyaçlar 710
b. Fiziksel İhtiyaçlar 710
c. Çevresel İhtiyaçlar 710
3- Sürekli İhtiyacın Sınırı 710
a. Ekonomik Durum 711
b. Yaşam Tarzı 711
c. Yöresel Durum 711
4- Sağlanan Yetkiler 711
a. İşlem Yapan Eşin Yetkisi 712
b. Adına İşlem Yapılan Eşin Yetkisi 713
B- Sürekli Olmayan İhtiyaçlarda Temsil Yetkisi (TMK m. 188 f. II) 713
1- Yetkili Kılınma 714
a. Diğer Eş Tarafından Yetkili Kılınma
(TMK m. 188 f. II b. 1) 714
Yetki Verme Zamanı 714
Yetki Verme Şekli 714
Yetki Verme Kapsamı 714
aaa. Süreli Yetki Verme 715
bbb. Sınırlı Yetki Verme 715
b. Hâkim Tarafından Yetkili Kılınma/ Birliği Temsile Yetkili Kılınma Davası (TMK m. 188 f. II b. 1) 715
Yetki Verme Zamanı 716
Yetki Verme Koşulu 716
aaa. İstek Bulunmalıdır 716
bbb. Müteselsil Sorumluluk İhtiyacı Bulunmalıdır 716
Yetki Verme Kararı 717
aaa. Süresi Belirlenmelidir 717
bbb. Kapsamı Belirlenmelidir 717
2- Olağanüstü Durumların Gerçekleşmesi (TMK m. 188 f. II b. 2) 717
a. Gecikmede Sakınca Bulunması 718
b. Diğer Eşin Hasta Olması 718
c. Diğer Eşin Başka Yerde Olması 719
d. Benzeri Sebeplerin Gerçekleşmesi 719
& 36. EVLİ KADININ BİRLİĞİ TEMSİLE İLİŞKİN SORUMLULUK HÜKÜMLERİ 720
I. EŞLER ARASI SORUMLULUK 720
A- Kural Olarak 720
B- Yetki Aşımı Varsa 720
C- Mükerrer İşlem Varsa 720
II. ÜÇÜNCÜ KİŞİLER KARŞI SORUMLULUK 721
A- Birliği Temsil Yetkisinin Kullanıldığı Hâllerde (TMK m. 189 f. I) 721
B- Birliği Temsil Yetkisi Bulunmaksızın Yapılan İşlemlerde
(TMK m. 189 f. II) 721
1- Kural Olarak 721
2- Temsil Yetkisinin Anlaşılamayacak Şekilde Aşılması 722
& 37. KADININ BİRLİĞİ TEMSİL YETKİSİNDE DEĞİŞİKLİK 723
I. TEMSİL YETKİSİNİN KALDIRILMASI VEYA SINIRLANMASI
DAVASI (TMK m. 190) 723
A- Koşulları (TMK m. 190 f. I) 723
1- Temsil Yetkisi Aşılmış Olmalıdır 723
2- Temsil Yetkisinin Kullanılmasında Yetersiz Kalınmalıdır 724
3- Diğer Eşin İstemi Bulunmalıdır 724
B- Duyurulması 724
1- Kişisel Duyuruyla Bildirim (TMK m. 190 f. I) 724
2- Hâkim Kararıyla İlân Edilme (TMK m. 190 f. II) 725
II. TEMSİL YETKİSİNİN GERİ VERİLMESİ DAVASI (TMK m. 191) 725
A- Koşullar Değişmiş Olmalıdır (TMK m. 191 f. I) 725
B- Eşlerden Birinin İstemi Bulunmalıdır (TMK m. 191 f. I) 725
C- Hâkim Kararı Bulunmalıdır (TMK m. 191 f. I) 725
D- İlk Karar İlân Edilmiş İse Değişiklik de İlân Olunmalıdır
(TMK m. 191 f. II) 726
& 38. EVLİ KADININ HÂKİMİN MÜDAHALESİNİ İSTEMESİ 727
I. GENEL OLARAK 727
II. MÜDAHALE TÜRLERİ (TMK m. 195 f. II-III) 727
A- Genel Müdahale (TMK m. 195 f. II) 727
1- Genel Müdahale Kanunda Düzenlenen Şekilde Yapılmalıdır 728
a. Uyarma 728
Birlikte Uyarma 730
Tek Başına Uyarma 730
Yazılı Uyarma 730
b. Uzlaştırmaya Çalışma 730
c. Uzman Yardımı İsteme 732
Uzman Yardımı Ortak Karar İle İstenilmemişse 732
Uzman Yardımı Ortak Karar İle İstenilmişse 732
2- Genel Müdahale Sonucu Tespit Kararı İle Yetinilmelidir 733
B- Özel Müdahale: Kanunda Öngörülen Önlemleri Alma 734
1- Türk Medenî Kanunundaki Özel Önlemleri Alma 735
a. Dar Anlamda Özel Önlemler (TMK m. 196-201) 735
b. Geniş Anlamda Özel Önlemler 735
2- Diğer Kanunlardaki Özel Önlemleri Alma 738
III. MÜDAHALE KOŞULLARI (TMK m. 195 f. I) 738
A- Şekli Koşul: İstek Bulunmalıdır 738
1- Eşlerin İsteği 739
2- Yasal Temsilcinin İsteği 739
3- Vesayet Makamının İsteği 739
B- Maddi Koşul: Müdahale Sebepleri Gerçekleşmelidir 739
1- Yükümlülükler Yerine Getirilmemiş Olmalıdır 739
a. Yükümlülüğü Yerine Getirmekten Kaçınılmalıdır 740
b. Yükümlülük Yeteri Kadar Yerine Getirilmemelidir 741
c. Yükümlülükteki Aksama Ciddi Boyutta Olmalıdır 742
Aksama Sürekli Olmalıdır 742
Aksamanın Yenilenme Olasılığı Bulunmalıdır 742
Aksamanın Boşanma Sebebi Seviyesinde Olması Gerekli Değildir 742
d. Yükümlülüğü Aksatan Kusurlu Olmalıdır 743
e. Yükümlülüğü Aksatanın Birlikte Yaşaması Şart Değildir 743
2- Önemli Bir Konuda Uyuşmazlığa Düşülmelidir 743
a. Önemli Konu Kavramı 744
b. Önemli Konunun Aidiyeti 745
Müdahale Konusu Aidiyet 745
aaa. Eşlere İlişkin Önemli Konu 745
bbb. Çocuklara İlişkin Önemli Konu 748
Müdahale Konusu Olmayan Aidiyet 749
aaa. Eşin Ailesine İlişkin Önemli Konu 749
bbb. Üçüncü Kişilere İlişkin Önemli Konu 749
& 39. KADINININ BİRLİĞİN GİDERLERİNE YARGISAL KATILMASI
(TMK M. 196) 751
I. KARŞILAŞTIRMA 752
A- Maddi Yardım Yükümlülüğü (TMK m. 185 f. III) 752
B- Birliğin Giderlerine Gönüllü Katılma (TMK m. 186 f. III) 753
C- Ayrı Yaşama İçin Tedbir Nafakası (TMK m. 197) 753
II. BİRLİĞİN GİDERLERİNE YARGISAL KATILMA (TMK m. 196) 754
A- Kavramsal Yeri 754
B- Koşulları 755
1- Eşler Birlikte Yaşıyor Olmalıdır (TMK m. 196 f. I) 755
a. Aynı Konutta Birlikte Yaşama 756
b. Anlaşmalı Ayrı Yaşama 756
2- Eşlerden Birinin İstemi Bulunmalıdır (TMK m. 196 f. I) 756
a. Geçmiş Bir Yıla Kadar İstenebilir 757
b. Gelecek Yıllar İçin İstenebilir 757
c. Geçmiş Bir Yıla Kadar ve Gelecek Yıllar İçin İstenebilir 758
3- Eşlerin Varsa Çalışması Dikkate Alınmalıdır (TMK m. 196 f. II) 758
a. İç Çalışma Belirlenmelidir 758
İç Çalışmanın Kapsamı 759
aaa. Ev İşlerini Görme 759
bbb. Çocuklara Bakma 760
ccc. Diğer Eşin İşinde Karşılıksız Çalışma 761
İç Çalışmanın Karşılığının Değerlendirilmesi 761
b. Dış Çalışma Dikkate Alınmalıdır 762
Eşlerden Birinin Dış Çalışması Varsa 762
Eşlerden İkisinin Dış Çalışması Varsa 763
4- Eşlerin Gelir ve Giderleri Belirlenmelidir 764
5- Eşlerin Katkı Payı Belirlenmelidir (TMK m. 196 f. I) 764
C- Katılma Payının Değiştirilmesi 765
1- Katılma Payını Değiştirme Koşulları 765
2- Katılma Payını Değiştirmenin Sonuçları 765
& 40. KADININ HUKUKİ İŞLEMLERİ (TMK M. 193) 766
I. HUKUKİ İŞLEM ÖZGÜRLÜĞÜNÜN KONUSU 767
A- Sözleşme ve Kararlarda 767
B- Tek Taraflı İşlemlerde 767
II. HUKUKİ İŞLEM ÖZGÜRLÜĞÜNÜN TARAFLARI 767
A- Eşler Arasındaki Hukuki İşlemler 767
B- Eşlerin Üçüncü Kişilerle Yaptığı Hukuki İşlemler 768
1- Eşlerden Birinin Üçüncü Kişilerle Yaptığı Hukuki İşlemler 768
2- Eşlerin Birlikte Üçüncü Kişilerle Yaptığı Hukuki İşlemler 768
& 41. KADININ ÇOCUK İLE ARASINDAKİ HUKUKİ İŞLEMLER
(TMK. M. 345) 769
I. KATILIM VE ONAYA BAĞLI İŞLEMLER 769
A- Çocuk İle Ana veya Baba Arasında Yapılacak Hukukî İşlem 769
B- Ana ve Babanın Menfaatine Olarak Çocuk ile Üçüncü Kişi Arasında Yapılacak Hukukî İşlem 769
II. KATILIM VE ONAY ŞEKLİ 769
A- Bir Kayyım Katılmalıdır 770
B- Hâkimin Onayı Bulunmalıdır 770
& 42. KADININ ÇOCUĞUN BAKIM VE EĞİTİM GİDERLERİNİ KARŞILAMASI (TMK M. 327-334) 771
I. ÇOCUĞUN EĞİTİMİ 771
II. ÇOCUĞUN BAKIM GİDERLERİ 774
A- Ana ya da Babanın Haklılığı Aranmamalıdır 772
B- Soybağı İlişkisi Bulunmalıdır 775
C- Çocuğun Mallarından Sarfedebilme Mümkündür 776
1- Ana ve Baba Yoksul Olmalıdır 776
2- Çocuğun Özel Durumu Olağanüstü Harcamalar Yapılmasını Gerektirmelidir 776
3- Olağan Dışı Herhangi Bir Sebebin Varlığı Bulunmalıdır 776
4- Hâkimin izni Alınmalıdır 776
Ç- Korunma Kararı Yükümlülüğü Sonlandırmaz 776
III. ANA VE BABANIN BAKIM BORCUNUN SÜRESİ (TMK m. 328) 777
A- Kural Olarak (TMK m. 328 f. I) 777
B- Çocuk Ergin Olduğu Halde Eğitimi Devam Ediyorsa Bakım Borcunun Süresi (TMK m. 328 f. II) 779
IV. MİKTARI 781
A- Ölçüt (TMK m. 330 f. I) 781
1- Çocuk Açısından Ölçüt 781
2- Ana ve Baba Açısından Ölçüt 781
B- Ödeme Şekli 781
1- Her Ay Peşin Ödeme (TMK m. 330 f. II) 782
2- İstek Varsa Gelecek Yıllardaki Miktarı Belirleme 782
C- Durumun Değişmesi (TMK m. 331) 782
V. USUL HÜKÜMLERİ (TMK m. 329) 783
A- Görevli Mahkeme 783
B- Yetkili Mahkeme 784
C- Dava Açabilecekler 784
1- Küçüğe Fiilen Bakan Ana ve Baba 784
a. Ana ve Baba Evli Değilse 785
b. Ana ve Baba Evli İse 786
2- Kayyım 786
3- Vasi 787
4- Ayırt Etme Gücüne Sahip Olan Küçük 787
Ç- Vekalet Ücreti 788
VI. GEÇİCİ ÖNLEMLERİN ALINMASI (TMK m. 332-334) 788
A- Dava Süresince Önlem Alınması (TMK m. 332 f. I) 789
B- Soybağının Tespit Edilmesi (TMK m. 332 f. II) 789
1- Nafakanın Depo Edilmesi 789
2- Nafakanın Geçici Ödenmesi 789
C- Babalık Davasıyla Birlikte Nafaka İstenmesi (TMK m. 333) 789
VII. GÜVENCE VERİLMESİ (TMK m. 334) 790
A- Aynî Ve Kişisel Güvence 790
B- Diğer Güvenceler 790
& 43. KADININ BİRLİĞİN MUTLULUĞUNU SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 792
I. GENEL OLARAK 793
II. BÜTÜN ALANLARI KAPSAR 793
III. TEK TARAFLI DAVRANIŞ YASAĞINI KAPSAR 794
IV. İYİNİYETLİ DAVRANIŞI KAPSAR 794
A- Saygılı Davranma Yükümlülüğü 795
B- Anlayışlı Davranma Yükümlülüğü 795
C- Şefkatle Davranma Yükümlülüğü 796
D- Huzuru Bozmaktan Kaçınma Yükümlülüğü 797
E- Faaliyetleri Bildirme Yükümlülüğü 797
V. UZMAN YARDIMI ALMAYI KAPSAR 798
& 44. KADININ ÇOCUKLARINA ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ
(TMK M. 185 F. II) 799
I. YÜKÜMLÜLÜK KONUSU ÇOCUKLAR 799
A- Ortak Çocuklar 799
B- Üvey Çocuklar 799
1- Özen ve İlgi Gösterilir (TMK m. 338 f. I) 800
2- Uygun Şekilde Yardımcı Olunur (TMK m. 338 f. II) 800
3- Zorunlu Hallerde Onu Temsil Eder (TMK m. 338 f. II) 801
4- Üvey Çocuğun Yardım Talep Hakkı Yoktur 801
II. YÜKÜMLÜLÜĞÜN KAPSAMI 801
A- Bakımına Özen Yükümlülüğü 801
B- Eğitimine Özen Yükümlülüğü 802
C- Gözetimine Özen Yükümlülüğü 805
& 45. KADININ BİRLİKTE YAŞAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 807
I. KURAL OLARAK 807
II. ZORUNLULUK SEBEBİYLE AYRI YAŞAMA 807
& 46. EVLİ KADININ SADIK KALMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
(TMK M. 185 F. III) 808
I. GENEL OLARAK 808
II. KAPSAMI 808
A- Cinsel Sadakat Yükümlülüğü 808
B- Duygusal Sadakat Yükümlülüğü 809
C- Ekonomik Sadakat Yükümlülüğü 809
D- Fiziksel Sadakat Yükümlülüğü 810
E- Görsel Sadakat Yükümlülüğü 811
F- Sosyal Sadakat Yükümlülüğü 812
& 47. KADININ YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜ (TMK M. 185 F. III) 813
I. YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN SÜRESİ 813
A- Yardım Yükümlülüğünün Başlaması 813
B- Yardım Yükümlülüğünün Sona Ermesi 813
II. YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI 814
A- Maddî Yardım Yükümlülüğü 814
1- Birliğin Eksiğini Tamamlama Yükümlülüğü 815
2- Eşin Eksiğini Tamamlama Yükümlülüğü 815
B- Manevî Yardım Yükümlülüğü 815
1- Kötü Günlerde 815
a. Teselli Etme Yükümlülüğü 816
b. Yol Gösterme Yükümlülüğü 816
2- İyi Günlerde 817
a. Başkalarına Karşı Koruma Yükümlülüğü 817
b. Gizli Hayatı Saklama Yükümlülüğü 818
& 48. KADININ BİRLİĞİN GİDERLERİNE KATILMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ 820
I. KARŞILAŞTIRMA 820
A- Yardım Yükümlülüğü (TMK m. 185 f. III) İle Karşılaştırma 821
B- İMK Hükümleri İle Karşılaştırma 821
1- Katılma Payını Aşan Emek Karşılığının İstenilmesi 821
2- Önemli Derecede Fazla Katkının İstenilmesi (İMK m. 165) 822
II. KATILMA YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN YERİNE GETİRİLMESİ 822
A- Giderlerin Kapsamı 823
1- Temel Giderler 823
a. Beslenme Giderleri 824
b. Giyim Giderleri 824
c. Barınma Giderleri 824
Kira Ödemesi 824
Su Ödemesi 825
Elektrik Ödemesi 825
Havagazı Ödemesi 825
Doğalgaz Ödemesi 826
Isıtma Ödemesi 826
Aydınlatma Ödemesi 826
d. Sağlık Giderleri 826
e. Eğitim Giderleri 827
f. İletişim Giderleri 827
g. Ulaşım Giderleri 828
2- Kurumsal Giderler 828
a. Vergi Giderleri 828
b. Sigorta Giderleri 828
3- Bireysel Giderler 829
a. Kültürel Giderler 829
b. Kendini Geliştirme Giderleri 830
c. Kişisel Giderler 830
B- Giderlere Katılma Şekli 830
1- Emek İle Katılma 831
2- Malvarlığı İle Katılma 831
3- Sözleşmeye Göre Katılma 831
a. Şekle Bağlı Değildir 831
b. Genel Hükümlere Bağlıdır 831
c. Değişiklik Yapılabilir 832
C- Giderlerin Tespiti 832
1- Ekonomik Durum 832
a. Gelirlerin Belirlenmesi 832
b. Borçların Belirlenmesi 832
2- Yaşam Tarzı 832
D- Giderlerin Karşılanması 833
1- Fiilen Elde Edilen Gelirden Karşılama 833
2- Yetmezse Malvarlığından Karşılama 833
a. Sanal Gelirden Kaçınmada 833
b. Kazanç Sağlama Gücü Yetmediğinde 833
3- Gücü Oranında Karşılama 833
a. Eşin Gelirleri 834
b. Eşin Bireysel Gücü 834
c. Eşin Olanakları 834
4- Yaşam Düzeyine Uygun Karşılama 834
5- İhtiyaç Fazlasının Serbest Olarak Tasarruf Etme 834
E- Giderlerine Katılmak Gerekilen Kişiler 835
1- Eşlerden Biri 835
2- Ortak Çocuklar 835
III. KATILMA MİKTARININ TESPİTİ 835
A- Katılma Miktarının Anlaşarak Tespiti 835
B- Katılma Miktarının Hâkim Tarafından Tespiti 835
IV. BİRLİK GİDERLERİNE KATILMA ALACAĞININ ÖZELLİKLERİ 835
A- Birlik Giderlerine Katılma Alacağının Haczedilmesi 836
B- Birlik Giderlerine Katılma Alacağının Devredilmesi 836
C- Birlik Giderlerine Katılma Alacağının Cebri İcrası 836
D- Birlik Giderlerine Katılma Alacağında Zamanaşımı 836
& 49. KADININ MESLEK VEYA İŞ SEÇİMİNDE ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ (TMK M. 192) 837
I. SEÇİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 837
A- Seçimin Yükümlülük Oluşturması 837
B- Seçimin Özenle Yapılması 837
II. SEÇİM ŞEKLİ 838
A- Çekişme Çıkmazsa 838
B- Çekişme Çıkarsa 838
1- Zorlama Yetkisi Yoktur 838
a. Uyarma 839
b. Uzlaştırmaya Çalışma 839
c. Uzman Yardımı İsteme 839
2- Tespit Kararı İle Yetinilmelidir 839
III. SEÇİM ÖLÇÜSÜ 840
A- Birliğin Huzuru 840
B- Birliğin Yararı 841
C- Faaliyetin Türü 841
IV. SEÇİMİN DEĞİŞTİRİLMESİ 842
& 50. KADININ ÇOCUK İLE KARŞILIKLI YÜKÜMLÜLÜKLERİ
(TMK M. 322) 843
I. YARDIM ETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 843
A- Maddî Yardım Yükümlülüğü 843
B- Manevî Yardım Yükümlülüğü 843
II. SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 843
III. ANLAYIŞ GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 844
IV. AİLENİN ONURUNU GÖZETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 844
& 51. KADININ ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİ
(TMK. M. 339) 845
I. GENEL OLARAK 845
II. ÇOCUĞA YÖNELİK YÜKÜMLÜLÜKLERİN KONUSU 845
A- Ana Babanın Bakım Ve Eğitim İçin Karar Alıp Uygulama Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. I) 845
B- Ana Babanın Sözünü Dinleme Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. II) 845
C- Ana Babanın Çocuğa Hayatını Düzenleme Olanağı Tanıma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III) 846
Ç- Ana Babanın Çocuğun Düşüncesini Göz Önünde Tutma Yükümlülüğü (TMK. m. 339 f. III) 846
D- Ana Babanın Rızası Dışında Evi Terk Etmeme Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. IV) 846
E- Ana Babadan Yasal Sebep Olmaksızın Almama Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. IV) 847
F- Ana Babanın Çocuğun Adını Koyma Yükümlülüğü
(TMK. m. 339 f. V) 847
YEDİNCİ KISIM
KADININ MALİ DURUMUNA İLİŞKİN STATÜSÜ
& 52. KADINA ÖDEME YAPMASI İÇİN ERKEK EŞİN BORÇLUSUNA EMİR VERİLMESİ (TMK M. 198) 849
I. GENEL OLARAK 849
A- Eşlerin Birlikte Yaşaması Gerekmez 850
1- Ayrı Yaşama Hakkına Sahip Olunmasında Uygulanır 851
2- Ayrılık Kararı Verilmesi Halinde Uygulanır 851
3- Ortak Karar İle Ayrı Yaşama Halinde Uygulanır 852
B- Katılma Payı Borçlusunun Kusursuzluğu Önem Taşımaz 852
C- Diğer Özel Önlemler İstenebilir 852
1- Genel Müdahale İstenebilir (TMK m. 195) 852
2- Birliğin Giderlerine Yargısal Katılma İçin İcra Takibi Yapılabilir (TMK m. 196) 853
3- Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması İstenebilir (TMK m. 199) 853
4- Boşanma Davasında Geçici Önlem İstenebilir (TMK m. 169) 854
D- Mal Rejimi Etkili Değildir 854
II. BORÇLULARIN ÖDEMEYİ DİĞER EŞE YAPMASI 855
A- Koşulları 855
1- Giderlere Katılma Yükümlülüğü Yerine Getirilmemelidir 856
2- Katılma Payı Alacaklısı Eşin İstemi Bulunmalıdır 856
a. İstek Doğrudan Borçluya Yöneltilemez 857
b. İstek Hâkime Yöneltilebilir 857
3- Katılma Payı Borçlusu Eşin Muaccel Alacağı Bulunmalıdır 857
a. Borcun Kaynağı Önemli Değildir 857
b. Kural Olarak Her Türlü Alacak Esas Alınabilir 857
Kişiliğe Bağlı Alacaklar Hakkında Uygulanamaz 858
Rehinli Alacaklar Hakkında Uygulanamaz 858
Hacizli Alacaklar Hakkında Uygulanamaz 858
4- Ödemenin Katılma Payı Alacaklısı Eşe Yapılması Borçluya Emredilmelidir 858
a. Ödeme Yapacak Borçlu Belirlenmelidir 858
Birden Fazla Olabilir 859
Gerçek veya Tüzel Kişi Olabilir 859
b. Ödeme Yapılacak Eş Açıklanmalıdır 859
c. Ödeme Yapılacak Miktar Gösterilmelidir 859
Eksik Katılma Payı Belirlenmelidir 859
Cankurtaran Malvarlığı Belirlenmelidir 860
Ödemenin Konusu Belirlenmelidir 860
Ödemenin Sınırı Belirlenmelidir 860
aaa. Tamamen Ödeme Emredilebilir 860
bbb. Kısmen Ödeme Emredilebilir 860
d. Ödeme Yapılacak Süreye İşaret Edilmelidir 861
