9786253813437
399888
https://www.legalkitabevi.com/veli-ozer-ozbek/turk-ceza-hukuku-genel-hukumler--7.htm
Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler
891.00
Prof. Dr. Veli Özer ÖZBEK
Prof. Dr. Koray DOĞAN
Doç. Dr. Üyesi Pınar BACAKSIZ
Dr. Öğr. Üyesi Serkan MERAKLI
Dr. Öğr. Üyesi İsa BAŞBÜYÜK
İÇİNDEKİLER
On Altıncı Baskıya Önsöz
5
Kısaltmalar
31
BİRİNCİ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
CEZA HUKUKUNUN ANLAMI VE KAPSAMI
§1. GENEL OLARAK
33
I. TERİM
33
II. TANIM–KAVRAM
35
III. CEZA HUKUKUNUN KISIMLARI
36
IV. CEZALANDIRMANIN MEŞRUİYETİ
38
§2. CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ, İŞLEVİ VE AMACI
41
I. GÖREVİ
41
II. İŞLEVİ
42
III. AMACI
43
§3. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ, DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER
45
I. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ
45
II. CEZA HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER
45
A. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi
45
1. Medeni Hukuk ile İlişkisi
45
2. Anayasa Hukuku ile İlişkisi
46
3. İdare Hukuku ile İlişkisi
47
a. İdari Ceza Hukuku Kavramı ve Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması
47
b. Kabahatler Kanunu
48
aa. Genel Olarak
48
bb. Kabahatler Kanunun Temel İlkeleri ve Uygulama Alanı
49
cc. Kabahatler Kanununda Sorumluluğun Esasları
50
dd. Kabahatler Kanununda İştirak ve İçtima
52
ee. Kabahatler Kanununda Yaptırım Türleri
53
ff. Yaptırıma Karar Verme Yetkisi
53
gg. Kanun Yolu
54
c. Disiplin Ceza Hukuku Kavramı
56
4. Uluslararası Kamu Hukuku ile İlişkisi
57
5. Ceza Muhakemesi Hukuku ile İlişkisi
57
6. İnfaz Hukuku ile İlişkisi
58
B. Ceza Hukukuna Yardımcı Disiplinler
58
1. Kriminoloji
59
2. Kriminalistik
59
3. Viktimoloji
59
4. Adli Tıp
60
İkinci Bölüm
DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE
CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
§1. KANUNİLİK İLKESİ (CEZA KANUNLARININ GÜVENCE İŞLEVİ)
62
I. İLKENİN ANLAMI ve KAPSAMI
62
II. TARİHSEL GELİŞİMİ
63
III. İLKEYE YÖNELİK ELEŞTİRİLER
65
IV. İLKENİN ZORUNLU SONUÇLARI
66
A. Örf ve Adet Kuralları ile Suç ve Ceza Yaratılamaz (Nulla poena sine lege scripta)
66
B. Kıyas Yasaktır (Nullum crimen sine lege stricta)
67
C. Ceza Kanunları Belirli ve Açık Olmalıdır (Nullum crimen sine lege certa)
69
D. Ceza Kanunları Geçmişe Yürümez (Nullum crimen sine lege praevia)
70
E. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Yaratılamaz
71
§2. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ
73
§3. KUSURSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ İLKESİ
74
§4. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN ÖNEMLİ DİĞER İLKELER
76
I. İNSAN ONURUNUN DOKUNULMAZLIĞI
76
II. ORANLILIK VE İKİNCİLLİK İLKELERİ İLE AŞIRILIK YASAĞI
77
§5. CEZA HUKUKU İLKELERİNİN SOMUTLAŞTIRILMASI: CEZA HUKUKU DOGMATİĞİ
80
Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ VE
CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
§1. İLK UYGARLIKLARDA CEZALANDIRMA DÜŞÜNCESİNİN KAMUSALLAŞMASI: CEZA HUKUKUNUN TEMELİ
83
§2. BATI HUKUKU
86
I. ESKİ YUNAN HUKUKU
86
II. ROMA HUKUKU
87
III. ORTAÇAĞ HUKUKU
91
A. Cermen Hukuku
91
B. Kanonik Ceza Hukuku
92
C. Ortaçağ İtalyan Ekolü
94
IV. MÜŞTEREK HUKUK
94
V. AYDINLANMA DÖNEMİ CEZA HUKUKU
95
§3. TÜRK HUKUKU
96
I. İSLAMİYET ÖNCESİ DÖNEM
96
II. İSLAMİYETTEN SONRAKİ DÖNEM
97
A. Osmanlı Dönemi
99
1. Tanzimata Kadarki Dönem
100
a. Genel Olarak
100
b. Kanunnameler
100
2. Tanzimat Dönemi
100
a. 1840 Tarihli Kanunname–i Ceza
101
b. 1851 Tarihli Kanun–u Cedit
101
c. 1858 Ceza Kanunname–i Humayunu
101
B. Cumhuriyet Dönemi
102
§4. CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİNİN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
103
I. KLASİK OKUL
103
II. POZİTİVİST OKUL
105
III. ÜÇÜNCÜ OKUL
106
IV. TOPLUMSAL SAVUNMA AKIMI
107
V. OKULLAR MÜCADELESİNİN TÜRK HUKUKUNA ETKİSİ
107
Dördüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI
§1. KAYNAK KAVRAMI VE CEZA HUKUKU KAYNAKLARININ ÖZELLİKLERİ
109
§2. ÇEŞİTLERİ
110
I. ASIL KAYNAKLAR
110
A. Anayasa
110
B. Uluslararası Sözleşmeler
110
C. Kanun
111
1. Genel Olarak
111
2. TCK ve Diğer Ceza Kanunları Arasındaki İlişki
112
II. YARDIMCI KAYNAKLAR
113
A. Örf ve Adet (Gelenek) Kuralları
113
B. Ahlak ve Din Kuralları
114
C. Mahkeme İçtihatları
115
D. Doktrin (Öğreti)
115
§3. KAYNAKLARIN YORUMU
116
I. YORUM KAVRAMI VE KIYASTAN FARKI
116
II. YORUM YÖNTEMLERİ
116
A. Gramatik ya da Sözel Yorum Yöntemi
116
B. Sistematik Yorum Yöntemi
117
C. Tarihsel Yorum Yöntemi
118
D. Amaçsal (Teleolojik) Yorum Yöntemi
118
III. YORUM ARAÇLARI
121
A. Mantık
121
B. Tarihçe
121
C. Hukukun Genel İlkeleri
122
D. Karşılaştırmalı Hukuk
122
E. Örf ve Adet Kuralları
122
IV. YORUM ÇEŞİTLERİ
122
A. Daraltıcı Yorum
123
B. Genişletici Yorum
123
Beşinci Bölüm
CEZA HUKUKU KURALLARININ UYGULAMA ALANI
§1. CEZA HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
125
I. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMAYA İLİŞKİN İLKELER
125
A. Hemen Uygulama
126
B. Geriye Yürüme: Lehe Kanunun Uygulanması/Aleyhe Kanunun Geçmişe Yürümesi Yasağı
127
1. Genel Olarak
127
2. Lehe Kanunun Belirlenmesi
128
3. Zamanaşımına İlişkin Kurallar Bakımından Lehe Kanunun Belirlenmesi
131
4. Mahkeme İçtihatlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
131
5. İçtihadı Birleştirme Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
132
6. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
133
C. İleriye Yürüme
133
II. CEZA KANUNLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ, YÜRÜRLÜKTEN ÇIKMASI VE YÜRÜRLÜK SÜRELERİ BAKIMINDAN CEZA KANUNLARI
133
III. SUÇUN İŞLENDİĞİ AN
