Medeni Usul Hukuku Hakkında Hukuk Genel Kurulu Kararları 2020

Prof. Dr. Murat ATALI

Av. Aydan DÜZGÜNKAYA

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ i

ÖZETLİ İNDEKS1

GÖREV, YETKİ, YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ

KARAR NO 1 : Birden Fazla Alacağın Aynı Dava ile İstenmesi, Objektif

Dava Birleşmesi, Görevli Mahkem 20

KARAR NO 2 :

İstirdat Davası, Tüketici Hakem Heyetlerinin Görev

Sınırı 25

KARAR NO 3 :

İşçi ile İşveren ve Vekilleri Arasındaki Uyuşmazlıklarda

Görevli Mahkeme30

KARAR NO 4 : Fahri İmam Olarak Görev Yapılan Sürenin Tespiti

Davasında Görevli Mahkeme37

KARAR NO 5 : Konut Kredisi Nedeniyle Yapılan Kesintilerin İadesi

Davası, Tüketici Hakem Heyetinin Görevi………………44

KARAR NO 6 : Haksız Haciz İddiasına Dayalı Maddi ve Manevi Tazminat Davasında Görevli Mahkeme……………………………48

KARAR NO 7 : Kayıt Maliki ile Murisin Aynı Kişi Olduğunun Tespiti

Davası, Çekişmesiz Yargı İşi, Görevli Mahkeme ………54

KARAR NO 8 :

İstirdat Davası, Araç Satış Sözleşmesi, Görevli Mahkeme………………………………………………………………………60

KARAR NO 9 :

İstihdam Hakkından Faydalanmak İçin Açılan Sürekli

Koruma Altında Kaldığının Tespiti Davası, Görevli

Mahkeme………………………………………………………………63

KARAR NO 10 : Hakim Kararından Dolayı Hazine Aleyhine Tazminat

Davası, Temyiz Aşamasında Adli Yardım Talebi, Adli

Yardım Talebini İnceleyecek Merci…………………………71

KARAR NO 11 : Süresi Biten Kira Sözleşmesine Rağmen Taşınmazın

Tahliye Edilmemesi, Ecrimisil Talebi, Görevli

Mahkeme………………………………………………………………77

KARAR NO 12 :

İşçilik Alacağı Davası, Alacağın İş Kanunu’na mı Borçlar

Kanunu’na mı Tabi Olduğu, Görevli Mahkeme………86

KARAR NO 13 : Manevi Tazminat, Karardan Sonraki Yasal Değişikliklerin Mahkemenin Görevine Etkisi…………………………92

KARAR NO 14 : Hakimin Yargılama Faaliyetinden Doğan Tazminat

Davası, Görevli Mahkeme ……………………………………98

İçindekiler

vi

KARAR NO 15 : Trafik Kazası, Sigorta Şirketine Açılan Dava, Yetkili

Mahkeme, Şubenin Bulunduğu Yer Mahkemesinin

Yetkisi…………………………………………………………………105

KARAR NO 16 : Yetki İtirazının Yapılması Gereken Süre………………109

KARAR NO 17 : Trafik Kazasından Kaynaklı Tazminat Davası, Yetkili

Mahkemenin Tespiti……………………………………………113

KARAR NO 18 : Muarazanın Giderilmesi Davası, Yetki Sözleşmesi,

Kesin Yetki…………………………………………………………119

KARAR NO 19 : Askerlik Görevi Sırasında Vazife Malullüğünden

Kaynaklı Davada Yargı Yeri………………………………124

KARAR NO 20 : Trafik Kazasından Kaynaklı Tazminat Davasının İl

Özel İdaresine Karşı Açılması Halinde Yargı Yolu

Belirlemesi…………………………………………………………130

KARAR NO 21 : Aylıktan Yapılan Kesintilerin Tespit ve İadesi Davası,

Yargı Yolu Belirlemesi…………………………………………136

KARAR NO 22 : Evsel Katı Atık Bedeli, Tüketici Hakem Heyeti Kararının İptali Davası, Yargı Yolunun Belirlenmesi………144

