Tıp Hukuku Hakan Hakeri

Tıp Hukuku


Basım Tarihi
2019-03
Sayfa Sayısı
1368
Kapak Türü
Cilt
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750254048
Boyut
16x24
Baskı
16



Hakan HAKERİ

 

Konu Başlıkları
- Sağlık Çalışanlarının ve Hastaların Hakları
- Tıbbi Müdahaleden Ötürü Sağlık Çalışanlarının Yasal Sorumluluğu (Hukuk – Ceza – Disiplin)
- Sağlık Kuruluşlarının Kurumsal Sorumluluğu
- Özellik Arzeden Tıbbi Müdahaleler
Tıp Ceza Hukuku

 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
16. Baskıya Önsöz 7
13. Baskıya Önsöz 9
10. Baskıya Önsöz 11
1. Baskının Önsözü 13
SORULAR 33
Kısaltmalar 35
Giriş 39
1. Bölüm
TIP HUKUKUNA GİRİŞ
§ 1. ÖN AÇIKLAMALAR 41
§ 2. KAVRAM 46
§ 3. HUKUKSAL KAYNAKLAR 52
§ 4. MESLEK ETİĞİ 56
I. Genel Olarak 56
II. Hekim ve Özel Şirket İlişkileri 64
III. Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri 67
§ 5. MESLEK KURULUŞLARI VE MESLEKİ DİSİPLİN 69
I. Meslek Kuruluşları 69
A. Tabip Odası 69
B. Türk Tabipleri Birliği 70
C. Uzmanlık Derneği 70
II. Mesleki Disiplin 72
A. Genel Olarak 72
B. Aile Hekimleri ile İlgili Uygulama 81
C. Kamu Görevlisi Hekimler ile İlgili Uygulama 82
D. Aynı Anda Ceza Soruşturma/Kovuşturması Yapılması Durumu 82
2. Bölüm
HASTA VE SAĞLIK ÇALIŞANI HAKLARI
§ 1. HASTA HAKLARI 85
I. Adalet ve Hakkaniyete Uygun Olarak Faydalanma 89
II. Bilgi İsteme 90
III. Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme 90
IV. Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme 91
V. Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme 92
VI. Tıbbi Gereklere Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım 92
VII. Tıbbi Gereklilikler Dışında Müdahale Yasağı 93
VIII. Ötanazi Yasağı 93
IX. Tıbbi Özen Gösterilmesi 94
X. Genel Olarak Bilgi İsteme 94
XI. Kayıtları İnceleme 96
XII. Mahremiyete Saygı Gösterilmesi 96
XIII. Bilgilerin Gizli Tutulması 97
XIV. Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası 98
XV. Alışılmış Olmayan Tedavi Usullerinin Uygulanması 100
XVI. Aile Planlaması Hizmetleri ve Gebeliğin Sona Erdirilmesi 100
XVII. Tıbbi Araştırmalarda Hasta Hakları 100
XVIII. Güvenliğin Sağlanması 101
XIX. Dini Vecibeleri Yerine Getirebilme ve Dini Hizmetlerden Faydalanma 102
XX. İnsani Değerlere Saygı Gösterilmesi ve Ziyaret 102
XXI. Refakatçi Bulundurma 103
XXII. Hizmetin Sağlık Kurum ve Kuruluşu Dışında Verilmesi 103
XXIII. Hastaya Yeterli Vakit Ayrılması ve Hastanın Vaktine Riayet Edilmesi 103
XXIV. Müracaat, Şikâyet ve Dava Hakkı 104
XXV. Hasta Hakları ile İlgili Kurul ve Birimler 106
A. Genel Olarak 106
B. Hasta Hakları Kurulu 107
C. Hasta Hakları Birimi 110
§ 2. SAĞLIK ÇALIŞANLARININ HAKLARI VE HAK ARAMA YOLLARI 111
I. Hekim Hakları 111
II. Hak Arama Yolları 114
A. Haksız Şikâyetlere Karşı Hak Arama Yolları 114
B. Güvenlik Hakkının İhlaline Karşı Hak Arama Yolları 122
1. Ceza Hukuku Araçları 123
a. Genel Olarak 123
b. Ceza Muhakemesi Bakımından Özel Düzenlemeler 125
2. Tazminat Hukuku Araçları 126
3. Süreç 126
C. Sağlık Çalışanının Meşru Savunma Hakkı Var mıdır? 126
III. Sağlık Bakanlığı Tarafından Yapılacak Hukuki Yardım 128
IV. Çalışan Güvenliği Genelgesi 130
V. Hekimin Hasta Seçme Hakkı 131
VI. Sağlık Çalışanının Hizmetten Çekilme Hakkı 133
A. Genel Olarak 133
B. Aile Hekimleri Bakımından Uygulama 135
3. Bölüm
TIP HUKUKUNUN TEMEL KAVRAM VE KURUMLARI
§ 1. SAĞLIK PERSONELİ KAVRAMI 139
§ 2. ETİK KURULLAR 143
I. Genel Olarak 143
II. Mevzuatın Gelişimi 145
III. Etik Kurulların Oluşturulması ve Yapısı 146
IV. Etik Kurulların Görev ve Yetkileri 147
V. Etik Kurul Kararlarına Karşı Kanun Yolları 150
§ 3. YÜKSEK SAĞLIK ŞURASI 152
§ 4. ADLİ TIP KURUMU 153
§ 5. SAĞLIK MESLEKLERİ KURULU 154
§ 6. TIP HUKUKUNDA “ÇOCUK” KAVRAMI 160
§ 7. HEKİMLİK MESLEĞİNİN İCRASINDA MESLEKİ ÖZERKLİK 165
I. Genel Olarak 165
II. Şifa Garantisi Yasağı 180
§ 8. DİKEY VE YATAY İŞBİRLİĞİ 182
I. Genel Olarak 182
II. Güven İlkesi 185
III. Sorumluluk Alanlarının Bölünebilirliği: Bağımsız Sorumluluk Prensibi ve Rutin İşleyiş Teorisi 191
A. Genel Olarak 191
B. Hemşirelik Yönetmeliği md. 6/1–d’nin Değerlendirilmesi 196
IV. Sorumlunun Belirlenmesindeki Güçlükler 199
A. Tek Hekimin Çalıştığı Muayenehanelerde 199
