Prof. Dr. Mustafa DURAL
Prof. Dr. Suat SARI
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER V
KISALTMALARXVII
1. HUKUK KAVRAMI 1
1.1. Toplum Yaşamı, Düzen ve Güven Gereği1
1.2. Toplumu Düzenleyen Kuralların Türleri2
1.2.1. Ahlâk kuralları 2
1.2.2. Din kuralları 2
1.2.3. Görgü (nezaket) kuralları 3
1.2.4. Örf ve âdet kuralları 3
1.2.5. Özel olarak hukuk kuralları .3
1.2.5.1. Genel açıklamalar ve tanım 3
1.2.5.2. Hukuk kuralları ile diğer toplumu düzenleyen kurallar arasındaki ilişki4
1.2.5.3. Yaptırım (müeyyide) 7
1.2.5.3.1. Genel olarak 7
1.2.5.3.2. Yaptırımın türleri 7
1.2.5.3.2.1. Ceza7
1.2.5.3.2.2. Tazminat.8
1.2.5.3.2.3. Geçersizlik (hükümsüzlük).8
1.2.5.3.2.4. Cebrî icra9
2. HUKUKUN ÇEŞİTLİ ANLAMLARI.9
2.1. Pozitif (müsbet, yürürlükteki) hukuk .9
2.2. Tarihi hukuk 10
2.3. Yazılı hukuk (mevzuat) . 10
2.4. Yazılı olmayan hukuk (örf ve adet hukuku) 10
2.5. İdeal hukuk 10
2.6. Hukuk bilimi . 11
3.HUKUKUN DALLARI VE MEDENÎ HUKUKUN
BUNLAR İÇİNDEKİ YERİ 11
3.1. Hukukun Dalları 11
3.1.1. İç hukuk-uluslararası (milletlerarası) hukuk. 11
3.1.1.1. İç hukuk 11
3.1.1.2. Uluslararası (milletlerarası) hukuk 11
3.1.2. Maddî hukuk-usul hukuku (şeklî hukuk-yargılama hukuku) 11
3.1.2.1. Maddî hukuk . 11
3.1.2.2. Usul hukuku . 11
3.1.3. Kamu hukuku-özel hukuk 11
3.1.3.1. Genel olarak 11
3.1.3.2. Kamu hukukunun dalları 13
3.1.3.2.1. Anayasa hukuku . 13
3.1.3.2.2. İdare hukuku. 13
3.1.3.2.3. Ceza hukuku. 13
3.1.3.2.4. Ceza usul hukuku . 14
3.1.3.2.5. Medenî usul hukuku. 14
3.1.3.2.6. İcra ve İflâs hukuku 14
3.1.3.2.6.1. İcra hukuku 14
3.1.3.2.6.2. İflâs hukuku. 14
3.1.3.2.7. Uluslararası (milletlerarası) hukuk . 14
3.1.3.2.8. Malî hukuk . 14
3.1.3.2.9. Genel kamu hukuku . 14
3.1.3.3. Özel hukukun dalları . 15
3.1.3.3.1. Medenî hukuk. 15
3.1.3.3.2. Borçlar hukuku . 15
3.1.3.3.3. Ticaret hukuku . 15
3.1.3.3.4. Devletler özel hukuku (uluslararası özel hukuk–milletlerarası özel hukuk) 15
3.1.3.3.5 Fikrî hukuk 15
3.1.3.4. Karma nitelikteki hukuk dalları. 15
3.1.3.4.1. İş hukuku ve sosyal güvenlik hukuku. 15
3.1.3.4.2. Toprak hukuku . 16
3.1.3.4.3. Hava hukuku 16
3.2. Medenî Hukukun Özel Hukuk Kamu Hukuku Ayrımındaki Yeri ve Anlamı . 16
3.2.1. Medenî hukukun yeri . 16
3.2.2. Medenî hukukun anlamı . 16
4.MEDENÎ HUKUKUN DÜZENLENİŞ TARZI VE BU SİSTEMLER
İÇİNDE TÜRK MEDENÎ HUKUKUNUN YERİ . 17
4.1. Roma/Cermen hukuk sistemi 17
4.2. Anglo/Sakson hukuk sistemi . 18
4.3. İslam hukuku 19
4.4. Sosyalist hukuk sistemi . 19