135
A. Ani Suçlar
135
B. Kesintisiz (Mütemadi), Zincirleme (Müteselsil) ve Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlar
136
§2. CEZA HUKUKU KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
137
I. MÜLKİLİK İLKESİ (SİSTEMİ)
138
A. Genel Olarak
138
B. Ülke Kavramı
139
C. Suçun İşlendiği Yer Sorunu
144
D. Yabancı Ülkede Hüküm Verilmesi (TCK m.9)
147
II. ŞAHSİLİK İLKESİ (SİSTEMİ)
149
A. Faile Göre Şahsilik İlkesi
150
1. Görev Suçları (TCK m.10)
150
2. Vatandaş Tarafından İşlenen Suç (TCK m.11)
151
B. Mağdura Göre Şahsilik
154
1. Türkiye’nin Zararına İşlenen Suçlar (m. 12/1)
154
2. Vatandaşın Zararına İşlenen Suçlar (Vatandaşı Koruma İlkesi ya da Mağdura Göre Şahsilik İlkesi) (m. 12/2)
155
III. EVRENSELLİK İLKESİ (m. 12/3)
156
IV. KORUMA İLKESİ (TCK m.13)
158
V. YER BAKIMINDAN UYGULAMADA ÖZELLİK GÖSTEREN HALLER
160
A. Seçimlik Cezalarda Soruşturma (TCK m.14)
160
B. Soruşturma Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması (TCK m.15)
161
C. Cezadan Mahsup (TCK m.16)
162
D. Hak Yoksunlukları (TCK m.17)
163
VI. İADE (GERİ VERME)
165
A. İade Kavramı
165
B. İadenin Kaynakları
165
C. İadenin Çeşitleri
166
D. İadenin Koşulları
166
1. Fiile İlişkin Koşullar
166
a. İadeye Konu Suç, Talep Eden Devlet ve Türk Hukuku Bakımından Belli Bir Ağırlıkta Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.10/2)
166
b. Suç; Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir Türk Vatandaşının ya da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir Tüzel Kişinin Zararına İşlenmiş Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–3)
167
c. Suç Zamanaşımına veya Affa Uğramamış Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–5)
168
d. İade Talebinin, Ölüm Cezası veya İnsan Onuru ile Bağdaşmayan Bir Ceza Gerektiren Suçlara İlişkin Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/3)
169
e. Suç, Türkiye’nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–4)
169
f. Suçun Düşünce Suçu, Siyasî Suç Veya Siyasî Suçla Bağlantılı Bir Suç Veyahut Sırf Askerî Suç Niteliğinde Bir Suç Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–1, 2)
170
aa. Düşünce Suçu
170
bb. Siyasi Suç veya Siyasi Suçla Bağlantılı Suç
171
aaa. Siyasi Suçun Tanımı
171
bbb. Çeşitleri: Tam ve Nisbi Siyasi Suç
171
ccc. Siyasi Suç Kapsamında Görülmeyen Eylemler
172
cc. Askeri Suç
174
2. Faile İlişkin Koşul
175
E. İade Yöntemi
176
F. Teslim (6706 sayılı Kanun m.20)
180
G. İade İsteminin Reddi
181
H. İadede Hususilik Kuralı (Sözl. m. 14; 6706 sayılı Kanun m.10/4)
181
İ. Transit Geçiş Kararı (6706 Sayılı Kanun m.21)
182
J. Türkiye’nin İade Talepleri ve Şartları (6706 Sayılı Kanun m.22)
183
VII. YABANCI KANUNUN GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI (TCK m.19)
183
A. Bir Türk veya Yabancının Yabancı Ülkede İşlediği Suç Bakımından Türkiye'de Yapılacak Yargılamada Uygulanacak Kanunun Belirlenmesi
183
B. Hükmün Uygulanması
184
§3. CEZA KANUNLARININ KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
185
I. GENEL OLARAK
185
II. CEZA KANUNUNUN UYGULANMASINDA ÖZELLİK GÖSTEREN KİŞİLER
187
A. Cumhurbaşkanı
187
B. Milletvekilleri
191
1. Yasama Sorumsuzluğu (Mutlak Yasama Dokunulmazlığı)
191
2. Sorumsuzluğun Koşulları
192
3. Sonuçları
194
4. Sorumsuzluk ile Dokunulmazlık Arasındaki Farklar
194
C. Diplomatlar
195
D. NATO Mensupları (Yabancı Asker Kişiler)
198
1. Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler (m.I)
199
2. Gönderen ve/veya Kabul Eden Devletlerin Yargı Yetkileri
199
a. Mutlak Yargı Yetkisi
200
aa. Gönderen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi (m.VII 2/a)
200
bb. Kabul Eden Devletin Mutlak Yargı Yetkisi (m.VII 2/b)
200
b. Öncelikli Yargı Yetkisi
200
aa. Gönderen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisinin Bulunduğu Haller
200
bb. Kabul Eden Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi
201
İKİNCİ KİTAP
SUÇ GENEL TEORİSİ
Birinci Bölüm
SUÇ GENEL TEORİSİ, SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI, SUÇUN YAPISAL UNSURLARI VE UNSURLAR DIŞINDA KALAN CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR
§1. SUÇ GENEL TEORİSİ
203
I. KAVRAM
203
II. SUÇ GENEL TEORİSİNİN YARARI
204
III. SUÇ GENEL TEORİSİNİN GELİŞİM SÜRECİ
204
A. Klasik Suç Teorisi
204
B. Teleolojik Neo–Klasik Suç Teorisi
207
1. Hareket Kavramındaki Değişim
208
2. Tipe Uygunluk Kavramındaki Değişim
208
3. Hukuka Aykırılık Kavramındaki Değişim
209
4. Kusur Kavramındaki Değişim
209
C. Final (Amaççı) Suç Teorisi
210
§2. SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI
214
§3. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI
215
I. GENEL OLARAK
215
II. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI
217
A. Tipe Uygunluk
218
1. Kavram
218
2. Tipin İçeriği
220
a. Objektif Nitelikteki Unsurlar
220
aa. Fail
220
bb. Mağdur
221
cc. Hareketin Konusu
221
dd. Fiil
221
aaa. Hareket
221
a1. Hareket Teorileri
222
aa1. Hareketin Temelini Hukuk Dışında Arayan Teoriler
223
aaa1. Nedensel (Doğalcı) Hareket Teorisi
223
aaa2. Final (Amaçsal) Hareket Teorisi
225
aaa3. Sosyal Hareket Teorisi
226
aa2. Hareketin Temelini Hukuk İçinde Arayan Teori: Normativist Teori
227
aa3. Görüşümüz
227
a2. Hareket Yeteneği ve Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
228
aa1. Hareket Yeteneği
228
aa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
228
aaa1. Tüzel Kişi Kavramı
228
aaa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
230
a3. Yapay Zeka ve Ceza Hukuku
234
a4. Hareketin Niteliğinin Suçların Sınıflandırılmasına Etkisi
242
aa1. Tek Hareketli–Birden Fazla Hareketli Suçlar
242
aa2. Seçimlik Hareketli Suçlar
243