KARAR NO 23 :

İdari Para Cezasının İptali Sonucuna Dair Tespit

Davası, Görevli Yargı Yeri……………………………………153

KARAR NO 24 :

İtirazın İptali Davası, Davalının Kamu Görevlisi Polis

Olması Halinde Yargı Yerinin Belirlenmesi……………158

YARGILAMAYA HAKİM OLAN İLKELER

KARAR NO 25 : Bozma Kararına Uyulması, Usulü Müktesep Hak, AYM

İptal Kararının Görülmekte Olan Davaya Etkisi……166

KARAR NO 26 : Hukuki Dinlenilme Hakkı, BK Raporuna Beyanda

Bulunmak İçin Süre Verilmesi Gereği……………………175

KARAR NO 27 : Bozma Sonrası İlk Karardan Fazla Tazminata

Hükmedilmesi, Usuli Kazanılmış Hak……………………182

KARAR NO 28 : Tarafların Bozmaya Uyulmasını İstemesi Halinde

Direnme Kararı Verilip Verilemeyeceği…………………189

KARAR NO 29 : Hukuki Dinlenilme Hakkı, Tapu İptali ve Tescil Davası,

Taraf Teşkili………………………………………………………195

KARAR NO 30 :

İşçilik Alacağı Davası, Usuli Müktesep Hak

Kavramı………………………………………………………………205

KARAR NO 31 :

İşçilik Alacakları Davası, Taleple Bağlılık İlkesi……214

İçindekiler

vii

KARAR NO 32 :

İpotek Bedelinin Uyarlanması Davası, İpoteğin Kaldırılmasına Karar Verilmesi, Taleple Bağlılık İlkesi…218

KARAR NO 33 : Ödenmeyen KDV Alacağının Sonradan Mahsubu, Faiz,

Usuli Müktesep Hak……………………………………………222

KARAR NO 34 :

İşçilik Alacağı Davası, Davacının Ücret Alacağı ve Delilleri İçin İsticvap Edilmesi, Taraflarca Getirilme İlkesine

Aykırılık………………………………………………………………232

KARAR NO 35 : Emekli Maaşına Koyulan Blokenin Kaldırılması ve

İstirdat, Dosya Masrafının İadesine Karar Verilmiş

Olması, Taleple Bağlılık İlkesi………………………………240

HAKİMİN REDDİ VE HUKUKİ SORUMLULUĞU

KARAR NO 36 : Hakimin Hukuki Sorumluluğu, Yasa Maddesinin

Kesin ve Yeterince Açık Olmayışı…………………………246

KARAR NO 37 : Hakimin Reddi, Toplu Ret Talebi…………………………251

KARAR NO 38 : Hakimin Hukuki Sorumluluğu, Yasa Maddesinin Kesin

ve Yeterince Açık Olmayışı……………………………………252

TARAFLAR

KARAR NO 39 : Elektronik Tebligat………………………………………………258

KARAR NO 40 : Yargılamanın Devamı Sırasında Taraf Değişikliği,

Yargılamanın Seyrine Etkisi…………………………………261

KARAR NO 41 : Yargılama Sırasında Çıkan Yeni Kanunun Etkisi, Taraf

Ehliyeti, Pasif Dava Ehliyeti…………………………………266

KARAR NO 42 : Eksik Vekaletin İbrazı İçin Vekile Değil, Asile Süre

Verilmesi Gerektiği………………………………………………276

KARAR NO 43 : Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Aktif Dava

Ehliyeti………………………………………………………………277

KARAR NO 44 : Nüfus Kaydının Tespiti Davası, Taraf Teşkilinin

Sağlanması…………………………………………………………282

KARAR NO 45 : Davanın Devamı Sırasında Taraflardan Birinin Tüzelkişiliğini Kaybetmesi, Taraf Teşkilinin Sağlanması