e. Ödeme Emri Kararı Tebliğ Edilmelidir 861
Borçluya Tebliğ Edilmelidir 861
Borçlu İflas Etmişse İflas Masasına Tebliğ Edilmelidir 861
B- Usul Hükümleri 861
1- Görevli Mahkeme 861
2- Yetkili Mahkeme (TMK m. 201) 862
3- Taraflar 862
a. Davacı 862
b. Davalı 862
4- Duruşma 863
5- Harç 863
a. Geçici Önlem Olarak İstemde Bulunma (TMK m. 169) 863
Sürekli Önlem Olarak İstemde Bulunma (TMK m. 198) 864
6- Yargılama Gideri 864
7- Kanun Yolu 864
a. Olağan Kanun Yolları 864
İstinaf 864
bTemyiz 865
b. Olağanüstü Kanun Yolları 865
Yargılamanın İadesi 865
Kanun Yararına Temyiz 865
C- Ödeme Emrinin Sonuçları 865
1- Alacağı Talep Yetkisi Katılma Payı Alacaklısı Eşe Geçer 866
2- Katılma Payı Borçlusu Eşe Yapılan Ödeme Geçersiz Sayılır 866
3- Ödeme Emrinde İstek Varsa Değişiklik Yapılabilir 866
4- Eşler Hakkında Kararın Kesinleşmesiyle Sonuç Doğurur 866
5- Borçlu Hakkında Ödeme Emrinin Tebliği İle Sonuç Doğurur 866
& 53. KADININ TASARRUF YETKİSİNİN SINIRLANMASI
(TMK M. 199) 867
I. HUKUKİ NİTELİĞİ 867
A- Tasarruf Yetkisi Sınırlamasıdır 867
B- Borçlandırıcı İşlemlere Uygulanamaz 867
C- Diğer Özel Önlemler İstenebilir 868
1- Genel Müdahale İstenebilir (TMK m. 195) 868
2- Birliğin Giderlerine Yargısal Katılma İçin İcra Takibi Yapılabilir (TMK m. 196) 868
3- Borçluya Ödeme Emri Verilmesi İstenebilir (TMK m. 198) 869
4- Boşanma Davasında Geçici Önlem Olarak İstenebilir 869
II. SINIRLAMANIN KOŞULLARI 870
A- Evlilik Birliği Sürüyor Olmalıdır 870
1- Kural Olarak 870
a. Boşanma veya Ayrılık Davasında Kendiliğinden
Uygulanabilir 870
b. Evlilik Sonlandıktan Sonra Uygulanamaz 870
Evlilik Fesih Kararıyla Sonlanmışsa Uygulanamaz 870
Evlilik İptal Kararıyla Sonlanmışsa Uygulanamaz 871
Evlilik Boşanma Kararıyla Sonlanmışsa Uygulanamaz 871
aaa. Türk Mahkemesi Kararı 871
bbb. Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması 871
ccc. Yabancı Mahkeme Kararının Tenfizi 871
Evlilik Ölümle Sonlanmışsa Uygulanamaz 872
Evlilik Ölüm Karinesiyle Sonlanmışsa Uygulanamaz 872
Evlilik De Facto Cinsiyet Değiştirmeyle Sonlanmışsa Uygulanamaz 872
2- Mal Rejimi Etkili Değildir 872
a. Her Türlü Mal Rejiminde İstenebilir 873
b. Her Türlü Rejim Değişikliğinde İstenebilir 873
c. Her Türlü Mal Grubu İçin İstenebilir 874
3- Müşterek Milli Hukuk Uygulanır 874
4- Eşlerin Birlikte Yaşaması Gerekmez 874
B- Gereklerden Biri Bulunmalıdır (TMK m. 199 f. I) 874
1- Ailenin Ekonomik Varlığının Korunması Gereği Bulunmalıdır 875
a. Malvarlığı Yönetimine İlişkin Sebepler 875
Malvarlığını Sebepsiz Yere Elden Çıkarması 875
Malvarlığını Gerçek Değerinin Altında Elden
Çıkarması 875
Malvarlığını Süratle Azaltması 875
Malvarlığını Birlikte Yaşadığı Kişiye Devretmesi 876
Malvarlığını Yönetmede Yetersiz Kalması 876
b. Ekonomik Durum İle Bağdaşmayan Sebepler 876
Ekonomik Durumu İle Bağdaşmayan Yatırımlara Kalkışması 876
Ekonomik Durumu İle Bağdaşmayan Bağışlamalarda Bulunması 876
Ekonomik Durumu İle Bağdaşmayan Harcamalarda Bulunması 876
c. Ekonomik Tehlike Yaratan Sebepler 876
Borçlarını Ödeyemez Duruma Gelmesi 877
Ödeyemeyeceği Miktarda Kredi Alması, Borçlanması 877
Sebepsiz Yere İşyerini Kapatması, Devretmesi, Ortak Alması 877
Sebepsiz Yere Çalışmamaya Başlaması 877
2- Evlilik Birliğinden Doğan Malî Bir Yükümlülüğün Yerine Getirilmesi Gereği Bulunmalıdır 877
C- Denklik Bulunmalıdır (TMK m. 199 f. II) 879
1- Yeterli Sınırlama Yapılmalıdır 879
a. Genel Sınırlama Yapılmamalıdır 879
b. Ölçülü Sınırlama Yapılmalıdır 879
c. Yeterli Miktar Tespit Edilmelidir 879
Değer Tespiti Yapılmalıdır 879
Keşif Yapılmalıdır 879
Bilirkişi İncelemesi Yapılmalıdır 880
2- Süre Sınırlaması Yapılabilir 880
D- İstem Bulunmalıdır (TMK m. 199 f. II) 880
1- Açılmış Dava Bulunmalıdır 880
a. Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 880
b. Karşı Dava İle İstenebilir 880
c. İstek Dava Dilekçesinde Yer Almalıdır 880
d. İstek Hakkında Karar Verilmelidir 881
2- Farklı Sınırlanma İstenebilir 881
a. İstisnaen Genel Sınırlama İstenebilir 881
b. Belirli Tasarruflara Yönelik İstenebilir 881
c. Belirli Malvarlığına Yönelik Genel Sınırlama İstenebilir 881
d. Belirli Malvarlığına Yönelik Sınırlı Sınırlama İstenebilir 881
e. Belirli Süre İle Sınırlı Olarak Sınırlama İstenebilir 881
3- İsteme Göre Karar Verilmelidir 881
4- İstek Aşılmamalıdır 881
E- Belirli Malvarlığı Bulunmalıdır (TMK m. 199 f. I) 882
1- Taşınır 882
2- Taşınmaz 882
3- Kıymetli Evrak 882
4- Ayni Haklar 882
5- Eşya 883
6- Para 883
7- Alacak Hakkı 883
8- Diğer Belirli Malvarlığı 883
F- Tasarrufun Diğer Eşin Rızasıyla Yapılabileceğine Karar Verilmelidir (TMK m. 199 f. I) 883
1- Tasarruf Türü 883
a. Her Türlü Tasarruf İçin Karar Alınabilir 884
b. Belirli Tasarruf İçin Karar Alınabilir 884
2- İzin Türü 884
a. İzin Zamanı 884
İşlem Öncesi İzin Verilebilir 884
İşleme Katılarak İzin Verilebilir 884
İşlem Sonrası İcazet Verilebilir 884
b. İzin Şekli 885
Kural Olarak Şekle Bağlı Değildir 885
Taşınmazlarda Yazılı İzin Gerekir 886
Genel İzin Verilemez 886
Yargısal İzin Alınabilir 886
G- Güçlendirici Önlemler Alınmalıdır (TMK m. 199 f. II) 886
H- Zorunlu Önlem Alınmalıdır (TMK m. 199 f. III) 887
1- Zorunlu Tasarruf Kısıtlaması Şerhi 887
a. Tasarruf Yetkisini Kısıtlar 887
b. Kanundan Doğan Haklar Tescil Edilebilir 888
c. Cebri İcra Yürütülebilir 888
2- Şerhin Etkisi 888
a. Şerhin Açıklayıcı Etkisi 888
b. Şerhin Kurucu Etkisi 888
III. SINIRLAMA USULÜ 888
A- Görevli Mahkeme 889
B- Yetkili Mahkeme (TMK m. 201) 889
C- Taraflar 889
1- Davacı 889
2- Davalı 889
D- Duruşma 889
E- Harç 889
1- Geçici Önlem Olarak İstemde Bulunma (TMK m. 169) 889
2- Sürekli Önlem Olarak İstemde Bulunma (TMK m. 198) 890
a. Bağımsız Dava İle İstemde Bulunma 890
b. Başka Dava İçinde İstemde Bulunma 890
Dava Dilekçesinde İsteme 890
Dava Dilekçesi Dışında İsteme 891
F- Kararın Özelliği 891
1- Duraksama Yaratmamalıdır 891
2- Eda Hükmü İçermelidir 891
3- Gerekçeli Olmalıdır 891
4- Kısa Karar Uygun Olmalıdır 891
G- Derdestlik 891
H- Davanın Konusuz Kalması 891
I- Kabul 892
İ- Yargılama Gideri 892
J- Yabancılık Unsuru 892
K- Kanun Yolu 892
1- Olağan Kanun Yolları 892
a. İstinaf 893
b. Temyiz 893
2- Olağanüstü Kanun Yolları 893
a. Yargılamanın İadesi 893
b. Kanun Yararına Temyiz 894
L- İspat 894
& 54. KADININ ÖNLEM KARARININ DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA KALDIRILMASINI İSTEMESİ (TMK M. 200) 895
I. KOŞULLAR DEĞİŞMİŞ OLMALIDIR 895
II. EŞLERDEN BİRİNİN İSTEMİ BULUNMALIDIR 895
III. ÖNLEM KARARI GÖZDEN GEÇİRİLMELİDİR 895
A- Gözden Geçirme Usulü 895
1- Duruşma Açılmalıdır 895
2- Dengeleme İlkesi Uygulanmalıdır 896
B- Gözden Geçirmenin Sonucu 896
1- Önlem Kararı Değiştirilebilir 896
2- Önlem Kararı Kaldırılabilir 896
IV. ÖNLEM KENDİLİĞİNDEN SONA EREBİLİR 896
A- Sürenin Dolmasıyla Sona Ermesi 896
B- Birlikte Yaşamaya Başlamayla Sona Ermesi 896
C- Evlilik Birliğinin Sonlanmasıyla Sona Ermesi 897
& 55. KADININ ZİYNET VE EŞYAYA YÖNELİK İSTEMİ 898
I. GENEL OLARAK 898
A- Tanım 898
B- Mal Rejiminin Sonlanmasına Gerek Yoktur 898
C- Boşanmanın Eki Niteliğinde Değildir 899
II. KOŞULLARI 899
A- İstek Bulunmalıdır 899
1- İstek Bulunmuyorsa 899
a. Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez 899
b. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 899
c. Dava Dilekçesinde Talep Yokken Sonradan Harç Alınması 900
2- Bağımsız Dava İle İstenilmişse 900
a. İstek Müphem Olmamalıdır 900
b. İstenilen Eşya Müphem Olmamalıdır 900
c. Kısıtlı İçin İzin Verilmiş Olmalıdır 900
3- Karşı Dava İle İstenilmişse 900
a. Süresinde Açılmışsa 900
b. Süresinde Açılmamışsa 900
4- Boşanma Davası İle İstenilmişse 901
a. Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 901
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 901
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden
Kaldırılır 901
aaa. Harç Yatırılıp Yenilenirse 901
bbb. Harç Yatırılıp Yenilenmezse 902
b. Boşanma Davasından Tefrik Edilmesi Önerilir 902
5- Ek Dava İle İstenilmişse 902
6- Kısmi Dava İle İstenilmişse (HMK m. 109) 902
7- Dava Yığılmasıyla İstenilmişse (HMK m. 110) 902
a. Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilir 902
b. Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 903
c. Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır 903
Harç Yatırılıp Yenilenirse 903
Harç Yatırılıp Yenilenmezse 903
B- Eşyanın Varlığı İspat Edilmelidir 903
C- Eşyanın Davacıya Ait Olduğu İspat Edilmelidir 904
1- Niteliğine Göre 904
a. Niteliği Gereği Kadına Ait Eşyalar 904
b. Niteliği Gereği Erkeğe Ait Eşyalar 904
2- Hediye Edilmesine Göre 904
a. Kadına Verilen Hediye Eşya 905
b. Erkeğe Verilen Hediye Eşya 905
c. Çocuğa Verilen Hediye Eşya 905
d. Eşlere Müşterek Verilen Hediye Eşya 905
D- Eşyanın Davalıda Kaldığı İspat Edilmelidir 905
1- Eşyaların Kalması 905
a. Taşınamaz Ağırlıkta Olması 905
b. Tutanakla Kaldığının Belirlenmiş Olması 905
2- Eşyanın Götürülmesi 906
III. TALEP DIŞI KARAR VERİLEMEZ 906
A- Seçim Hakkı Davacıya Aittir 906
1- Eşya Aynen İstenebilir 906
2- Sadece Bedel İstenebilir 906
a. Aynen İadeye Hükmedilemez 906
b. Dava Tarihindeki Bedele Hükmedilir 906
3- Aynen Yoksa Bedel İstenmişse 907
a. Sadece Bedele Hükmedilemez 907
b. Sadece Aynen İadeye Hükmedilemez 907
c. Karar Tarihindeki Değerlerinin Ödetilmesine
Hükmedilemez 907
d. Eşya Yoksa Belirlenen Değere Hükmetmek İsteği Aşmak Sayılamaz 907
4- Aynen Yoksa Bedel İsteği Sadece Bedele Dönüştürülebilir 907
5- Mislen İstenebilir 907
6- Aynen İade İstemi Varsa Gerçekleşen Bedele Karar Verilebilir 907
B- Dava Konusu Eşyalar Teslim Edilmişse 908
C- Ortak Alınan Eşyalar 908
D- Takas Defi 908
E- Talepten Fazlasına Karar Verilemez (HMK m. 26 f. I) 908
F- Talepten Başka Bir Şeye Karar Verilemez (HMK m. 26 f. I) 908
& 56. KADININ MAL REJİMİNE YÖNELİK İSTEMİ 909
I. KADININ KATILMA ALACAĞI HAKKI 909
A- Tanımı 909
B- Özellikleri 910
1- Katılma Rejimine Özgüdür 910
2- Ayni Hak Niteliğinde Değildir 910
a. Şahsi Alacak Hakkı Vardır 910
b. Borçlu Eşin, Borcu Ayın Olarak Ödeme Hakkı Vardır 910
c. İstisna Hükümler Vardır 910
Paylı Mülkiyette Ayni Talep (TMK m. 226 f. II) 911
Sağ Eşin Aile Konutuyla İlgili Ayni Talebi
(TMK m. 240) 911
Tarımsal İşletme İle İlgili Ayni Talep 911
3- Boşanmanın Eki Değildir 911
4- Kendiliğinden Uygulama Yapılamaz 911
a. Kendiliğinden Araştırma Yapılamaz 912
b. Kendiliğinden Tasfiye Yapılamaz 912
5- Edinilmiş Malların Toplamına Özgüdür 912
6- Nispi Hak Niteliğindedir 914
7- Mirasçılara Geçebilir 915
8- Alacağın Temliki Yolu İle Üçüncü Kişilere Devredilebilir 915
9- Mal Rejimi Sonlanmadan Sadece Bir Beklenen Hak Sayılır 915
a. Hacze Konu Olamaz 915
b. İflas Masasına Aktif Değer Olarak Kaydedilemez 915
c. Alacak Olarak Devredilemez 916
10- Birden Fazla Olabilir 916
11- Beklenen Hakları İçermez 917
12- Belirli Malların Özgülenmesi Hakkını Kural Olarak Kapsamaz 917
13- Paylaşılan Edinilmiş Mal Değil Artık Değerdir 917
14- Rejim Süresinin Önemi Yoktur 918
15- Eşlerin Birlikte Yaşamış Olmaları Zorunlu Değildir 918
16- Eşlerin Çalışması ya da Katkısı Zorunlu Değildir 918
17- Belirsiz Alacak Davasıdır 918
II. KATILMA ALACAĞI KOŞULLARI 918
A- İstek Bulunmalıdır 918
1- İstek Bulunmuyorsa 919
a. Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez 919
b. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 919
c. Sadece Nisbi Harç Ödenmesi Geçerli İsteği Göstermez 919
2- Bağımsız Dava İle İstenilmişse 919
a. İstek Müphem İse Açıklama İstenilmelidir (HMK m. 31) 919
b. Katılma Alacağı Miktarı İsteği Müphem Olamamalıdır 920
c. Kısıtlı İçin İzin Verilmiş Olmalıdır 920
3- Karşı Dava İle İstenilmişse 920
a. Süresinde Açılmışsa 921
b. Süresinde Açılmamışsa 921
4- Boşanma Davası İle İstenilmişse 921
a. Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 921
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 921
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır 921
aaa. Harç Yatırılıp Yenilenirse 922
bbb. Harç Yatırılıp Yenilenmezse 922
b. Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir 922
c. Boşanma Davasının Sonucu Beklenmelidir
(HMK m. 30, 165 f. I) 923
Mal Rejimi Sonlanırsa 923
Mal Rejimi Sonlanmazsa 923
5- Boşanma Davasından Önce İstenilmişse 923
B- Mal Rejimi Sona Ermiş Olmalıdır 924
1- Sona Erme Sebebi 925
2- Sona Erme Zamanı 925
a. Mal Rejimi Dava Tarihinden Önce Sonlanmış Olabilir 925
b. Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmış Olabilir 925
c. Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmamış Olabilir 925
III. KADININ DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI HAKKI 925
A- Tanımı 927
B- Özellikleri 927
1- Katılma Rejimine Özgü Değildir 927
2- Ayni Hak Niteliğinde Değildir 928
3- Kendi Malları Arasındaki Değer Kaymasının Karşılığı Değildir 928
4- Boşanmanın Eki Değildir 929
5- Kendiliğinden Araştırma İlkesi Geçerli Değildir 929
a. Taraflarca Gösterilen Deliller Toplanır 929
b. Duraksama Varsa Açıklama İstenir (HMK m. 31) 929
6- Evlilik Dışı Katkıyı Kapsamaz 929
a. Nişanlılar Arasında Uygulanmaz 929
b. Evlilik Dışı Birliktelikte Uygulanmaz 929
c. Evli Olmayanlar Arasında Uygulanmaz 930
7- Katkı Yapılan Mal Grubunun Katkıyı İstemeye Etkisi Yoktur 930
a. Diğer Eşin Kişisel Malına Katkı Yapılabilir 930
b. Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkı Yapılabilir 930
8- Katkı Yapan Mal Grubunun Katkıyı İstemeye Etkisi Yoktur 930
a. Davacının Kişisel Malından Diğer Eşin Malına Katkı
Yapılabilir 930
b. Davacının Edinilmiş Malından Diğer Eşin Malına Katkı Yapılabilir 930
9- Rejim Süresince Edinilen Bütün Malların Tasfiyesini İçermez 931
10- Belirsiz Alacak Davasıdır 931
11- Üçüncü Kişiden İstenemez 931
12- Paylı Mülkiyete veya Tek Başına Mülkiyete Katkı Yapılabilir 932
13- Katkının Miktarı O Malvarlığının Mal Grubunu/Niteliğini Değiştirmez 932
14- Fiilen Ayrı Yaşayan Eşin Katkı Yapmadığı Karine Olarak Kabul Edilmelidir 932
15- Dayanılmayan Vakıa Katkı Olarak Kabul Edilemez 932
16- Katkı Yapılan Malvarlığının Niteliğinin Önemi Yoktur 932
a. Yıkılacak Nitelikteki Yapıya Katkı Yapılabilir 933
b. Ruhsatsız Yapıya Katkı Yapılabilir 933
c. Kaçak Yapıya Katkı Yapılabilir 933
17- Taşınmazın Üçüncü Kişi Adına Kayıtlı Olması Tasfiyesinden Kaynaklanan Alacak Talebine Engel Değildir 933
IV. KADININ DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI KOŞULLARI 933
A- İstek Bulunmalıdır 933
1- İstek Bulunmuyorsa 933
a. Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez 934
b. Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir 934
c. Sadece Nisbi Harç Ödenmesi Geçerli İsteği Göstermez 934
d. Aşamalarda Verilen Dilekçe İle İstenilemez 934
2- Bağımsız Dava İle İstenilmişse 934
a. İstek Müphem İse Açıklama İstenilmelidir (HMK m. 31) 934
b. Katkı Miktarı İsteği Müphem Olamamalıdır 935
c. Kısıtlı İçin İzin Verilmiş Olmalıdır 935
d. Birleşen Dava İçin Karar Verilmelidir 935
e. Borçlu Eşin Alacaklısı Tespit Davası Açabilir 935
3- Karşı Dava İle İstenilmişse 935
a. Süresinde Açılmışsa 935
b. Süresinde Açılmamışsa 935
4- Boşanma Davası İle Birlikte İstenilmişse 936
a. Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir 936
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir 936
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır 936
aaa. Harç Yatırılıp Yenilenirse 936
bbb. Harç Yatırılıp Yenilenmezse 936
b. Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir 937
c. Boşanma Davasının Sonucu Beklenmelidir
(HMK m. 30, 165 f. I) 937
Mal Rejimi Sonlanırsa 937
Mal Rejimi Sonlanmazsa 937
5- Boşanma Davasından Önce İstenilmişse 937
6- Boşanma Davasından Sonra İstenilmişse 938
7- Boşanmanın Tenfizi Davasından Önce İstenilmişse 938
8- Boşanmanın Tenfizi Davasından Sonra İstenilmişse 938
9- Boşanmanın Tenfizi Davası Açılmadığı Anlaşılmışsa 938
B- Mal Rejimi Sona Ermiş Olmalıdır 938
1- Sona Erme Sebebi 939
2- Sona Erme Zamanı 939
a. Mal Rejimi Dava Tarihinden Önce Sonlanmış Olabilir 939
b. Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmış Olabilir 939
c. Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmamış Olabilir 939
C- Diğer Eşin Malvarlığına Katkı Yapılmalıdır 939
1- Katkının Niteliği 940
a. Para İle Katkı 940
Paranın Kaynağı Belirlenmelidir 940
Para Konusunda Bilirkişi Raporu Alınmalıdır 940