aa3. İcrai veya İhmali Hareketle İşlenen Suçlar
243
aa4. Bağlı Hareketli–Serbest Hareketli Suçlar
245
bbb. Netice
245
a1. Kavram
245
a2. Neticeye Göre Suçların Sınıflandırılması
246
aa1. Şekli Suç–Maddi Suç (Neticesiz– Neticeli Suçlar– Neticesi Harekete Bitişik Suçlar)
246
aa2. Zarar Suçu–Tehlike Suçu
247
aa3. Ani Suç–Kesintisiz (Mütemadi) Suç
249
aa4. Kalkışma Suçları
250
ccc. Nedensellik Bağı ve Fiilin Objektif Yüklenebilirliği (İsnad Edilebilirliği)
251
a1. Genel Olarak
251
a2. Nedensellik Bağlantısını Ortaya Koymaya Çalışan Teoriler
252
aa1. Şart Teorisi
252
aa2. Uygunluk (Uygun Sebep) Teorileri
253
a3. Nedensellik Bağlantısı Konusunda Çıkabilecek Bazı Sorunlar
254
aa1. Nedensellik Bağının Kesilmesi Sorunu
254
aa2. Failce Bilinmeyen Sebeplerin Neticeye Etkisi (Atipik Nedensel Gelişme)
255
aa3. Mağdurda Mevcut Bir Halin Tipik Neticenin Meydana Gelmesinde Etkili Olması
257
aa4. Öne Geçen Sebep
257
aa5. Alternatif Nedensellik (Çoklu/Çift Nedensellik)
258
aa6. Kümülatif Nedensellik (Neticenin Sebeplerin Toplamından Meydana Gelmesi)
259
aa7. Rezerv Sebebin Önemsizliği (Varsayıma Dayalı Nedensellik)
260
a4. Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Teorisi
261
aa1. Hakim Olabilirlik (Hükmedebilirlik)
263
aa2. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması (Hukuka Aykırılık İlişkisi ya da Hukuka Uygun Alternatif Hareketler)
269
aa3. Neticenin Normun Koruma Alanı (ya da Amacı) Dışında Kalması (Risk Bağlantısının/İlişkisinin Bulunmaması)
270
aa4. Hukuken Önemli Riskin ya da Tehlikenin Bulunmaması, İzin Verilmiş Bir Riskin Varlığı ya da Riskin Azaltılması
270
aa5. Varsayıma Dayalı Nedensellik
272
ddd. Tipte Yer Alan Diğer Objektif Nitelikteki Unsurlar
272
b. Sübjektif Nitelikteki Unsurlar
272
aa. Kast
273
aaa. Tanım–Kavram
273
bbb. Kastın Çifte Fonksiyonu
274
ccc. Kastın Unsurları
276
a1. Bilme Unsuru: (Düşünme ve Öngörme)
276
a2. İstemek (İrade Etmek)
278
ddd. Kastın Aranacağı Zaman– Eklenen Kast
282
eee. Kastın Çeşitleri
284
a1. Genel Kast–Özel Kast
284
aa1. Genel Kast
284
aa2. Özel Kast (Amaç, Maksat, Niyet, Saik)
284
aaa1. Genel Olarak
284
aaa2. Özel Kastın İşlevi
285
a2. Ani Kast–Tasarlama (Taammüt–Düşünce Kastı)
285
a3. Doğrudan Kast–Olası (Dolaylı) Kast
288
fff. Olası Kast (Dolaylı –Gayrı Muayyen Kast)–Bilinçli Taksir
289
a1. Genel Olarak
289
a2. Olası Kastın Sonuçları (Sorumluluğun Kapsamı)
294
a3. Olası Kastın Uygulanamayacağı Suç Tipleri
297
bb. Taksir
297
c. Yaptırım
297
3. Tipin İncelenmesinden Çıkan Sonuçlar (Tipin Sentezi)
298
a. Suçun Temel ve Türemiş Biçimi
298
b. Suçun Birleşik Şekli
298
B. Hukuka Aykırılık
299
1. Genel Olarak
299
2. Hukuka Aykırılık Unsuruna İlişkin Özellikler
300
3. Hukuka Aykırılık ve Kusur Ayrımı
302
4. Hukuka Uygunluk Sebepleri
302
a. Genel Olarak
302
b. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Niteliği
303
c. Özellikleri
304
d. Çeşitleri
305
aa. Kanun Hükmünü Yerine Getirme
305
aaa. Kavram
305
bbb. Kanun Teriminin Anlamı
306
ccc. Uluslararası Sözleşmelerin Kanun Olarak Kabul Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu
308
ddd. Yürürlüğü Durdurulan Hükmün Uygulanması Sorunu
308
eee. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesinin Bir Örneği Olarak ‘Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi’
308
a1. Genel Olarak
309
a2. Kapsam
310
a3. Aşamalar
310
a4. Zor Kullanma Yetkisi Çerçevesinde Orantılılık İlkesi
313
a5. Zor Kullanmada Takdir Yetkisi
317
bb. Meşru Savunma
318
aaa. Hukuki Niteliği
318
bbb. Meşru Savunmanın Koşulları
319
a1. Saldırıya İlişkin Koşullar
319
aa1. Bir Saldırı Bulunmalıdır
319
aa2. Saldırı Haksız Olmalıdır
322
aa3. Saldırı Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır
324
aa4. Saldırı Halen Mevcut, Gerçekleşmesi ya da Tekrarı Muhakkak Olmalıdır
327
a2. Savunmaya İlişkin Koşullar
329
aa1. Savunmada Zorunluluk Bulunmalı
329
aa2. Savunma Saldırıya ve Saldırana Karşı Yapılmalı (Saldırı ile Savunma Arasında Nedensellik Bağlantısı Bulunmalı)
330
aa3. Saldırı ile Oranlı (=Ölçülü) Olmalı
331
ccc. Meşru Savunma– Haksız Tahrik İlişkisi
335
cc. Hakkın Kullanılması
337
aaa. Genel Olarak
337
bbb. Koşulları
338
ccc. Hakkın Kullanılması (İcrası) Durumları
340
a1. Hekimlik Mesleğinin İcrası
340
a2. Eleştiri Amacıyla Yapılan Düşünce Açıklamaları
345
a3. Gazetecilik Mesleğinin İcrası
349
a4. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı (İddia ve Savunma Hakkı)
351
dd. İlgilinin Rızası
354
aaa. Tanım–Kavram
354
bbb. Hukuki Nitelik
355
ccc. Koşulları
356
a1. Mağdurun Üzerinde Serbestçe Tasarrufta Bulunabileceği Bir Hakkın Varlığı
356
aa1. Bireyin Yaşam Hakkı Üzerinde Tasarruf Hakkının Sınırları ve Ötanazi
356
aa2. Bireyin Vücut Bütünlüğü Üzerinde Tasarruf Yetkisi
359
aa3. Bireyin Malvarlığı Üzerinde Tasarruf Yetkisi
363
aa4. Bireyin Şerefi Üzerinde Tasarruf Yetkisi
364
aa5. Bireyin Özgürlüğü Üzerinde Tasarruf Yetkisi
364
a2. Rızaya Ehliyet
365
a3. Rızanın Açıklanması
367
ee. Yükümlülüklerin Çatışması
367
e. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması
371
aa. Genel Olarak
371
bb. TCK’da Sınırın Aşılması Halleri
372
cc. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata ve Sınırın Aşılması
374
C. Kusurluluk
374
1. Kusurluluğa İlişkin Hükümlerin Genel Değerlendirmesi
374
2. Haksızlık ve Kusurluluk İlişkisi
375
3. Kusur ve Kusurluluk İlişkisi
376
4. Kusur İle İlgili Temel Kavramlar
377
5. Kusur Teorileri
377
6. Kusurluluğun Koşulları
382
a. Kusur Yeteneğinin Varlığı
382
aa. Kusur Yeteneği Kavramı
382
bb. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman
384
cc. Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller
385