B. Birden Fazla Hekimin Müştereken Çalıştığı Polikliniklerde 199
C. Hekim ve Hemşire İşbirliğinde 200
D. Danışma ve Vekâlet 200
E. Başka Yerde Yaptırılan Tetkik ve Tahlil Sonuçlarına Güvenilmesi 201
F. Ücretsiz Tedavilerde Sorumlunun Belirlenmesi 202
§ 9. TIBBİ MÜDAHALELERDE MAHREMİYET 202
I. Kavram 202
II. Uygulamadaki Sorunlar 207
A. Tıbbi Müdahale Sırasında Diğer Sağlık Çalışanlarının Bulunması 207
B. Koğuş Sisteminde Dikkat Edilmesi Gerekenler 208
C. Üçüncü Kişilerin Bilgilendirilmesi 209
D. Genel Sağlık Sigortası Verilerinin Paylaşımı Sorunu 214
E. Sağlık Net Sistemine Veri Gönderimi 215
F. Tutuklu ve Hükümlülerin Muayeneleri ile Gözaltı Nedeniyle Sağlık Kontrolünde Mahremiyet Sorunu 218
1. Tutuklu ve Hükümlülerin Muayenelerinde Mahremiyet 218
2. Gözaltı Nedeniyle Sağlık Kontrolünde Mahremiyet 221
G. Güvenlik Kamerası Kayıtları 223
H. Hasta Bilgilendirme Ekranları 224
I. Aile Hekimliğinde Kayıtların Devri 224
İ. Hasta Kayıtlarını İnceleme Hakkı 225
J. Hasta Yakınlarıyla Paylaşım 225
K. Denetim Elemanlarıyla Paylaşım 226
L. Bilişim Sistemine Erişimden Kaynaklanan Problemler 226
M. Ölüm Sonrası Hasta Mahremiyetinin Korunması 226
N. Adli Mercilerin Hasta Mahremiyeti İhlalleri 227
O. Siber Saldırılar 228
§ 10. TIP HUKUKUNDA ZORUNLULUK HALİ 229
I. Kavram 229
II. Hastanın Rızasının Olmadığı Hallerde Zorunluluk Hali Kurumunun Uygulanması Sorunu 232
§ 11. MALPRAKTİS 233
4. Bölüm
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUĞUNUN ŞARTLARI
§ 1. GENEL BİLGİLER 235
§ 2. ŞARTLAR 236
I. Tıbbi Müdahalenin Bir Sağlık Personeli Tarafından Yapılması 236
A. Genel Olarak 236
B. Hekim Olma Şartı 237
1. Genel Olarak 238
2. Uzmanlık Şartı 240
a. Genel Olarak 240
b. Sertifika ile Yetki Alınması 246
3. Öğrencilerin ve Asistanların Yaptığı Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu Sorunu 250
4. Silahlı Kuvvetler ile Emniyet Genel Müdürlüğünün Sağlık Meslek Mensubu Olmayan Personelinin Yaptığı Tıbbi Müdahaleler 254
C. Hemşirelerin Görev Alanı 255
D. Gönüllü Sağlık Hizmeti ve Sağlık Gözlemciliği 258
E. Sağlık Personeli Olmayan Kimselerin Yaptığı Tıbbi Müdahaleler Nedeniyle Sorumlulukları 259
II. Aydınlatma ve Rıza 263
A. Temel Kurallar 263
B. Aydınlatma 272
1. Aydınlatma Çeşitleri 272
a. Otonomi (Karar) Aydınlatması 272
aa. Temel Sorunlar 272
bb. Otonomi Aydınlatmasının Çeşitleri 275
aaa. Genel Olarak 275
bbb. Teşhis Aydınlatması 276
ccc. Süreç Aydınlatması 278
ddd. Alternatifler Konusunda Aydınlatma 280
eee. Müdahale Yapılmamasının Sonuçları Konusunda Aydınlatma 281
b. Risk Aydınlatması 282
c. Tedavi Aydınlatması (Güvenlik Aydınlatması) 288
aa. Kavram 288
bb. Teşhise Yönelik Aydınlatma 290
cc. İlaç ve Tıbbi Malzeme 291
dd. Araç Kullanmama Uyarısı 293
2. Özel Durumlarda Aydınlatma 294
a. Kısırlaştırma 294
b. Özürlü Cenin 295
c. Tıptaki Yeni Teşebbüsler 300
d. Hekim Hatası 301
e. Hekimin Tecrübesi 303
f. Masraflar ve Ekonomik Zorunluluklar 304
g. Ticari Yarar 304
h. Kalite Aydınlatması 305
ı. Hekimin Hastalığı 305
i. Eser Sözleşmesi Niteliğindeki Tıbbi Müdahalelerde Aydınlatma 305
3. Aydınlatılacak Kişi 308
4. Aydınlatma Yükümlüsü 311
5. Aydınlatmanın Zamanı 313
6. Aydınlatmanın Kapsamı 315
7. Aydınlatmanın Şekli 319
8. Aydınlatmanın Mümkün Olmaması ve Ameliyat Sırasında Aydınlatma 328
9. Aydınlatma Zorunluluğunun Bulunmadığı Durumlar 329
a. Aydınlatmadan Vazgeçme 330
b. Hastanın Bilgisinin Bulunması 331
c. Risk Aydınlatmasında Riskin Çok Açık Olması 333
d. Aydınlatmanın Olumsuz Etkide Bulunması 333
aa. Genel Olarak 333
bb. Tedavisi Olmayan Hastalığın Bildirilmesi 337
e. Acil Haller 337
f. Aydınlatmanın Hasta Bakımından Anlamını Yitirmiş Olması 337
g. Psikiyatri Hastalarının Aydınlatılması 338
h. Aydınlatmanın Uygulanabilir Olmaması 338
ı. Sağlık Çalışanının İnançları Nedeniyle Aydınlatma Yapmak İstememesi 339
i. Rızanın Aranmadığı Tıbbi Müdahalelerde Aydınlatma Sorunu 339
10. Aydınlatmanın Geri Alınması, Düzeltilmesi 339
11. Aydınlatmada Nedensellik Bağı Sorunu 340
12. Hukuka Aykırı Aydınlatmanın Sonuçları 340
a. Tedavi Aydınlatmasının İhlali Durumunda 341
b. Otonomi Aydınlatmasının İhlali Durumunda 342
13. Hatalı Aydınlatma ve İspat Sorunları 345
C. Rıza 346
1. Genel Olarak 347