Paranın Nominal Değeri Esas Alınmalıdır 941
Parayı Üçüncü Kişinin Vermesi 941
aaa. Davacı Adına Verilmesi 941
bbb. Davacı Adına Verilmemesi 941
ccc. Bağışlanmış Olması 941
b. Çalışma İle Katkı 941
Çalışma Gerçekleşmiş Olmalıdır 941
aaa. Evlere Temizliğe Gitmek 942
bbb. Çocuk Bakıcılığı Yapmak 942
ccc. El İşi Örüp Satmak 942
ddd. Vitrin Düzenlemesi Yapmak 942
eee. Giyim Eşyası Satmak 942
fff. Bahçe İşlerine Gitmek 942
ggg. Tarım İşlerine Gitmek 942
hhh. Fabrika İşlerine Gitmek 943
ııı. Pasta ve Dondurma İmal Etmek 943
iii. Bedenen Çalışmak 943
jjj. Kurbanlık Hayvan Besleyerek Satmak 943
kkk. Biçki ve Dikiş Yapmak 943
Çalışma Yükümlülüğü Aşar Nitelikte Olmalıdır 943
aaa. Ev İşinde Çalışma Katkı Değildir 944
bbb. Eşinin İşine Ara Sıra Yardım Katkı Değildir 944
ccc. Eşinin İşinde Sürekli Çalışma Katkı Sayılır 944
ddd. Ev İşi Dışında Çalışma Katkı Sayılır 944
Ücret Almama Vazgeçme Anlamına Gelmez 944
Çalışma İspat Edilmiş Olmalıdır 945
aaa. Belgeler Getirtilmelidir 945
aaaa. Çalışma Sürelerine İlişkin Belgeler 945
bbbb. Gelirlerine İlişkin Belgeler 945
bbb. Belgeler Bulunamıyorsa Yaklaşık Gelir Durumu
Belirlenmelidir 945
aaaa. Meslek Kuruluşlarından Sorulmalıdır 945
bbbb. Bilirkişilerden Sorulmalıdır 945
c. Borcun Üstlenilmesi İle Katkı 946
d. Hizmet Sözleşmesi Yoluyla Katkı 946
2- Katkının Şekli 946
a. Mal Edinmeye Katkı 946
b. Malın İyileştirilmesine Katkı 947
c. Malın Korunmasına Katkı 947
3- Katkının Zamanı 947
D- Katkı Hiç ya da Uygun Bir Karşılık Almaksızın Yapılmalıdır 948
1- Kural Olarak 948
2- Uygun Karşılık Alınmışsa 948
3- Katkı Bağışlama İle Yapılmışsa 948
a. Bağışlama İradesi Bulunmalıdır 948
Bağışlama İradesi Açık Olmalıdır 949
aaa. Kural Olarak 949
bbb. Eşler Arasında Yapılması Halinde İşlem Doğrudan Bağış Olarak Değerlendirilmemelidir 949
aaaa. Eşlerin Barışması İçin Devir 949
bbbb. Eşin Eve Dönmesi İçin Devir 949
cccc. Boşanma Davasından Vazgeçmesi İçin
Devir 950
dddd. İşlerin Daha Kolay Yürümesi İçin Devir 950
eeee. Ayrı Şehirlerde Yaşanılması Sebebiyle
Devir 950
ffff. Ticari Kaygılar Sebebiyle Devir 950
gggg. İş Yoğunluğu Sebebiyle Devir 950
Tarafların İrade Beyanı Kendini Bağlar 950
aaa. Davacının İrade Beyanı Kendini Bağlar 950
bbb. Davalının İrade Beyanı Kendini Bağlar
(HMK m. 25) 951
Taraf Muvazaası İddiasının Belge İle İspatı Zorunludur 951
b. Bağışlama Tamamına ya da Paya İlişkin Olabilir 951
c. Bağışlama Konusunun Bedelini Bağışlayan
Ödemiş Olmalıdır 951
d. Bağışlanan Mal Kişisel Mal Sayılır 951
e. Bağışlanan Mala Katkı İstenilemez 951
f. Bağışlanan Malda Koşulları Varsa Bağıştan Dönülebilir 952
4- Katkı Miras Malı İle Yapılmışsa 952
a. Tapu Kayıtları Getirilmelidir 952
Miras Malı Taşınmazın 952
Dava Konusu Taşınmazın 952
b. Miras İlişkisi Kayıtları Getirilmelidir 952
Mirasçılık Belgesi 952
Nüfus Kayıt Tablosu 953
c. Değerlendirme Yapılmalıdır 953
Alım Satım Değerleri 953
Tarih Aralığı 953
d. Katkı Oranı Belirlenmelidir 953
e. Katkı Oranı, Dava Konusu Taşınmazın Tasfiye Tarihindeki Sürüm Değeri İle Çarpılarak Alacak Belirlenmelidir 953
5- İşlemin Muvazaalı Yapılması 953
E- Katkı Yapılan Malda Tasfiye Sırasında Değer Artışı Ortaya
Çıkmalıdır 954
1- Değer Artışının Türü 954
a. Konjonktürel Değer Artışı. 954
b. Endüstriyel Değer Artışı 954
2- Değer Artışının Kaynağının Sonuçları 954
a. Edinilmiş Maldan Diğer Eşin Malına Katkı 954
b. Kişisel Maldan Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkı 955
c. Kişisel Maldan Diğer Eşin Kişisel Malına Katkı 955
F- Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçilmemiş Olunmalıdır 955
& 57. KADININ YARDIM NAFAKASI İSTEMİ (TMK M. 364-365) 956
I. YARDIM NAFAKASININ ÖZELLİKLERİ 956
A- Kamu Düzeni İle İlgilidir 956
B- Kural Olarak Miras Yolu İle Geçmez 956
1- Nafaka Talep Hakkı Geçmez 957
2- Nafaka Alacaklılığı Geçmez 957
3- Nafaka Yükümlülüğü Geçmez 957
4- Muaccel Olup Ödenmemiş Nafaka Borcu Geçer 957
C- Kural Olarak Haczedilemez 957
1- İlama Dayanıyorsa (İİK m. 83) 957
2- Sözleşmeye Dayanıyorsa 957
D- Kural Olarak Feragat Edilemez 958
1- Muaccel Olmayan Yardım Nafakası Alacağı 958
2- Yardım Nafakası Talep Hakkı 958
3- İşlemiş Nafaka Alacağı 958
E- Kural Olarak Takas Edilemez 958
1- Nafaka Borçlusu Olarak (TBK m. 114 f. III) 958
2- Nafaka Alacaklısı Olarak 958
F- Başkası Tarafından İfa Edilebilir (TBK m. 83) 958
G- Kural Olarak Devredilemez (TBK m. 183) 958
1- Muaccel Olmayan Alacak 959
2- Muaccel Olan Alacak 959
H- Kusur Dikkate Alınamaz 959
II. YARDIM NAFAKASININ KOŞULLARI 959
A- Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 959
1- Kendiliğinden Verilemez 959
2- Mirasçılıktaki Sıra Göz Önünde Tutulmalıdır 959
a. Öncelikle Altsoya Başvurulmalıdır 959
b. Ön Sırada Yükümlü Varken Sonraki Sıradaki Yükümlüye Başvurulamaz 960
c. Aynı Sırada Birden Fazla Yükümlü Varsa, Ödenecek Olan Nafaka Ödeme Güçleri Oranında Paylaştırılır 960
d. Nafaka Yükümlülüğü Müteselsil Bir Borç Doğurmaz 960
3- Nafaka Alacaklısına Bakmakta Olan Kurum Dava Açılabilir 960
4- Kurum, Masraflarını Nafaka Yükümlüsü Hısımlardan İsteyebilir 960
B- Yardım Edilmediği Takdirde Yoksulluğa Düşülecek Olmalıdır 961
1- Yoksulluğa Düşecek Olan İsteyebilir 961
2- Eğitim İlişkisi Olan İsteyebilir 961
a. Eğitimine Devam Eden Ergin Çocuk İsteyebilir 961
Öğrencinin Yeterli Geliri Bulunmamalıdır 961
Bakım Borcu Beklenilebilecek Süre Geçerlidir 961
Öğrenim Durumu Tespit Edilmelidir 962
Devam Mecburiyetinin Yokluğu Engel Değildir 962
b. Yüksek Lisans Yapan Ergin Çocuk İsteyebilir 962
c. Üniversite Sınavına Hazırlanan Ergin Çocuk İsteyebilir 962
C- Hısımlık İlişkisi Bulunmalıdır (TMK m. 364 f. I) 962
1- Üstsoy Yardım Nafakası Alabilir 962
2- Altsoy Yardım Nafakası Alabilir 962
3- Kardeşler Yardım Nafakası Alabilir 962
4- Evlatlık ve Evlat Edinen Alabilir 963
D- Refah İçinde Olan Kardeş Nafaka Yükümlüsüdür 963
E- İstek Doğru Olarak Nitelendirilmelidir (HMK m. 33) 964
III. YARDIM NAFAKASI DAVASINDA KARARIN KAPSAMI 964
A- Dava Tarihinden İtibaren Verilmelidir 964
B- Ucu Açık Olarak Verilmelidir 964
IV. YARDIM NAFAKASININ MİKTARI 965
A- Yardım Nafakasında Miktarın Belirlenmesi 965
1- Gelirin Araştırılması 965
2- Gelirin Değerlendirilmesi 965
a. Gelirin Niteliği 965
b. Ekonomik Koşullar 966
c. İhtiyaçlar 966
d. Orantılılık İlkesi 966
e. Hakkaniyet İlkesi 966
3- Bilirkişi İncelemesi 966
4- Çocuğun Özel Durumu 967
B- Yardım Nafakası Miktarının Değiştirilmesi 967
1- Yardım Nafakasının Azaltılması 967
a. Önemli Değişiklik Gerçekleşmelidir 967
b. Davanın Açılması Belli Bir Zamanın Geçmesine
Bağlı Değildir 967
c. Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 967
2- Yardım Nafakasının Artırılması 967
a. Mali Durum Değişmelidir 968
Olağanüstü Bir Değişiklik Varsa 968
Olağanüstü Bir Değişiklik Yoksa 968
b. Davalının Gelirinin Arttığı Kanıtlanmalıdır 968
c. Hakkaniyet Gerektiriyor Olmalıdır 968
d. Davanın Açılması Belli Bir Zamanın Geçmesine
Bağlı Değildir 968
e. Kaldırma Davası Varsa Sonucu Beklenmelidir 968
f. Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 968
g. Kesinleşmemiş Artırım Davası Yeni Dava Açılmasına Engel Değildir 969
3- Yardım Nafakasının Kaldırılması 969
a. Mali Durumlarının Değişmesi 969
b. Hakkaniyetin Gerektirmesi 969
C- Yardım Nafakasında Miktarın Ödenmesi 969
1- Biçimi 969
a. İrat Biçiminde Ödenmesi 969
b. Toptan Ödenmesi 969
2- Türü 969
a. Türk Parası Olarak 970
b. Ayın Olarak 970
D- Yardım Nafakasında Miktarın Gelecek Yıllara Yönelik Kararlaştırılması 970
V. YARDIM NAFAKASINDA YARGILAMA USULÜ 970
A- Yardım Nafakasında Görevli Mahkeme 970
B- Yardım Nafakasında Yetkili Mahkeme 971
C- Yardım Nafakasında Taraflar 971
1- Davacı 971
a. Nafaka Alacaklısı 971
Üstsoy 971
Altsoy 971
Kardeşler 971
b. Nafaka Alacaklısına Bakan Kurum 971
2- Davalı 972
Üstsoy 972
b. Altsoy 972
c. Kardeşler 972
D- Yardım Nafakasında Harç 972
E- Yardım Nafakasında Hüküm Fıkrası 972
1- Kime Verildiği Belli Olmalıdır 972
2- Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır 972
3- Kısa Kararda Verildi Gerekçeli kararda Yazılmadı İse 973
4- Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır 973
F- Yardım Nafakasında Feragat 973
1- Karardan Önce 973
2- Karardan Sonra 973
G- Yardım Nafakasında Tavzih 973
H- Yardım Nafakasında Vekalet Ücreti 974
1- Kabulü Halinde Verilir 974
a. Hükmolunan Nafaka Üzerinden Verilir 975
b. Bir Yıllık Tutar Üzerinden Hesaplama Yapılır 975
c. Davanın Görüldüğü Mahkemeye Göre Belirlenmiş
Bulunan Ücretten Az Olamaz 975
d. Ücret, Tarifede Yazılı Miktardan Az ve Üç Katından Çok Olamaz 975
e. Kısmen Kabulde Davacı Yararına Verilir 975
2- Reddedilen Kısım İçin Verilmez 975
3- Tümden Reddi Halinde Verilir 976
4- Her Dava İçin Ayrı Verilir 976
a. Karşı Davada 976
b. Başka Davayla Birleştirilmede 976
c. Davaların Ayrılmasında 976
5- Özel Durumlarda Farklı Verilir 976
a. Davanın Konusuz Kalması 976
b. Feragat 976
c. Kabul 977
d. Sulh 977
e. Herhangi Bir Nedenle Anlaşmazlığın Giderilmesi 977
f. Görevsizlik 977
g. Yetkisizlik 978
h. Davanın Nakli 978
ı. Davanın Açılmamış Sayılması 978
i. Dava Ön Şartlarının Yokluğu 979
j. Husumet Nedeniyle Davanın Reddi 979
6- Gönderme Kararlarında Verilmez 979
a. Kanunlar Gereği Gönderme 979
b. Yeni Mahkemeler Kurulması Nedeniyle Gönderme 979
c. İş Bölümü İtirazı Nedeniyle Gönderme 980
I- Yardım Nafakasında Zamanaşımı 980
İ- Yardım Nafakasında Kesin Hüküm 980
J- Yardım Nafakasında Islah 980
K- Yardım Nafakasında Kanun Yolu 980
1- Olağan Kanun Yolları 980
a. İstinaf 980
b. Temyiz 981
2- Olağanüstü Kanun Yolları 981
a. Yargılamanın İadesi 981
b. Kanun Yararına Temyiz 982
L- Yardım Nafakasının İcrası Geri Bırakılamaz 982
M- Yardım Nafakasında Yargılama Giderleri 982
1- Kural Olarak 982
2- Kısmen Haklı Çıkılırsa 982
3- Aleyhine Hüküm Verilenler Birden Fazla İse 983
N- Yardım Nafakası Davası Adli Tatilde Görülebilir 983
O- Yardım Nafakası Davasında Birleştirme 983
P- Yardım Nafakası Davasında Basit Yargılama Usulü Uygulanır
(HMK m. 316 f. I/ç) 984
R- Yardım Nafakasında Adli Yardım (HMK m. 334-340) 984
SEKİZİNCİ KISIM
KADININ EVLİLİĞİNİN YOKLUĞU,
BUTLANI VE SONLANMASI
& 58. KADININ EVLİLİĞİNİN YOKLUĞU 985
I. KAVRAM 985
A- Hükümsüzlük Kavramı 985
B- Yokluk Kavramı 986
II. EVLENMENİN YOKLUĞU SEBEPLERİ 987
A- Aynı Cinsten Kişiler Arasında Yapılması 987
B- Evlendirme Memuru Bulunmadan Yapılması 988
1- Sadece Birbirine İrade Açıklaması 988
2- Yetkili Olmayan Kişiye İrade Açıklaması 988
C- Taraflar Hazır Bulunmadan Yapılması 989
1- Aynı Yerde Hazır Olmamak 989
2- Aynı Zamanda Hazır Olmamak 990
3- Bizzat Hazır Olmamak 990
III. EVLENMENİN YOKLUĞUNUN SONUÇLARI 990
A- Evlenme Kendiliğinden Hükümsüzdür 990
B- Evlenmenin Yokluğunun Tespiti Davası Açılabilir 991
1- Her İlgili Açabilir 991
2- Her Zaman Açılabilir 991
3- Her Türlü Delille Kanıtlanabilir 991
4- Aile Mahkemesi Görevlidir 991
C- Boşanma Davası Açılmasına Olanak Vermez 991
D- Kayıt Varsa Düzeltilmesi Dava Edilebilir 992
E- Özel Kanun Varsa Evlilik Olarak Tescil Edilebilir 992
F- Uzun Süre Geçmesi Yokluğu Ortadan Kaldırmaz 993
& 59. KADININ EVLİLİĞİNİN MUTLAK BUTLANI 994
I. EVLENME SIRASINDA EVLİ BULUNMA (TMK m. 130, 145 b. 1) 994
A- Genel Olarak 994
1- Çokeşli Evlilik Yasağı 994
2- Çokeşli Evlilik Yasağının İstisnası 994
3- Yargılamanın İadesi İle Oluşan Çokeşlilik 995
B- Yeniden Evlenme Sırasında Geçerli Evlilik Olmalıdır 995
C- Evli Olan Yeniden Evlenmelidir (TMK m. 130) 997
D- Butlan Kararından Önce Çokeşliliğin Sonlanması 997
1- Birinci Evliliğin Sonlanması 998
a. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli İse
(TMK m. 147 f. III) 998
b. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli Değilse 998
2- İkinci Evliliğin Sonlanması 999
3- Birinci ve İkinci Evliliğin Sonlanması 999
II. EVLENME SIRASINDA AYIRT ETME GÜCÜNDEN SÜREKLİ
YOKSUNLUK (TMK m. 125, 145 b. 2) 1000
A- Genel Olarak 1000
B- Evlenme Sırasında Yoksunluk Bulunmalıdır 1000
C- Sürekli Yoksunluk Bulunmalıdır 1001
D- Nisbi Butlana Dönüşebilir (TMK m. 147 f. II) 1001
III. EVLENMEYE ENGEL OLACAK DERECEDE AKIL HASTALIĞI
(TMK m. 133, 145 b. 3) 1001
A- Genel Olarak 1002
B- Evlenme Sırasında Akıl Hastalığı Bulunmalıdır 1002
C- Akıl Hastalığı Evlenmeye Engel Olacak Derecede Olmalıdır 1002
D- Nisbi Butlana Dönüşebilir (TMK m. 147 f. II) 1003
IV. EVLENMEYE ENGEL OLACAK DERECEDE HISIMLIK
(TMK m. 129, 145 b. 4) 1003
A- Kan Hısımlığı 1004
B- Kayın Hısımlığı 1005
C- Evlatlık İlişkisinden Doğan Hısımlık 1005
V. OLAĞAN DIŞI EVLENME YAŞININ ALTINDA EVLİLİK
YAPILMASI 1006
& 60. KADININ EVLİLİĞİNİN MUTLAK BUTLANI DAVASINDA
TARAF TEŞKİLİ 1008
I. DAVACI 1008
A- Cumhuriyet Savcısı (TMK m. 146 f. I) 1008
1- Kamu Davasının Açılması ve Sürdürülmesi 1008
a. Dava Açmak Zorunludur (TMK m. 146 f. I) 1008
b. Duruşmada Hazır Bulunmak Zorundadır 1008
Duruşma Günü Tebliğ Edilmelidir 1009
Duruşma Günü Usulüne Uygun Tebliğ Edilmelidir
(Teb. K. m. 43) 1009
2- Dava Açılacak Durumlar 1009
3- Dava Açılamayacak Durumlar 1009
a. Sona Ermiş Evliliğin Mutlak Butlanı (TMK m. 147 f. I) 1010
b. Ayırt Etme Gücünü Sonradan Kazanılmışsa 1010
c. Akıl Hastası Eş İyileşmişse 1010
4- Dava Sürdürülemeyecek Durumlar 1011
B- Her İlgili (TMK m. 146 f. II) 1011
1- İlgili Kavramı 1012
a. Eşlerden Biri 1012
b. Eşlerin Mirasçıları 1014
c. Eşlerin Ana Babaları 1015
d. Eşlerin Vasileri 1015
e. Maddi Menfaati Olanlar 1016
f. Manevi Menfaati Olanlar 1016
2- Dava Açılacak Durumlar 1017
a. Sürmekte Olan Evliliğin Mutlak Butlanı 1017
b. Sona Ermiş Evliliğin Mutlak Butlanı (TMK m. 147 f. I) 1017
c. Yeniden Evlenenin Önceki Evliliği Sonlanıp İkinci Eş İyiniyetli Değilse 1017
d. İki Evlilik Yapan Eş Ölmüşse 1018
3- Dava Açılamayacak Durumlar 1018
a. Ayırt Etme Gücünü Sonradan Kazanılmışsa 1018
b. Akıl Hastası Eş İyileşmişse 1018
c. Yeniden Evlenenin Önceki Evliliği Sonlanıp İkinci Eş İyiniyetli İse 1019
C- Ayırt Etme Gücünü Sonradan Kazanan Eş (TMK m. 147 f. II) 1019
D- Akıl Hastalığı İyileşen Eş (TMK m. 147 f. II) 1019
II. DAVALI 1020
A- Davalı Sıfatı Olanlar 1020
1- Cumhuriyet Savcısının Açtığı Davada 1020
2- İlgilinin Açtığı Davada 1021
3- Eşin Açtığı Davada 1021
B- Nüfus Müdürlüğü Taraf Değildir 1022
& 61. EVLENMENİN NİSBÎ BUTLANI (TMK M. 148-153) 1023
I. AYIRT ETME GÜCÜNDEN GEÇİCİ YOKSUNLUK (TMK m. 148) 1024
A- Genel Olarak 1024
B- Evlenme Sırasında Yoksunluk Bulunmalıdır 1025
C- Geçici Yoksunluk Bulunmalıdır 1025
D- Mutlak Butlana Dönüşebilir (TMK m. 145 b. 2) 1025
II. İRADE SAKATLIĞI (TMK m. 149-151) 1026
A- Yanılma (TMK m. 149) 1027
1- Dilekte Yanılma (TMK m. 149 f. I) 1027
2- Kişide Yanılma (TMK m. 149 f. I) 1028
3- Nitelikte Yanılma (TMK m. 149 f. II) 1029
a. Nitelik Eşe Ait Olmalıdır 1029
Nitelik, Davalı Eşe Ait Olmalıdır 1029
Nitelik, Davalıyı Niteleyen Olmalıdır 1029
b. Nitelik Önemli Olmalıdır 1030
Nitelik Davacıya Önemli Olmalıdır 1031
Nitelik Genele Önemli Olmalıdır 1031
aaa. Cinsel Nitelikte Yanılma 1031
bbb. Fiziksel Nitelikte Yanılma 1033
ccc. Ekonomik Nitelikte Yanılma 1034
ddd. Sosyal Nitelikte Yanılma 1034
aaaa. Farklı Zannetme 1034
bbbb. Var Zannetme 1035
eee. Manevi Nitelikte Yanılma 1035
aaaa. Ahlakta Yanılma 1035
bbbb. Şerefte Yanılma 1035
cccc. Haysiyette Yanılma 1036
c. Nitelik Birlikte Yaşamayı Çekilmez Duruma Getirmelidir 1036
Çekilmezlik Davacı İçin Aranır 1036
Uzun Süre Geçmemelidir 1037
Hoşgörü Bulunmamalıdır 1037
B- Aldatma (TMK m. 150) 1038
1- Genel Olarak 1038
a. Aldatılmış Olmak Yeterlidir 1038
b. İlliyet Bağının Bulunması Yeterlidir 1038
c. Sayım Bitiricidir 1038
2- Namus ve Onur Hakkında Aldatma (TMK m. 150 b. 1) 1039
a. Aldatma Eşe İlişkin Olmalıdır 1039
b. Aldatma Namus ve Onura İlişkin Olmalıdır 1040
Yaşayış Biçiminde Aldatma 1040
Geçmişi Hakkında Aldatma 1041
Şöhreti Hakkında Aldatma 1041
c. Aldatılma Gerçekleşmelidir 1041
Bizzat Aldatma 1041
aaa. Susma Aldatma Değildir 1042
bbb. Açıklama Yükümlülüğünün Doğması 1042
aaaa. Eşin İrade Açıklaması Üzerine Açıklama Yükümlülüğü 1042
bbbb. Kendiliğinden Açıklama Yükümlülüğü 1042
Başkası Tarafından Aldatma 1043
aaa. Herkes Aldatabilir 1043
bbb. Eşin Bilgisi Altında Olmalıdır 1043
3- Ağır Tehlike Oluşturan Hastalığın Gizlenmesi 1043