aaa. Yaş Küçüklüğü
385
a1. Genel Olarak
385
a2. Yaşla İlgili Bazı Ön Sorunlar
386
a3. Yaş Küçüklüğü ve Akıl Hastalığının Aynı Kişide Birleşmesi
387
a4. Yaş Küçüklüğü Halleri
387
aa1. 12 Yaşını Doldurmamış Çocuklar (TCK m.31/1)
387
aa2. 13–15 Yaş Arasındaki Çocuklar (TCK m. 31/2)
390
aa3. 16–18 Yaş Arasındaki Çocuklar (TCK m. 31/3)
394
bbb. Akıl Hastalığı
395
a1. Akıl Hastalığı Nedeniyle, İşlenen Fiilin Hukuki Anlam ve Sonuçlarının Algılanamaması veya Bu Fiille İlgili Olarak Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Önemli Derecede Azalması Hali (m.32/1)
398
aa1. Kapsam
398
aa2. Belirlenmesi
398
aa3. Sonuçları
399
a2. Algılama Yeteneğinin Tümüyle Ortadan Kalkmaması ve Fakat İşlenen Fiille İlgili Olarak Önemli Derecede Olmamakla Birlikte Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Azalması Hali
401
ccc. Sağır ve Dilsizlik
404
ddd. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma
406
a1. Geçici Nedenler
406
a2. Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma
407
a3. Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları
409
b. Kusurluluğu Kaldıran/Etkileyen Hallerin Bulunmaması
410
aa. Mazeret Sebepleri (Kusurluluğu Kaldıran Haller)
412
aaa. Amirin Emri (m. 24/2, 3, 4)
412
a1. Genel Olarak
412
a2. Hukuki Niteliği
412
a3. Koşulları
414
aa1. Bir Emir Bulunmalıdır
414
aa2. Emir Meşru (Bağlayıcı) Olmalıdır
415
aa3. Emir Hukuka Aykırı ya da Suç Olmamalıdır
417
bbb. Zorunluluk (Zaruret) Hali (m. 25/2)
421
a1. Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği
421
aa1. Genel Olarak
421
aa2. Zorunluluk Halinin Sınıflandırılmasına İlişkin Teoriler
423
aa3. Hukuka Uygunluk Sebebi ve Mazeret Sebebi Olan Zorunluluk Hali Arasındaki Farklar
426
aaa1. Koşullara İlişkin Farklar
426
aaa2. Sonuçlara İlişkin Farklar
427
aaa3. Görüşümüz
428
a2. Zorunluluk Halinin Koşulları
432
aa1. Tehlikeye İlişkin Koşullar
432
aaa1. Ağır ve Muhakkak Bir Tehlikenin Varlığı
432
aaa2. Tehlikenin Bir “Hakka” Yönelik Olması
434
aaa3. Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemesi
435
aa2. Korunmaya İlişkin Koşullar
436
aaa1. Tehlike ile Korunma Hareketi Arasında Nedensellik Bağının Olması
436
aaa2. Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkanının Bulunmaması
436
aaa3. İşlenen Fiil ile Tehlikenin Ağırlığı Arasında Oran Bulunması
437
aaa4. Tehlikeye Göğüs Germe Yükümlülüğünün Bulunmaması
437
a3. Zorunluluk Hali ve Meşru Savunmanın Karşılaştırılması
438
ccc. Meşru Savunmada Sınırın Mazur Görülebilir Heyecan, Korku ya da Telaş Nedeniyle Aşılması (m.27/2)
439
ddd. Cebir–Şiddet–Tehdit
443
bb. Kusurluluğu Etkileyen Haller
447
aaa. Haksız Tahrik
448
a1. Genel Olarak
448
a2. Haksız Tahrikin Uygulama Koşulları
448
aa1. Tahriki Teşkil Eden Fiil Haksız Bir Fiil Olmalıdır
448
aa2. Haksız Fiil Failde Hiddet veya Şiddetli Elem Etkisi Meydana Getirmelidir
453
aa3. Suç, Haksız Fiilin Oluşturduğu Hiddet ve Şiddetli Elem Etkisi Altında İşlenmelidir
454
aa4. Suç, Tahriki Oluşturan Haksız Eylemi Gerçekleştiren Kimseye Karşı İşlenmelidir
456
a3. Haksız Tahrikin Varlığının Sonucu
460
a4. Haksız Tahrikle İlgili Olarak Ortaya Çıkabilecek Sorunlar
462
bbb. Hata
466
a1. Kavram
466
a2. Suçun Maddi Unsurlarında Hata
467
aa1. Suçun Konusunda Hata
468
aa2. Nedensellik Bağında Hata
471
aa3. Suçun Maddi Unsurlarında Hatanın Sonuçları
471
a3. Suçun Nitelikli Unsurlarında (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerde) Hata
472
a4. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait Koşulların Varlığında Hata
474
aa1. Genel Olarak
474
aa2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata
475
aaa1. Hukuka Uygunluk Sebebinin Varlığında Hata
475
aaa2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Koşullarında Hata
476
aa3. Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Nedenlerde Hata
480
a5. Şahısta Hata
481
a6. Hedefte Sapma
482
a7. Haksızlık Bilincinin Bulunmaması (Haksızlık Hatası)
485
III. UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR (TİPİKLİK DIŞINDA BULUNAN HUSUSLAR)
488
A. Genel Olarak
488
B. Ön Şartlar
488
C. Cezalandırılabilme Şartları
490
1. Tanım–Kavram
490
2. Cezalandırılabilme Şartlarının Özelliklerinden Çıkan Sonuçlar
491
D. Muhakeme Şartları
493
İkinci Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
§1. TEŞEBBÜS AŞAMASINDA KALMIŞ SUÇLAR
495
I. GENEL OLARAK
495
II. TEŞEBBÜSÜN CEZALANDIRILMASININ NEDENİ
496
III. TEŞEBBÜSÜN ŞARTLARI
497
A. Ön Şart: Suç Tipinin Teşebbüse Elverişli Olması
497
B. Suç İşleme Kastının Varlığı (Suç, Kasten İşlenen Suçlardan Olmalıdır)
499
C. Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak
499
1. Sübjektif Teori
501
2. Objektif Teoriler
501
3. Görüşümüz
503
D. Failin İşlemeyi Kastettiği Suçu Elinde Olmayan Nedenlerle Tamamlayamaması
505
IV. TEŞEBBÜS HALİNDE VERİLECEK CEZANIN BELİRLENMESİ
507
V. İŞLENEMEZ SUÇA TEŞEBBÜS (ELVERİŞSİZ TEŞEBBÜS)
509
A. Objektif Teori
510
B. Sübjektif Teori
511
C. Yeni Objektif Teori (Tehlike Teorisi)
511
D. Etki Teorisi
512
E. Görüşümüz
513
VI. TEŞEBBÜSTE ÖZELLİK GÖSTEREN DİĞER HALLER
516
VII. GÖNÜLLÜ VAZGEÇME
517
§2. TAKSİRLİ SUÇLAR
521
I. TAKSİR KAVRAMI
521
II. TAKSİRİN TANIMI
522
III. TAKSİRİN HUKUKİ ESASI
522
IV. TAKSİRİN ÇİFTE FONKSİYONU ÖĞRETİSİ
524
V. TAKSİRİN UNSURLARI
526
A. Fiilin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması
526
B. Hareketin İradi Olması–Neticenin İstenmemiş Bulunması
526
C. Özen Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemiş Olması
527
D. Neticenin Öngörülebilir Olması
528
E. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Varlığı
529
VI. TAKSİR ŞEKİLLERİ
531
VII. BİLİNÇLİ TAKSİR–BİLİNÇSİZ TAKSİR
533