2. Rıza Açıklaması 352
3. Rıza Verme Yetkisi (Rıza Ehliyeti) 354
a. Genel Olarak 354
b. Çocuklar Bakımından Rıza Ehliyetinin Belirlenmesi 359
aa. Türk Hukuku 359
aaa. Genel Olarak 359
bbb. Çocuk ile Kanuni Temsilcinin İradesinin Farklı Olması 367
ccc. Ebeveynden Hangisinin Rızasının Geçerli Olacağı Sorunu 368
ddd. Eşler Arasında Fikir Ayrılığı Çıkması 369
eee. Veli veya Vasinin Olmadığı veya Bulunmadığı Haller 369
fff. Kanuni Temsilcinin Rıza Yetkisinin Olmadığı Haller 370
ggg. Kamu Denetçiliği Kurumu Kararı 370
bb. Karşılaştırmalı Hukuk 373
cc. Doğum Kontrol Hapı Reçete Edilmesinde Ebeveynin Rızası Sorunu 376
c. Çocuklarda Kanuni Temsilcinin Tıbbi Müdahaleye Rıza Göstermemesi 377
d. Rıza Yeteneği Bulunmayan Yetişkinlerde Kanuni Temsilcinin Tıbbi Müdahaleye Rıza Göstermemesi 384
e. Hamile Kadının Tedaviyi Ret Hakkı 386
4. Rızanın Kapsamı 387
5. Rızanın Aranmadığı Haller 389
a. Acil Haller 391
b. Kamu Sağlığının Korunmasına İlişkin Düzenlemeler 391
aa. Genel Olarak 391
bb. Genel Önleyici Aşı Zorunluluğu 394
aaa. Genel Olarak 394
bbb. Hukukumuzdaki Durum 396
cc. Çocuklardan Topuk Kanı Alma Zorunluluğu 409
dd. Yurt Dışına Çıkacaklara Zorla Tıbbi Müdahale Yapılması 410
ee. Yurt Dışından Gelenlere Zorla Tıbbi Müdahale Yapılması 410
ff. AIDS Tetkiki İçin Rıza Sorunu 411
c. Akıl Hastaları İle İlgili Düzenlemeler 411
aa. Genel Olarak 412
bb. Uluslararası Standartlar 417
d. Ceza Hukukunun Öngörmüş Olduğu Düzenlemeler 423
aa. Ceza Hukuku Yaptırımları 423
bb. Ceza Yargılamasından Kaynaklanan Tıbbi Müdahaleler 424
cc. Ceza İnfaz Kurumlarındaki Tıbbi Müdahaleler 428
aaa. Karşılaştırmalı Hukuk 428
bbb. Türk Hukuku 435
dd. Kanunen Rıza Aranmayan Hallerde Hekimlerin Etik İhlali Nedeniyle Hastanın Rızası Olmadığı Müddetçe Müdahaleden Çekinmesi Sorunu 437
e. Diğer Hukuk Dallarındaki Düzenlemeler 438
6. Tıbbi Müdahalenin Rızaya Rağmen Hukuka Aykırılığı 440
7. Varsayılan Rıza 441
a. Genel Olarak 441
b. Ameliyatın Genişletilmesi 446
c. Önceki İrade Açıklamalarının Geçerliliği (Tıbbi Vasiyet) 453
aa. Genel Olarak 453
bb. Karşılaştırmalı Hukuk 455
d. Resüsitasyon Yapılmaması Talimatları (DNR) 459
8. Kanun Hükmünü İcra/Üstün Nitelikte Özel Yarar 461
9. Muhtemel Rıza 461
10. Rızayı Sakatlayan Haller 462
11. Rızanın Geri Alınması 464
12. Rıza Formu 465
13. Tıbbi Müdahaleye Rıza Gösterilmemesi Halinde Yapılması Gerekenler 468
D. Aydınlatma ve Rıza Konusundaki Yanılgının Sonuçları 469
1. Ceza Hukuku Açısından Sonuçları 469
a. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Yanılma 470
b. Hukuksal Yanılgı 471
2. Özel Hukuk Açısından Sonuçları 472
III. Tıp Biliminin Verilerine Göre Zorunlu ve Bu Verilere Uygun Tıbbi Müdahale 473
A. Endikasyon (Gereklilik) 473
1. Kavram 473
2. Tıbbi Endikasyon Olmaksızın Yapılan Tıbbi Müdahaleler 481
a. Deneysel Nitelikli Tıbbi Müdahaleler 482
b. Şekil veya Fonksiyon Değiştirici Tıbbi Müdahaleler 482
c. Üçüncü Kişi Yararına Yapılan Tıbbi Müdahaleler 483
d. Sünnet 484
e. Doğum Kontrolü 484
3. Değerlendirme 484
B. Özenli Tıbbi Müdahale 487
5. Bölüm
ÖZELLİK ARZEDEN TIBBİ MÜDAHALELER
§ 1. ORGAN VE DOKU NAKLİ 489
I. Kavram 489
II. Hukuksal Temel ve Kapsam 491
III. Organ ve Doku Nakli Çeşitleri 493
A. Ölülerden (Kadavradan) Organ Nakli 493
1. Ölüm Halinin Belirlenmesi 494
a. Türk Hukuku’nda 494
b. Karşılaştırmalı Hukuk’ta 499
2. Kişinin Kendi Geleceğini Belirleme Hakkına Saygı Gösterilmesi 500
3. Beyin Ölümü Tespitinden Sonra Yapılması Gereken İşlemler 505
4. Otopsi mi Nakil mi? 507
5. Organ ve Doku Dağıtımı 511
B. Canlılardan Organ Nakli 513
1. Genel Olarak 513
2. Akrabalık Şartı 518
3. Çapraz Nakil 522
C. Hayvanlardan Organ Nakli 523
IV. Yüz, Kol ve Bacak Nakli 524
V. İstanbul Deklarasyonu 527
§ 2. KLİNİK ARAŞTIRMA (İNSAN ÜZERİNDE DENEY VE DENEME) 529
I. Giriş 529
II. Kavram 533
III. İnsan Üzerinde Deney ve Denemenin Hukuka Uygunluğuna İlişkin Koşullar 536
A. İnsan Üzerinde Deneyin Şartları 539
1. Yetişkinler Üzerinde Deneyin Şartları 539
a. Yetkili Kurul veya Makamlardan İzin Alınması 539
b. Deneyin Önce İnsan Dışı Deney Ortamında veya Yeterli Sayıda Hayvan Üzerinde Yapılmış Olması ve Bu Deneyler Sonucunda Ulaşılan Bilimsel Verilerin İnsan Üzerinde Deneyi Gerekli Kılması 540