a. Hastalık Eşe İlişkin Olmalıdır 1044
Bizzat Eşin Hastalığı 1044
Kalıtımsal Hastalık 1044
b. Hastalık Ağır Tehlike Oluşturmalıdır 1044
Hastalık Bulunmalıdır 1044
aaa. Hastalık Belirlenmiş Olmalıdır 1044
bbb. Hastalık Tedavi Edilemez Olmalıdır 1045
ccc. Davalı Hastalığını Biliyor Olmalıdır 1045
İlgili İçin Ağır Tehlike Oluşturmalıdır 1045
aaa. Diğer Eş İçin Ağır Tehlike 1045
bbb. Diğer Eşin Altsoyu İçin Ağır Tehlike 1046
c. Hastalık Gizlenmiş Olmalıdır 1046
Susma Aldatma Sayılır 1046
Başkasının Aldatmasından Haberdar Olunmaması
Önemli Değildir 1046
C- Korkutma (TMK m. 151) 1047
1- Korkutma Gerçekleşmelidir 1047
a. Diğer Eş Tarafından Korkutma 1047
Uzun Süre Arkadaşlık Korkutmanın Olmadığına
Karinedir 1047
Resmi Görevlilerden Yardım İstememe Korkutmanın Olmadığına Karinedir 1048
b. Başkası Tarafından Korkutma 1048
2- Korkutma Eşe veya Yakına Yönelik Olmalıdır 1048
a. Korkutma Eşe Yönelik Olmalıdır 1048
b. Korkutma Yakına Yönelik Olmalıdır 1048
3- Korkutma Ağır Tehlikeye Yönelik Olmalıdır 1049
a. Hayata Yönelik Korkutma 1049
b. Sağlığa Yönelik Korkutma 1049
c. Namusa Yönelik Korkutma 1050
d. Onura Yönelik Korkutma 1050
4- Korkutma Mevcut veya Pek Yakın Tehlikeye Yönelik Olmalıdır 1050
a. Korkutma Mevcut Tehlikeye Yönelik Olmalıdır 1050
b. Korkutma Pek Yakın Tehlikeye Yönelik Olmalıdır 1050
5- Korkutma ile Evlilik Arasında İlliyet Bağı Bulunmalıdır 1051
6- Korkutma İle İlgili Ceza Dosyası Sonucu Beklenmelidir 1051
III. YASAL TEMSİLCİNİN İZNİNİN BULUNMAMASI 1051
A- Dava Hakkının Oluşması (TMK m. 153 f. I) 1051
B- Dava Hakkının Kalkması (TMK m. 153 f. II) 1052
1- İzne Muhtaç Olmaktan Kurtulmak 1052
a. Küçüğün Onsekiz Yaşını Doldurarak Ergin Olması
(TMK m. 153 f. II) 1052
b. Kısıtlının Vesayet Altından Çıkması (TMK m. 153 f. II) 1053
2- Karının Gebe Kalması (TMK m. 153 f. II) 1053
a. Rapor İle Belgelenmelidir 1053
b. Gebelik Eşle İlgili Olmalıdır 1053
Eş Gebe Kalmalıdır 1053
Eşten Gebe Kalınmalıdır 1054
c. Sağ Doğum Aranmamalıdır 1054
& 62. KADININ EVLİLİĞİNİN NİSBÎ BUTLANI DAVASINDA TARAF TEŞKİLİ 1056
I. DAVACI 1056
A- Eşler 1056
1- Ayırt Etme Gücünü Kazanan Eş 1056
2- İradesi Sakatlanan Eş 1057
a. Yanılan Eş 1057
b. Aldatılan Eş 1057
c. Korkutulan Eş 1057
3- Mirasçılar Sadece Açılmış Davayı Sürdürebilir (TMK m. 159) 1057
B- Yasal Temsilci 1058
II. DAVALI 1058
A- Davalı Sıfatı Olanlar 1058
1- Eşlerin Açtığı Davada 1059
2- Yasal Temsilcinin Açtığı Davada 1059
B- Nüfus Müdürlüğü Taraf Değildir 1059
& 63. KADININ EVLİLİĞİNİN BUTLANI DAVASINDA YARGILAMA USULÜ (TMK M. 160) 1060
I. GENEL OLARAK 1060
A- Hâkim Vicdanen Kanaat Getirmelidir 1060
B- Olgular Hakkında Hâkim Taraflara Yemin Öneremez 1060
C- Tarafların İkrarı ve Kabulü Hâkimi Bağlamaz 1061
1- Tarafların İkrarı Bağlamaz 1061
2- Tarafların Kabulü Bağlamaz 1061
3- Başka Delil Yoksa Dava Reddedilir 1061
D- Kanıtları Hâkim Serbestçe Takdir Eder 1061
E- Fer'î Sonuçlara İlişkin Anlaşmalar Hâkim Tarafından
Onaylanmalıdır 1062
F- Hâkim Duruşmanın Gizli Yapılmasına Karar Verebilir 1062
II. YARGILAMA USULÜ 1062
A- Görevli Mahkeme 1063
B- Yetkili Mahkeme (TMK m. 160) 1063
1- Eşler Tarafından Açılan Butlan Davasında 1063
2- Diğerleri Tarafından Açılan Butlan Davasında 1064
3- Yetkiye İlişkin Usul Hükümleri 1064
a. Yetki Kesin Yetki Değildir 1064
b. Taraf Olamayanların İlk İtirazı İncelenemez 1064
C- Mutlak Butlan Davasında Süre 1064
1- Cumhuriyet Savcısının Açtığı Davada 1065
2- İlgilinin Açtığı Davada 1065
3- Ayırt Etme Gücünü Sonradan Kazanan Eşin Davasında 1065
4- Akıl Hastası İken İyileşen Eşin Davasında 1066
D- Nisbî Butlan Davasında Süre 1066
1- Eşin Açtığı Davada (TMK m. 152) 1066
a. Sürenin Niteliği 1066
b. Sürenin Kapsamı 1067
Altı Aylık Süre 1067
aaa. Ayırt Etme Gücünün Kazanıldığı Andan Başlar 1067
bbb. Yanılmanın Öğrenildiği Andan Başlar 1067
ccc. Aldatmanın Öğrenildiği Andan Başlar 1068
ddd. Korkunun Etkisinin Ortadan Kalktığı Andan Başlar 1068
Beş Yıllık Süre 1068
aaa. Sürenin Başlangıcı 1068
bbb. Sürenin Sonlanması 1068
2- Yasal Temsilcinin Açtığı Davada (TMK m. 153 f. II) 1069
a. Küçüğün Onsekiz Yaşını Bitirmesine Kadar Açabilir 1069
b. Kısıtlılık Sona Erene Kadar Açabilir 1069
c. Karı Gebe Kalana Kadar Açabilir 1070
E- Yargılamanın İadesi İstenebilir 1070
F- Müdahil Olunabilir 1070
G- Hâkim Geçici Önlemleri Alır (TMK. m. 169) 1070
& 64. KADININ EVLİLİĞİNİN MUTLAK BUTLANI İLE NİSBİ BUTLANININ KARŞILAŞTIRILMASI 1071
I. KENDİ İÇİNDE KARŞILAŞTIRMA 1071
A- Benzerlikler 1071
1- Sebeplerin Bitirici Sayımı (TMK m. 145, 148-151) 1071
2- Hukuki Sonuçları (TMK m. 156) 1072
3- Sonlandırılması (TMK m. 156) 1072
4- Geçmişe Etkisi 1072
B- Farklılıklar 1072
1- İleri Sürebilme 1072
a. Kural Olarak Her Zaman (Mutlak Butlan) 1073
b. Hak Düşürücü Süre (Nisbî Butlan) (TMK m. 152, 153 f. II) 1073
2- Düzeltebilme 1073
a. Kural Olarak Düzeltilemezlik (Mutlak Butlan) 1074
b. Düzeltilebilirlik (Nisbî Butlan) 1074
3- İlgilendirme 1074
a. Herkesi İlgilendirme (Mutlak Butlan) 1074
b. Tarafları İlgilendirme (Nisbî Butlan) 1075
4- Dava Edebilme 1075
a. Görev (Mutlak Butlan) 1075
b. Hak (Nisbî Butlan) 1075
II. SÖZLEŞMELERİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA 1076
A- Hâkim Kararına İhtiyaç 1076
B- Geçersizlik 1076
C- Dava Edilebilirlik 1077
III. BOŞANMA İLE KARŞILAŞTIRMA 1077
A- Benzerlikler 1077
1- Evliliğe Son Vermek 1077
2- Hâkim Kararı İle Sonlanma 1077
3- Bitirici Sayım 1078
B- Farklar 1078
1- Dava Açmada Tercih Olanağı 1078
2- Dava Türünde Tercih Olanağı 1078
a. Sadece İptal Davası Açılmışsa 1079
b. İptal Olmazsa Boşanma Davası Açılmışsa 1079
c. Sadece Boşanma Davası Açılmışsa 1079
& 65. KADININ EVLİLİĞİNİN BUTLANINI GEREKTİRMEYEN SEBEPLER 1080
I. BEKLEME SÜRESİNE UYMAMA (TMK m. 154) 1080
II. ŞEKİL KURALLARINA UYMAMA (TMK m. 155) 1080
A- Evlendirme Memurunun Açıklama Yapmaması 1080
B- Evlendirme Memurunun Özelliklerinin Eksik Bulunması 1081
C- Evlendirme Memurunun Cübbe Giymemesi 1081
D- Evlendirme Töreninde Tanık Bulunmaması 1081
E- Tanığın Tam Ehliyetli Bulunmaması 1081
F- Tanığın Evlenenleri Tanımaması 1081
G- Tanığın Kimliğinin Doğrulanmaması 1081
H- Evlenme Töreninin Tek Tanıkla Yapılması 1082
I- Evlenme Törenine Davetli Katılmaması 1082
İ- Evlenme Kütüğünün İmzalanmamış Olması 1082
& 66. KADININ EVLİLİĞİNİN BUTLANI KARARININ HÜKMÜ
(TMK M. 156-158) 1083
I. HUKUKİ NİTELİĞİ 1083
II. ETKİSİ 1083
A- Hâkimin Kararına Kadar Geçerli Bir Evliliğin Bütün Sonuçlarını Doğurur (TMK m. 156) 1083
B- Butlan Kararı İleriye Etkili Olur 1084
& 67. KADININ EVLİLİĞİNİN BUTLANI KARARININ EŞLER YÖNÜNDEN SONUÇLARI (TMK M. 158) 1085
I. GENEL OLARAK 1085
II. KAZANILMIŞ KİŞİSEL DURUMUN KORUNMASI 1085
A- Kural Olarak 1085
1- Kayın Hısımlığı (TMK m. 129 b. 2) 1085
2- Yeniden Evlenme (TMK m. 130) 1086
a. Kadın İçin Bekleme Süresi Vardır (TMK m. 132 f. I) 1086
b. Erkek Hemen Evlenebilir (TMK m. 130) 1086
B- İyiniyetli Olmayan Eş Kişisel Durumunu Koruyamaz
(TMK m. 158 f. I) 1086
1- Miras Hakları (TMK m. 158 f. I, 159) 1087
a. Yasal Mirasçılık 1087
Eş Sıfatıyla 1087
aaa. Sağ Eş İyiniyetli İse 1087
bbb. Sağ Eş İyiniyetli Değilse 1088
Kan Hısımı Sıfatıyla 1088
b. Ölüme Bağlı Tasarrufla Sağlanan Haklar 1089
Lehdar İyiniyetli İse 1089
Lehdar İyiniyetli Değilse 1089
Aksi Düzenlenmişse 1089
2- Vatandaşlık (TMK m. 158 f. I, TVK m. 16 f. III) 1089
3- Erginlik 1090
a. Butlan Kararına Kadar (TMK m. 156 c. 2) 1090
b. Butlan Kararı Sonrası (TMK m. 158 f. I) 1090
III. BOŞANMAYA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN UYGULANMASI 1090
A- Mal Rejiminin Tasfiyesi (TMK m. 158 f. II) 1090
B- Tazminat (TMK m. 158 f. II) 1091
1- Maddî tazminat (TMK. m. 158 f. II, 174 f. I) 1091
2- Manevî tazminat (TMK. m. 158 f. II, 174 f. II) 1091
C- Nafaka (TMK m. 158 f. II) 1091
1- Tedbir Nafakası (TMK m. 158 f. II, 169) 1091
2- Yoksulluk nafakası (TMK. m. 158 f. II, 175) 1092
D- Soyadı (TMK m. 158 f. II, 173) 1092
1- Kadın Evlenmeden Önceki Soyadını Alır
(TMK m. 158 f. II, 173 f. I, c. 1) 1092
2- Dul Olan Kadın Doğum Soyadına İzin İsteyebilir
(TMK m. 158 f. II, 173 f. I, c. 2) 1093
3- Butlan Erkeğin Soyadını Taşımaya İzin İstenebilir
(TMK m. 158 f. II, 173 f. II) 1093
4- Butlan Erkek İznin Kaldırılmasını İsteyebilir
(TMK m. 158 f. II, 173 f. III) 1093
& 68. KADININ EVLİLİĞİNİN BUTLANI KARARININ ÇOCUKLAR VE ÜÇÜNCÜ KİŞİLER YÖNÜNDEN SONUÇLARI (TMK M. 157) 1094
I. GENEL OLARAK 1094
II. SONUÇLARI 1094
A- Evlilik İçinde Doğmuş Sayılma (TMK m. 157 f. I, 285 f. I) 1094
B- Boşanmaya İlişkin Hükümleri Uygulama (TMK m. 157 f. II) 1094
1- Velâyet (TMK. m. 157 f. II, 182 f. I, 336 f. III) 1094
2- Kişisel ilişki (TMK. m. 157 f. II, 182 f. I, 323) 1095
3- İştirak nafakası (TMK. m. 157 f. II, 182 f. II) 1095
C- Vatandaşlık (TVK m. 7 f. I) 1095
III. ÜÇÜNCÜ KİŞİLER YÖNÜNDEN SONUÇLARI 1095
A- Butlan Kararı Verilmesine Kadar Sonuçları 1095
B- Butlan Kararı Verilmesinden Sonra Sonuçları 1096
& 69. KADININ MUVAZAALI EVLİLİK YAPMASI 1097
I. GENEL OLARAK 1097
II. MUVAZAALI EVLİLİK 1097
& 70. KADININ EVLİLİĞİN MAHKEME KARARIYLA SONLANMASI 1098
I. EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI 1099
A- Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir (TMK m. 35) 1099
B- Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz 1100
C- Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir 1100
D- Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır 1100
E- Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir 1101
1- Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme (TMK m. 145 b. 1) 1101
2- Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme 1101
II. EVLİLİĞİN İPTAL KARARIYLA SONLANMASI 1102
III. EVLİLİĞİN BOŞANMA KARARIYLA SONLANMASI
(TMK m. 161-184) 1102
& 71. KADININ EVLİLİĞİN MAHKEME KARARI OLMADAN SONLANMASI 1103
I. EVLİLİĞİN ÖLÜMLE SONLANMASI (TMK m. 28 f. I) 1103
II. EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI
(TMK m. 31, 44 f. I) 1104
III. EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE
SONLANMASI 1105
A- Evli Kişi Cinsiyetini Hukuken Değiştiremez (TMK m. 40) 1105
1- İstem Sahibi Onsekiz Yaşını Doldurmuş Bulunmalıdır 1105
2- Evli Olmamalıdır 1105
3- Transseksüel Yapıda Olmalıdır 1106
4- Cinsiyet Değişikliği Ruh Sağlığı Açısından Zorunlu Olmalıdır 1106
B- Evli Kişinin De Facto Cinsiyet Değiştirmesi 1106
IV. YABANCILIK UNSURU 1107
DOKUZUNCU KISIM
KADININ EVLİLİĞİNİN SONLANMASININ SONUÇLARI
& 72. KADININ YOKSULLUK NAFAKASI İSTEMİ 1109
I. YOKSULLUK NAFAKASI İSTEYEN AĞIR KUSURLU
OLMAMALIDIR 1111
A- Boşanmaya Sebebiyet Veren Kusur Esas Alınır 1111
1- Genel Boşanma Sebeplerinde Kusur Kavramı 1111
2- Özel Boşanma Sebeplerinde Kusur Kavramı 1112
B- Ağır Kusurlu Yoksulluk Nafakası Alamaz 1113
C- Eşit Kusurlu Yoksulluk Nafakası Alabilir 1113
D- Kusursuz Yoksulluk Nafakası Alabilir 1113
1- Genel Olarak 1113
2- İstekte Bulunan Akıl Hastası İse 1114
3- Taraflar Akıl Hastası İse 1114
E- Tam Kusurlu Yoksulluk Nafakası Alamaz 1114
F- Yoksulluk Nafakası Yükümlüsünün Kusuru Aranmaz 1114
G- Yoksulluk Nafakasında Bekletici Sorun 1114
H- Fiilen Evliymiş Gibi Yaşayan Alamaz 1114
I- Kesinleşen Boşanma Kararının Gerekçesi Dikkate Alınmalıdır 1114
1- Türk Mahkemesinin Gerekçesi 1115
2- Yabancı Mahkemenin Gerekçesi 1115
II. YOKSULLUK NAFAKASI İSTEYEN YOKSULLUĞA DÜŞECEK
OLMALIDIR 1115
A- Geliri Yetersiz Olan Alabilir 1116
B- İşten İradesi Dışında Ayrılmış Olan Alabilir 1116
1- İşten Çıkartılmış Olan Alabilir 1117
2- İşten Hastalık Sebebiyle Çıkan Alabilir 1117
3- İşten Ayrılma Sebebi Araştırılmalıdır 1117
C- Ev Kadını Olan Alabilir 1117
D- Henüz Maaş Bağlanmayan Alabilir 1117
E- Yurtdışı Geliri Yetersiz Olan Alabilir 1117
F- Asgari Ücret Alan Alabilir 1118
G- Aylığı Yetersiz Olan Alabilir 1118
1- Yaşlılık Aylığı Olan Alabilir 1118
2- Özürlülük Aylığı Olan Alabilir 1118
3- Muhtaçlık Aylığı Olan Alabilir 1119
H- Ailesi Zengin Ancak Kendi Geliri Bulunmayan Alabilir 1119
I- Geçici İşte Çalışan Alabilir 1120
İ- Maddi ve Manevi Tazminat Alma Engel Değildir 1120
III. YOKSULLUK NAFAKASI KURAL OLARAK ALAMAYACAK
OLANLAR 1120
A- Yoksulluğu Kaldıran Geliri Olanlar Alamaz 1120
1- Aylığı Yeterli Olan Yoksulluk Nafakası Alamaz 1120
a. Dul Aylığı Yeterli Olan Alamaz 1120
b. Emekli Aylığı Yeterli Olan Alamaz 1121
Emekli Sandığından Yeterli Emekli Aylığı Olan
Alamaz 1121
SSK’dan Yeterli Emekli Aylığı Yeterli Olan Alamaz 1121
Bağ-Kur’dan Yeterli Emekli Aylığı Olan Alamaz 1121
2- Geliri Yeterli Olan Yoksulluk Nafakası Alamaz 1121
a. Yeterli Sosyal Yardım Geliri Olan Alamaz 1121
b. Yabancı Ülkeden Yeterli Geliri Olan Alamaz 1121
c. Yeterli Kira Geliri Olan Alamaz 1122
d. Sigortalı Olan Alamaz 1122
e. İşsizlik Parası Alan Alamaz 1122
f. Yaptığı İşten Yeterli Geliri Olan Alamaz 1122
3- Mesleği Olan Yoksulluk Nafakası Alamaz 1122
a. İşçi Olarak Çalışan Alamaz 1123
b. Memur Olarak Çalışan Alamaz 1123
c. Serbest Meslek Sahibi Olarak Çalışan Alamaz 1123
B- Yoksulluğu Kaldıran Malvarlığı Olanlar Alamaz 1124
1- Yeterli Taşınmazı Olan Alamaz 1124
a. Taşınmazın Değeri Belirlenmiş Olmalıdır 1124
b. Sosyal Durumuna Uygun Evin Satılarak Daha Mütevazi
Bir Evde Oturması İstenemez 1124
2- Yeterli Parası Olan Alamaz 1125
3- Yeterli Taşınırı Olan Alamaz 1125
C- Yoksulluğu Kendi Yaratanlar Alamaz 1125
1- Yeteneğine Rağmen İsteyerek Çalışmayan Alamaz 1125
2- Yeterli Geliri Olup İşten Kendi İsteği İle Ayrılan Alamaz 1125
3- Muvazaalı Devir Yapan Alamaz 1126
4- Sürekli Kumar Oynayan Alamaz 1126
D- Karşı Tarafın Özelliğinden Alamaz 1126
l. Eşi Yoksul Olan Alamaz 1126
2- Geliri Denk Olan Alamaz 1127
IV. YOKSULLUK BELİRLENMELİDİR 1127
A- Çalışma Belirlenmelidir 1127
1- İşyerinden Araştırma Yapılmalıdır 1127
2- İşin Sürekliliği Araştırılmalıdır 1128
3- Alınan Ücret Araştırılmalıdır 1128
4- Ücret Belgesi Araştırılmalıdır 1128
5- Yurtdışında Çalışma Varsa Belgelendirilmelidir 1128
6- Gerekirse Tanık Dinlenmelidir 1128
7- Çelişki Varsa Giderilmelidir 1129
8- Vergi Mükellefiyeti Araştırılmalıdır 1129
9- Ticaret Sicil Müdürlüğünden Araştırılmalıdır 1129
B- Gelir Belirlenmelidir 1129
1- Gelir Kaynağından Araştırılmalıdır 1129
2- Gelirin Sürekliliği Araştırılmalıdır 1129
3- Gerekirse Tanık Dinlenmelidir 1129
4- Çelişki Varsa Giderilmelidir 1130
C- Taşınmazlar Belirlenmelidir 1130
1- Tapu Kayıtları İncelenmelidir 1130
2- Miras Yoluyla İntikal Varsa Mirasçılık Belgesi İncelenmelidir 1130
3- Yoksulluk Nafakası İsteyenin Miras Payı Belirlenmelidir 1130
4- Yoksulluk Nafakası İsteyenin Payının Değeri Belirlenmelidir 1130
V. NEDENSELLİK BAĞI GERÇEKLEŞMELİDİR 1130
VI. YOKSULLUK NAFAKASI İSTEĞİ BULUNMALIDIR 1131
A- Yoksulluk Nafakasında İstek Aşılamaz 1131
B- Yoksulluk Nafakasında İstek Belirsiz İse Açıklattırılmalıdır 1131
C- Yoksulluk Nafakasında İstek Karara Bağlanmalıdır 1132
1- İstek Miktarı Gösterilmişse 1132
2- İstek Miktarı Gösterilmemişse 1132
3- İstek Dava Reddedilmişse Karara Bağlanmış Sayılır 1132
D- Yoksulluk Nafakasında İstek Yoksa Verilemez 1132
E- Yoksulluk Nafakasında İstek Yoksa Ret Kararı Verilemez 1132
F- Yoksulluk Nafakası İstenmediği Açıklanmışsa Verilemez 1133
G- Yoksulluk Nafakasında İstek Süresinde Yapılabilir 1133
1- Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Sırasında 1133
2- Ön İnceleme Duruşmasında 1134
a. Karşı Taraf Gelmişse 1134
b. Karşı Taraf Gelmemişse 1134
3- Tahkikat Aşamasında 1134
4- Sözlü Yargılama Aşamasında 1134
H- Yoksulluk Nafakasında İstek Boşanmadan Sonra Yapılabilir 1135
1- Kural Olarak 1135
2- Kesinleşen Boşanma Davasında Yoksulluk Nafakası İstenilmemişse 1136
3- Anlaşmalı Boşanmada Yoksulluk Nafakası İstenilmemişse 1136
a. Türk Mahkemesinde Anlaşmalı Boşanma 1136
b. Yabancı Mahkemede Anlaşmalı Boşanma 1137
4- Reddedilmesi Temyiz Edilmeyerek Kesinleşmişse 1137
I- Yoksulluk Nafakasında İstek Tenfizden Sonra Yapılabilir 1137
İ- Yoksulluk Nafakasında İstek Arttırılamaz 1137
J- Yoksulluk Nafakasında İstek Ayrı Dava İle Gerçekleşebilir 1138
1- Karşı Dava İle İstek Gerçekleşebilir 1138
2- Bağımsız Dava İle İstek Gerçekleşebilir 1138
VII. YOKSULLUK NAFAKASIN SÜRESİ 1138
A- Yoksulluk Nafakasının Başlangıcı 1138
1- Kesinleşme Tarihinden Verilebilir 1138
2- Dava Tarihinden Verilemez 1139
