İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 7 İÇİNDEKİLER 9 KISALTMALAR 13 GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM GENEL YÖNLERİYLE RÜCU MÜESSESESİ I. RÜCU DAVALARI BAKIMINDAN KAMU GÖREVLİSİ 17 A. Kamu Görevlisi Kavramı 17 B. Türk Mevzuatında Kamu Görevlisi Kavramı 19 1. Anayasa’ya Göre Kamu Görevlisi 20 2. Diğer Mevzuatlarda Kamu Görevlileri 23 3. Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Ayrımı 25 II. KAMU GÖREVLİSİNE RÜCU MÜESSESESİ 27 A. Genel Anlamda Rücu 27 B. Özel Kanunlarda Rücu 30 C. Rücu Müessesesinin Dayanağını Oluşturan Kamu Görevlisinin Kusurunun Niteliği 32 D. Rücu Müessesesi ile Memurun İdareye Karşı Sorumluluğunun Birbirinden Ayrılması 37 E. Rücu Müessesesine İlişkin Yönetmeliğin Değerlendirilmesi 38 III. UYGULAMADA RÜCU MÜESSESESİ 40 A. İdarenin, Ödediği Tazminatı Kamu Görevlisine Rücu Etmesi Zorunlu Mudur? 40 B. İdarenin Ödediği Tazminatı Kamu Görevlisine Rücu Etmesi Talep Edilebilir Mi? 42 C. İdarenin Rücu Davası Açmadan Önce Kamu Görevlisine Gönderdiği Yazının Hukuki Niteliği Nedir? 47 D. Sayıştay Kararlarına Dayanılarak İlgili Kamu Görevlisine İcra Takibi Yapılabilir Mi? 51 1. Sayıştay Kararlarına Dayanarak İlamlı İcra Takibi Başlatılması Hususu 55 2. Sayıştay Kararlarına Dayanarak İlamsız İcra Takibi Başlatılması Hususu 57
10 İçindekiler
3. Sayıştay Kararlarına Rağmen Rücu Davası Açılması ve Dava Şartı Yokluğu Sorunu 58 E. Danıştay Kararlarında Rücuen Tahsil Kaydıyla Dava Açılması Meselesi. 61 F. İdari Yargı – Adli Yargı Arasında Hüküm Uyuşmazlığı Meselesi 64
İKİNCİ BÖLÜM KAMU GÖREVLİLERİ ALEYHİNE AÇILAN RÜCU DAVALARINDA USÛL KURALLARI VE YARGILAMA I. USÛL KURALLARI 71 A. Görevli Mahkeme 71 B. Yetkili Mahkeme 73 C. Rücu Davasının Açılması 74 1. Yargılama Usûlü 74 2. Davanın Açılması 74 3. Cevap Dilekçesi Sunulması 76 4. Süresinde Cevap Dilekçesi Sunulmaması Hâli 77 5. Tarafların Cevaba Cevap ve İkinci Cevap Dilekçeleri 82 6. Delillerin Sunulması 83 a. Dilekçeler Aşaması 83 b. Ön İnceleme Aşaması 83 c. Tahkikat Aşaması 85 7. Rücu Davalarının Belirsiz Alacak Davası Olarak Açılıp Açılamayacağı Sorunu 86 8. Rücu Davalarının Kısmi Dava Olarak Açılıp Açılamayacağı Sorunu 87 9. Islah 88 10. Usûli Bozmaya İlişkin Yargıtay Karar Örnekleri 93 D. Husumet Yokluğu (Doğrudan Kamu Görevlisine Karşı Açılan Davalar) 107 1. Husumet Yokluğu Sorunu 107 2. Yargı Kararlarının Uygulanmaması Hâlinde Husumet 121 II. RÜCU DAVASINDA DELİLLER 124 A. İspat Yükü 124 B. Bilirkişi Raporu 125 1. İdari Yargı Kararına Etki Eden Bilirkişi Raporunun Rücu Davası Bakımından Bağlayıcılığı 126 a. Kusura İlişkin Bilirkişi Raporu Bakımından 126 b. Zararın Kapsamının Belirlenmesine İlişkin Bilirkişi Raporu Bakımından 129
İçindekiler 11 2. Ceza Yargısına Etki Eden Bilirkişi Raporunun ve Ceza Mahkemesi Kararının Rücu Davasında Bağlayıcılığı. 132 a. Kusur Oranının Yeniden Belirlenmesi 132 b. Ceza Mahkemesi Kararının Bekletici Mesele Yapılıp Yapılmayacağı 143 3. Rücu Davasında Disiplin Soruşturması Raporunun Delil Niteliği 150 4. Yeniden Bilirkişi Raporu Alınması 157 C. Tanık Delili 158 D. Kesinleşmiş Yargı Kararları 160 1. İdare Mahkemesi Kararı 160 2. Ceza Mahkemesi Kararı 163 III. RÜCU DAVASINDA SORUMLULUK 167 A. Kusur Sorumluluğu (Kamu Görevlisinin Kusurunun Bulunması) 167 B. Uygun Nedensellik (İlliyet) Bağı 183 C. Zarar Görenin (İdarenin veya İdari Eylem / İdari İşlemden Zarar Görenin) Kusuru 186 D. Ayırt Etme Gücü Bulunmayanların Sorumluluğu 193 E. Müteselsil Sorumluluk 197 1. Rücu Davalarında Müteselsil Sorumluluk 197 2. Mükerrer Ödeme 241 IV. ZAMANAŞIMI 244 A. Kamu Görevlilerine Karşı, Neden Oldukları Zararlar Sebebiyle Açılan Rücu Davalarında Zamanaşımı 244 B. 6552 sayılı Kanun’un 84. Maddesi ile 2644 sayılı Tapu Kanunu’na Eklenen “ek madde 2” de Düzenlenen Zamanaşımı Süreleri 254 V. KAMU GÖREVLİSİNİN SİGORTALI OLMASI DURUMUNDA SİGORTA ŞİRKETİNİN DAVAYA KATILMASI 258 VI. RÜCU EDİLECEK MİKTARIN (İADENİN) KAPSAMI 261 VII. HAKKANİYET İNDİRİMİ (TBK m.51-52) 279 VIII. FAİZ HESAPLANMASI 313 KAYNAKLAR 321