c. Deneyin İnsan Sağlığı Üzerinde Öngörülebilir Zararlı ve Kalıcı Bir Etki Bırakmaması 541
d. İnsan Onuruyla Bağdaşmayacak Ölçüde Acı Verici Yöntemlerin Uygulanmaması 541
e. Deneyle Varılmak İstenen Amacın, Bunun Kişiye Yüklediği Külfete ve Kişinin Sağlığı Üzerindeki Tehlikeye Göre Daha Ağır Basması 542
f. Aydınlatma ve Rıza Şartı 542
aa. Aydınlatma 542
bb. Rıza 545
g. Menfaat Yasağı 546
h. Araştırmanın Yapılabileceği Yerler 547
ı. Özel Durumlarda Araştırma 548
aa. Çocuklar 548
bb. Gebe, Lohusa ve Emziren Kadınlar Bakımından 550
cc. Kısıtlılar Bakımından 551
dd. Yoğun Bakımdaki ve Bilinci Kapalı Kişiler Bakımından 551
ee. Özgürlüğü Kısıtlanmış Kişiler Bakımından 553
ff. Uluslararası Silahlı Çatışmalar Hukuku Bakımından 553
2. Çocuklar Üzerinde Deneyin Şartları 554
B. İnsan Üzerinde Denemenin Şartları 557
1. Yetişkinler Üzerinde Denemenin Şartları 558
2. Çocuklar Üzerinde Denemenin Şartları 562
IV. İlaç Araştırmalarında Safhalar 563
A. Faz I 563
B. Faz II 564
C. Faz III 564
D. Faz IV 565
E. İlaç Araştırmaları Safhalarının Ceza Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi 565
V. İnsan Dokusu veya Ceset Üzerinde Yapılacak Araştırmalar 565
§ 3. ESTETİK MÜDAHALELER 566
I. Tanım 566
II. Estetik Müdahalelerde Hekim–Hasta Arasındaki Hukuksal İlişkinin Niteliği 568
§4. KÖK HÜCRE ÇALIŞMALARI 573
I. Genel Olarak 573
II. Kök Hücrenin Niteliği 574
A. Kök Hücre Organ mıdır? 575
B. Kök Hücre İlaç mıdır? 576
C. Kök Hücre Kan veya Kan Ürünü müdür? 576
III. Kök Hücre Çalışmaları ve Hukuksal Durum 577
A. Kavram 577
1. Yetişkin Kök Hücre Çalışmaları 577
2. Embriyonik Kök Hücre Çalışmaları 577
B. Sağlık Bakanlığı Genelgesi 579
C. Diğer Hukuksal Sorunlar 582
1. İnsan Üzerinde Deney ve Deneme Suçu Bakımından Değerlendirme 582
2. Disiplin Sorumluluğu 583
D. Değerlendirme 584
§ 5. İNSAN KOPYALAMA 585
§ 6. GENETİK TANI 589
I. Kavram 589
II. Türleri 591
A. Doğum Öncesi Tanı 591
B. Yeni Doğanın Taranması 592
C. Hastalık Teşhisi 592
D. Taşıyıcıların Belirlenmesi 592
E. Adli Tıp Testleri 592
III. Genel Prensipler 593
IV. Tanı İşlemlerinin Hukuksal Niteliği 595
V. Hukuksal Sorumluluk 596
VI. Yasaklar ve Yaptırım 598
VII. Kanuni Düzenleme Zorunluluğu 600
A. Giriş 600
B. Temel Düşünceler 602
C. Öneriler 603
§ 7. CİNSİYET DEĞİŞİKLİĞİNE YÖNELİK TIBBİ MÜDAHALELER 603
I. Genel Olarak 603
II. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararları 606
III. Kanuni Düzenleme 607
§ 8. YAPAY DÖLLEME 617
I. Kavram 617
II. Yapay Dölleme Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 618
III. Yapay Döllemenin Şartları 619
IV. Yapay Döllemenin Kuralları 622
V. Yapay Dölleme Neticesinde Oluşan Embriyonun ve Dünyaya Gelen Çocuğun Hukuksal Statüsü 624
A. Yapay Dölleme Neticesinde Ana Rahmi Dışında Oluşturulan Embriyonun Hukuksal Durumu 624
B. Yapay Dölleme Neticesinde Meydana Gelen Çocuğun Hukuksal Durumu 625
VI. Yapay Döllemeye İlişkin Yasaklar ve Yaptırımlar 625
VII. Merkezlerin Sorumluluğu 627
VIII. Üreme Hücreleri ve Embriyoların Dondurulması ve DNA Analizi Zorunluluğu 627
IX. Taşıyıcı Annelik 630
A. Kavram 631
B. Etik Açıdan Taşıyıcı Annelik 632
C. Dini Açıdan Taşıyıcı Annelik 633
D. Karşılaştırmalı Hukukta Taşıyıcı Annelik 634
E. Taşıyıcı Annelikte Çocuk ile Genetik Anne Arasındaki Hukuki İlişki 637
F. Olması Gereken Hukuk 642
§ 9. GEBELİĞİN SONA ERDİRİLMESİ 643
§ 10. GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIBBİ MÜDAHALELER 646
I. Giriş 646
II. Hukuki Durum 647
A. Genel Bir Mevzuat İhtiyacı 647
B. Yabancı Ülkelerdeki Durum 648
C. Ülkemizdeki Mevcut Durum 649
D. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Alanındaki Mevcut Düzenleme ve Öneriler 650
1. Tıbbi Müdahaleyi Yapma Yetkisi 651
2. Aydınlatma 653
3. Endikasyon 654
4. Alternatif veya Tamamlayıcı Tedavi Yöntemlerinin Giderlerinin Devlet Tarafından Ödenmesi Sorunu 657
§ 11. ACİL TIBBİ MÜDAHALELER 658
§ 12. KISIRLAŞTIRMA 665
§ 13. KİMYASAL HADIM 667
I. Kavram 667
II. Karşılaştırmalı Hukuk 669
III. Ülkemizdeki Tartışmalar 671
IV. Mevzuat 675
6. Bölüm
HEKİM VE HASTANIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
§ 1. HEKİMİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 679