3- Başlangıç Tarihi Gösterilmelidir 1139
B- Yoksulluk Nafakasının Sınırlı Süreli Verilmesi 1139
1- Olan Hukuk 1139
a. İstek Varsa Sınırlı Süreli Verilebilir 1140
b. İstek Yoksa Sınırlı Süreli Verilemez 1140
c. Süreli Yoksulluk Nafakası İçin Anlaşma Yapılabilir 1141
2- Olması Gereken Hukuk 1141
3- Anayasa Mahkemesi Kararı 1142
C- Yoksulluk Nafakasının Sona Ermesi 1143
1- Yoksulluk Nafakasının Kendiliğinden Sona Ermesi 1143
a. Alacaklının Yeniden Evlenmesi 1143
b. Eşlerden Birinin Ölmesi 1143
2- Yoksulluk Nafakasının Kaldırılması 1144
a. Sebepleri 1144
Alacaklının Başkasıyla Yaşaması 1144
Alacaklının Yoksulluğun Ortadan Kalkması 1144
Alacaklının Haysiyetsiz Hayat Sürmesi 1145
Hakkaniyetin Gerektirmesi 1145
b. Yargılama Usulü 1145
Görevli Mahkeme 1145
Yetkili Mahkeme 1146
İstek Azaltılmayı da Kapsar 1146
Mahkeme Gerekçesi 1146
Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır 1146
Usulüne Uygun Yargılama Yapılmalıdır 1146
VIII. EVLİLİK BİRLİĞİ BOŞANMA İLE SONA ERMİŞ OLMALIDIR 1146
A- Boşanma Kararı Verilmişse 1146
B- Ayrılık Kararı Verilmişse 1147
C- Boşanma Davası Reddedilmişse 1147
IX. YOKSULLUK NAFAKASI KARARININ KAPSAMI 1147
A- Yoksulluk Nafakasının Miktarı 1147
1- Asgari Yaşam Gereksinimlerini Karşılayacak Miktar Olmalıdır 1147
2- Kabul Edilen Miktar Verilmelidir 1148
3- Maddî Tazminatla Birlikte İstenmesi 1149
4- Manevî Tazminatla Birlikte İstenmesi 1150
5- Katılma Alacağı İle Birlikte İstenmesi 1151
B- Yoksulluk Nafakasının Miktarının Değiştirilmesi 1151
1- Yoksulluk Nafakasının Arttırılması 1151
a. Mali Durum Değişmelidir 1151
Olağanüstü Bir Değişiklik Varsa 1151
Olağanüstü Bir Değişiklik Yoksa 1152
b. Davalının Gelirinin Arttığı Kanıtlanmalıdır 1152
c. Yoksulluk Durumu Sürüyor Olmalıdır 1152
d. Hakkaniyet Gerektiriyor Olmalıdır 1152
e. Davanın Açılması Belli Bir Zamanın Geçmesine
Bağlı Değildir 1152
f. Kaldırma Davası Varsa Sonucu Beklenmelidir 1153
g. Kesin Hükmün Sonuçları Tartışılamaz 1153
h. Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 1153
ı. Kesinleşmemiş Artırım Davası Yeni Dava Açılmasına
Engel Değildir 1153
2- Yoksulluk Nafakasının Azaltılması 1153
a. Önemli Değişiklik Gerçekleşmelidir 1154
b. Anlaşmalı Boşanma Davasında Verilen İçin Açılabilir 1154
c. Davanın Açılması Belli Bir Zamanın Geçmesine Bağlı Değildir 1154
d. Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 1154
3- Yoksulluk Nafakasının Değiştirilmesinde Görevli Mahkeme 1155
4- Yoksulluk Nafakasının Değiştirilmesinde Yetkili Mahkeme 1155
C- Yoksulluk Nafakasının Gelecek Yıllardaki Miktarının Kararlaştırılması 1156
D- Yoksulluk Nafakasının Ödenmesi 1156
1- Yoksulluk Nafakasının Ödenme Biçimi 1157
a. Yoksulluk Nafakasının Toptan Ödenmesi 1157
b. Yoksulluk Nafakasının İrat Biçiminde Ödenmesi 1158
2- Yoksulluk Nafakasının Türü 1158
a. Ayın Olarak Yoksulluk Nafakası 1158
b. Türk Parası Olarak Yoksulluk Nafakası 1158
E- Yoksulluk Nafakasında Faiz 1159
X. YOKSULLUK NAFAKASINDA YARGILAMA USULÜ 1159
A- Yoksulluk Nafakasında Görevli Mahkeme 1159
1- Boşanmanın Eki Niteliğindeki Davada 1159
2- Boşanma Kesinleştikten Sonra Açılan Davada 1159
B- Yoksulluk Nafakasında Yetkili Mahkeme 1160
C- Yoksulluk Nafakasında Taraflar 1160
1- Davacı 1160
2- Davalı 1160
D- Yoksulluk Nafakasında Harç 1161
1- Boşanma Kararından Önce İstenmesinde 1161
2- Boşanma Davasından Ayrı İstenmesinde 1161
3- Yabancı Mahkeme Kararı Tenfiz Edilmişse Harç 1161
4- Bağımsız Dava İle İstenilmesinde 1162
E- Yoksulluk Nafakasında Hüküm Fıkrası 1162
1- Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 1162
2- Duraksama Yaratmamalıdır 1162
3- Çelişkili Olmamalıdır 1163
4- Kesinleşen Yönler 1163
F- Yoksulluk Nafakasında Feragat 1163
1- Karardan Önce Feragat Edilebilir 1163
2- Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir 1163
3- Onaylanmayan Protokoldeki Beyan Feragat Sayılamaz 1164
G- Yoksulluk Nafakasında Tavzih 1164
H- Yoksulluk Nafakasında Vekalet Ücreti 1165
1- Boşanma Davası İçinde İstenilmişse 1165
2- Bağımsız Dava İle İstenilmişse 1165
a. Kabulü Halinde Verilir 1165
Hükmolunan Nafaka Üzerinden Verilir 1166
Bir Yıllık Tutar Üzerinden Hesaplama Yapılır 1166
Davanın Görüldüğü Mahkemeye Göre Belirlenmiş
Bulunan Ücretten Az Olamaz 1166
Ücret, Tarifede Yazılı Miktardan Az ve Üç Katından
Çok Olamaz 1166
Kısmen Kabulde Davacı Yararına Verilir 1167
b. Reddedilen Kısım İçin Verilmez 1167
c. Tümden Reddi Halinde Verilir 1167
d. Her Dava İçin Ayrı Verilir 1167
Karşı Davada 1167
Başka Davayla Birleştirilmede 1167
Davaların Ayrılmasında 1167
e. Özel Durumlarda Farklı Verilir 1167
Davanın Konusuz Kalması 1168
Feragat 1168
Kabul 1168
Sulh 1168
Herhangi Bir Nedenle Anlaşmazlığın Giderilmesi 1169
Görevsizlik 1169
Yetkisizlik 1169
Davanın Nakli 1169
ıı. Davanın Açılmamış Sayılması 1170
Dava Ön Şartlarının Yokluğu 1170
Husumet Nedeniyle Davanın Reddi 1170
f. Gönderme Kararlarında Verilmez 1170
Kanunlar Gereği Gönderme 1171
Yeni Mahkemeler Kurulması Nedeniyle Gönderme 1171
İş Bölümü İtirazı Nedeniyle Gönderme 1171
I- Yoksulluk Nafakasında Yabancılık Unsuru 1171
İ- Yoksulluk Nafakasında Zamanaşımı 1171
J- Yoksulluk Nafakasında Kesin Hüküm 1172
K- Yoksulluk Nafakasında Islah 1172
L- Yoksulluk Nafakasında Kanun Yolu 1172
1- Olağan Kanun Yolları 1172
a. İstinaf 1172
b. Temyiz 1173
2- Olağanüstü Kanun Yolları 1173
a. Yargılamanın İadesi 1174
b. Kanun Yararına Temyiz 1174
M- Yoksulluk Nafakası Davası Adli Tatilde Görülebilir 1174
N- Yoksulluk Nafakasında Usulî Kazanılmış Hak 1174
O- Yoksulluk Nafakasında Tespit Davası 1175
Ö- Yoksulluk Nafakası, Boşanma Hükmü Kesinleşmeden İcra Takibine Konu Edilemez 1175
P- Yoksulluk Nafakasında Bozma Sonrası Karar Verme 1175
R- Yoksulluk Nafakasında İhtiyati Tedbir 1175
S- Yoksulluk Nafakası Davasında Basit Yargılama Usulü Uygulanır 1176
Ş- Yoksulluk Nafakasında Yargılama Gideri 1176
1- Kural Olarak 1176
2- Kısmen Haklı Çıkılırsa 1176
3- Aleyhine Hüküm Verilenler Birden Fazla İse 1176
T- Yoksulluk Nafakasında Adli Yardım (HMK m. 334-340) 1176
U- Yoksulluk Nafakasında İade 1177
& 73. KADININ VELAYET HAKKINI BİRLİKTE KULLANMASI 1178
I. EVLİLİK DEVAM EDERKEN ORTAK VELAYET 1178
A- Velâyet Evlenmeyle Kendiliğinden Kazanılır 1178
B- Velâyet Rızaya Dayanılarak Kullanılabilir 1178
II. BOŞANMA HALİNDE ORTAK VELAYET 1178
A- Velâyet Ortak Olarak Verilebilir 1179
1- Ortak Velâyet Normatif Olarak Türk Hukukuna Girmiştir 1179
2- Ortak Velâyet Asıl Olandır 1186
3- Ortak Velâyet Zorunluluk Değildir 1187
4- Ortak Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Uygun Olmalıdır 1187
5- Ortak Velâyet Tercihi Hakimi Bağlamaz 1187
6- Ortak Velâyet Hakkında İdrak Çağındaki Çocuğun Görüşü Alınmalıdır 1187
7- Ortak Velâyet Hakkında Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır 1187
8- Ortak Velâyet Kesin Hüküm Oluşturmaz 1188
B- Velâyet Eşlerden Birine Verilebilir 1188
C- Velâyet Hakkı Verilenin Ölümünde Velâyet Açık Kalır 1188
1- Velâyet Kendiliğinden Sağ Eşe Geçmez 1189
2- Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Çocuğun Menfaatine İse 1189
3- Velâyetin Sağ Eşe Verilmesi Sakıncalı İse 1189
D- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir 1190
E- Velâyet Kısıtlanan Ana Babaya Verilemez 1190
& 74. KADINA VELAYET HAKKININ VERİLMESİ/VELÂYETİN
KADINA TEVDİİ 1191
I. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ SEBEPLERİ 1191
A- Ortak Hayata Son Verilmesi (TMK m. 336 f. II) 1191
1- Ayrı Yaşama İzne Bağlı Değildir (TMK m. 197 f. I) 1191
2- Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz (TMK m. 336 f. I) 1191
3- Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II) 1191
4- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir 1191
B- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi (TMK m. 336 f. II) 1191
1- Ayrılık Hâli İçin Karar Gereklidir (TMK m. 170) 1191
2- Velâyet Hakkını Ortadan Kaldırmaz (TMK m. 336 f. I) 1192
3- Velâyet Eşlerden Birine Tevdi Edilebilir (TMK m. 336 f. II) 1192
4- Velâyet Çocuğun Üstün Yararına Göre Verilir 1192
II. VELÂYETİN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ USULÜ 1192
A- Genel Olarak 1192
B- Usul Hükümleri 1192
1- Görevli Mahkeme 1192
2- Yetkili Mahkeme 1193
3- Davacı 1193
4- Davalı 1193
5- Uzman Görüşü Alınması 1193
6- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 1193
7- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 1193
8- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 1193
9- Dava Adli Tatilde Görülebilir 1193
10- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 1193
11- Alıştığı Ortam Dikkate Alınmalıdır 1194
12- Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Beklenmelidir 1194
13- Davanın Konusuz Kalması 1194
a. Konusuz Kalma Halleri 1194
Çocuğun Ergin Olması 1194
Çocuğun Ölmesi 1194
Çocuğun Evlatlık Verilmesi 1194
b. Konusuz Kalmanın Sonuçları 1194
Esas Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına
Karar Verilir 1194
Yargılama Giderlerine Karar Verilir 1195
aaa. Haklılıkta Davanın Açıldığı Tarihteki Durum
Esas Alınır 1195
bbb. Yargılamaya Devam Edilerek Haklılık Durumu Belirlenir 1195
14- Ceza Davasının Etkisi 1195
15- Hüküm Fıkrası 1195
a. Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 1195
b. Duraksama Yaratmamalıdır 1195
c. Çelişkili Olmamalıdır 1196
ç. Müfredat Defteri Düzenlenmelidir 1196
16- Tüzük Hükümleri 1196
17- Vekalet Ücreti 1197
18- Yabancılık Unsuru 1197
19- Harç 1198
a. Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç 1198
b. Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç 1198
20- Tavzih 1198
21- Delillerin Toplanması 1198
22- Feragat 1198
a. Karardan Önce Feragat Edilebilir 1198
b. İstinaf Aşamasında Feragat Edilebilir 1199
23- Re’sen İnceleme 1199
24- Bekletici Sorun 1199
& 75. KADINA VELAYET HAKKININ GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİ (TMK M. 336 F. II) 1200
I. GENEL OLARAK 1200
A- Taraf Teşkili Yapılarak Karar Verilebilir 1200
B- Deliller Her Aşamada Dikkate Alınır 1200
C- Teslim Koşulları Gerçekleşmelidir 1201
II. VELÂYETİN GEÇİCİ OLARAK/TEDBİREN VERİLMESİNDE
USUL HÜKÜMLERİ 1201
A- Görevli Mahkeme 1201
B- Yetkili Mahkeme 1201
C- Taraf Teşkili 1201
Ç- Yargılama Usulü 1201
D- Kişisel İlişki Kurulması 1202
E- Boşanma Davasının Etkisi 1202
1- Boşanma Davası Açılmışsa 1202
2- Boşanma Kararı Kesinleşmemişse 1202
F- Tedbir Nafakası Verilmesi 1203
G- Kişisel İlişki Kurulması 1203
& 76. KADIN EVLİ DEĞİLSE VELAYET HAKKI (TMK. M. 337) 1204
I. KURAL: VELÂYET ANAYA AİTTİR (TMK. m. 337 f. I) 1204
A- Doğumla Kendiliğinden Kazanılır 1204
1- Velayet Düzenlemesi İsteği Yoksa 1204
2- Velayet Düzenlemesi İsteği Varsa 1204
a. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Yoksa 1205
b. Velayetin Anadan Alınma Sebebi Varsa 1205
c. Velayet Düzenlemesi İstenen Çocuk Ortak Çocuk Değilse 1205
B- Çocuğun Teslimini İsteyebilir 1205
II. İSTİSNA: VASİ ATANMASI VEYA VELÂYETİN BABAYA
VERİLMESİ (TMK. m. 337 f. II) 1206
A- Ana Küçükse 1206
B- Ana Kısıtlı İse 1206
C- Ana Ölmüşse 1206
Ç- Anadan Velâyet Alınmışsa 1206
& 77. KADIN ÜZERİNDEKİ VELAYET HAKKININ DEĞİŞTİRİLMESİ (TMK. M. 349) 1207
I. GENEL OLARAK 1207
A- Gelişen Koşullar Değişimi Gerektirmelidir 1207
B- Çocuğun Üstün Yararı Öncelikli Olmalıdır 1207
II. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ SEBEPLERİ 1208
A- Çocukla Kişisel İlişki Kurulmasının Engellenmesi Sebebiyle
Değişiklik 1208
B- Çocuğun Fiilen Velayet Hakkı Olmayan Ana ya da Babada
Bırakılması Sebebiyle Değişiklik 1208
1- Anada Bırakılması 1208
2- Babada Bırakılması 1208
C- Çocuğun Fiilen Üçüncü Kişi Yanında Bırakılması Sebebiyle
Değişiklik 1209
Ç- Çocuğun Menfaatinin Gerektirdiği Diğer Hâller Sebebiyle
Değişiklik 1209
1- Sağlık Sebebiyle Değişiklik 1210
2- Eğitim Sebebiyle Değişiklik 1210
3- Ahlak Sebebiyle Değişiklik 1211
4- Güvenlik Sebebiyle Değişiklik 1211
D- Çocuğun Velayetinde Yeniden Evlenme Sebebiyle Değişiklik 1212
E- Çocuğun Velayetinde Başka Yere Gitme Sebebiyle Değişiklik 1212
F- Çocuğun Velayetinde Ölüm Sebebiyle Değişiklik 1213
G- Çocukla İlgili Velayet Görevinin Kullanılmasının Engellenmesi Sebebiyle Değişiklik 1213
III. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİ GEREKTİRMEYEN HALLER 1213
A- Ekonomik Durumun Kötülüğü Sebep Değildir 1213
B- Sosyal Statü Eksikliği Sebep Değildir 1214
C- Ara Sıra İçki Alınması Sebep Değildir 1214
D- Yaşam Ortamına Uyum Sağlamış Olma Sebep Değildir 1214
IV. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ USULÜ 1214
A- Görevli Mahkeme 1214
B- Yetkili Mahkeme 1215
C- Davacı 1215
Ç- Davalı 1215
D- İncelenme Şekli 1215
1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 1215
2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 1216
3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 1216
4- Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir 1216
5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 1217
6- Basit Yargılama Usulü Uygulanır (HMK m. 316 f. I/ç) 1217
7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 1218
8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 1218
9- Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez 1219
10- Uzman Görüşü Alınmalıdır 1219
a. Taraflarla Görüşülmelidir 1220
b. Çocukla Görüşülmelidir 1220
11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 1221
a. Çocuğun Tercihi 1221
b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 1222
12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 1222
13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 1223
14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 1223
15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 1223
16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 1224
17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 1224
18- Davanın Konusuz Kalması 1224
a. Konusuz Kalma Halleri 1224
Çocuğun Ergin Olması 1224
Çocuğun Ölmesi 1225
Çocuğun Evlatlık Verilmesi 1225
b. Konusuz Kalmanın Sonuçları 1225
Esas Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına
Karar Verilir 1225
Yargılama Giderlerine Karar Verilir 1226
aaa. Haklılıkta Davanın Açıldığı Tarihteki Durum
Esas Alınır 1226
bbb. Yargılamaya Devam Edilerek Haklılık Durumu Belirlenir 1226
19- Bağlantı Olan Dosyalar Birleştirilmelidir 1226
E- Yargılamanın İadesi 1227
F- Yargılama Gideri 1227
V. VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİNİN SONUÇLARI 1227
A- Kişisel İlişki Düzenlenir 1228
B- İştirak Nafakası Verilir 1228
& 78. KADIN ÜZERİNDEKİ VELAYET HAKKININ KALDIRILMASI 1229
I. GENEL OLARAK 1229
II. VELAYETİN KALDIRILMASI SEBEPLERİ 1230
A- Ana ve Babanın Deneyimsizliği 1230
B- Ana ve Babanın Hastalığı 1230
C- Ana ve Babanın Başka Bir Yerde Bulunması 1230
Ç- Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi Göstermemesi 1231
D- Ana ve Babanın Çocuğa Karşı Yükümlülüklerini Ağır Biçimde Savsaklaması 1232
E- Gereklilik Varsa Velâyete Sahip Ana veya Babanın Yeniden Evlenmesinde (TMK. m. 349) 1232
F- Ana ve Babanın Benzeri Sebeple Velâyet Görevini Gereği Gibi
Yerine Getirememesi 1232
1- Tutukluluk Sebebiyle 1232
2- Gözaltında Bulunma Sebebiyle 1232
3- Savaş Esirliği Sebebiyle 1232
4- Uyuşturucu Kullanma Sebebiyle 1233
5- Akıl Hastalığı Sebebiyle 1233
6- Diğer Sebeplerle 1233
III. VELAYETİN KALDIRILMASI USULÜ 1233
A- Görevli Mahkeme 1234
B- Yetkili Mahkeme 1234
C- Davacı 1234
Ç- Davalı 1234
D- İncelenme Şekli 1235
1- Usulüne Uygun Dava Açılmalıdır 1235
2- Birlikte İstekler Harca Bağlıdır 1236
3- Dava Adli Tatilde Görülebilir 1236
4- Anlaşmalı Boşanmadan Sonra İstenebilir 1236
5- Evrak Üzerinde Karar Verilemez 1236
6- Basit Yargılama Usulü Uygulanır (HMK m. 316 f. I/ç) 1236
7- Sadece Davalının Kabulüne Dayanılarak Karar Verilemez 1236
8- Yaşam Alanları İncelenmelidir 1237
9- Kesinleşmedikçe İnfaz Edilemez 1237
10- Uzman Görüşü Alınmalıdır 1237
a. Taraflarla Görüşülmelidir 1237
b. Çocukla Görüşülmelidir 1237
11- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 1237
a. Çocuğun Tercihi 1238
b. İdrak Çağında Olmayanların Yönlendirilmiş Beyanları 1238
12- Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunulabilir 1238
13- Kendiliğinden Delil Toplanabilir 1238
14- Taraflara Delil Sunma İmkanı Verilmelidir 1239