4.5. Türkiye’nin bu sistemler içindeki yeri. 20
5.TÜRK MEDENÎ HUKUKUNUN DA İÇİNDE BULUNDUĞU
ROMA/CERMEN HUKUK SİSTEMİNDE KANUNLAŞTIRMA
HAREKETLERİ 20
5.1. Kanunlaştırma kavramı . 20
5.2. Kanunlaştırma yöntemleri . 21
5.2.1. Kazuistik (meseleci) yöntem 21
5.2.2. Soyut (mücerret) sistem . 21
5.3. Medenî hukuk alanındaki başlıca kanunlaştırma hareketleri. 22
5.3.1. Prusya Devletleri Genel Land Kanunu (Allegemeines Landrecht für die preussichen Staaten) . 22
5.3.2. Fransız Medenî Kanunu (Code Civil Français, Ccfr) . 22
5.3.3. Avusturya Medenî Kanunu (Allegemeines Bürgerliches Gesetsbuch, ABGB). 22
5.3.4. Alman Medenî Kanunu (Bürgerliches Zivilgesetsbuch, BGB) 23
5.3.5. İsviçre Medenî Kanunu (Schweizerisches Zivilgesetzbuch, ZGB;
Code Civil Suisse, Ccs) 23
6.TÜRKİYE’DE KANUNLAŞTIRMA HAREKETLERİ, ÖZELLİKLE
MEDENÎ HUKUKUN VE BORÇLAR HUKUKUNUN GELİŞİMİ . 25
6.1. Cumhuriyetin kurulmasından önceki dönem. 25
6.2. Cumhuriyet dönemi ve Türk Medenî Kanununun oluşumu 26
6.3. Yeni Türk Medenî Kanununun bütünüyle değerlendirilmesi 28
6.3.1. Genel olarak . 28
6.3.2. Şekil bakımından 29
6.3.3. Esas yönünden 30
6.4. Yeni Borçlar Kanununun Oluşumu . 32
6.4.1. Genel olarak değerlendirilmesi 32
6.4.2. Şekil yönünden. 32
6.4.3. Esas bakımından 32
7. MEDENÎ KANUN VE BORÇLAR KANUNUNUN BÜTÜNLÜĞÜ . 33
8.HUKUKUN KAYNAKLARI ÖZELLİKLE MEDENÎ KANUNUN
YÜRÜRLÜK KAYNAKLARI 34
8.1. Genel olarak 34
8.1.1. Yaratıcı kaynak 35
8.1.2. Yürürlük kaynakları . 35
8.1.3. Bilgi kaynakları 35
8.2. Medenî hukukun yürürlük kaynakları . 35
8.2.1. Asıl yürürlük kaynakları. 36
8.2.1.1. (teknik anlamda) Kanun . 36
8.2.1.1.1. Kanunların hazırlanması 36
8.2.1.1.2. Kanunların özellikleri. 37
8.2.1.1.2.1. Genellik . 37
8.2.1.1.2.2. Süreklilik . 38
8.2.1.1.3. Kanunların Anayasaya uygunluğu ve bunun denetlenmesi 38
8.2.1.1.3.1. İptâl davası 39
8.2.1.1.3.2. Anayasa’ya aykırılık iddiasının def’i olarak ileri sürülmesi 40
8.2.1.1.3.3. Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru. 41
8.2.1.2. Kanun hükmünde kararname. 42
8.2.1.3. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi . 43
8.2.1.4. Tüzük 44
8.2.1.5. Yönetmelik 44
8.2.2. Tamamlayıcı hukuk kaynağı: Örf ve âdet hukuku 45
8.2.2.1. Örf ve âdet hukukunun tanımı . 45
8.2.2.2. Örf ve âdet hukukunun unsurları . 45
8.2.2.2.1. Maddî unsur . 45
8.2.2.2.2. Manevî unsur 45
8.2.2.2.3. Hukukî unsur 46
8.2.2.3. Örf ve âdet hukukunun türleri . 46
8.2.2.3.1. Yaygın ve yöresel örf ve âdet hukuku 46