I. Genel Olarak 679
II. Hekimin Özen Yükümlülüğü 679
III. Hekimin Kişisel Edim Yükümlülüğü 680
A. Kişisel Edim Kavramı 680
B. Temsil Edilebilir Edimler 682
C. Temsil Edilemeyen Edimler 685
IV. Öykü Alma Yükümlülüğü 687
A. Kavram 687
B. Öykü Alma Yükümlülüğünün İçeriği 688
V. Muayene Yükümlülüğü 690
A. Muayene Kavramı 690
B. Hekim Muayenesinin Özel Şekilleri 691
1. Teşhis Muayenesi 691
2. Önleyici ve Erken Tanı Muayenesi 691
3. Kontrol Muayenesi 691
4. Hükümlü ve Tutukluların Muayenesinde Kelepçe Sorunu 693
VI. Teşhis Yükümlülüğü 693
A. Teşhis Kavramı 693
B. Teşhis Türleri 693
C. Teşhis Yükümlülüğünün İçeriği 694
D. Uzaktan Teşhis Yasağı 697
E. Doğum Öncesi Teşhis 697
F. Teşhisi Bildirme Yükümlülüğü 698
G. Teşhisi Kontrol Yükümlülüğü 698
VII. Tedavi Yükümlülüğü 699
A. Hekimin Tedavisi 699
B. Tedavi Yükümlülüğü ve Hukuksal Temelleri 699
1. Genel Olarak 699
2. Özel Durumlar 700
a. Hekimin Hastayı Reddetmesi 700
b. Acil Durumlar 702
C. Zamanında Tedavi Yükümlülüğü 702
D. Uzaktan Tedavi Yasağı 703
1. Genel Olarak 703
2. Tele–Tıp 708
a. Genel Olarak 708
b. Teletıp ve Teleradyoloji Sistemi 711
E. Hekimin Tedavi Yükümlülüğünün Sınırları 711
1. Hastanın Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı 711
2. Hastanın Tedaviyi Ret Hakkı 712
a. Genel Olarak 712
b. Tedaviyi Ret Hakkının İçeriği 715
c. Tedaviyi Ret Halinde Aydınlatma 717
d. Tedaviyi Ret ile İntihar Ayrımı 717
e. Tedaviyi Ret ile Pasif Ötanazi Ayrımı 718
f. Yaşam Destekleyici Tedavinin Reddi 719
3. Ağır Özürlü Yeni Doğan Çocuklar Bakımından Tedavi Yükümlülüğünün Sınırları 720
4. AIDS Hastasını Tedavi Yükümlülüğü 721
5. Hekimin Kürtajı Ret Hakkı 722
6. Hekimin Etkisiz (Beyhude) Tedaviyi Sona Erdirme Hakkı 723
VIII. Reçete Yazma Yükümlülüğü 728
A. Kavram 728
B. Reçetenin Hukuksal Niteliği 728
C. Reçete Düzenlemenin Hukuksal Dayanağı 729
D. Reçete Düzenleme Yükümlülüğünün İçeriği 729
E. Reçetenin Şekli 730
IX. Tıbbi Teknik Kullanma Yükümlülüğü 731
A. Tıbbi Teknik Standardın Uygulanması Yükümlülüğü 731
B. Tıbbi Teknik Araçların Bakımı ve Kontrolü 733
X. Tedaviyi Kesme Yükümlülüğü 733
A. Tedaviyi Kesme ve Sözleşmeyi Sona Erdirme 733
B. Tedaviyi Kesme Nedenleri 734
C. Ölmekte Olan Hastalarda Tedavinin Kesilmesi 734
XI. Kayıt Tutma Yükümlülüğü 735
A. Genel Olarak 735
B. Kayıt Tutma Yükümlülüğünün İçeriği 739
1. Kayıt Tutma Yükümlülüğünün Amacı 739
2. Kayıt Tutma Yükümlülüğünün Kapsamı 741
3. Kayıtların Şekli 743
4. Kaydın Zamanı 744
5. Kayıtlar Ne Kadar Süre ile Saklanmalıdır? 745
C. Kayıt Tutma Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları 747
D. Kayıtları İnceleme Hakkı 751
1. Hukuksal Dayanak 751
2. Kayıtları İnceleme Hakkının Çeşitleri 753
a. Dava Dışı İnceleme Hakkı 753
b. Dava Dolayısıyla İnceleme Hakkı 755
3. Kayıt İnceleme Hakkına İlişkin Diğer Hususlar 756
4. Kayıtların Verilmemesine Karşı Hukuksal Yollar 756
5. Kayıtların Düzeltilmesini İsteme 758
XII. Sır Saklama Yükümlülüğü 758
XIII. Organizasyon Yükümlülükleri 763
XIV. Kullanılan Ürün ve İlaçlarla İlgili Yükümlülükler 763
A. Genel Olarak 763
B. Ameliyatlarda Kullanılan Malzemenin Saklanması Yükümlülüğü 764
XV. Bilirkişilik Yapma Yükümlülüğü 765
A. Tıbbi Bilirkişi Olarak Hekim 765
B. Bilirkişi–Mahkeme İlişkisi 766
C. Bilirkişiliği Üstlenme Yükümlülüğü 767
D. Bilirkişilik Yapma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 768
E. Tanıklıktan Çekinme 768
XVI. Ölüm ile İlgili Yükümlülükler 769
A. Ölüm Vukuunda Yapılacak İşler 769
B. Ölü Muayenesi Yapmak ve Defin Ruhsatı Düzenlemek 770
XVII. Mesleki Bilgisini Geliştirme Yükümlülüğü 771
XVIII. Kimlik Tespiti Yapma Yükümlülüğü 771
XIX. Bildirim Yükümlülüğü 773
XX. Mesleki Mali Sorumluluk Sigortası Yaptırma Yükümlülüğü 774
XXI. Rapor Düzenleme Yükümlülüğü 775
XXII. İnsani Değerlere Saygı Gösterme Yükümlülüğü 779
A. Genel Olarak 779
B. Tutuklu ve Hükümlülerin Muayenelerine İlişkin Yükümlülükler 779
§ 2. HASTANIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 780
I. İşbirliği Yükümlülüğü 780
II. Hastanın Hekimin Tavsiyelerine Uyma Yükümlülüğü 782
III. Katlanma Yükümlülüğü 783
A. Kavram 783
B. Yasal Katlanma Yükümlülükleri 784
C. Diğer Katlanma Yükümlülükleri 785