15- Birlikte İstekler Karara Bağlanmalıdır 1239
16- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 1239
17- Çocuğun Dava Sırasında Ergin Olması 1239
18- Velayetin Değiştirilmesi Koşullarının Gerçekleşmesi 1239
19- Öncelikle İncelenmelidir 1239
20- Vasi Atanması İstemi Görevli Mahkemede İncelenir 1239
21- Davanın Konusuz Kalması 1240
a. Konusuz Kalma Halleri 1240
Çocuğun Ergin Olması 1240
Çocuğun Ölmesi 1240
Çocuğun Evlatlık Verilmesi 1240
b. Konusuz Kalmanın Sonuçları 1240
Esas Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığına
Karar Verilir 1240
Yargılama Giderlerine Karar Verilir 1241
aaa. Haklılıkta Davanın Açıldığı Tarihteki Durum
Esas Alınır 1241
bbb. Yargılamaya Devam Edilerek Haklılık Durumu Belirlenir 1241
E- Yargılamanın İadesi 1241
F- Yargılama Gideri 1241
G- Yabancı Unsurlu Davalar 1241
IV. VELAYETİN KALDIRILMASININ SONUÇLARI 1242
A- Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülükleri Devam Eder (TMK. m. 350) 1242
B- Çocuğa Bir Vasi Atanır 1243
C- Kural Olarak Mevcut ve Doğacak Bütün Çocukları Kapsar 1243
D- Engel Yoksa Kişisel İlişki Kurulur 1243
& 79. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİSİNDE ÇOCUĞA İLİŞKİN KURALLAR 1244
I. ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİNİN KAPSAMI 1244
A- Ana ve Baba İle Kişisel İlişki (TMK m. 323-324) 1244
B- Üçüncü Kişiler İle Kişisel İlişki (TMK m. 325) 1244
II. ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİNİN NİTELİĞİ 1244
A- Genel Olarak 1244
B- Niteliği 1245
1- Arabuluculuğa Elverişli Değildir 1245
2- Avukatlık Kanunu m. 35/A Uygulamasına Elverişli Değildir 1246
3- Sulhe Elverişli Değildir (HMK m. 313-315) 1247
4- Karşılıklı Haktır 1247
5- Önceden Feragat Edilemez 1248
6- Aksine Anlaşma Yapılamaz 1248
7- Devredilemez 1249
8- Kesin Hüküm Oluşturmaz 1249
9- Kendiliğinden Düzenlenir 1249
10- Kurulmamasına Karar Verilebilir 1250
a. Çocuk İle Kişisel İlişkinin Zedelenmesi 1250
b. Çocuğun Eğitilmesi ve Yetiştirilmesinin Engellenmesi 1251
c. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 1251
d. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 1251
e. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 1251
11- Külfet Faydalanacak Olana Aittir 1251
12- Çekişme Varsa Mahkeme Kararı Gereklidir 1251
13- Düzenleme Yapılıncaya Kadar Rıza Gereklidir 1252
a. Velâyet Hakkına Sahip Kişinin Rızası 1252
b. Çocuk Kendisine Bırakılmış Kişinin Rızası 1252
14- Görüş Alınmalıdır 1252
a. Vasinin ve Vesayet Makamının Düşüncesi Alınmalıdır 1252
b. Uzman Bilirkişilerden Gerek Varsa Görüş Alınmalıdır 1252
c. Yeterli İdrak Gücüne Sahip Çocuğun Görüşü Alınmalıdır 1252
15- Kişisel İlişkinin Özel Kanunlarda Yeri Vardır 1253
a. Çocuk Koruma Kanuna Göre 1253
b. İİK Hükümlerine Göre 1254
16- Kamu Düzenine İlişkindir 1255
17- İstek Velâyet Düzenlemesini İçerir 1255
III. ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİNİN İLKELERİ 1255
A- Çocuğun Sağlık Bakımından Yararı Önceliklidir 1255
1- Çocuğun Sağlık Sorunları Belirlenmelidir 1255
2- Çocuk İçin Gerekirse Rapor Alınmalıdır 1256
3- Çocuk Külfetli Seyahatlere Zorlanmamalıdır 1256
B- Çocuğun Eğitim Bakımından Yararı Önceliklidir 1256
1- Çocuğun Okul Dönemleri 1256
2- Çocuğun Okul Tatilleri 1257
3- Çocuğun Kurs Dönemleri 1257
C- Çocuğun Ahlak Bakımından Yararı Önceliklidir 1257
Ç- Çocuğun Yaşı Bakımından Yararı Önceliklidir 1258
1- Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç İse 1258
a. Süt Çocuğu Gece Annesi Yanında Kalmalıdır 1258
b. Her Hafta Sonu Bir Gün Annesinden Ayrılmamalıdır 1259
c. Senede Bir Ay Annesinden Ayrılmamalıdır 1259
ç. Uzun Süre Annesinden Ayrılmamalıdır 1259
2- Ana Bakım ve Şefkatine Muhtaç Değil İse 1260
a. Gece Ana ya da Babası Yanında Kalabilmelidir 1260
b. Her Hafta Sonu Kişisel İlişki Çoktur 1260
Her Hafta Sonu Bir Gün Bile Kişisel İlişki Çoktur 1260
Her Hafta Sonu İki Gün Kişisel İlişki Çoktur 1262
Velayet Görevinin Yerine Getirilmesini Engeller 1264
çç. Diğer Eşi Sürekli Eve Bağlar 1264
Çocukla İlgilenmesini Engeller 1264
Çocuğun Gelişmesini Olumsuz Etkiler 1265
Taraflara Külfet Yükler 1266
c. Hafta İçi Kişisel İlişki Düzenlenmemelidir 1266
3- Çocuk Ergin İse 1266
D- Çocuğun Güvenlik Bakımından Yararı Önceliklidir 1266
IV. ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİNİN KURULMA ŞEKLİ 1267
A- Süresi Açıklanmalıdır 1267
1- Özel Günler Gözetilmelidir 1267
a. Bayramlar 1267
Ulusal Bayramlar 1267
Dini Bayramlar 1268
b. Yılbaşı Tatilleri 1269
c. Anneler Günü 1269
ç. Babalar Günü 1269
d. Doğum Günleri 1269
e. Sünnet Günü 1269
f. Yabancı Özel Günler 1270
Almanya 1270
Fransa 1270
Belçika 1271
Azerbaycan 1271
2- Belirsiz Olmamalıdır 1271
a. Gün Belirli Olmalıdır 1272
b. Görüşme Saatleri Belirli Olmalıdır 1273
3- Makul Olmalıdır 1273
a. Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır 1273
b. Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır 1274
c. Kişisel İlişki Süresi Makul Olmalıdır 1274
4- Sıralı Olmamalıdır 1274
5- Aynı Anda Olmamalıdır 1275
B- Yeri Açıklanmalıdır 1275
1- Aynı Şehirde Oturulduğunun Dikkate Alınması İstenilmişse 1275
2- Ayrı Şehirlerde Oturulduğunun Dikkate Alınması İstenilmişse 1277
a. Okul Tatilinde Senede Bir Defa Uzun Süreli 1278
b. Yaz Tatilinde Amacına Uygun Daha Uzun Süreli 1278
c. Senenin Belli Ayında 1279
ç. Senenin Belli Aylarında 1279
d. Tatil Aylarından Birinde 1279
e. Sık ve Kısa Süreli Olmayan Şekilde 1279
f. Her Yılın Bir Ayı, Temmuz veya Ağustos Ayında 1280
3- Aynı veya Ayrı Şehirde Oturulduğunun Dikkate Alınması İstenilmemişse 1280
4- Ayrı Ülkelerde Oturuluyorsa 1281
a. Senenin Belli Ayında Verilmelidir 1281
b. Sömestr Tatillerinde ve Dini Bayramlarda Verilmelidir 1281
c. Haftalık Görüşme Kural Olarak Amaca Uygun Değildir 1281
ç. Üçüncü Kişilerin Kişisel İlişki Hakkı Saklıdır 1281
d. Çocuğun Dönmeme Olasılığı Varsa Somut ve Uygulanması
Mümkün Tedbirler Alınmalıdır 1282
5- Yeri Sınırlandırılmamalıdır 1282
a. İl Sınırlandırması Yapılmamalıdır 1282
b. İl İçinde Yer Sınırlandırması Yapılmamalıdır 1283
c. İl İçinde Konut Sınırlandırması Yapılmamalıdır 1283
ç. Bölge Sınırlandırması Yapılmamalıdır 1284
& 80. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİSİNDE KADINA İLİŞKİN KURALLAR 1285
I. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİ HALLERİ (TMK m. 323) 1285
A- Velâyeti Altında Bulunmayan Çocuk İle Kişisel İlişki 1285
1- Çocuk Başkasının Velâyeti Altında Bulunuyorsa 1285
2- Çocuk Vesayet Altında Bulunuyorsa 1286
B- Velâyeti Kendisine Bırakılmayan Çocuk İle Kişisel İlişki 1286
1- Boşanma Sebebiyle (TMK m. 336 f. III) 1286
2- Ayrılık Kararı Sebebiyle (TMK m. 182) 1287
3- Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi Sebebiyle
(TMK m. 157 f. II) 1287
4- Velâyetin Geçici Olarak/Tedbiren Verilmesi Sebebiyle
(TMK m. 336 f. II) 1288
5- Velâyetin Kaldırılması Sebebiyle (TMK m. 348) 1288
6- Velayetin Değiştirilmesi Sebebiyle (TMK. m. 349) 1289
7- Aile Yanına Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I) 1289
8- Bir Kuruma Yerleştirme Sebebiyle (TMK m. 347 f. I) 1290
9- Ortak Hayata Son Verilmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II) 1290
10- Ayrılık Hâlinin Gerçekleşmesi Sebebiyle (TMK m. 336 f. II) 1290
II. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİSİNİN SINIRLARI
(TMK m. 324) 1290
A- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 1291
1- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmeyeceğinin Anlaşılması 1291
2- Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Gireceğinin Anlaşılması 1291
B- Hakların Yükümlülüklere Aykırı Olarak Kullanılması 1291
1- Diğerinin Çocuk İle Kişisel İlişkisini Zedelemesi 1291
2- Çocuğun Eğitilmesini Engellemekten Kaçınmaması 1292
3- Çocuğun Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınmaması 1292
C- Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 1292
Ç- Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 1292
III. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİDE ÖZELLİKLERİ 1293
A- Kadının Yaşam Biçimi 1293
B- Kadının Çalışma Süresi 1294
1- Kadının Çalışma Saatleri Gözetilmelidir 1294
2- Kadının Çalışma Günleri Gözetilmelidir 1294
3- Kadının İzin Günleri Gözetilmelidir 1294
C- Kadının Çocuğa Davranışı 1294
Ç- Kadının Yaşadığı Ortam 1295
1- Coğrafi Ortam 1295
2- Cezaevi Ortamı 1296
D- Kadının Görüşü 1296
IV. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİSİNİN YAPTIRIMLARI 1296
A- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Reddedilmesi 1297
B- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sona Erdirilmesi 1297
V. KADININ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİNİN ŞEKLİ 1297
A- Kademeli Olmamalıdır 1297
B- Seçimlik Olmamalıdır 1298
C- Şekli Çocuğa ve Taraflara Bırakılmamalıdır 1298
1- Şekli Çocuğa Bırakılmamalıdır 1298
2- Şekli Taraflara Bırakılmamalıdır 1298
Ç- Aynı Anda Olmamalıdır 1299
D- Başkası Gözetiminde Olmamalıdır 1299
1- Diğer Eşin Gözetiminde Olmamalıdır 1299
2- Üçüncü Kişi Gözetiminde Olmamalıdır 1300
a. Öğretmen Gözetiminde 1300
b. Memur Gözetiminde 1300
c. Uzman Gözetiminde 1301
ç. Diğer Kişiler Gözetiminde 1301
3- Kişisel İlişki Gözetim Altında Yapılacaksa Gerekçesi
Bulunmalıdır 1301
E- Makul Olmalıdır 1302
1- Kişisel İlişki Süresi Kısa Olmamalıdır 1302
2- Kişisel İlişki Süresi Uzun Olmamalıdır 1302
F- Teslim Yeri Sınırlandırılmamalıdır 1302
G- Hazır Etme Dışında Başka Bir Yükümlülük Altına Sokulmamalıdır 1303
VI. ANA VE BABA İLE KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI DAVASINDA
USUL HÜKÜMLERİ 1303
A- Görevli Mahkeme 1303
B- Yetkili Mahkeme 1303
1- Çocuğun Oturduğu Yer Mahkemesi (TMK m. 326 f. I) 1303
2- Boşanmaya İlişkin Yetkili Mahkemeler (TMK m. 326 f. II) 1304
3- Evlilik Birliğinin Korunmasına İlişkin Yetkili Mahkemeler
(TMK m. 326 f. II) 1304
C- Davacı 1304
Ç- Davalı 1304
D- İnceleme Usulü 1304
1- Harç 1304
a. Boşanma Kararından Önce İstenmesinde Harç 1304
b. Boşanma Kararından Sonra İstenmesinde Harç 1304
2- Hüküm Fıkrası 1305
a. Kişisel İlişki Hüküm Fıkrasında Yer Almalıdır 1305
b. Kişisel İlişki Duraksama Yaratılmamalıdır 1305
c. Kişisel İlişki Çelişkili Olmamalıdır 1305
3- Islah 1305
4- Tavzih 1306
5- Vekalet Ücreti 1306
a. Ek Niteliğindeki İstemler 1306
b. Bağımsız İstemler 1306
6- Yabancılık Unsuru 1307
7- İdrak Çağındaki Çocuk Dinlenmelidir 1307
8- Gerekirse Uzman Görüşü Alınmalıdır 1308
9- İlgili Dosyalar Birleştirilmelidir 1308
10- Ceza Davasının Etkisi Dikkate Alınmalıdır 1308
11- Eksik İnceleme Yapılmamalıdır 1309
12- Yargıtay’da Murafaa İstenemez 1309
13- Yargılama Giderleri 1309
14- Delil Bildirme Hakkı Tanınmalıdır 1309
15- Usulüne Uygun Dava Bulunmalıdır 1309
16- Basit Yargılama Usulü Uygulanmaz 1310
17- Çekişmesiz Yargı İşi Değildir 1310
18- Taraf Teşkili Yapılmalıdır 1310
19- Adli Tatilde Görülemez 1310
ONUNCU KISIM
KADININ SOYBAĞINA İLİŞKİN STATÜSÜ
& 81. KADININ ÇOCUK İLE DOĞUMA BAĞLI SOYBAĞININ KURULMASI (TMK M. 282 F. I) 1313
I. GENEL OLARAK 1313
II. ANA İLE SOYBAĞININ KURULMASI 1313
A- Soybağı Doğumla Kendiliğinden Kurulur 1313
B- Doğuran Kadın Çekişmesiz İse Tespit Kararı Verilir 1314
C- Doğuran Kadın Çekişmeli İse Çekişmeli Yargı Kuralları Uygulanır 1315
D- Doğuran Kadın Yanlış Yazılmışsa Nüfus Kaydı Düzeltilir 1315
& 82. KADININ ÇOCUK İLE DİĞER ŞEKİLDE SOYBAĞININ KURULMASI 1317
I. EVLÂT EDİNME İLE SOYBAĞININ KURULMASI
(TMK m. 282 f. III) 1317
A- Yararları 1317
1- Sosyal Devletin Zafiyetini Giderme 1317
a. Tarihçe 1317
Darüşşafaka (=Şefkat Evi) 1318
Darülaceze (=Düşkünler Evi) 1318
Darüleytam (=Yetimhane) 1318
Himaye-i Etfal Cemiyeti (=Çocuk Esirgeme Kurumu) 1318
b. Günümüzde Sosyal Yardım 1318
2- Evlât Özlemini Giderme 1319
a. Sayı Olanağı Verme 1319
b. Cins Olanağı Verme 1320
c. Psikolojik Destek Olanağı Verme 1320
3- Bakıma Gereksinimi Olanların Güvenliğini Sağlama 1320
B- Sakıncaları 1320
1- Miras Payının Azalması 1320
2- Miras Kaçırma Olanağının Verilmesi 1320
3- Mirasın Ele Geçirilmesine Olanak Sağlaması 1321
4- Evlâtlığın Emeğinin Kullanılması 1321
C- Benzeri Kavramlar/Kurumlar 1321
1- Manevi Evlât 1322
a. İslâm’dan Önce 1322
b. İslâm’dan Sonra 1322
2- Besleme (=Yanaşma/Ahretlik) 1323
3- Koruyucu Aile Yanına Verilen Çocuklar 1323
4- Süt Evlâtlık 1323
II. NÜFUS KAYDININ DÜZELTİLMESİ İLE SOYBAĞININ KURULMASI
(TMK m. 39, 5490 SK m. 36) 1324
A- Asliye Hukuk Mahkemesinde Görülür 1324
B- Hem Ana Hem Baba Adı Değiştirilir 1324
C- Cumhuriyet Savcısı ve Nüfus Müdürü Huzuru İle Görülür 1325
D- Aynı Konuda Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası Ancak Bir Kere Açılabilir 1325
E- Kayıtlar Arasında Farklılık Varsa Kayıtlar Düzeltilir 1326
F- Kamu Düzenine İlişkindir 1326
G- Her Zaman Açılabilir 1326
H- Niteleme Doğru Yapılmalıdır 1326
I- Kanun Yolu Açıktır 1326
1- Olağan Kanun Yolları 1326
a. İstinaf Yolu Açıktır 1327
b. Temyiz Yolu Kapalıdır 1327
2- Olağanüstü Kanun Yolları 1327
a. Yargılamanın İadesi 1327
b. Kanun Yararına Temyiz 1327
V. SOYBAĞININ BELİRLENMESİNDE YABANCILIK UNSURU 1328
A- SOYBAĞININ KURULUŞU 1328
1- Kural Olarak 1328
a. Çocuğun Doğum Anındaki Millî Hukuku 1328
b. Olmazsa Çocuğun Mutad Meskeni Hukuku 1328
2- Bu Hukuklara Göre Kurulamıyorsa 1328
a. Ananın veya Babanın, Çocuğun Doğumu Anındaki Millî Hukuku 1328
b. Kurulamazsa Ana ve Babanın, Çocuğun Doğumu Anındaki Müşterek Mutad Mesken Hukuku 1329
c. Yine Kurulamazsa Çocuğun Doğum Yeri Hukuku 1329
B- SOYBAĞININ İPTALİ 1329
C- SOYBAĞINA İLİŞKİN İLAMLARIN TANINMASI 1329
& 83. KADININ OĞLU YERİNE AÇTIĞI SOYBAĞININ REDDİ DAVASI 1330
I. KADINA İLİŞKİN ÖZELLİKLER 1330
A- Kadının Mirasçılık Çıkarlarının Zedelenmesi Zorunlu Değildir 1330
B- Kişiye Sıkı Biçimde Bağlı Bir Hak Değildir 1331
C- Kadının Dava Açma Hakkı Bağımsızdır 1331
D- Kadının İspat Yükü 1331
II. KADININ OĞLUNA İLİŞKİN KOŞULLAR 1331
A- Kadının Oğlu Ölmüş Olmalıdır 1332
B- Kadının Oğlunun Gaipliğine Karar Verilmiş Olmalıdır 1332
C- Kadının Oğlu Sürekli Olarak Ayırt Etme Gücünü Kaybetmiş
Olmalıdır 1332
D- Kadının Oğlunun Ret Hakkı Düşmemiş Olmalıdır 1333
1- Ret Süresi Dolmamış Olmalıdır 1333
2- Çocuk Benimsenmemiş Olmalıdır 1333
3- Kocanın Davası Reddedilmiş Olmamalıdır 1334
& 84. KADININ SONRADAN EVLENMESİYLE SOYBAĞININ KURULMASI (TMK M. 292-294) 1335
I. GENEL OLARAK 1335
II. KOŞULLARI 1335
A- Evlenme Usulüne Uygun Yapılmış Olmalıdır 1335
B- Çocuk, Doğuran Kadın İle Genetik Babanın Cinsel İlişkisinden Dünyaya Gelmiş Olmalıdır 1336
C- Çocuk, Doğuran Kadının Zinası Ürünü Olmamalıdır 1337
& 85. KADININ ÇOCUĞUNA YÖNELİK TANIMANIN İPTALİNİ
İSTEMESİ 1339
I. GENEL OLARAK 1339
II. İPTAL SEBEPLERİ 1339
A- Tanıyanın İrade Sakatlığı Sebebiyle Tanımanın İptali 1339
1- İrade Sakatlığı İptal Sebebidir 1339
a. Yanılma Sebebiyle Tanımanın İptali 1339
b. Aldatma Sebebiyle Tanımanın İptali 1340
c. Korkutma Sebebiyle Tanımanın İptali 1340
2- Taraflar 1340
a. Davacı 1340
b. Davalılar (TMK m. 297 f. II) 1340
3- Yetkili ve Görevli Mahkeme 1341
a. Yetkili Mahkeme 1341
b. Görevli Mahkeme 1341
4- Dava Süresi (TMK m. 300 f. I, IV) 1341
5- Sonuçları 1342
6- Kanun Yolu 1343
a. Olağan Kanun Yolları 1343
İstinaf 1343
Temyiz 1343
b. Olağanüstü Kanun Yolları 1343
Yargılamanın İadesi 1344
Kanun Yararına Temyiz 1344
B- Tanıyanın Genetik Baba Olmaması Sebebiyle Tanımanın İptali 1344
1- Genel Olarak 1344
2- Taraflar 1344
a. Davacı (TMK m. 298 f. I) 1345
Ana Tanımanın İptalini İsteyebilir 1345
Çocuk Tanımanın İptalini İsteyebilir 1345
Çocuğun Altsoyu Tanımanın İptalini İsteyebilir 1345
Cumhuriyet Savcısı Tanımanın İptalini İsteyebilir 1346
Hazine Tanımanın İptalini İsteyebilir 1346
Diğer İlgililer Tanımanın İptalini İsteyebilir 1346
b. Davalılar (TMK m. 298 f. II) 1347
Dava Tanıyana Karşı Açılır 1347
Tanıyan Ölmüşse Mirasçılarına Karşı Açılır 1347
3- Yetkili ve Görevli Mahkeme 1347
a. Yetkili Mahkeme 1347
b. Görevli Mahkeme 1347
4- Dava Süresi (TMK m. 300) 1348
a. Ana Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında 1348
b. Çocuk Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında 1348
c. Çocuğun Altsoyu Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında 1348