VIII. TAKSİRLİ SUÇLARA İŞTİRAK
538
IX. TAKSİRLİ SUÇLARDA VERİLECEK CEZANIN BELİRLENMESİ
539
X. TAKSİRLİ SUÇLARDA HAKSIZ TAHRİK
540
XI. CEZA SORUMLULUĞUNUN KALKMASI
541
§3. İHMALİ HAREKETLE İŞLENEN SUÇLAR
544
I. KAVRAM
544
II. GERÇEK İHMALİ SUÇLAR
544
III. GERÇEK OLMAYAN İHMALİ SUÇLAR
545
§4. NETİCE SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇLAR
550
I. GENEL OLARAK
550
II. TERİM–KAVRAM–TANIM–ÇEŞİTLERİ–KOŞULLARI
551
A. Terim
551
B. Kavram
553
C. Tanım
556
D. Çeşitleri
556
E. Koşulları
557
III. NETİCE SEBEBİYLE AĞIRLAŞAN SUÇLARIN ANAYASAYA AYKIRILIĞI SORUNU
558
Üçüncü Bölüm
SUÇLULARIN ÇOKLUĞU: FAİLLİK VE İŞTİRAK
§1. KAVRAM
561
§2. HUKUKİ NİTELİK
562
§3. SUÇA KATILANLARIN SORUMLULUĞU KONUSUNDAKİ SİSTEMLER
563
§4. TCK’NIN KABUL ETTİĞİ SİSTEM
565
I. GENEL OLARAK
565
II. FAİLLİK VE ŞERİKLİK AYRIMI BAKIMINDAN İLERİ SÜRÜLEN TEORİLER
566
A. Sübjektif Teori
566
B. Objektif Teoriler
566
1. Şekli Objektif Teori
566
2. Maddi Objektif Teori
566
3. Hakimiyet Teorisi
566
III. FAİLLİK
567
A. Birlikte (Müşterek) Faillik
567
1. Genel Olarak
567
2. TCK Anlamında Birlikte (Müşterek) Faillik
569
B. Dolayısıyla (Dolaylı) Faillik (m. 37/2)
573
IV. SUÇ ORTAKLIĞI (ŞERİKLİK)
575
A. Suç Ortaklığının Koşulları
575
1. Birden Çok Kişi (Fail) Tarafından Yapılan ve Aralarında Nedensel Bağlantı Bulunan Birden Çok Hareketin Varlığı (Objektif Koşul)
575
2. Suça Katılma Kastı (İştirak İradesi) (Sübjektif Koşul)
575
B. Suç Ortaklığı Halleri
576
1. Azmettirme
576
a. Kavram
576
b. Azmettirmede Ağırlatıcı Sebep (m.38/2)
577
c. Muhbir Suç Ortağı (m.38/3)
578
2. Yardım Etme
579
a. Suç İşlemeye Teşvik Etmek
580
b. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirmek
580
c. Fiilin İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunacağını Vaat Etmek
581
d. Suçun Nasıl İşleneceği Hususunda Yol Göstermek
581
e. Fiilin İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlamak
581
f. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırmak
581
V. BAĞLILIK KURALI: KARAR VERİLEN SUÇUN İŞLENMESİ
582
A. Genel Olarak
582
B. Karar Verilenden Başka Bir Suçun İşlenmesi
584
C. Nitelikli Hallerin (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerin) Suç Ortaklarına Etkisi Sorunu
585
1. Genel Olarak
585
2. Nitelikli Hallerin (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerin) Suç Ortaklarına Etkisi Konusundaki Görüşümüz
588
VI. ÖZGÜ SUÇLARDA İŞTİRAK (TCK m.40/2)
590
VII. İŞTİRAK HÂLİNDE İŞLENEN SUÇLARDA GÖNÜLLÜ VAZGEÇME
590
VII. İŞTİRAKE TEŞEBBÜSÜN MÜMKÜN OLUP OLMAYACAĞI SORUNU
592
Dördüncü Bölüm
SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (SUÇLARIN İÇTİMAI)–
YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
§1. SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (SUÇLARIN İÇTİMAI) KAVRAMI
593
I. BİLEŞİK SUÇ
596
A. Genel Olarak
596
B. Bileşik Suç Olarak Kabul Edilemeyen Haller
598
II. ZİNCİRLEME SUÇ
598
A. Tanım–Kavram
598
B. Hukuki Esası
600
C. Koşulları
600
1. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi
600
2. Aynı Suçun Değişik Zamanlarda İşlenmesi
602
3. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı (Suç İşleme Kararının Tekliği)
604
4. Mağdurun Aynı (Tek) Kişi Olması
607
D. Zincirleme Suçun Varlığının Sonuçları
609
E. Zincirleme Suç Hükmünün Uygulanamayacağı Suçlar
609
F. Aynı Suçun Birden Fazla Kişiye Karşı Tek Bir Fiille İşlenmesi (Aynı Nev’iden Fikri İçtima)
610
III. FİKRİ İÇTİMA
613
A. Terim–Kavram
613
B. Hukuki Esası
614
1. Suç Tekliği Görüşü
614
2. Suç Çokluğu Görüşü
614
C. Koşulları
615
1. Tek Fiil
615
2. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması (Kanunun Değişik Hükümlerinin İhlali)
619
D. Sonuçları
621
§2. YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
622
ÜÇÜNCÜ KİTAP
YAPTIRIM TEORİSİ
§1. CEZA KAVRAMI VE CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI
629
I. CEZA KAVRAMI
629
II. CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI
629
A. Mutlak Teori: Cezanın Ödetme (Kefaret) Amacı
630
B. Önleyici Teori: Cezanın Önleyici (Önleme) Amacı
631
1. Özel Önleme
631
2. Genel Önleme
631
C. Karma Teori
633
§2. CEZANIN NİTELİKLERİ
633
§3. CEZANIN TÜRLERİ
634
§4. CEZA KANUNUNDA YER ALAN YAPTIRIMLAR
635
I. CEZALAR
636
A. Hapis Cezaları
636
1. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
636
2. Müebbet Hapis Cezası
638
3. Süreli Hapis Cezası
639
a. Kavram
639
b. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
639
aa. Kısa Süreli Hapis Cezası
639
bb. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
640
aaa. Terim–Hukuki Nitelik
640
ccc. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Koşulları
641
ddd. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Talebe Bağlı Olup Olmadığı Sorunu
643
eee. Çevirme Zorunluluğu
644
fff. Çevirme Yasağı
646
ggg. Çevirmeye Konu Yaptırımlar
647
a1. Adli Para Cezasına Çevirme
647
a2. Tedbire Çevirme
647
aa1. Aynen İade, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderme
647
aa2. Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme
650
aa3. Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma
651
aa4. Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma
653
aa5. Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma
653
aa6. Çevrilen Ceza ve Tedbirlere Uymamanın Yaptırımı
655
aa7. Önlemin Değiştirilmesi
655
cc. Özel İnfaz Usulleri (CGTİHK m.110)
656
B. Adli Para Cezası
665
1. Tanım–Kavram
665
2. Para Cezasına İlişkin Sistemler
665
3. TCK’da Para Cezası
666
a. Kural
666
b. İstisna
669
4. Adli Para Cezasının İnfazı (TCK m.52/4, CGTİHK m.106)
670
a. Adli Para Cezasının İnfaz Şekli
670
b. Adli Para Cezasının İnfaz Usulü
670
c. Adli Para Cezasının Ödenmemesi