IV. Hastanın Bildirme Yükümlülüğü 785
V. Ücret Ödeme Yükümlülüğü 787
VI. Diğer Yükümlülükler 787
7. Bölüm
HASTA İLE HEKİM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN HUKUKSAL NİTELİĞİ,
HATALI TIBBİ UYGULAMA VE TAZMİNAT SORUMLULUĞU
§ 1. HASTA İLE HEKİM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ 791
§ 2. HASTA İLE HEKİM ARASINDAKİ İLİŞKİNİN HUKUKSAL NİTELİĞİ 793
I. Genel Olarak 793
A. Bağımsız Çalışan Hekim ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuksal Niteliği 793
1. Genel Olarak 793
a. Vekalet Sözleşmesi 793
b. Eser Sözleşmesi 794
c. Vekaletsiz İşgörme 796
d. Haksız Fiil 797
2. Yeni Tüketici Kanunu ile Ortaya Çıkan Hukuki Durum 797
B. Aile Hekimi ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuksal Niteliği 799
C. Hastane ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuksal Niteliği 799
1. Özel Hastane ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuksal Niteliği 799
2. Kamu Hastanesi ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuksal Niteliği 803
II. Görevli Yargı Yeri 805
A. Genel Olarak 805
B. Yargıtay Kararları 810
C. Görevli Mahkeme 815
1. Bağımsız Çalışan Hekimler Bakımından 815
2. Özel Hastaneler Bakımından 816
3. Kamu Hastaneleri Bakımından 816
a. Genel Olarak 816
b. Sigortaya Karşı Dava Açılması Durumunda 818
§3. HATALI TIBBİ UYGULAMA (MALPRAKTİS) 819
I. Genel Olarak 819
II. Tıbbi Standart 825
A. Kavram 825
B. Tıbbi Standarttan Sapma: Yeni Yöntemler 836
C. Tıbbi Standarttan Sapma: SUT 840
D. Tıbbi Standarda Aykırılığın İspatı 840
III. Uygulama Hatası (Tıbbi Hata) 841
A. Kavram 841
B. Hata (Malpraktis) Örnekleri 846
1. Teşhis Hatası 851
a. Genel Olarak 851
b. Eksik Ön Muayene ve Yetersiz Hasta Öyküsü Alma 857
c. Teşhise Yönelik Gerekli Tetkiklerin Yapılmaması 858
2. Tedavi Hatası 861
a. Müdahalenin Yapılmaması 862
b. Hasta Vücudunda Yabancı Madde Unutulması 865
c. Yanlış Tedavi Yöntemi Seçme 869
d. Gerekli Testlerin ve Tetkiklerin Yapılmaması 870
e. İlaç Tedavisinde Oluşan Tıbbi Uygulama Hataları 872
f. Hasta Karıştırma, Yanlış Taraf Cerrahisi 873
g. Ölçüsüz Tıbbi Müdahale 876
h. Bir Komplikasyonun Fark Edilememesi 876
ı. Hatalı Ameliyat Tekniği 876
i. Teknik Aletlerin Kullanılmasında Yapılan Hatalar 877
j. Derhal Hastaneye Yapılması Gereken Sevkin Yapılmaması, Uzman Hekime Çok Geç Danışılması 877
k. Enfeksiyon ve Hijyen Kurallarına Uyulmaması 878
l. Üçüncü Kişileri Uyarmama 879
m. Kayıt ve Testleri İncelemeden Tıbbi Müdahale Yapılması 880
n. Konsültasyon İstenmemesi 880
o. Başarısız Kısırlaştırma 881
3. Komplikasyon Yönetimi 882
4. Tedavi Sonrası Yükümlülüklerin İhlali 884
5. Organizasyon Kusuru 888
a. Genel Olarak 888
b. Özel Hastaneler 906
c. Sağlık Bakanlığı Açısından Organizasyon Kusuru 908
d. Sağlık Bakanlığı Açısından Denetim Kusuru 911
6. Üstlenme Kusuru 915
a. Genel Olarak 915
b. İlk Ameliyat 923
7. Hemşirelerin Yaptığı Hatalar 925
8. Uygulamadan Ağır Hata Örnekleri 927
9. Hekimin Uygulama Hatasını Hastaya Bildirme Yükümlülüğü 928
10. Hatalı Tıbbi Uygulamanın Belirlenmesi (Bilirkişi) 928
a. Genel Olarak 928
b. Yüksek Sağlık Şurası 935
§ 4. TAZMİNAT SORUMLULUĞU 941
I. Özel Hukukta Tazminat Sorumluluğu 942
A. Genel Olarak 942
B. Tazminat Sorumluluğunun Şartları 942
1. Hukuka Aykırılık 942
2. Kusur 943
3. Zarar 945
4. Nedensellik Bağı 945
C. Tazminat Türleri 948
1. Maddi Tazminat 949
2. Manevi Tazminat 953
D. Hastanın Kusurunun Tazminata Etkisi 956
E. İfa Yardımcısının Fiilinden Sorumluluk 957
F. İspat 959
1. Genel Olarak 959
2. Tıp Hukukunda İspat Kolaylıkları 960
a. Tamamen Kontrol Edilebilir Riskler 963
b. Rıza Alma ve Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlali 963
c. Kayıt Yükümlülüğünün İhlali 963
d. Uzmanlık niteliklerinin eksikliği 964
e. Ağır hata 964
f. İlk Görünüş İspatı 965
G. Zamanaşımı 967
H. Sorumsuzluk Anlaşmaları 970
I. Ceza Davası Kararının Etkisi 970
II. İdare Hukukunda Tazminat Sorumluluğu 972
A. Tazminatın Şartları 973
1. Zarar 973
a. Zararın Nitelikleri 973
aa. Zarar Gerçek ve Kesin Olmalıdır 973
bb. Zarar Özel Olmalıdır 976
cc. Zarar Para ile Takdir Edilebilir Olmalıdır 976
b. Zararın Kapsamı 976
aa. Maddi Zarar 976
aaa. Ölüm Nedeniyle Oluşan Zarar 976