8.2.2.3.2. Genel örf ve âdet hukuku, özel örf ve âdet hukuku 46
8.2.2.3.3. Alelade örf ve âdet hukuku,ticarî örf ve âdet hukuku. 47
8.2.2.4. Örf ve âdet hukukunun rolü. 47
8.2.2.4.1. Kanun boşluklarını doldurmak . 47
8.2.2.4.2. Yorum 47
8.2.2.4.3. Kanuna aykırı örf ve âdet . 48
8.2.3. Sözleşme bir hukuk kaynağı mıdır? . 49
9.ÖZEL OLARAK:MEDENÎ HUKUKUN TEMEL KAYNAKLARI OLAN
TÜRK MEDENÎ KANUNU VE BORÇLAR KANUNU . 49
9.1. Türk Medenî Kanunu 50
9.1.1. Başlangıç 50
9.1.2. Kişiler Hukuku . 50
9.1.3. Aile Hukuku. 50
9.1.4. Miras Hukuku 51
9.1.5. Eşya Hukuku 51
9.2. Türk Borçlar Kanunu 51
9.3. Medenî Kanun’da genel bölüm meselesi:MK 5 51
9.4. Medenî Kanunun 5. maddesinin uygulama şartları . 54
9.4.1. Bir özel hukuk ilişkisinin varlığı 54
9.4.2. Özel bir düzenlemenin bulunmaması . 54
9.4.3. Hükmün örneksemeyle uygulanması . 54
10. KANUNLARIN UYGULANMASI. 55
10.1. Genel olarak 55
10.2. Kanunların yer itibariyle uygulanması 56
10.3. Kanunların zaman itibariyle uygulanması 57
10.4. Kanun hükümlerinin sözüyle ve özüyle uygulanması. 60
10.4.1. Genel açıklama 60
10.4.2. Kanun hükümlerinin sözü itibariyle uygulanması 61
10.4.2.1. Kanun hükümlerinin düz anlam itibariyle uygulanması . 61
10.4.2.2. Kanun hükümlerinin zıt anlam (mefhumu muhalif) itibariyle uygulanması 61
10.4.2.3. Kanun hükümlerinin atıf yoluyla uygulanması . 62
10.4.3. Kanun hükümlerinin özleri itibariyle uygulanması ve yorum 63
10.4.3.1. Kanun hükümlerinin özleri itibariyle uygulanmaları 63
10.4.3.2. Yorum. 65
10.4.3.2.1. Tanım ve genel açıklamalar . 65
10.4.3.2.2. Yorumun türleri . 65
10.4.3.2.3. Yorum metodları 66
10.4.3.2.3.1. Söze göre (lafzî) yorum metodu 66
10.4.3.2.3.2. Sübjektif tarihî yorum metodu . 66
10.4.3.2.3.3. Objektif tarihî yorum metodu . 66
10.4.3.2.3.4. Objektif zamana uygun yorum metodu. 67
10.4.3.2.4. Yorumda yararlanılacak araçlar . 67
10.5. Kanun hükümlerinin niteliklerine göre uygulanması 70
10.5.1. Genel hükümler-özel hükümler . 70
10.5.2. Emredici hükümler-emredici olmayan hükümler 70
10.5.2.1. Emredici hükümler . 70
10.5.2.2. Emredici olmayan hukuk kuralları 71
10.5.2.2.1. Yedek hükümler. 71
10.5.2.2.2. Yorumlayıcı hukuk kuralları 71
11.KANUN HÜKÜMLERİNİN UYGULANMASINDA HÂKİMİN TAKDİR
YETKİSİ 72
11.1. Şartlarda takdir yetkisi 73
11.2. Hükümde takdir yetkisi. 73
12.KANUNDA UYGULANABİLİR BİR HÜKÜM BULUNMAMASI
HALİNDE ÖRF VE ÂDET HUKUKUNUN UYGULANMASI 73
12.1. Giriş 73
12.2. Boşluk. 74
12.3. Boşluk ve hukuk dışı alan . 74