Gereği…………………………………………………………………288

KARAR NO 46 : Meslek Hastalığı Nedeniyle Maluliyetin Tespiti Davası,

Kurum ile İşverenin Zorunlu Dava Arkadaşı Olup

Olmadığı……………………………………………………………295

İçindekiler

viii

KARAR NO 47 : Sicil Kaydı Silinen Şirkete Karşı Dava Açılması, Taraf

Teşkili, Şirketin İhyasının Gerekmesi……………………299

KARAR NO 48 : El Atmanın Önlenmesi ve Yıkım Davası, Husumet,

Taraf Teşkili………………………………………………………305

KARAR NO 49 : Alacak Davası, Dain ve Mürtehin Sıfatı, Aktif Dava

Ehliyeti………………………………………………………………311

KARAR NO 50 : Tapu İptali ve Tescil Davası, Feragatten Sonra Ancak

Feragat Nedeniyle Ret Kararından Önce Yapılan Asli

Müdahale Talebi…………………………………………………318

KARAR NO 51 :

İtirazın İptali Davası, Apartman Yönetiminin Taraf

Sıfatı……………………………………………………………………325

DAVA ÇEŞİTLERİ VE ŞARTLARI

KARAR NO 52 : Belirsiz Alacak Davası Beyanı, Taleple Bağlılık

İlkesi…………………………………………………………………332

KARAR NO 53 : Kıdem Tazminatı, Yıllık Ücretli İzin Alacağı, Belirsiz

Alacak Davası………………………………………………………338

KARAR NO 54 : TİS'nden Kaynaklanan Sosyal Haklar ve Ücretli İzin

Alacağı, Belirsiz Alacak Davası, Tanığın Tarafsızlığı345

KARAR NO 55 :

İşçilik Alacağı Davası, Kısmi Dava Olarak Açılan Davada

Taleple Bağlılık İlkesinin Uygulanması…………………355

KARAR NO 56 : Gece Çalışma Alacağı, Belirsiz Alacak Davası…………360

KARAR NO 57 : Sendika Üyelik ve Dayanışma Aidat Alacağı, Belirsiz

Alacak Davası………………………………………………………367

KARAR NO 58 :

İtirazın İptali Davası, Kısmi Davada Kesinleşen

Hükmün Ek Davaya Etkisi……………………………………378

KARAR NO 59 : Davacının Tek Bir Talebi Bulunmasına Rağmen Hükmün Terditli Olarak Tesis Edilip Edilemeyeceği……383

KARAR NO 60 : Alacak Davası, Kısmi Dava, Usul Kurallarının Derhal

Uygulanması Gerektiği…………………………………………387

KARAR NO 61 : Belirsiz Alacak Davasına Konu Alacakların Belirli

Hale Geldiği Anda Tamamlama Harcı Yatırılması

Gerektiği……………………………………………………………392

KARAR NO 62 : Trafik Kazası Sonucu Hurdaya Ayrılan Araç, Poliçe

Teminatı Kapsamında Hasar Bedelinin Tazmini,

Belirsiz Alacak Davası…………………………………………401

İçindekiler

ix

KARAR NO 63 :

İşyeri Sigorta Sözleşmesine Dayalı Tazminat Davası,

Belirsiz Alacak Davası Olarak Açılan Davaya Kısmi

Dava Olarak Bakılıp Bakılamayacağı……………………408

DAVANIN AÇILMASI, DİLEKÇELER TEATİSİ

KARAR NO 64 : Cevap Dilekçesinde İleri Sürülmeyen Zamanaşımı Defi,

Islahla Zamanaşımının İleri Sürülmesi…………………424

KARAR NO 65 : Boşanma Davası Açıldıktan Sonra Yapılan Nafaka ve

Tazminat Talepleri, İddianın Genişletilmesi…………435

KARAR NO 66 :

İşçilik Alacağı Davası, Araştırmanın Kapsamı, Hakimin

Davayı Aydınlatma Yükümlülüğü…………………………441

KARAR NO 67 : SGK Ödeme Emrinin İptali Davası, Dava Açılış Tarihinin Belirlenmesi…………………………………………………447

KARAR NO 68 : Boşanma Davası, Cevaba Cevap Dilekçesinin Tebliğinde Usulsüzlük, Muttali Olmanın Hukuki Dinlenilme