671
d. Hapse Çevirme Yasağı
673
II. GÜVENLİK TEDBİRLERİ
673
A. Kavram–Tanım
673
B. TCK’da Yer Alan Güvenlik Tedbirleri
677
1. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
677
2. Müsadere
689
a. Genel Olarak
689
b. Tanım–Kavram
690
aa. Tanım
690
bb. Benzer Kavramlarla Mukayese
691
c. Hukuki Nitelik
692
d. Müsaderenin Çeşitleri
692
e. Koşulları
693
aa. Eşya Müsaderesinin Çeşitleri ve Koşulları
694
aaa. Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi (TCK m. 54/1 ve 3)
694
bbb. Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi (TCK m.54/4)
696
bb. Eşdeğer Müsaderenin Koşulları (TCK m. 54/2)
697
cc. Kazanç Müsaderesi (TCK m.55)
697
aaa. Genel Olarak
697
bbb. Kazanç Müsaderesinin Koşulları
697
dd. Kaim Değerlerin Müsaderesinin Koşulları
701
f. Usul Hükümleri
702
3. Denetim
703
C. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
703
1. Danışmanlık Tedbiri (Yön. m.12)
704
2. Eğitim Tedbiri (Yön. m.13)
705
3. Bakım Tedbiri (Yön. m.14)
706
4. Barınma Tedbiri (Yön. m.15)
707
5. Sağlık Tedbiri (Yön. m.16)
708
D. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
709
E. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular
710
1. Kavram
710
2. Hukuki Nitelik
711
3. Koşulları
712
a. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hükmün Kesinleşmiş Olması
712
b. Yeni Bir Suçun İşlenmesi
714
4. Tekerrürde Süre
715
5. Tekerrürün Sonuçları
717
6. Mükerrirler Hakkında Verilen Denetimli Serbestlik Kararının İnfazı
718
7. Özel Tehlikeli Suçlular
718
F. Sınır Dışı Edilme
722
G. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri
724
1. İznin İptali
725
2. Müsadere
727
3. Hakimin Takdir Yetkisi
727
§5. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
727
I. CEZANIN BELİRLENMESİ
728
A. Genel Olarak
728
B. Ceza Türünün Belirlenmesi
729
C. Temel Cezanın Belirlenmesi
729
1. Genel Olarak
729
2. Cezanın Belirlenmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar
732
a. Suçun İşleniş Biçimi
732
b. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçlar
733
c. Suçun İşlendiği Zaman ve Yer
733
d. Suçun Konusunun Önem ve Değeri
734
e. Meydana Gelen Zarar ve Tehlikenin Ağırlığı
734
f. Failin Kast veya Taksire Dayalı Kusurunun Ağırlığı
736
g. Failin Güttüğü Amaç ve Saiki
738
h. Kriterlerin Genel Değerlendirmesi
738
3. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Dikkate Alınması
739
4. Nitelikli Hallerin Varlığı
740
D. Sonuç Cezanın Belirlenmesi
745
E. Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırlarının Aşılmaması
745
F. Cezanın Hesaplanması
747
1. Hapis Cezasının Hesaplanması
747
2. Adli Para Cezasının Hesaplanması
747
G. Cezaların İçtimaı (Birleştirilmesi)
748
1. Genel Olarak
748
2. Cezaların İçtimaı Sistemleri
749
3. Cezaların İçtimaı Kuralları
749
4. İçtima Kurallarını Uygulama Yetkisi
751
II. CEZANIN BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
752
A. Cezanın Bireyselleştirilmesi Kavramı
752
B. Cezanın Bireyselleştirilmesi Araçları
752
1. Takdiri İndirim Nedenleri
752
2. Mahsup
759
a. Genel Olarak
759
b. Hukuki Esası
759
c. Mahsup Hükümlerinin Uygulanış Şekli
760
d. Adli Kontrol ve Mahsup
761
e. Yurtdışında Geçen Sürenin Mahsubu
762
f. Şahsi Hürriyeti Sınırlama Sonucu Geçirilmiş Sürenin Hapsen Tazyik Yaptırımından Mahsup Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu
762
3. Hapis Cezasının Ertelenmesi
762
a. Tanım–Kavram
762
b. Koşulları
764
aa. İşlenen Suçtan Dolayı Verilecek Ceza Hapis Cezası Olmalı ve Belli Ağırlıkta Bulunmalıdır
765
bb. Sanık Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmalıdır
767
cc. Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması Gerekir
768
c. Erteleme Kararı
770
d. Ertelemenin Koşula Bağlanması
770
e. Ertelemenin Denetime Tabi Tutulması: Denetimli Serbestlik
772
aa. Denetim Süresi
772
bb. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler
773
cc. Uzman Kişinin Görevlendirilmesi ve Görevleri
774
f. Ertelemenin Sonucu
775
g. Ertelemenin Düşmesi
775
DÖRDÜNCÜ KİTAP
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
§1. GENEL OLARAK
779
§2. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
781
I. SANIĞIN VEYA HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ
781
A. Genel Olarak
781
B. Sanığın Ölümü
781
C. Hükümlünün Ölümü
782
D. Mağdurun Ölümü
783
II. AF
783
A. Genel Olarak
783
B. Affın Çeşitleri
785
1. Genel Af
785
2. Özel Af
786
C. Cumhurbaşkanınca Af
787
D. Dolaylı Af
787
III. ZAMANAŞIMI
788
A. Genel Olarak
788
B. Dava Zamanaşımı
789
1. Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
791
2. Çocuk Tarafından İşlenen Suçlarda Dava Zamanaşımı
792
3. Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi
793
a. Genel Olarak
793
b. Yeniden Yargılamayı Gerektiren Hallerde Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi
795
c. Lehe Hükmün Belirlenmesi ve Uygulanması Amacıyla Yapılan Yargılama Bakımından Dava Zamanaşımı
798
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Başlaması
799
a. Genel Olarak
799
b. Bazı Suçlar Bakımından Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlamasına İlişkin Özel Düzenlemeler
801
aa. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçu (TCK m.230/1, 2, 3)
801
bb. İftira Suçu (TCK m.267)
801
5. Dava Zamanaşımının Durması
801
a. İzin – Karar
802
aa. İzin
802
bb. Karar
803
b. Bekletici Mesele
803
c. Kaçaklık Kararı
804
d. TCK Dışındaki Bazı Kanunlarda Zamanaşımının Durmasına İlişkin Hükümler
805
aa. Uzlaştırma (CMK m.253 – 255)
805
bb. Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi (CMK m.171/2 vd.)
805
cc. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (CMK. m.231/5 vd.)