12.4. Boşluk ve menfi çözüm (nitelikli susma) 74
12.5. Boşluk ve kanunun yetersizliği. 76
12.6. Boşluk türleri 76
12.6.1. Hüküm içi boşluk-kanun boşluğu 76
12.6.1.1. Hüküm içi boşluk 76
12.6.1.2. Kanun boşluğu 77
12.6.1.2.1. Gerçek boşluk 77
12.6.1.2.1.1. Açık boşluk . 77
12.6.1.2.1.2. Örtülü boşluk 77
12.6.1.2.2. Gerçek olmayan boşluk . 78
13. KANUN BOŞLUĞUNUN DOLDURULMASI YOLLARI 78
13.1. Örf ve âdet hukukunun uygulanması 78
13.2. Hâkimin hukuk yaratması . 79
13.2.1. Genel olarak. 79
13.2.2. Hâkimin hukuk yaratmasının şartları . 80
13.2.3. Hâkimin hukuk yaratırken izleyeceği yöntem . 81
13.2.4. Hâkimin hukuk yaratırken yararlanacağı araçlar . 82
13.2.5. Hâkimin yarattığı hukukun uygulanması . 82
14.HÂKİMİN HUKUKU UYGULARKEN BİLİMSEL GÖRÜŞLERDEN
VE MAHKEME KARARLARINDAN YARARLANMASI 83
14.1. Genel Olarak. 83
14.2. Bilimsel Görüşler (Öğreti, Doktrin) 84
14.3. Yargı Kararları 85
15. HAK 86
16. HAKLARIN ÇEŞİTLERİ . 88
16.1. Dayandığı hukuk dalına göre hakların ayırımı:Kamu hukuku hakları-
Özel hukuk hakları 89
16.2. Niteliklerine göre hakların ayırımı: Mutlak Haklar-Nisbî (Kişisel) Haklar 90
16.2.1. Mutlak haklar. 90
16.2.1.1. Eşya üzerindeki mutlak haklar 90
16.2.1.1.1. Aynî haklar (maddî eşya üzerinde mutlak haklar) . 91
16.2.1.1.1.1. Mülkiyet 93
16.2.1.1.1.2. İrtifak hakkı 93
a. Kavram. 93
b. Çeşitleri 94
aa. Eşyadan yararlanmanın içeriğine göre 94
bb. Eşyadan yararlanma şekline göre . 95
cc. Sahibinin belirlenme şekline göre 96
16.2.1.1.1.3. Rehin hakkı . 97
16.2.1.1.1.4. Taşınmaz yükü (gayrimenkul mükellefiyeti) 99
16.2.1.1.2. Fikrî haklar (Maddî olmayan eşya üzerindeki mutlak haklar). 100
16.2.1.2. Kişi üzerindeki mutlak haklar 101
16.2.1.2.1. Kişinin kendi üzerindeki mutlak hakları: Kişilik hakkı 101
16.2.1.2.2. Kişinin başkalarına ilişkin mutlak hakları: Velâyet ve vesayet . 102
16.2.2. Nisbî haklar (Kişisel haklar) . 103
16.2.2.1. Nisbî hakların çeşitleri . 104
16.2.2.1.1. Alacak hakkı . 104
16.2.2.1.2. Yenilik doğuran haklar . 105
16.2.2.1.3. Borç ilişkisi dışındaki hukukî ilişkilerden doğan nisbî haklar 106
16.2.2.2. Etkisi güçlendirilmiş nisbî (kişisel) haklar. 107
16.3. Konularına Göre Haklar: Malvarlığı Hakları-Kişi Varlığı Hakları 110
16.3.1. Malvarlığı hakları . 110
16.3.2. Kişi varlığı hakları 111
16.4. Devir Edilebilmelerine Göre Haklar: Devredilebilir Haklar- Devredilemeyen Haklar . 111
16.5. Kullanabilecek Kişilere Göre Haklar: Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar- Başkasınca Kullanılabilecek Haklar. 113