Hakkına Etkisi……………………………………………………456

KARAR NO 69 : Sigortalılığın Tespiti Davası, Dava Açmadan Önce

Kuruma Başvuru Zorunluluğu, Tamamlanabilir Dava

Şartı……………………………………………………………………463

KARAR NO 70 : Ön İnceleme Aşamasında İleri Sürülen Yoksulluk Nafakası Talebi, İddianın Genişletilmesi Yasağı ……………472

KARAR NO 71 : Karşılıklı Boşanma, Hakimin Davayı Aydınlatma

Görevinin Kapsamı, İddia ve Savunmanın

Genişletilmesi………………………………………………………480

ISLAH VE MADDİ HATALARIN DÜZELTİLMESİ

KARAR NO 72 : Bozma Kararından Sonra Islah Yapılıp

Yapılamayacağı……………………………………………………492

KARAR NO 73 : Cevap Dilekçesinde İleri Sürülmeyen Zamanaşımı Defi,

Islahla Zamanaşımının İleri Sürülmesi…………………496

İSPAT VE DELİLLER

KARAR NO 74 :

İtirazın İptali Davası, İspat Yükünün Hangi Tarafta

Olduğu…………………………………………………………………500

KARAR NO 75 : Tazminat Davası, Yemin Deliline Başvurulup

Başvurulamayacağı………………………………………………506

İçindekiler

x

KARAR NO 76 : Dinlenmeyen Tanıklar, Hukuki Dinlenilme Hakkı,

Hakimin Davayı Aydınlatma Yükümlülüğü……………510

KARAR NO 77 : Trafik Kazasından Kaynaklı Tazminat Davası, İspat

Yükü……………………………………………………………………518

KARAR NO 78 : Verilen Kesin Süre İçinde Tanık Adreslerinin Bildirilmemesinin Sonuçları……………………………………………526

KARAR NO 79 : Ceza Mahkemesince Verilen Kararın Hukuk Mahkemesi Yargılamasına Etkisi…………………………………………534

KARAR NO 80 : Yazılı Delil Balangıcı, Senetle İspat Zorunluluğu……541

KARAR NO 81 : Ceza Yargılamasındaki İkrarın Hukuk Yargılamasında

Delil Niteliği…………………………………………………………547

KARAR NO 82 : Delillerin İbrazı İçin Verilen Kesin Sürenin Hüküm ve

Sonuç Doğurabilme Şartları…………………………………554

KARAR NO 83 :

İşçilik Alacağı Davası, Temyiz Aşamasında Sunulan

Delillerin Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği…558

KARAR NO 84 : Mülkiyetin Tespiti, Yargılama Sırasında Dayanılıp

Sunulmayan Delillerin Karar Düzeltme Aşamasında

Sunulması……………………………………………………………565

KARAR NO 85 :

İtirazın İptali Davası, Tanıkların Dinlenmesi İçin Mahkemenin Yapmak Zorunda Olduğu İşlemler…………567

HÜKÜM VE DAVAYA SON VEREN TARAF İŞLEMLERİ

KARAR NO 86 : Gerekçesi Değişen Kararın Direnme Değil, Yeni Karar

Mahiyetinde Olduğu……………………………………………576

KARAR NO 87 : Bozma Üzerine Usulüne Uygun Bir Uyma ya da

Direnme Kararı Verilmesi Gerektiği………………………579

KARAR NO 88 : Hükmün Gerekçe İçermesi Gerektiği……………………587

KARAR NO 89 : Bozmaya Uymadan Sonra Verilen Davanın Açılmamış

Sayılması Kararının Direnme Kararı Olup

Olmayacağı…………………………………………………………593

KARAR NO 90 : Kısa Kararla Gerekçe Arasında Çelişki Olması, Bozma

Nedeni…………………………………………………………………597

KARAR NO 91 : Alacak Davası, Hüküm ile Gerekçe Arasında Çelişki

Bulunması……………………………………………………………598

KARAR NO 92 : Direnme Sonrası Verilen Kararın Yeni Hüküm Teşkil

Edip Etmediği………………………………………………………604

İçindekiler

xi

KARAR NO 93 : Bozma Sonrası Değiştirilen Gerekçeye Dayanarak Verilen Direnme Kararının Yeni Hüküm Niteliğinde Olup