(1) Tedavi Giderleri 976
(2) Cenaze Giderleri 976
(3) Ölenin Yardımından Yoksunluk Zararı 977
bbb. Yaralama Nedeniyle Oluşan Zarar 977
bb. Manevi Zarar 979
aaa. Ölüm Nedeniyle Oluşan Zarar 979
bbb. Yaralama Nedeniyle Oluşan Zarar 979
2. Kusur 980
a. Genel Olarak 980
b. Ceza Davasında Belirlenen Kusur Oranlarının Esas Alınıp Alınamayacağı Sorunu 987
3. Nedensellik Bağı 988
B. İspat 991
C. İdareye Başvuru ve Zamanaşımı 991
D. Ceza Mahkemesi Kararının Etkisi 994
E. Rücu 996
F. Tazminat Davasının Uzun Sürmesi Nedeniyle Makul Sürede Yargılanma Hakkının İhlali 1001
III. Arabuluculuk 1001
IV. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası 1003
A. Genel Olarak 1003
B. Doğrudan Sigortacıya Başvurma 1010
§ 5. ANAYASA MAHKEMESİNE BİREYSEL BAŞVURU 1010
I. Tıbbi Hatalara İlişkin Davalarda Hukuki Başvuru Yollarının Tüketilmiş Olması Şartı 1011
II. Yaşam Hakkı 1013
8. Bölüm
TIP CEZA HUKUKU
§ 1. TIBBİ MÜDAHALENİN CEZA HUKUKU BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ 1015
I. Temel Tartışma: Hekimin Tıbbi Müdahalesinin Cezasızlığının Hukuksal Dayanağı Nedir? 1015
A. Tipikliğin Bulunmaması 1016
B. Maddi Unsurun Gerçekleşmemesi 1019
C. Manevi Unsurun Gerçekleşmemesi 1019
D. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygun Olması 1020
1. Hakkın Kullanılması 1020
2. Hastanın Rızası 1021
3. Birden Fazla Hukuka Uygunluk Nedeni Kabul Eden Görüşler 1026
II. Görüşüm 1027
III. Özel Düzenlemeler 1029
§ 2. KAMU GÖREVLİSİ SAĞLIK ÇALIŞANLARI BAKIMINDAN SORUŞTURMA İZNİ SÜRECİ 1031
I. Genel Olarak 1031
II. 4483 Sayılı Kanuna Tabi Kamu Görevlileri Açısından 1032
A. Teorik Bilgiler 1032
B. Uygulamadan Örnekler 1034
III. 2547 Sayılı Kanuna Tabi Kamu Görevlileri Açısından 1041
§ 3. HEKİMLER TARAFINDAN İŞLENEBİLECEK SUÇLAR VE KABAHATLER 1043
I. Kasten Öldürme ve Yaralama Suçları 1045
A. Genel Olarak 1045
B. Aydınlatma, Rıza ve Kasten Öldürme/Yaralama Suçları 1052
1. Genel Olarak 1052
2. Ceza Mahkemesi Kararlarında Aydınlatma Zorunluluğu ve Sonuçları 1056
a. Olay 1 1056
b. Olay 2 1057
c. Olay 3 1057
d. Olay 4 1058
e. Olay 5 1058
f. Olay 6 1061
C. Hekimin Hastanın Ölümüne Yardımı (Ötanazi) 1061
1. Sorun 1061
2. Hayatta Tutma Yükümlülüğü ve Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı 1063
3. Çeşitli Ötanazi Türleri ve Hukuksal Sonuçları 1065
a. Aktif Ötanazi 1065
b. Dolaylı Ötanazi 1067
c. Pasif Ötanazi 1068
D. Zorunluluk Hali 1071
E. Kasten Öldürme ve Yaralama Suçlarının Nitelikli Halleri ve Kovuşturma 1071
II. Kasten Öldürmenin İhmali Davranışla İşlenmesi 1073
III. Taksirle Öldürme ve Yaralama Suçları 1083
A. Taksirle Öldürme ve Yaralama Suçlarına İlişkin Müşterek Açıklamalar 1086
1. Ön Açıklama: Aydınlatma, Rıza ve Malpraktis İlişkisi 1086
2. Taksir Kavramı 1087
3. Hareket 1088
4. Neticenin Öngörülebilir Olması ve Bilinçli–Basit Taksir Ayırımı 1089
5. Özen Yükümlülüğünün İhlali 1091
6. Özen Yükümlülüğü İhlalinin Tespiti (Yüksek Sağlık Şurası–Adli Tıp Kurumu) 1095
7. Nedensellik Bağı 1098
a. Genel Olarak 1098
b. Hekim Hatası ve Başkasının Yol Açtığı Yaralamalar Arasındaki Nedensellik Bağı Sorunu 1106
c. Yargıtay Kararları’nda Nedensellik Bağı 1107
B. Taksirle Öldürme Suçu 1113
C. Taksirle Yaralama Suçu 1114
1. Korunan Hukuksal Yarar ve Suçun Konusu 1115
2. Yaralama Kavramı 1117
3. Nitelikli Haller 1118
4. Soruşturma ve Kovuşturma 1119
D. Taksirle Öldürme ve Yaralama Suçlarında Organizasyon Kusuru 1119
E. Taksirle Öldürme ve Yaralama Suçlarında Yaptırım 1121
IV. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama 1126
V. Cinsel Saldırı 1129
VI. İnsan Üzerinde Deney ve Denemenin Cezalandırılabilirliği 1130
VII. Organ veya Doku Nakli ve Ceza Sorumluluğu 1137
A. Organ veya Doku Naklinin ve Ticaretinin Cezalandırılabilirliği 1137
B. Organ ve Doku Nakli Kanunu ve Türk Ceza Kanunu İlişkisi 1138
C. Nakil Eyleminin Niteliği ve Ceza Hukuku Yönünden Sonuçları 1142
D. Organ veya Doku Ticareti Suçu 1145
E. Zorunluluk Hali 1148
F. Etkin Pişmanlık 1149
VIII. Çocuk Düşürtme 1150
A. Genel Olarak 1150
B. Korunan Hukuksal Yarar 1151
C. Suçun Konusu 1152
D. Maddi Unsur 1154
E. Manevi Unsur 1160
1. Genel Olarak 1160
2. Zorunluluk Hali 1160
F. Hukuka Uygunluk Nedenleri 1162