16.6. Hak Sahibinin Belirlenmesi Şekline Göre Haklar: Bağımsız Haklar-Bağlı Haklar. 115
16.6.1. Bağımsız haklar 115
16.6.2. Bağlı haklar. 115
16.6.2.1. Eşyaya bağlı haklar 116
16.6.2.2. Alacağa bağlı haklar 117
16.6.2.3. Sözleşmeye bağlı haklar 117
16.6.2.4. Bir topluluğa mensup olmaya bağlı haklar 117
16.7. Sağladıkları Yetkinin İçeriğine Göre Haklar: Yararlanma Hakları-Düzenleme Hakları 117
16.7.1. Yararlanma hakları . 117
16.7.2. Düzenleme hakları 118
16.7.2.1. Genel olarak. 118
16.7.2.2. Yenilik doğuran haklar 119
16.7.2.2.1. Kavram. 119
16.7.2.2.2. Yenilik doğuran hakların çeşitleri. 119
16.7.2.2.2.1. Kurucu yenilik doğuran haklar 120
16.7.2.2.2.2. Değiştirici yenilik doğuran haklar 121
16.7.2.2.2.3. Bozucu yenilik doğuran haklar 122
16.7.2.2.3. Yenilik doğuran hakların kullanılması 123
16.7.2.2.4. Yenilik doğuran hakların ortak özellikleri 124
16.7.2.2.4.1. Yenilik doğuran haklar kullanılmakla sona ererler 124
16.7.2.2.4.2. Yenilik doğuran haklar kullanıldıktan sonra, buna ilişkin işlem geri alınamaz 124
16.7.2.2.4.3. Yenilik doğuran hakların kullanılması, kural olarak, şarta bağlanamaz 126
16.7.2.2.4.4. Yenilik doğuran hakların kullanılmasını sınırlayan süreler hak düşürücü süredir . 127
16.7.2.3. Defi hakları 128
17. HAK SAHİBİ 129
18. HAKLARIN KAZANILMASI. 130
18.1. Hukuki Olay 131
18.2. Hukuki Fiil. 132
18.3. Hukuka Uygun Fiiller 133
18.3.1. İrade açıklamaları (irade açığa vurmaları) 133
18.3.1.1. Hukukî işlemler . 133
18.3.1.2. Hukukî işlem benzeri fiiller . 133
18.3.1.3. Maddî fiiller . 134
18.3.2. Bilgi (tasavvur) açıklamaları. 135
18.3.3. His açıklamaları 135
18.4. Hukukî İşlem . 135
18.4.1. Hukukî işlemin unsurları 136
18.4.1.1. İrade beyanı . 137
18.4.1.1.1. İrade beyanının tanımı ve unsurları. 137
18.4.1.1.2. İrade beyanının çeşitleri 138
18.4.1.1.2.1. Açık (sarih) irade beyanları-örtülü (zımnî) irade beyanları 138
18.4.1.1.2.2. Yöneltilmesi gerekli irade beyanları-yöneltilmesi gerekli
olmayan irade beyanları 141
18.4.1.1.2.3. Doğrudan irade beyanları-dolaylı irade beyanları 142
18.4.1.2. İrade beyanına hukukun uygun sonuç bağlaması . 142
18.4.2. Hukukî işlemlerin çeşitleri 143
18.4.2.1. Gerekli irade beyanı sayısı açısından: Tek (bir) taraflı hukukî işlem-İki veya çok taraflı hukukî işlemler . 143
18.4.2.1.1. Tek (bir) taraflı hukukî işlemler 143
18.4.2.1.2. İki veya çok taraflı hukukî işlemler 144
18.4.2.1.2.1. Sözleşme 144
18.4.2.1.2.1.1. Borç sözleşmeleri 144