Olmadığı………………………………………………………………609

KARAR NO 94 : Hükmün Taşıması Gereken Nitelikler, Bozma Öncesi

Karara Atıf Yapılamayacağı…………………………………614

KARAR NO 95 : Hükmün Gerekçeli Olması Gereği, Gerekçeden Ne

Anlaşılması Gerektiği……………………………………………616

KARAR NO 96 :

İlk Derece Mahkemesi Sıfatıyla Yargılama Yapan

Özel Dairenin, HGK'nın Bozma Kararına Direnip

Direnemeyeceği…………………………………………………623

KARAR NO 97 : Marka Başvurusu Hakkında Verilen Kararın İptali Davası, Bozma Sonrası Verilen Hükmün Direnme Kararı

Olup Olmadığı………………………………………………………632

KARAR NO 98 : Tapu İptali ve Tescil Davası, Bozma Sonrası Verilen

Direnme Kararının Yeni Hüküm Olup Olmadığı,

İnceleme Mercinin Tespiti……………………………………636

KARAR NO 99 :

İşçilik Alacağı Davası, Mahkemenin Gereçesini Genişletmesinin Yeni Hüküm Teşkil Etmeyeceği……………641

KARAR NO 100 : Sulh Sözleşmesinde İmzası Bulunmayan Avukatın Sözleşmeye Muvafakatinin Bulunup Bulunmamasının

Sonuca Etkisi……………………………………………………650

KARAR NO 101 : Alacak Davası, Temyiz Aşamasında Yapılan Sulh Sözleşmesi Üzerine Yapılması Gerekenler………………657

KARAR NO 102 : Birden Çok Yetkili Müdürün Bulunduğu Hallerde, Davayı Açmayan Müdürün Davadan Feragat Beyanı662

KARAR NO 103 : Hizmet Tespiti Davalarında Feragatin Sonuç Doğurup

Doğurmayacağı, Davanın Açılmamış Sayılması

Kararı………………………………………………………………669

KARAR NO 104 : Karşılıklı Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası, Temyiz

Aşamasında Davadan Feragat Halinde Yapılması

Gereken İşlem……………………………………………………674

KARAR NO 105 : Tasarrufun İptali Davası, Davanın Geri Alınması Usulü

ve Geri Alma Üzerine Yapılması Gerekenler………676

KARAR NO 106 : Ortak Gider Alacağının Tahsili Davası, Kabul Beyanı,

Davaya Son Veren Taraf İşlemi……………………………683

KARAR NO 107 : Tapu İptali ve Tescil Davası, Direnme Kararının Tebliğinde Usulsüzlük, Dosyanın Geri Çevrilmesi………691

İçindekiler

xii

KARAR NO 108 : TK m 35'e Göre Tebligat Yapılmasının Şartları…698

KARAR NO 109 : Alacak Davası, Bozma Kararı Taraflara Tebliğ Edilmeden Direnme Kararı Verilmiş Olması…………………699

HARÇLAR VE YARGILAMA GİDERLERİ

KARAR NO 110 : Manevi Tazminat Davası, Temyiz Yoluna Başvuru

Harcı, Nispi Harç………………………………………………704

KARAR NO 111 : Eksik Harç Tamamlatılmadan Davaya Devam Edilip

Edilemeyeceği……………………………………………………705

KARAR NO 112 :