805
dd. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Çocuk Hakkında Açılacak Kamu Davasının Ertelenmesi (ÇKK m.19)
806
ee. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (ÇKK m.23)
806
ff. Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu Bakımından Geri Bırakma (m.20)
806
gg. Bankacılık Kanunu Bakımından Dosyanın Bilirkişiye Tevdii (m.165)
806
6. Dava Zamanaşımının Kesilmesi (TCK m.67/3)
807
a. Kesilme Halinde Dava Zamanaşımının Uzaması
809
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Şeriklere Etkisi
810
C. Ceza Zamanaşımı
810
1. Genel Olarak
810
2. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Adli Para Cezasına Çevrilmesi Halinde Ceza Zamanaşımı Süresinin Tespiti
811
3. Farklı Türde Cezalar İçeren Hükümlerde Ceza Zamanaşımı Süresinin Değerlendirilmesi
812
4. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kısalması
812
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlaması
813
a. Hükmün Kesinleşmesi
813
b. İnfazın Herhangi Bir Sebeple Kesilmesi
814
6. Ceza Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
815
7. Ceza Zamanaşımının Durması
816
8. Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları
816
9. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi
817
10. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilme Nedenleri
818
a. Genel Olarak
818
b. Hükmün İnfazı İçin Tebligat Yapılması
818
c. Hükmün İnfazı Amacıyla Yakalama Yapılması
819
d. Mahkumun Yeni Bir Suç İşlemesi
820
11. Kesilmenin Etkisi
820
12. Ceza Zamanaşımının Sonuçları
821
D. Müsadere Zamanaşımı
821
E. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması
822
IV. ŞİKAYETTEN VAZGEÇME
822
V. ÖNÖDEME
823
A. Genel Olarak
823
B. Önödeme Usulünün Uygulanacağı Suçlar
825
VI. UZLAŞTIRMA
829
§3. DAVA VEYA CEZANIN DÜŞMESİNİN ETKİSİ
829
BEŞİNCİ KİTAP
KOŞULLU SALIVERİLME – ADLİ SİCİL VE
HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
§1. KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLA SALIVERME–MEŞRUTEN TAHLİYE)
831
I. TANIM–KAVRAM
831
II. KOŞULLARI
831
A. Hükmedilmiş Cezanın Bir Süre Çekilmiş Olması
831
B. İyi Hal
835
III. KOŞULLU SALIVERİLMEYE KARAR VERECEK MAKAM
837
IV. KOŞULLU SALIVERİLME YASAĞI
838
V. DENETİM SÜRESİ–DENETİMLİ SERBESTLİK
839
A. Uzman Kişi Görevlendirme
841
B. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler
841
C. Koşullu Salıverilmenin Geri Alınması
845
1. Geri Alınmayı Gerektiren Haller
845
2. Geri Alınmanın Sonucu
847
3. Geri Almaya Karar Verecek Makam
847
D. Koşullu Salıverilmenin Sonucu
847
§2. ADLİ SİCİL VE HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
848
Kaynakça
855
Kavramlar Dizini
887
Prof. Dr. Veli Özer ÖZBEK
Prof. Dr. Koray DOĞAN
Doç. Dr. Üyesi Pınar BACAKSIZ
Dr. Öğr. Üyesi Serkan MERAKLI
Dr. Öğr. Üyesi İsa BAŞBÜYÜK
İÇİNDEKİLER
On Altıncı Baskıya Önsöz
5
Kısaltmalar
31
BİRİNCİ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI
Birinci Bölüm
CEZA HUKUKUNUN ANLAMI VE KAPSAMI
§1. GENEL OLARAK
33
I. TERİM
33
II. TANIM–KAVRAM
35
III. CEZA HUKUKUNUN KISIMLARI
36
IV. CEZALANDIRMANIN MEŞRUİYETİ
38
§2. CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ, İŞLEVİ VE AMACI
41
I. GÖREVİ
41
II. İŞLEVİ
42
III. AMACI
43
§3. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ, DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER
45
I. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ
45
II. CEZA HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER
45
A. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi
45
1. Medeni Hukuk ile İlişkisi
45
2. Anayasa Hukuku ile İlişkisi
46
3. İdare Hukuku ile İlişkisi
47
a. İdari Ceza Hukuku Kavramı ve Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması
47
b. Kabahatler Kanunu
48
aa. Genel Olarak
48
bb. Kabahatler Kanunun Temel İlkeleri ve Uygulama Alanı
49
cc. Kabahatler Kanununda Sorumluluğun Esasları
50
dd. Kabahatler Kanununda İştirak ve İçtima
52
ee. Kabahatler Kanununda Yaptırım Türleri
53
ff. Yaptırıma Karar Verme Yetkisi
53
gg. Kanun Yolu
54
c. Disiplin Ceza Hukuku Kavramı
56
4. Uluslararası Kamu Hukuku ile İlişkisi
57
5. Ceza Muhakemesi Hukuku ile İlişkisi
57
6. İnfaz Hukuku ile İlişkisi
58
B. Ceza Hukukuna Yardımcı Disiplinler
58
1. Kriminoloji
59
2. Kriminalistik
59
3. Viktimoloji
59
4. Adli Tıp
60
İkinci Bölüm
DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE
CEZA HUKUKUNUN TEMEL İLKELERİ
§1. KANUNİLİK İLKESİ (CEZA KANUNLARININ GÜVENCE İŞLEVİ)
62
I. İLKENİN ANLAMI ve KAPSAMI
62
II. TARİHSEL GELİŞİMİ
63
III. İLKEYE YÖNELİK ELEŞTİRİLER
65
IV. İLKENİN ZORUNLU SONUÇLARI
66
A. Örf ve Adet Kuralları ile Suç ve Ceza Yaratılamaz (Nulla poena sine lege scripta)
66
B. Kıyas Yasaktır (Nullum crimen sine lege stricta)
67
C. Ceza Kanunları Belirli ve Açık Olmalıdır (Nullum crimen sine lege certa)
69
D. Ceza Kanunları Geçmişe Yürümez (Nullum crimen sine lege praevia)
70
E. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Yaratılamaz
71
§2. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ
73
§3. KUSURSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ İLKESİ
74
§4. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN ÖNEMLİ DİĞER İLKELER
76
I. İNSAN ONURUNUN DOKUNULMAZLIĞI
76
II. ORANLILIK VE İKİNCİLLİK İLKELERİ İLE AŞIRILIK YASAĞI
77
§5. CEZA HUKUKU İLKELERİNİN SOMUTLAŞTIRILMASI: CEZA HUKUKU DOGMATİĞİ
80
Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ VE
CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
§1. İLK UYGARLIKLARDA CEZALANDIRMA DÜŞÜNCESİNİN KAMUSALLAŞMASI: CEZA HUKUKUNUN TEMELİ
83
§2. BATI HUKUKU
86
I. ESKİ YUNAN HUKUKU
86
II. ROMA HUKUKU
87
III. ORTAÇAĞ HUKUKU
91
A. Cermen Hukuku
91
B. Kanonik Ceza Hukuku
92
C. Ortaçağ İtalyan Ekolü
94
IV. MÜŞTEREK HUKUK
94
V. AYDINLANMA DÖNEMİ CEZA HUKUKU
95
§3. TÜRK HUKUKU
96
I. İSLAMİYET ÖNCESİ DÖNEM
96
II. İSLAMİYETTEN SONRAKİ DÖNEM
97
A. Osmanlı Dönemi