1. Süre Esaslı İsteğe Bağlı Rahim Tahliyesi 1163
2. Çocuk ile Onu Takip Edecek Nesiller Açısından Ağır Maluliyet (Özürlülük Endikasyonu) 1164
G. Nitelikli Haller 1167
H. Teşebbüs 1168
I. İştirak 1169
İ. İçtima 1169
J. Yanılgı 1171
K. Zorunluluk Hali 1172
1. Genel Açıklamalar 1172
2. Hukuki Niteliği 1173
3. Şartları 1173
4. İspat Sorunları 1176
L. Yaptırım 1177
IX. Kısırlaştırma Suçu 1177
X. Hadımlaştırma 1181
XI. Kişiyi Hürriyetinden Yoksun Kılma Suçu 1182
XII. Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu 1183
XIII. Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme (Sır Saklama Yükümlülüğünün İhlali) Suçu 1183
A. Genel Olarak 1183
B. Korunan Hukuksal Yarar 1184
C. Suçun Unsurları 1184
1. Maddi Unsur 1185
a. Kişisel Veri Kavramı 1185
b. Kişisel Verilerin Kapsamı 1189
c. Fail 1193
d. Maddi Unsuru Oluşturan Eylemler 1194
e. Hastanın Ölümünden Sonra Bu Suç İşlenebilir mi? 1196
f. Sağlık Personelinin Sıfatı Sona Erdikten Sonra Bu Suç İşlenebilir mi? 1197
g. Sigortalı Hastalarda Ödeme Yapacak Kurumlar Bakımından Kişisel Verilerin Açıklanması Suçu 1197
h. Ceza Muhakemesi Kanunu Bakımından Kişisel Veriler 1198
2. Manevi Unsur 1198
3. Hukuka Uygunluk Nedenleri 1198
a. Hastanın Rızası 1198
aa. Genel Olarak 1198
bb. Konsültasyon Halinde Kişisel Verilerin Açıklanması 1199
cc. Varsayılan Rıza 1201
b. Bildirme Yükümlülüğü 1201
c. Adli Mercilerin Sağlık Verilerini İşlemesi 1205
d. Basının Haber Verme Hakkı 1205
e. Savunma Dokunulmazlığı 1205
4. Zorunluluk Hali 1206
D. Nitelikli Haller 1208
E. Yanılgı 1209
F. Göreve İlişkin Sırrın Açıklanması ve Ticari Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi ve Belgelerin Açıklanması Suçları İle İlişki 1210
G. Bazı Hekim Faaliyetleri Açısından Kişisel Verileri Açıklama Suçu 1211
1. Resmi Bilirkişi Hekim 1211
2. İşyeri Hekimi 1212
3. Cezaevi Hekimi 1212
4. Adli Tabip 1212
5. Tıbbi Araştırmalar 1212
6. Bilimsel Çalışmalar 1213
7. Soruşturma ve Kovuşturma Organlarının Bilgi Talebi 1213
XIV. Dolandırıcılık 1215
XV. Belgede Sahtecilik 1217
A. Genel Açıklamalar 1217
B. Kamu Görevlisi Tarafından İşlenen Sahtecilik Suçu 1218
C. Kamu Görevlisi Olmayan Sağlık Mesleği Mensubunun Belgede Sahteciliği 1223
1. Suçun Unsurları 1223
2. Nitelikli Haller 1228
D. Sahteciliğin İspatı 1231
XVI. Çocuğun Soybağını Değiştirme Suçu 1233
XVII. İrtikap Suçu 1234
XVIII. Rüşvet Suçu 1244
A. Genel Açıklamalar 1244
B. İrtikap ile Rüşvet Suçu Arasındaki Farklar 1248
C. Rüşvetin İspatı 1250
XIX. Görevi Kötüye Kullanma 1250
A. Görevin Gereklerine Aykırı Hareket Etmek Suretiyle, Kişilerin Mağduriyetine veya Kamunun Zararına Neden Olmak ya da Kişilere Haksız Bir Menfaat Sağlamak 1251
B. Görevin Gereklerini Yapmakta İhmal veya Gecikme Göstererek, Kişilerin Mağduriyetine veya Kamunun Zararına Neden Olmak ya da Kişilere Haksız Bir Menfaat Sağlamak 1254
C. Kişilerin Mağduriyetine veya Kamunun Zararına Neden Olmak ya da Kişilere Haksız Bir Menfaat Sağlamak Koşulu 1262
D. Yükümlülüklerin Çatışması 1264
XX. Kamu Görevlisinin Ticareti Suçu 1265
XXI. Bilirkişi Hekimin Cezai Sorumluluğu 1267
A. Genel Olarak 1267
B. Bilirkişilik Görevinin Yapılmaması 1267
C. Gerçeğe Aykırı Bilirkişilik 1267
XXII. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi 1270
XXIII. Genital Muayene 1280
A. Genel Olarak 1280
B. Korunan Hukuksal Yarar ve Suçun Konusu 1281
C. Suçun Faili ve Mağduru 1281
D. Maddi Unsur 1283
E. Manevi Unsur 1285
F. Hukuka Aykırılık Unsuru 1285
G. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 1286
H. Muhakeme 1287
XXIV. Genetik Teşhisler Nedeniyle Ceza Sorumluluğu 1287
XXV. Yapay Döllemede Ceza Sorumluluğu 1288
XXVI. Hekim Olmadığı Halde Hasta Tedavi Etme veya Hekim Unvanını Takınma 1290
XXVII. Ruhsatsız Olarak veya Yetkisiz Kişilere Sağlık Hizmeti Verdirme 1295
XXVIII. Kabahatler 1295
A. Yetkisiz Hekimlik 1295
B. Bazı Normlara Aykırılık 1297
C. Yetkisiz Diş Hekimliği Yapma Suçu ve Kabahatler 1297
D. Sağlık Meslek Mensubu Gibi Çalışmak veya Unvanı Takınmak 1300
E. Hastanın Rızası Olmaksızın Tıbbi Müdahale Yapmak 1300
Son Söz 1303
Küçük Sözlük 1305
Yararlanılan Kaynaklar 1309
Kavramlar Dizini 1345

 

Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Kapat