İşçilik Alacağı Davası, Davalının Harçtan Muaf Olması

Halinde Davacı Tarafından Dava Açılırken Yatırılması

Gereken Harcın Niteliği………………………………………713

KARAR NO 113 : Tapu İptali, Tescil ve Tazminat Davası, Harç Miktarı,

Eksik Harcın İkmali Gerektiği……………………………719

KARAR NO 114 : Dava Açılırken Tüketici Mahkemesinde Alınmayan

Harcın Görevli Genel Mahkemede İkmali

Gerektiği……………………………………………………………725

KARAR NO 115 : Takibin İptali Davası, Faktoring ve Varlık Yönetim

Şirketlerinin Harçtan Muaf Olup Olmadıkları………729

KARAR NO 116 : Reddolunan İşlemiş Faiz Talebi Yönünden Vekalet

Ücretine Hükmedilip Hükmedilemeyeceği…………738

KARAR NO 117 : Sözleşmenin İptali ve Bedel İadesi Davası, Adli Yardım

Talebi, Gider Avansının Süresinde Yatırılmaması744

KARAR NO 118 : Kişisel Hakka Dayalı Tapu İptali ve Tescil Davası,

Temyiz Aşamasında Adli Yardım Talebi, Tüzelkişilerin

Adli Yardım Talebi………………………………………………750

KANUNYOLLARI

KARAR NO 119 :

İş Kazasından Kaynaklı Tazminat Davası, Süre Tutum

Sonrası Gerekçeli İstinaf Dilekçesinin Verilme Süresinin Makul Olup Olmadığı……………………………………756

KARAR NO 120 :

İcra Mahkemesi Kararına Karşı İstinaf Mahkemesince

Verilen Başvurunun Reddi Kararının Temyiz Edilip

Edilemeyeceği……………………………………………………768

KARAR NO 121 : Temyiz Üzerine Verilen Kararın, Kararı Temyiz Etmeyen Mirasçılara Sirayet Edip Etmeyeceği……………776

İçindekiler

xiii

KARAR NO 122 : Manevi Tazminat Davası, Miktar İtibarıyla Temyiz

Kesinlik Sınırı……………………………………………………782

KARAR NO 123 : Temyiz Kesinlik Sınırının Hangi Tarihe Göre

Belirleneceği………………………………………………………788

KARAR NO 124 : Temyiz Başvuru Harcının Eksik Yatırılması Harcın

Tamamlanması İçin Dosyanın Geri Çevrilmesi……790

KARAR NO 125 :

İstirdat Davası, Temyiz Kesinlik Sınırı Belirlenirken

Temyiz Edilmeyerek Kesinleşen Kısmın Dikkate

Alınmayacağı……………………………………………………792

KARAR NO 126 :

İşçilik Alacakları Davası, Temyiz Kesinlik Sınırının

Belirlenmesi, Sadece Hüküm Altına Alınan Kısmın

Dikkate Alınacağı………………………………………………794

KARAR NO 127 :

İtiraz Hakem Heyeti Kararının Kaldırılması Davası,

Temyiz İncelemesini Yapacak Olan Merci……………797

KARAR NO 128 : SGK Tarafından Gönderilen Ödeme Emrinin İptali

Davası, Seri Dava, Temyiz Kesinlik Sınırı……………801

KARAR NO 129 : Ödenmeyen KDV Alacağının Sonradan Mahsubu, Faiz,

Temyiz İncelemesini Yapacak Olan Merci……………806

KARAR NO 130 : Şikayet Davası, Kısa Kararın Tefhim Edilmiş Olması,

Temyizin Süresinde Yapılıp Yapılmadığı……………807

KARAR NO 131 : Boşanma Davası Açma Hakkı, Daha Kusurlu Tarafın

Tespiti, Tazminat Takdiri, Karar Düzeltme Yoluna

Gidilip Gidilemeyeceği………………………………………814

KARAR NO 132 : Karar Düzeltme Yoluna Başvuru Süresi………………818

KARAR NO 133 : Maddi ve Manevi Tazminat Davası, Karar Düzeltme

Kanun Yolu Parasal Sınırı…………………………………819

KARAR NO 134 :

İş Mahkemesi Kararlarına Karşı Karar Düzeltme

Yoluna Gidilemeyeceği………………………………………821

KARAR NO 135 : Başka Mahkemece Verilen Benzer Hükmün Kesinleşmesinin Yargılamanın İadesi Sebebi Olup

Olmayacağı………………………………………………………823

KARAR NO 136 : Temyizden Feragatin Katılma Yoluyla Temyiz

Talebine Etkisi…………………………………………………830