18.4.2.1.2.1.2. Medenî Hukukun diğer alanlarına ilişkin sözleşmeler 145
18.4.2.1.2.2. Karar 146
18.4.2.2. Sonuçlarına göre hukuk işlem çeşitleri 146
18.4.2.2.1. Hukukî işlemin sonuçlarını doğurduğu zamana göre: Sağlar arası
hukukî işlemler-Ölüme bağlı hukukî işlemler 146
18.4.2.2.2. Hukukî işlemin sonuçlarını doğurduğu değere göre çeşitleri-Kişi
varlığına ilişkin hukukî işlemler-Malvarlığına ilişkin hukukî
işlemler 146
18.4.2.2.2.1. Kişi varlığına ilişkin hukukî işlemler . 146
18.4.2.2.2.2. Malvarlığına ilişkin hukukî işlemler 147
18.4.2.2.2.2.1. Borçlandırıcı işlem 147
18.4.2.2.2.2.2. Tasarruf işlemi 149
18.4.2.2.2.2.3. Kazandırıcı işlem 151
18.4.3. Hukukî işlemin geçerlilik şartları 154
18.4.3.1. Bütün hukukî işlemlerde aranan geçerlilik şartları . 154
18.4.3.1.1. Ehliyet . 154
18.4.3.1.2. Hukukî işlem emredici hukuk kurallarına, genel ahlâka, kamu düzenine, kişilik haklarına uygun olmalıdır . 155
18.4.3.1.3. Hukukî işlemin konusunun imkânsız olmaması gerekir 156
18.4.3.1.4. Hukukî işlemin unsuru irade beyanı sağlıklı olmalıdır . 156
18.4.3.1.5. Hukukî işlem muvazaalı olmalıdır 156
18.4.3.2. Bazı hukukî işlemlerde aranan geçerlilik şartları . 157
18.4.3.2.1. Hukukî işlemin geçerlilik şekline uyularak yapılması 157
18.4.3.2.2. Tasarruf işlemlerinde işlemi yapanın tasarruf yetkisinin bulunması . 159
18.4.3.2.3. Sebebe bağlı tasarruf işlemlerinde geçerli bir hukukî sebebin varlığı . 160
18.4.3.2.4. Tam iki taraflı (karşılıklı) sözleşmelerde aşırı yararlanma (gabin) bulunmaması 160
18.4.3.2.5. Genel işlem şartları içeren hukukî işlemlerde kanunun öngördüğü sınırlara uyulması . 160
18.4.4. Hukukî işlemin geçersizliği 161
18.4.4.1. Yokluk . 161
18.4.4.2. Kesin hükümsüzlük 162
18.4.4.2.1. Kavram . 162
18.4.4.2.2. Kesin hükümsüzlük sebepleri . 163
18.4.4.2.3. Tahvil 164
18.4.4.3. İptal edilebilirlik 165
18.4.4.4. Noksanlık. 167
18.4.4.5. Nisbî geçersizlik (Nisbî etkisizlik). 169
18.4.4.6. Kısmî geçersizlik . 169
18.5. Hakların Kazanılmasının Şekilleri . 170
18.5.1. Aslen kazanma 170
18.5.2. Devren kazanma . 171
18.5.3. Tesisen kazanma. 172
19.HUKUKÎ İLİŞKİLERDE VE HAKLARIN KAZANILMASINDA
İYİNİYETİN ROLÜ. 173
19.1. İyiniyet Kavramı 173
19.2. İyiniyetin Rolü . 174
19.2.1. Genel olarak 174
19.2.2. Hakların kazanılmasında iyiniyetin rolü . 176
19.2.3. İyiniyetin arandığı zaman . 178
19.3. İyiniyetin İspatı 179
20.HAKLARIN KULLANILMASINDA SINIRLAR: DÜRÜSTLÜK
KURALINA UYMA ZORUNLULUĞU VE HAKKIN KÖTÜYE