d. Cumhuriyet Savcısı Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında 1349
e. Hazine Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında 1349
f. Diğer İlgililer Tarafından Açılan Tanımanın İptali
Davasında 1350
5- İspat Yükü (TMK m. 299) 1350
a. Ana ve Çocuk Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında (TMK m. 299 f. II) 1350
b. Diğer İlgililer Tarafından Açılan Tanımanın İptali Davasında (TMK m. 299 f. I) 1351
6- Sonuçları 1351
7- Kanun Yolu 1352
a. Olağan Kanun Yolları 1352
İstinaf 1352
Temyiz 1352
b. Olağanüstü Kanun Yolları 1353
Yargılamanın İadesi 1353
Kanun Yararına Temyiz 1353
& 86. DOĞURAN KADIN TARAFINDAN BABALIK DAVASI AÇILMASI (TMK M. 301 F. I) 1354
I. GENEL OLARAK 1354
II. DOĞURAN KADININ ÖZELLİKLERİ 1354
A- Tam Ehliyetli Doğuran Kadın 1354
B- Sınırlı Ehliyetsiz Doğuran Kadın 1354
C- Tam Ehliyetsiz Doğuran Kadın 1354
D- Doğuran Kadın Ölmüşse Mirasçılar Açamaz 1355
E- Fücur Ürünü Olarak Doğuran Kadın Açabilir 1355
& 87. EVLİLİK DIŞINDA DOĞURAN KADININ HAKLARI
(TMK M. 304) 1356
I. EVLİLİK DIŞINDA DOĞURAN KADIN MADDİ TAZMİNAT
İSTEYEBİLİR 1356
A- İsteğin Şekli (TMK m. 304 f. I) 1356
1- Babalık Davası İle Birlikte İstenebilir 1356
2- Babalık Davasından Ayrı Olarak İstenebilir 1356
3- Faiz İstenebilir 1356
4- Takas İstenebilir 1357
5- Harç Gerekli Değildir 1357
6- Vekalet Ücreti Verilmez 1357
B- İsteğin Kapsamı (TMK m. 304 f. I) 1357
1- Doğum Giderleri 1357
2- Doğumdan Önceki ve Sonraki Altışar Haftalık Geçim Giderleri 1358
3- Gebelik ve Doğumun Gerektirdiği Diğer Giderler 1358
C- İsteğin Karşılanması 1359
1- Çocuk Ölü Doğsa Bile Giderlerin Karşılanmasına Karar
Verilebilir 1359
2- Anaya Yapılan Ödemeler Hakkaniyet Ölçüsünde Tazminattan İndirilir 1359
a. Üçüncü Kişilerce Anaya Yapılan Ödemeler 1359
b. Sosyal Güvenlik Kuruluşlarınca Anaya Yapılan Ödemeler 1359
3- Kusur Aranmaz 1359
4- Gerekirse Bilirkişi İncelemesi Yapılabilir 1360
5- Aile Mahkemesinde İncelenir 1360
II. EVLİLİK DIŞINDA DOĞURAN KADIN MANEVİ TAZMİNAT
İSTEYEBİLİR 1360
A- Manevi Tazminat Genel Hükümlere Göre İstenebilir 1360
B- İstemin İncelenmesinde Aile Mahkemesi Görevli Değildir 1360
C- İstem Yeni Kanuna Göre Karara Bağlanır 1360
D- İstem İçin Harç Yatırılmalıdır 1361
III. EVLİLİK DIŞINDA DOĞURAN KADIN KENDİSİNE NAFAKA
İSTEYEMEZ 1361
& 88. EVLİ OLMAYAN KADININ KÜÇÜĞÜ TEK BAŞINA EVLÂT EDİNMESİ 1362
I. GENEL OLARAK 1362
II. KOŞULLARI 1362
A- Kadının Sağ Olma Koşulu 1362
1- Evlât Edinenin Başvuru Anında Sağ Olması 1362
2- Evlât Edinme Başvurusundan Sonra Durumun Değişmesi 1362
a. Evlât Edinenin Ölümü (TMK m. 315 f. II) 1362
b. Evlât Edinenin Ayırt Etme Gücünü Kaybetmesi 1362
B- Kadının Evlât Edinme Ehliyetinin Bulunması Koşulu 1363
1- Evlât Edinenin Tam Ehliyetli Olması 1363
2- Evlât Edinenin Sınırlı Ehliyetli Olması 1363
3- Evlât Edinenin Sınırlı Ehliyetsiz Olması 1363
a. Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçükler 1363
b. Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlılar (TMK m. 463 b. 1) 1364
c. Velâyet Altında Bırakılarak Kısıtlanan Ergin Çocuk 1364
4- Evlât Edinenin Tam Ehliyetsiz Olması 1364
C- Kadının Otuz Yaşını Doldurmuş Olma Koşulu (TMK m. 307 f. I) 1365
D- Kadının Diğer Çocuklarının Yararının Zedelenmemesi Koşulu 1365
1- Evlât Edinene Özgü Zedeleme Ölçüsü 1365
2- Diğer Çocuklara Özgü Zedeleme Ölçüsü 1365
E- Kadının Evlât Sevgisini Yaşama Amacının Bulunması Koşulu 1366
& 89. EVLİ OLAN KADININ KÜÇÜĞÜ TEK BAŞINA
EVLÂT EDİNMESİ 1367
I. EVLİ OLAN KADININ ÜVEY ÇOCUĞU EVLÂT EDİNME
KOŞULLARI (TMK m. 306 f. III) 1367
A- En Az İki Yıldan Beri Evli Olma Seçenek Koşulu 1367
B- Otuz Yaşını Doldurmuş Bulunma Seçenek Koşulu 1367
II. EVLİ OLAN KADININ ÜVEY OLMAYAN ÇOCUĞU EVLÂT
EDİNME KOŞULLARI (TMK m. 307 f. II) 1367
A- Otuz Yaşını Doldurmuş Olma Koşulu 1367
B- Olanaksızlık Ek Koşulu 1368
1- Diğer Eşin Ayırt Etme Gücünden Sürekli Olarak Yoksunluğu Koşulu 1368
2- Diğer Eşin İki Yılı Aşkın Süreden Beri Nerede Olduğunun Bilinmemesi Koşulu 1368
3- Mahkeme Kararıyla İki Yılı Aşkın Süreden Beri Eşinden Ayrı Yaşamakta Olma Koşulu 1368
& 90. KADININ KÜÇÜĞÜ BİRLİKTE EVLÂT EDİNMESİ 1369
I. EVLİ OLMALARI KOŞULU 1369
A- Evli Olmayanlar Birlikte Evlât Edinemezler (TMK m. 306 f. I) 1369
1- Herhangi İki Kişide Uygulanmaz 1369
2- Hayat Ortaklığında Uygulanmaz 1369
B- Eşler, Ancak Birlikte Evlât Edinebilirler (TMK m. 306 f. I) 1370
II. SAĞ OLMALARI KOŞULU 1370
A- Evlât Edinenlerin Başvuru Anında Sağ Olması 1370
B- Evlât Edinme Başvurusundan Sonra Durumun Değişmesi 1370
1- Evlât Edinenlerin Ölümü (TMK m. 315 f. II) 1370
2- Evlât Edinenlerin Ayırt Etme Gücünü Kaybetmesi
(TMK m. 315 f. II) 1370
III. EVLÂT EDİNME EHLİYETLERİNİN BULUNMASI KOŞULU 1370
A- Evlât Edinenlerin Tam Ehliyetli Olması 1371
B- Evlât Edinenlerin Sınırlı Ehliyetli Olması 1371
C- Evlât Edinenlerin Sınırlı Ehliyetsiz Olması 1371
1- Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçükler 1371
2- Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlılar (TMK m. 463 b. 1) 1372
3- Velâyet Altında Bırakılarak Kısıtlanan Ergin Çocuk
(TMK m. 419 b. 3) 1372
D- Evlât Edinenlerin Tam Ehliyetsiz Olması 1372
IV. SEÇENEĞİN GERÇEKLEŞMESİ KOŞULU 1372
A- Eşlerin En Az Beş Yıldan Beri Evli Olmaları Seçeneği
(TMK m. 306 f. II) 1373
B- Eşlerinden Her Birinin Otuz Yaşını Doldurmuş Bulunması Seçeneği (TMK m. 306 f. II) 1373
V. DİĞER ÇOCUKLARININ YARARININ ZEDELENMEMESİ KOŞULU
(TMK m. 305 f. II) 1373
A- Evlât Edinenlere Özgü Zedeleme Ölçüsü 1373
B- Diğer Çocuklara Özgü Zedeleme Ölçüsü 1374
VI. EVLÂT SEVGİSİNİ YAŞAMA AMACININ BULUNMASI KOŞULU 1374
& 91. EVLİ OLMAYAN KADININ ERGİN VEYA KISITLIYI (=YETİŞKİNLERİ) TEK BAŞINA EVLÂT EDİNMESİ 1375
I. SAĞ OLMA KOŞULU 1375
A- Evlât Edinenin Başvuru Anında Sağ Olması 1375
B- Evlât Edinme Başvurusundan Sonra Durumun Değişmesi 1375
1- Evlât Edinenin Ölümü (TMK m. 315 f. II) 1375
2- Evlât Edinenin Ayırt Etme Gücünü Kaybetmesi
(TMK m. 315 f. II) 1375
II. EVLÂT EDİNME EHLİYETİNİN BULUNMASI KOŞULU 1375
A- Evlât Edinenin Tam Ehliyetli Olması 1376
B- Evlât Edinenin Sınırlı Ehliyetli Olması 1376
C- Evlât Edinenin Sınırlı Ehliyetsiz Olması 1376
1- Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçükler 1376
2- Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlılar (TMK m. 463 b. 1) 1377
3- Velâyet Altında Bırakılarak Kısıtlanan Ergin Çocuk
(TMK m. 419 b. 3) 1377
D- Evlât Edinenin Tam Ehliyetsiz Olması 1377
III. OTUZ YAŞINI DOLDURMUŞ OLMA KOŞULU (TMK m. 307 f. I) 1377
IV. DİĞER ÇOCUKLARIN YARARININ ZEDELENMEMESİ KOŞULU
(TMK m. 305 f. II) 1378
A- Evlât Edinene Özgü Zedeleme Ölçüsü 1378
B- Diğer Çocuklara Özgü Zedeleme Ölçüsü 1378
V. EVLÂT EDİNENİN ALTSOYUNUN AÇIK MUVAFAKATİNİN
BULUNMASI KOŞULU (TMK m. 313 f. I) 1379
A- Ergin Altsoyunun Açık Muvafakatinin Alınması 1380
B- Ergin Olmayan Altsoyunun Açık Muvafakatinin Alınması 1380
VI. EVLÂT SEVGİSİNİ YAŞAMA AMACININ BULUNMASI KOŞULU 1380
& 92. EVLİ OLAN KADININ ERGİN VEYA KISITLIYI (=YETİŞKİNLERİ) TEK BAŞINA EVLÂT EDİNMESİ 1381
I. EVLİ OLAN KADININ ÜVEY ÇOCUĞU EVLÂT EDİNME
KOŞULLARI (TMK m. 306 f. III) 1381
A- En Az İki Yıldan Beri Evli Olma Seçenek Koşulu 1381
B- Otuz Yaşını Doldurmuş Bulunma Seçenek Koşulu 1381
II. EVLİ OLAN KADININ ÜVEY OLMAYAN ÇOCUĞU EVLÂT
EDİNME KOŞULLARI (TMK m. 307 f. II) 1381
A- Otuz Yaşını Doldurmuş Olma Koşulu 1382
B- Olanaksızlık Ek Koşulu 1382
1- Diğer Eşin Ayırt Etme Gücünden Sürekli Olarak Yoksunluğu Koşulu 1382
2- Diğer Eşin İki Yılı Aşkın Süreden Beri Nerede Olduğunun Bilinmemesi Koşulu 1382
3- Mahkeme Kararıyla İki Yılı Aşkın Süreden Beri Eşinden Ayrı Yaşamakta Olma Koşulu 1383
& 93. KADININ ERGİN VEYA KISITLIYI (=YETİŞKİNLERİ) BİRLİKTE EVLÂT EDİNMESİ 1384
I. EVLİ OLMALARI KOŞULU 1384
A- Evli Olmayanlar Birlikte Evlât Edinemezler (TMK m. 306 f. I) 1384
1- Herhangi İki Kişide Uygulanmaz 1384
2- Hayat Ortaklığında Uygulanmaz 1384
B- Eşler, Ancak Birlikte Evlât Edinebilirler (TMK m. 306 f. I) 1385
II. SAĞ OLMALARI KOŞULU 1385
A- Evlât Edinenlerin Başvuru Anında Sağ Olması 1385
B- Evlât Edinme Başvurusundan Sonra Durumun Değişmesi 1385
1- Evlât Edinenlerin Ölümü (TMK m. 315 f. II) 1385
2- Evlât Edinenlerin Ayırt Etme Gücünü Kaybetmesi
(TMK m. 315 f. II) 1385
III. EVLÂT EDİNME EHLİYETLERİNİN BULUNMASI KOŞULU 1385
A- Evlât Edinenlerin Tam Ehliyetli Olması 1386
B- Evlât Edinenlerin Sınırlı Ehliyetli Olması 1386
C- Evlât Edinenlerin Sınırlı Ehliyetsiz Olması 1386
1- Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçükler 1386
2- Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlılar (TMK m. 463 b. 1) 1387
3- Velâyet Altında Bırakılarak Kısıtlanan Ergin Çocuk
(TMK m. 419 b. 3) 1387
D- Evlât Edinenlerin Tam Ehliyetsiz Olması 1387
IV. SEÇENEĞİN GERÇEKLEŞMESİ KOŞULU 1387
A- Eşlerin En Az Beş Yıldan Beri Evli Olmaları Seçeneği
(TMK m. 306 f. II) 1387
B- Eşlerinden Her Birinin Otuz Yaşını Doldurmuş Bulunması Seçeneği (TMK m. 306 f. II) 1388
V. DİĞER ÇOCUKLARININ YARARININ ZEDELENMEMESİ KOŞULU
(TMK m. 305 f. II) 1388
A- Evlât Edinenlere Özgü Zedeleme Ölçüsü 1388
B- Diğer Çocuklara Özgü Zedeleme Ölçüsü 1389
VI. EVLÂT SEVGİSİNİ YAŞAMA AMACININ BULUNMASI KOŞULU 1389
& 94. KADININ EVLÂT EDİNMESİNİN EVLÂTLIĞIN ANA VE BABA ADINA ETKİSİ 1390
I. EVLÂTLIĞIN KURAL OLARAK ANA VE BABA ADI
(TMK m. 314 f. IV) 1390
A- Genetik Ana Baba İlişkisine Benzetme İşlevi 1391
B- Üçüncü Kişilere Karşı Gizleme İşlevi 1391
II. NÜFUS KAYDINA ANA VE BABA ADI OLARAK EVLÂT EDİNEN
EŞLERİN ADLARININ YAZILMASI 1391
A- Birlikte Evlât Edinilen Küçük Olmalıdır 1392
B- Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmayan Küçük Olmalıdır 1392
& 95. KADININ EVLÂT EDİNMESİNİN HISIMLIK İLİŞKİSİNE ETKİSİ 1393
I. EVLÂT EDİNEN KADIN AÇISINDAN 1393
A- Evlât Edinenin Evlâtlık İle Hısımlık İlişkisi 1393
B- Evlât Edinenin Evlâtlığın Hısımları İle Hısımlık İlişkisi 1393
C- Evlât Edinenin Evlâtlığın Altsoyu İle Hısımlık İlişkisi 1393
II. EVLÂTLIK KADIN AÇISINDAN 1393
A- Evlâtlığın Evlât Edinen İle Hısımlık İlişkisi 1393
B- Evlâtlığın Evlât Edinenin Hısımları İle Hısımlık İlişkisi 1394
& 96. KADININ EVLÂT EDİNMESİYLE OLUŞAN EVLENME YASAĞI 1395
I. GENEL OLARAK 1395
II. EVLENME YASAĞININ TARAFLARI 1395
A- Evlât edinen ile Evlâtlık Arasında 1395
B- Evlât Edinen veya Evlâtlık İle Diğerinin Eşi Arasında 1395
C- Evlât Edinen veya Evlâtlık İle Diğerinin Altsoyu Arasında 1396
& 97. EVLÂT EDİNEN KADININ VELÂYET HAKKI (TMK M. 314 F. I) 1397
I. KADININ TEK BAŞINA EVLÂT EDİNMEDE VELÂYET HAKKI 1397
A- Evli Olmayan Evlât Edinenin Tek Başına Evlât Edinmesinde
Velâyet Hakkı 1397
B- Evli Olan Evlât Edinenin Tek Başına Evlât Edinmesinde
Velâyet Hakkı 1397
1- Eşin, Üvey Çocuğu Evlât Edinmesinde Velâyet Hakkı
(TMK m. 306 f. III) 1397
2- Eşin, Üvey Olmayan Çocuğu Evlât Edinmesinde Velâyet Hakkı (TMK m. 307 f. II) 1398
II. KADININ BİRLİKTE EVLÂT EDİNMEDE VELÂYET HAKKI 1398
A- Evliliğin Devamı Sırasında Velâyet Hakkı 1398
B- Boşanma Durumunda Velâyet Hakkı 1398
C- Eşlerden Birinin Ölümünde Velâyet Hakkı 1398
III. KADININ VELÂYET HAKKININ KAPSAMI (TMK m. 314 f. I) 1398
A- Genel olarak 1399
B- Evlâtlığın Eğitimi 1399
1- Genel Eğitim 1399
2- Dinî Eğitim 1399
C- Evlâtlığın Temsil Edilmesi 1400
D- Evlâtlığın Fiil Ehliyeti 1400
E- Evlâtlığın Aileyi Temsil Etmesi 1400
F- Evlâtlık İle Evlât Edinen ya da Evlât Edinenler Arasındaki
Hukukî İşlemler 1400
& 98. ÇOCUĞUNU EVLÂTLIK VEREN KADININ VELÂYET HAKKI
(TMK M. 314 F. I) 1401
I. GENEL OLARAK 1401
II. VELÂYET HAKKININ ÖZELLİKLERİ 1401
A- Evlât Edinmeyle Velâyet Hakkı Sona Erer 1401
B- Evlât Edinenin Ölümüyle Velâyet Hakkı Kendiliğinden Kazanılmaz 1401
C- Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılmasıyla Velâyet Hakkı Kendiliğinden Kazanılmaz 1402
& 99. KADININ EVLÂTLIK VERDİĞİ ÇOCUKLA KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKI 1403
I. KİŞİSEL İLİŞKİNİN DAYANAĞI (TMK m. 323 f. I) 1403
II. KİŞİSEL İLİŞKİNİN DÜZENLENMESİ 1403
A- Düzenleme Zorunluluğu 1403
1- Genel Olarak 1403
2- Kişisel İlişki Kurma Hakkı Reddedilmesi (TMK m. 324 f. II) 1404
a. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 1404
b. Kadının Evlâtlık Verdiği Çocukla Yükümlülüklerine Aykırı
Davranması 1404
c. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 1404
d. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 1404
3- Kişisel İlişki Kurma Hakkının Kendilerinden Alınması
(TMK m. 324 f. II) 1404
a. Çocuğun Huzurunun Tehlikeye Girmesi 1404
b. Kadının Evlâtlık Verdiği Çocukla Yükümlülüklerine
Aykırı Davranması 1405
c. Çocuk İle Ciddî Olarak İlgilenilmemesi 1405
d. Diğer Önemli Sebeplerin Bulunması 1405
B- Düzenleme Yapılıncaya Kadar Kişisel İlişki (TMK m. 326 f. III) 1405
III. KİŞİSEL İLİŞKİNİN SINIRLARI (TMK m. 324 f. I) 1405
A- Evlâtlık İle Kişisel İlişkiyi Zedelemekten Kaçınma 1405
B- Evlâtlığın Eğitilmesini Engellemekten Kaçınma 1406
C- Evlâtlığın Yetiştirilmesini Engellemekten Kaçınma 1406
IV. USUL HÜKÜMLERİ 1406
A- Görevli Mahkeme 1406
B- Yetkili Mahkeme (TMK m. 326 f. I-II) 1406
C- Haktan Feragat 1406
& 100. KADININ EVLÂT EDİNMENİN AKÇALI SONUÇLARI 1407
I. GENEL OLARAK 1407
II. YÜKÜMLÜLÜĞÜN KAPSAMI 1407
A- Yardım Nafakası Verme Yükümlülüğü 1407
1- Yükümlülük Karşılıklıdır 1407
2- Yükümlülük Diğerinin Alt ve Üst Soyunu Kapsamaz 1407
B- Bakım Yükümlülüğü 1407
& 101. KADINI EVLÂT EDİNMENİN HÜKÜMLERİ (TMK M. 314) 1408
I. GENEL OLARAK 1408
II. EVLÂT EDİNMENİN HÜKÜMLERİ 1408
A- Yerleşim Yeri 1408
B- Aile Kütüğü Arasında Her Türlü Bağın Kurulması
(TMK m. 314 f. V) 1408
1- Bağ Kurulmasında Amaç 1408
a. Miras ve Başka Hakların Zedelenmemesi 1408
b. Aile Bağlarının Devam Etmesi 1409
2- Bağın Kurulması Şekli 1409
a. Evlâtlığın Naklen Geldiği Aile Kütüğüne Bağ Kurma 1409
b. Evlât Edinenin Aile Kütüğüne Bağ Kurma 1409
3- Kesinleşmiş Mahkeme Kararının İşlenmesi 1410
a. Evlâtlığın Nüfus Kütüğüne İşleme 1410
b. Evlât Edinenin Nüfus Kütüğüne İşleme 1410
C- Açıklama Yapılamaması (TMK m. 314 f. VI) 1411
1- Açıklanamayacak Olgular 1411
a. Evlât Edinme İle İlgili Kayıtlar 1411
b. Evlât Edinme İle İlgili Belgeler 1411
c. Evlât Edinme İle İlgili Bilgiler 1411
2- Açıklayabilme Olanağı 1411
a. Mahkeme Kararı Bulunması 1411
b. Evlâtlık Tarafından İzin Verilmesi 1412
& 102. KADININ EVLÂTLIK İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASINI İSTEMESİ (TMK M. 317-319) 1413
I. KADININ RIZANIN BULUNMAMASI (TMK m. 317) 1413
II. ESASA İLİŞKİN DİĞER NOKSANLIKLARIN BULUNMASI
(TMK m. 318 f. I) 1413
A- Evlât Edinenin Koşullarının Gerçekleşmemesi 1414
1- En Az Yaş Koşulunun Gerçekleşmemesi 1414
a. Birlikte Evlât Edinmede Yaş Seçenek Koşulu
(TMK m. 306 f. II) 1414
b. Üvey Evlât Edinmede Yaş Seçenek Koşulu
(TMK m. 306 f. III) 1414
c. Tek Başına Evlât Edinmede Yaş Koşulu 1414
2- Evlilik Süresi Koşulunun Gerçekleşmemesi 1414
a. Birlikte Evlât Edinmede Evlilik Süresi Seçenek Koşulu
(TMK m. 306 f. II) 1414
b. Üvey Evlât Edinmede Evlilik Süresi Seçenek Koşulu
(TMK m. 306 f. III) 1415
3- Evlât Edinenin Diğer Çocuklarının Yararlarının Zedelenmesi (TMK m. 305 f. II) 1415
4- İstisna Koşulu Olmadan Tek Başına Evlât Edinme
(TMK m. 307 f. II) 1415
5- Altsoyunun Açık Muvafakati Olmadan Ergin veya Kısıtlıyı
Evlât Edinme (TMK m. 313 f. I) 1415
6- Başka Amaçla Evlât Edinme 1415
B- Evlât Edinilenin Koşullarının Gerçekleşmemesi 1415
1- Evlât Edinmenin Küçüğün Yararına Bulunmaması
(TMK m. 305 f. II) 1416
2- Daha Önce Evlât Edinilmiş Olma 1416
3- Ölmesine Rağmen Evlât Edinilme 1416
C- Ortak Koşullarının Gerçekleşmemesi 1416
1- Bakım ve Eğitim Koşulu (TMK m. 305 f. I, 313 b. 1-2) 1416
2- Yaş Farkının Gerçekleşmemesi (TMK m. 308 f. I) 1416
III. USULE İLİŞKİN NOKSANLIKLARIN BULUNMASI
(TMK m. 318 f. II) 1417
A- Evlât Edinme Kararının Görevli Olmayan Mahkemece Verilmesi 1417
B- Evlât Edinme Kararının Yetkili Olmayan Mahkemece Verilmesi
(TMK m. 315 f. I) 1417
C- Evlât Edinmeye Rızanın Yetkili Olmayan Mahkemeye Verilmesi
(TMK m. 309 f. II) 1417
D- Evlât Edinenin Dinlenilmemesi (TMK m. 316 f. I) 1417
E- Evlât Edinilenin Dinlenilmemesi (TMK m. 316 f. I) 1417
F- Kapsamlı Araştırma Yapılmaması (TMK m. 316 f. I-II) 1417
G- Evlât Edinenin Altsoyunun Düşüncesinin Alınmaması
(TMK m. 316 f. III) 1418
H- Gerektiğinde Uzmanların Görüşünün Alınmaması 1418