KULLANILMASI YASAĞI 181
20.1. Genel Olarak 181
20.2. Dürüstlük Kuralı 182
20.2.1. Dürüstlük kuralının anlamı . 182
20.2.2. Dürüstlük kuralının uygulama alanı 183
20.2.2.1. Kanun hükümlerinin uygulanmasında dürüstlük kuralının rolü . 183
20.2.2.1.1. Kanun hükümlerinin yorumlanmasında 183
20.2.2.1.2. Kanuna karşı hilenin önlenmesinde 184
20.2.2.2. Hukukî işlemlerde, özellikle de sözleşmelerde dürüstlük
kuralının uygulanması 186
20.2.2.2.1. Sözleşme yapma zorunluluğu . 186
20.2.2.2.2. Sözleşmenin müzakeresinde özenli ve dürüst davranma yükümlülüğü. 187
20.2.2.2.3. Tek taraflı hukukî işlemlerin yorumlanmasında ve özellikle de
sözleşmenin kurulmasında dürüstlük kuralının rolü . 188
20.2.2.2.4. Sözleşmenin yorumlanması ve tamamlanmasında dürüstlük kuralının rolü 189
20.2.2.2.5. Sözleşmeden doğan borçların belirlenmesinde dürüstlük kuralının rolü 190
20.2.2.2.6. Sözleşmede değişiklik yapılmasında veya sona erdirilmesinde dürüstlük kuralının rolü 191
20.3. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı . 194
20.3.1. Hakkın kötüye kullanılması yasağının anlamı 194
20.3.2. Hakkın kötüye kullanılması oluşturabilen durumlar . 195
20.3.2.1. Hakkın kullanılmasında menfaatin bulunmaması 196
20.3.2.2. Hakkın kullanılmasındaki menfaatle, başkasının
uğrayacağı zarar arasında aşırı nisbetsizlik bulunması 196
20.3.2.3. Çelişkili davranışta bulunulması (Uyandırılan güvene
aykırı davranışta bulunma) 197
20.3.2.4. Hakkın tanınmasındaki amaca aykırı kullanılması 198
20.3.3. Hakkın kötüye kullanılmasının yaptırımı 199
20.4. Dürüstlük Kuralı Ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının Uygulanmasının Esasları 199
21. HAKLARIN KORUNMASI 201
21.1. Talep 201
21.2. Dâva. 203
21.2.1. Dâva kavramı ve çeşitleri 203
21.2.2. Dava karşısında davalının durumu . 204
21.2.3. İddia ve savunmanın ispatı 206
21.2.3.1. İspat kavramı . 206
21.2.3.2. İspat yükü 207
21.2.3.2.1. Genel kural 207
21.2.3.2.2. İstisnalar 207
21.2.3.2.2.1. Hayatın olağan akışına uygun olguların aksini ispat 208
21.2.3.2.2.2. Mâruf ve meşhur vakıaların ispatı 208
21.2.3.2.2.3. İspat yükünü kanunun özel olarak belirlediği hâller 208
21.2.3.2.2.4. Karineye dayanan ispat 209
21.2.3.2.2.5. Resmî sicil ve senetlere dayanan iddiaların ispatı 210
21.2.3.2.2.6. İkrar . 212
21.3. Cebrî İcra . 212
21.4. Hak Sahibinin Hakkını Kendisinin Koruması 214
22. HAKLARIN KAYBEDİLMESİ 214
KAVRAMLARA GÖRE ARAMA CETVELİ . 219
MEVZUAT ARAMA CETVELİ . 231
YARARLANILAN KAYNAKLAR. 239