& 103. KADININ KORUYUCU AİLEDE YER ALMASI 1419
I. GENEL OLARAK 1419
II. KADININ KORUYUCU AİLEDE YER ALMASI 1420
A- Koruyucu Aile Kurumu 1420
1- Koruyucu Ailenin Yükümlülükleri 1421
2- Koruyucu Ailenin Denetimi 1423
3- Koruyucu Aileye Yapılacak Ödemeler 1423
a. Genel Olarak 1423
b. Geçici koruyucu ailelere yapılacak ödemeler 1424
c. Eğitim, kurs, servis, harçlık ve diğer giderler 1425
ç. Sağlık giderleri 1426
4- Koruyucu Aile Görevinin Süresi 1426
5- Koruyucu Ana-Baba Veli Sıfatını Taşımaz 1426
B- Sorumlu Birim 1427
C- Çocuğun Statüsü 1428
1- Mahkeme Kararı Şekli 1428
a. Korunma Kararı 1428
b. Acil Korunma Kararı 1428
c. Bakım Tedbiri Kararı 1428
2- Mülki Amir İşlem Şekli 1428
a. Acil Korunma Kararı Alınan Çocuk 1428
b. Bakım Onayı Verilen Çocuk 1428
3- Mahkeme Kararına Konu Çocuklar 1429
a. SHK m. 3, f. I/b bendinde Yer Alan Çocuklar 1429
b. SHK m. 22 hükmünde Yer Alan Çocuklar 1429
c. SHK m. 24 hükmünde Yer Alan Çocuklar 1429
ç. ÇKK m. 3, f. I/a bendinde Yer Alan Çocuklar 1430
d. ÇKK m. 5, f. I/c bendinde Yer Alan Çocuklar 1430
e. ÇKK m. 9 hükmünde Yer Alan Çocuklar 1430
4- Seçim Şekli 1431
5- Uygun Koruyucu Aile İle Eşleştirme 1431
6- Öz Ailesine İzinli Verilme 1432
Ç- Koruyucu Ailenin Statüsü 1432
1- Koruyucu Ailenin Seçimi 1432
2- Koruyucu Ailenin Eğitimi 1434
3- Koruyucu Ailenin Çocukla Birlikte Seyahat Etmesi 1435
4- Koruyucu Ailenin Yerleşim Yeri Değişikliği 1435
D- Komisyon ve Koruyucu Aile Biriminin Statüsü 1435
1- Komisyonun Statüsü 1436
a. Komisyon Kuruluş ve İşleyiş Esasları 1436
b. Komisyonun Görevleri 1436
2- Koruyucu Aile Biriminin Statüsü 1437
E- Çocuğun Yerleştirilmesi Usulü 1437
1- Araştırma ve İnceleme 1437
2- İşlemlere İtiraz 1438
3- Çocuğun Yerleştirilme Şekli 1438
a. Uyum Süreci Beklenir 1438
b. Sözleşme İmzalanır 1438
c. Uygun Sayıda Yerleştirme Yapılır 1439
ç. Koruyucu Aile Kimlik Kartı Verilir 1440
4- İzleme İşlemi 1440
a. İzleme Esasları 1440
b. Koruyucu Aile ve Çocuğun İzlenmesi Süreci 1440
c. Çocuğun Öz Ailesinin İzlenmesi Süreci 1441
ç. Çocuğun Geçmiş Yaşantısından Diğer Kişilerle Görüşmelerinin İzlenmesi Süreci 1442
F- Hizmetin Sonlandırılması 1442
1- Çocuğun Geri Alınması 1442
2- Geri Alınan Çocuğun Yararlanacağı Hizmet 1443
3- Koruyucu Aile Statüsünün İptali 1444
4- Suç Duyurusunda Bulunma 1444
ONBİRİNCİ KISIM
KADININ VESAYETE İLİŞKİN STATÜSÜ
& 104. AYIRT ETME GÜCÜNE SAHİP VESAYET ALTINDAKİ KADININ STATÜSÜ 1445
I. GENEL OLARAK 1445
II. KENDİ BAŞINA YAPABİLECEĞİ İŞLEMLER 1447
A- Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Hakların Kullanılması (TMK. m. 16 f. I) 1447
B- İzin Verilmişse Meslek veya Sanatın Yürütülmesi (TMK. m. 453) 1449
C- Karşılıksız Kazandırmaların Kabulü (TMK. m. 16 f. I) 1449
Ç- Serbest Malların Yönetimi (TMK. m. 455) 1449
D- Vasinin İzniyle Çalışarak Kazandığı Malların Yönetimi
(TMK. m. 455) 1450
E- İradi Temsil 1450
III. VASİNİN RIZASIYLA YAPABİLECEĞİ İŞLEMLER
(TMK. m. 451-452) 1450
A- Genel Olarak 1450
1- Vesayet Makamının İzninin Eklenmesi (TMK. m. 462) 1451
2- Hem Vesayet Hem Denetim Makamının İzninin Eklenmesi
(TMK. m. 463) 1451
B- Vasinin Rızası (TMK. m. 451) 1451
1- İzin 1452
a. Açık İzin 1452
b. Örtülü İzin 1452
2- Onama ( İcazet) 1452
a. Onama İçin Süre Verilmelidir (TMK. m. 451 f. II) 1452
İşlem Tarafı Süreyi Belirleyebilir 1453
Hâkim Süreyi Belirleyebilir 1453
b. Onamamanın Sonucu (TMK. m. 452) 1453
3- İşleme Katılma 1454
IV. YASAK İŞLEMLER (TMK. m. 449) 1454
V. HUKUKA AYKIRI FİİLLERDEN SORUMLULUK 1454
VI. EHLİYET 1455
A- Dava Ehliyeti 1455
B- Taraf Ehliyeti 1456
C- Tasarruf Ehliyeti 1456
Ç- Hak Ehliyeti (TMK. m. 8) 1457
VII. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 1458
& 105. AYIRT ETME GÜCÜNE SAHİP OLMAYAN VESAYET ALTINDAKİ KADININ STATÜSÜ 1459
I. GENEL OLARAK 1459
II. HUKUKİ İŞLEM EHLİYETİ 1459
A- Kural Olarak 1460
B- Kanunda Gösterilen Ayrık Durumlar 1460
1- Ölüme Bağlı Tasarruflar (TMK. m. 557 b. 1) 1460
2- Evlenme (TMK. m. 156) 1461
3- Kendiliğinden Doğan Hukuki Sonuçlar 1462
a. Mirasın Kazanılması (TMK. m. 599 f. I) 1462
b. İşleme İle Mülkiyetin Kazanılması (TMK. m. 775 f. I) 1463
c. Karışma ve Birleşme İle Mülkiyetin Kazanılması
(TMK. m. 776 f. I) 1463
4- Hakkın Kötüye Kullanılması (TMK. m. 2 f. II) 1463
III. DAVA EHLİYETİ 1464
IV. TARAF EHLİYETİ 1465
V. TASARRUF EHLİYETİ 1466
VI. HAK EHLİYETİ (TMK. m. 8) 1466
VII. HUKUKA AYKIRI FİİLLERDEN SORUMLULUK 1466
A- Kural Olarak 1466
B- Ayrık Durumlar 1467
1- Hakkaniyet Sorumluluğu 1467
2- Kusursuz Sorumluluğu 1467
3- Kendi Kusuruyla Ayırt Etme Gücünü Kaybedenin Sorumluluğu 1468
VIII. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 1468
IX. YASAK İŞLEMLER (TMK. m. 449) 1468
X. KİŞİYE SIKI SIKIYA BAĞLI HAKLARIN KULLANILMASI 1469
& 106. KAYYIMLIK ALTINDAKİ KADININ EHLİYETİ
(TMK. M. 458 F. I) 1470
I. GENEL OLARAK 1470
II. KAYYIM ATANMASI KADININ FİİL EHLİYETİNİ ETKİLEMEZ
(TMK. m. 458 f. I) 1470
III. KAYYIMLIK ALTINDAKİ KADIN İŞİ BİZZAT YAPABİLİR 1470
A- Kural Olarak 1471
B- Kayyımın Aynı İşi Yapmasına Olanak Kalmaması
(TMK. m. 477 f. I-II) 1471
& 107. YASAL DANIŞMANLIK ALTINDAKİ KADININ HAK EHLİYETİ 1472
I. GENEL OLARAK 1472
II. HAK EHLİYETİNİN KONUSU 1472
& 108. OY DANIŞMANLIĞI ALTINDAKİ KADININ FİİL EHLİYETİ 1473
I. GENEL OLARAK FİİL EHLİYETİ 1473
II. OY DANIŞMANLIĞI ALTINDAKİ KADININ FİİL EHLİYETİ 1474
III. OY DANIŞMANININ OYU 1475
A- İzin 1475
1- Açık İzin 1475
2- Örtülü İzin 1476
B- Onama (İcazet) 1476
1- Onama İçin Süre Verilmelidir 1476
a. İşlem Tarafı Süreyi Belirleyebilir 1476
b. Hâkim Süreyi Belirleyebilir 1476
2- Onamamanın Sonucu 1477
C- İşleme Katılma 1477
IV. TEMSİL YETKİSİ 1477
& 109. YÖNETİM DANIŞMANLIĞI ALTINDAKİ KADININ
FİİL EHLİYETİ 1479
I. GENEL OLARAK 1479
II. FİİL EHLİYETİNİ SINIRLAMANIN İÇERİĞİ 1479
A- Malvarlığının Sermaye Bölümünde Sınırlama Geçerlidir 1479
B- Malvarlığının Geliri ve Kişisel Kazancı Üzerinde Sınırlama Yoktur 1480
III. SINIRLAMANIN SONUCU 1480
A- İşlemlerin Yapılması 1480
1- İşlemin Bizzat Yönetim Danışmanı Tarafından Yapılması 1480
2- İşlemin Yönetim Danışmanlığı Altındaki Kişi Tarafından Yapılması 1480
a. İzin 1481
Açık İzin 1481
Örtülü İzin 1481
b. Onama ( İcazet) 1481
Onama İçin Süre Verilmelidir 1481
aaa. İşlem Tarafı Süreyi Belirleyebilir 1482
bbb. Hâkim Süreyi Belirleyebilir 1482
Onamamanın Sonucu 1482
B- Temsil Yetkisi 1483
1- TMK m. 462-463 Kapsamındaki İşler 1483
2- TMK m. 462-463 Kapsamında Olmayan İşler 1483
& 110. KARMA DANIŞMANLIK ALTINDAKİ KADININ FİİL EHLİYETİ 1484
I. GENEL OLARAK 1484
II. FİİL EHLİYETİNİN KONUSU 1484
& 111. KADININ VESAYET STATÜSÜNÜN VELAYET HAKKI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 1485
I. GENEL OLARAK 1485
II. VELÂYETİN KARŞILAŞTIRMASI 1485
A- Vesayet Kavramı 1485
B- Vesayet Karşılaştırması 1485
1- Kuruluşu 1485
2- Kaynağı 1487
3- Konusu Kişiler 1487
4- Hakkı Kullanacak Kişiler 1487
5- Hakkın Kapsamı 1488
6- Giderlerin Kaynağı 1489
7- Malları Kullanma Hakkı 1490
8- Hesap Verme 1491
9- Temsil Etme 1492
10- Mahkeme Kontrolü 1493
11- Görüş Alma 1493
12- Ücret Alma 1494
13- Gelir Fazlası 1494
14- Görevden Ayrılma 1494
15- Görevin Süresi 1495
16- Yerleşim Yeri 1496
ONİKİNCİ KISIM
KADININ MİRASA İLİŞKİN STATÜSÜ
& 112. KADININ YASAL MİRASÇILIĞININ TESPİTİ 1497
I. GENEL OLARAK 1497
II. KADININ YASAL MİRASÇILIĞININ TESPİTİ 1497
A- Kadının Mirasçılığını Belirleme Sistemleri 1497
1- Birey Sistemi 1498
2- Sınıf Sistemi 1498
3- Derece Sistemi 1498
a. Yakın Derece Önceliği 1499
b. Yakın Sıra Önceliği 1499
c. Derece İçerisinde Halefiyet 1500
d. Aynı Derecede Eşitlik 1500
B- Kadının Yasal Mirasçılığının Dayanakları 1501
1- Hısımlık Bağına Dayanan Yasal Mirasçılık 1501
a. Kan Bağı Hısımlığına Dayanan Yasal Mirasçılık
(TMK m. 495-498) 1501
b. Yapıntı Hısımlığa Dayanan Yasal Mirasçılık 1502
2- Evlilik Bağına Dayanan Yasal Mirasçılık (TMK m. 499) 1502
& 113. KADININ KAN BAĞINA DAYANAN YASAL MİRASÇILIĞI
(TMK M. 495-498) 1503
I. GENEL OLARAK 1503
II. KADININ KAN BAĞINA DAYANAN YASAL MİRASÇILIĞI
(TMK m. 495-498) 1503
A- Kadının Birinci Derece Mirasçılığı (TMK m. 495) 1504
1- Evlilik İçi Hısımlar (TMK m. 495) 1504
a. Kural: Birinci Derece Mirasçılar Mirasbırakanın
Altsoyudur 1504
b. Altsoyun Mirasçılığı Ölüm Tarihinde Yürürlükte Olan Hükümlere Göre Belirlenir 1505
c. Mirasbırakandan Önce Ölmüş Olan Altsoyun Statüsü 1505
d. Mirasbırakandan Önce Ölmüş Olan Altsoyun Eşinin
Statüsü 1505
e. Hangisinin Önce veya Sonra Öldüğü İspat Edilemeyen Altsoyun Statüsü 1506
f. Baba Bir Ana Ayrı Kardeş Olanların Statüsü 1506
g. Altsoy Kaydı İptal Edilenin Statüsü 1506
h. Soybağı Reddedilen Altsoyun Statüsü 1506
2- Evlilik Dışı Hısımlar (TMK m. 498) 1506
a. Tanıma İle Oluşan Altsoy İlişkisi 1506
b. Babalık Hükmü İle Oluşan Altsoy İlişkisi 1506
c. Yönetsel Kurulma İle Oluşan Altsoy İlişkisi 1507
B- Kadının İkinci Derece Mirasçılığı (TMK m. 496) 1507
C- Kadının Üçüncü Derece Mirasçılığı (TMK m. 497) 1508
& 114. KADININ EVLİLİK BAĞINA DAYANAN YASAL MİRASÇILIĞI (TMK M. 499) 1511
I. GENEL OLARAK 1511
A- Ölüm Anında Geçerli Evlilik Bulunmalıdır 1511
1- Kadına Eş Statüsü Uygulanacak Haller 1511
a. Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır 1511
b. Ayrılık Kararı Olsa da Uygulanır 1512
c. Ayrı Konut Edinme Kararı Olsa da Uygulanır 1512
d. Ayrı Yaşama Hakkı Bulunsa da Uygulanır 1512
e. Evlilik Tescil Edilmese de Uygulanır 1512
f. Ayrı Evde Yaşamalı Aile Modelinde Uygulanır 1513
2- Kadına Eş Statüsü Uygulanmayacak Haller 1513
a. Yok Evliliklerde Uygulanmaz 1513
b. Nişanlılıkta Uygulanmaz 1514
c. Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz 1514
Common Law Evlilik 1514
Kayıtsız Hayat Ortaklığı 1514
Kayıtlı Hayat Ortaklığı 1515
Homoparental Aile 1516
Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı 1516
Eş Cinsel Evlilik 1516
d. Dini Nikahlı İlişkide Uygulanmaz 1517
e. Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz 1517
B- Kadın Eşin Mirasçılığı Ölüm Tarihinde Yürürlükte Olan Hükümlere Göre Belirlenir 1517
II. KADIN EŞİN, BİRLİKTE MİRASÇI OLDUĞU DERECEYE GÖRE
YÜRÜRLÜKTEKİ STATÜSÜ 1518
A- Mirasbırakanın Altsoyu (Birinci Derece) İle Birlikte Mirasçı Olursa (TMK m. 499, b. 1) 1518
B- Mirasbırakanın Ana ve Babası (İkinci Derece) ile Birlikte Mirasçı Olursa (TMK m. 499, b. 2) 1518
C- Mirasbırakanın Büyük Ana ve Büyük Babaları ve Onların Çocukları İle (Üçüncü Derece) Birlikte Mirasçı Olursa (TMK m. 499, b. 3) 1518
III. KADIN EŞİN BİRLİKTE MİRASÇI OLDUĞU DERECEYE GÖRE
MÜLGA STATÜSÜ 1519
A- 3678 Sayılı Kanun Öncesi Mülga Statüsü 1519
1- Birinci Derece İle 1519
2- İkinci Derece İle 1519
3- Üçüncü Derece İle 1520
4- Dördüncü Derece İle 1520
B- 3678 Sayılı Kanun ve 4721 Sayılı Kanun Arası Mülga Statüsü 1520
1- Birinci Derece İle 1520
2- İkinci Derece İle 1520
3- Üçüncü Derece İle 1520
4- Dördüncü Derece İle 1520
IV. EVLENMENİN BUTLANI DAVASININ KADIN EŞİN
MİRASÇILIĞINA ETKİSİ 1521
A- Evlenmenin Butlanı Kavramı 1521
1- Mutlak Butlan Davası 1522
2- Nisbî Butlan Davası 1523
B- Evlenmenin Butlanı Davasının Eşin Mirasçılığına Etkisi 1523
1- Yasal Mirasçılığa Etkisi 1524
a. Eş Sıfatıyla Etkisi 1524
Sağ Eş İyiniyetli İse Etkisi 1524
Sağ Eş İyiniyetli Değilse Etkisi 1525
b. Kan Hısımı Sıfatıyla Etkisi 1526
2- Ölüme Bağlı Tasarrufla Sağlanan Haklara Etkisi 1526
a. Lehdar İyiniyetli İse Etkisi 1526
b. Lehdar İyiniyetli Değilse Etkisi 1526
c. Aksi Düzenlenmişse Etkisi 1526
V. BOŞANMA DAVASININ KADIN EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ 1526
A- Genel Olarak 1527
1- 4721 Sayılı Kanun İle Başlayan Dönem 1527
2- 22.4.2011-1.10.2011 Arası Dönem 1528
3- 1.10.2011 Sonrası Dönem 1530
B- Boşanma Davası Sürdürülebilir Nitelikte Olmalıdır 1530
1- Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davasında 1531
2- Anlaşmalı Boşanma Davasında 1531
3- Eylemli Ayrılık Sebebiyle Boşanma Davasında 1532
C- Eşlerden Biri Ölmüş Olmalıdır 1532
1- Eş Karardan Önce Öldü İse 1533
2- Eş Karardan Sonra Kesinleşmeden Önce Öldü İse 1533
a. Eşin Ölümü İstinaf Aşamasında Belirlenmişse 1533
b. Eşin Ölümü Temyiz Aşamasında Belirlenmişse 1533
c. Eşin Ölümü Karar Düzeltme Aşamasında Belirlenmişse 1534
3- Eş Davadan Önce Öldü İse 1534
4- Sağ Kalan Davacı Eşin Davadan Feragati Sonuç Doğurmaz 1534
5- Eşlerden Herhangi Biri Ölmüş Olabilir 1534
a. Davacı Eş Ölmüş Olabilir 1535
b. Davalı Eş Ölmüş Olabilir 1535
D- Hükmün Boşanma Bölümü Kesinleşmemiş Olmalıdır 1535
E- Ölen Eşin Mirasçıları Belirlenmelidir 1535
1- Ölen Eşin Birinci Derece Mirasçıları 1535
2- Ölen Eşin Altsoyu Yoksa 1535
3- Ölen Eşin Evlilik Dışı Çocuğu 1536
4- Ölen Eşin Evlatlığı ve Altsoyu 1536
5- Atanmış Mirasçılar (TMK m. 516 f. I) 1536
6- Cenin 1537
F- Mirasçılar Davaya Devam Ediyor Olmalıdır 1537
1- Mirasçılar Davaya Devam Etmiyorlarsa 1538
2- Mirasçılar Davaya Devam Ediyorlarsa 1538
a. Davacı Eşin Mirasçıları Davaya Devam Ediyorlarsa 1538
b. Davalı Eşin Mirasçıları Davaya Devam Ediyorlarsa 1538
3- Boşanma Davası Daha Önce Usulsüz Açılmış İse 1538
4- Mirasçı Olmayan Davaya Devam Edemez 1539
5- Mirasçılar Davaya Fer’i Hükümlerden Devam Edemez 1539
6- Mirasçılar Davayı Islah Edemez 1540
G- Ölen Eşin Herhangi Bir Mirasçısı Davayı Sürdürebilir 1540
1- Mirasçı Küçük İse 1540
2- Ergin Kişi Temsilci Atayabilecek Durumda Değilse 1540
3- Vasiyeti Yerine Getirme Görevlisi Varsa 1540
4- Mirasçı Gaip İse 1541
5- Vasiyet Alacaklısı Varsa 1541
6- Mirasçılar Bilinmiyorsa 1542
7- Mirası Reddedenler Varsa 1542
8- Vesayet Altındaki Kişi Varsa 1542
9- Mirasçıya Yasal Danışman Atanmışsa 1543
10- Mirasçı Mirastan Yoksun İse 1543
H- Sağ Eşin Kusuru İspatlanmış Olmalıdır 1544
1- Boşanmaya Sebebiyet Verecek Kusur Kanıtlanmalıdır 1544
a. Yeterli Kusur Kanıtlanmışsa 1544
b. Yeterli Kusur Kanıtlanmamışsa 1544
2- Mirasçılar Yeni Delil Gösteremez 1545
3- Kusurun İspatlanması Bağımsız Bir Dava İle İstenilemez 1545
4- Kusurun İspatlanması Tenfiz Davasında İstenilemez 1545
VI. ÇOKEŞLİLİĞİN KADIN EŞİN MİRASÇILIĞINA ETKİSİ 1545
A- Eski Hukukun Uygulandığı Durum 1545
B- Butlan Kararından Önce Çokeşliliğin Sonlanması 1546
1- Birinci Evliliğin Sonlanması 1546
a. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli İse
(TMK m. 147 f. III) 1546
b. İkinci Evlenmede Diğer Eş İyiniyetli Değilse 1547
2- İkinci Evliliğin Sonlanması 1547
3- Birinci ve İkinci Evliliğin Sonlanması 1548
& 115. KADININ YAPINTI HISIMLIĞA DAYANAN YASAL MİRASÇILIĞI (TMK M. 500) 1549
I. KADIN EVLÂTLIĞIN MİRASÇILIĞI 1549
A- Genel Olarak 1549
B- Özellikleri 1550
1- Evlât Edinenin Birinci Derece Mirasçısıdır (TMK m. 495 f. I) 1550
2- Evlât Edinene Kan Hısımı Gibi Mirasçıdır (TMK m. 500 f. I) 1551
3- Evlât Edinenin Saklı Paylı Mirasçısıdır (TMK m. 506 b. 1) 1551
4- Evlât Edinene Toplam Kök Sayısına Göre Mirasçıdır 1551
5- Evlât Edinenle Yaptığı Miras Payını Azaltan Sözleşme
Geçersizdir 1552
6- Evlât Edinenin Mirasından Feragat Edebilir (TMK m. 528) 1552
7- Evlâtlığın İkili Mirasçılığı Vardır (TMK m. 500 f. I) 1552
8- Evlâtlık Evlât Edinme Kararının Kesinleştiği An Mirasçı Olur 1552
9- Evlât Edinenin Hısımlarına Mirasçı Olamaz 1553
10- Evlâtlık İlişkisi Sürüyor Olmalıdır 1553
a. Geçersizliği Dava Konusu Değil İse 1553
b. Geçersizliği Dava Konusu İse 1553
11- Evlat Edinmenin Şekli İşlemin Yapıldığı Yer Hukukuna Tabidir 1553
12- Evlatlığı Şeklinde 4.10.1926’dan Önce Kayıtlara Yazılmasının
Sonuca Etkisi Yoktur 1554
II. KADIN EVLÂTLIĞIN ALTSOYUNUN MİRASÇILIĞI 1554
A- Genel Olarak 1554
B- Özellikleri 1554
1- Evlât Edinenin Birinci Derece Mirasçısıdır (TMK m. 495 f. I) 1554
2- Evlât Edinene Kan Hısımı Gibi Mirasçıdır (TMK m. 500 f. I) 1555
3- Evlât Edinenin Saklı Paylı Mirasçısıdır (TMK m. 506 b. 1) 1555
4- Evlâtlığın Evlât Edinenden Önce Ölümüyle Onun Yerini Alır 1555
5- Evlâtlığın Bütün Çocukları Mirasçıdır 1555
6- Evlât Edinenin Hısımlarına Mirasçı Olamaz 1555
III. KADIN EVLÂT EDİNENİN MİRASÇILIĞI 1555
A- Genel Olarak 1555
B- Özellikleri 1556
1- Evlât Edinen ve Hısımları Evlâtlığa Mirasçı Olamaz 1556
2- Evlât Edinen ve Hısımları İradi Mirasçı Olabilir 1556
3- Evlât Edinen ve Hısımları Vasiyet Alacaklısı Olabilir 1556
EKLER
KAVRAM DİZİNİ 1557
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ 1665