99
1. Tanzimata Kadarki Dönem
100
a. Genel Olarak
100
b. Kanunnameler
100
2. Tanzimat Dönemi
100
a. 1840 Tarihli Kanunname–i Ceza
101
b. 1851 Tarihli Kanun–u Cedit
101
c. 1858 Ceza Kanunname–i Humayunu
101
B. Cumhuriyet Dönemi
102
§4. CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİNİN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ
103
I. KLASİK OKUL
103
II. POZİTİVİST OKUL
105
III. ÜÇÜNCÜ OKUL
106
IV. TOPLUMSAL SAVUNMA AKIMI
107
V. OKULLAR MÜCADELESİNİN TÜRK HUKUKUNA ETKİSİ
107
Dördüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI
§1. KAYNAK KAVRAMI VE CEZA HUKUKU KAYNAKLARININ ÖZELLİKLERİ
109
§2. ÇEŞİTLERİ
110
I. ASIL KAYNAKLAR
110
A. Anayasa
110
B. Uluslararası Sözleşmeler
110
C. Kanun
111
1. Genel Olarak
111
2. TCK ve Diğer Ceza Kanunları Arasındaki İlişki
112
II. YARDIMCI KAYNAKLAR
113
A. Örf ve Adet (Gelenek) Kuralları
113
B. Ahlak ve Din Kuralları
114
C. Mahkeme İçtihatları
115
D. Doktrin (Öğreti)
115
§3. KAYNAKLARIN YORUMU
116
I. YORUM KAVRAMI VE KIYASTAN FARKI
116
II. YORUM YÖNTEMLERİ
116
A. Gramatik ya da Sözel Yorum Yöntemi
116
B. Sistematik Yorum Yöntemi
117
C. Tarihsel Yorum Yöntemi
118
D. Amaçsal (Teleolojik) Yorum Yöntemi
118
III. YORUM ARAÇLARI
121
A. Mantık
121
B. Tarihçe
121
C. Hukukun Genel İlkeleri
122
D. Karşılaştırmalı Hukuk
122
E. Örf ve Adet Kuralları
122
IV. YORUM ÇEŞİTLERİ
122
A. Daraltıcı Yorum
123
B. Genişletici Yorum
123
Beşinci Bölüm
CEZA HUKUKU KURALLARININ UYGULAMA ALANI
§1. CEZA HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
125
I. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMAYA İLİŞKİN İLKELER
125
A. Hemen Uygulama
126
B. Geriye Yürüme: Lehe Kanunun Uygulanması/Aleyhe Kanunun Geçmişe Yürümesi Yasağı
127
1. Genel Olarak
127
2. Lehe Kanunun Belirlenmesi
128
3. Zamanaşımına İlişkin Kurallar Bakımından Lehe Kanunun Belirlenmesi
131
4. Mahkeme İçtihatlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
131
5. İçtihadı Birleştirme Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
132
6. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu
133
C. İleriye Yürüme
133
II. CEZA KANUNLARININ YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ, YÜRÜRLÜKTEN ÇIKMASI VE YÜRÜRLÜK SÜRELERİ BAKIMINDAN CEZA KANUNLARI
133
III. SUÇUN İŞLENDİĞİ AN
135
A. Ani Suçlar
135
B. Kesintisiz (Mütemadi), Zincirleme (Müteselsil) ve Teşebbüs Aşamasında Kalan Suçlar
136
§2. CEZA HUKUKU KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
137
I. MÜLKİLİK İLKESİ (SİSTEMİ)
138
A. Genel Olarak
138
B. Ülke Kavramı
139
C. Suçun İşlendiği Yer Sorunu
144
D. Yabancı Ülkede Hüküm Verilmesi (TCK m.9)
147
II. ŞAHSİLİK İLKESİ (SİSTEMİ)
149
A. Faile Göre Şahsilik İlkesi
150
1. Görev Suçları (TCK m.10)
150
2. Vatandaş Tarafından İşlenen Suç (TCK m.11)
151
B. Mağdura Göre Şahsilik
154
1. Türkiye’nin Zararına İşlenen Suçlar (m. 12/1)
154
2. Vatandaşın Zararına İşlenen Suçlar (Vatandaşı Koruma İlkesi ya da Mağdura Göre Şahsilik İlkesi) (m. 12/2)
155
III. EVRENSELLİK İLKESİ (m. 12/3)
156
IV. KORUMA İLKESİ (TCK m.13)
158
V. YER BAKIMINDAN UYGULAMADA ÖZELLİK GÖSTEREN HALLER
160
A. Seçimlik Cezalarda Soruşturma (TCK m.14)
160
B. Soruşturma Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması (TCK m.15)
161
C. Cezadan Mahsup (TCK m.16)
162
D. Hak Yoksunlukları (TCK m.17)
163
VI. İADE (GERİ VERME)
165
A. İade Kavramı
165
B. İadenin Kaynakları
165
C. İadenin Çeşitleri
166
D. İadenin Koşulları
166
1. Fiile İlişkin Koşullar
166
a. İadeye Konu Suç, Talep Eden Devlet ve Türk Hukuku Bakımından Belli Bir Ağırlıkta Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.10/2)
166
b. Suç; Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir Türk Vatandaşının ya da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir Tüzel Kişinin Zararına İşlenmiş Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–3)
167
c. Suç Zamanaşımına veya Affa Uğramamış Olmalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–5)
168
d. İade Talebinin, Ölüm Cezası veya İnsan Onuru ile Bağdaşmayan Bir Ceza Gerektiren Suçlara İlişkin Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/3)
169
e. Suç, Türkiye’nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olmamalıdır (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–4)
169
f. Suçun Düşünce Suçu, Siyasî Suç Veya Siyasî Suçla Bağlantılı Bir Suç Veyahut Sırf Askerî Suç Niteliğinde Bir Suç Olmaması Gerekir (6706 sayılı Kanun m.11/1–c–1, 2)
170
aa. Düşünce Suçu
170
bb. Siyasi Suç veya Siyasi Suçla Bağlantılı Suç
171
aaa. Siyasi Suçun Tanımı
171
bbb. Çeşitleri: Tam ve Nisbi Siyasi Suç
171
ccc. Siyasi Suç Kapsamında Görülmeyen Eylemler
172
cc. Askeri Suç
174
2. Faile İlişkin Koşul
175
E. İade Yöntemi
176
F. Teslim (6706 sayılı Kanun m.20)
180
G. İade İsteminin Reddi
181
H. İadede Hususilik Kuralı (Sözl. m. 14; 6706 sayılı Kanun m.10/4)
181
İ. Transit Geçiş Kararı (6706 Sayılı Kanun m.21)
182
J. Türkiye’nin İade Talepleri ve Şartları (6706 Sayılı Kanun m.22)
183
VII. YABANCI KANUNUN GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI (TCK m.19)
183
A. Bir Türk veya Yabancının Yabancı Ülkede İşlediği Suç Bakımından Türkiye'de Yapılacak Yargılamada Uygulanacak Kanunun Belirlenmesi
183
B. Hükmün Uygulanması
184
§3. CEZA KANUNLARININ KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI
185
I. GENEL OLARAK
185
II. CEZA KANUNUNUN UYGULANMASINDA ÖZELLİK GÖSTEREN KİŞİLER
187
A. Cumhurbaşkanı
187
B. Milletvekilleri
191
1. Yasama Sorumsuzluğu (Mutlak Yasama Dokunulmazlığı)
191
2. Sorumsuzluğun Koşulları
192
3. Sonuçları
194
4. Sorumsuzluk ile Dokunulmazlık Arasındaki Farklar
194
C. Diplomatlar
195
D. NATO Mensupları (Yabancı Asker Kişiler)
198
1. Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler (m.I)
199
2. Gönderen ve/veya Kabul Eden Devletlerin Yargı Yetkileri
199
a. Mutlak Yargı Yetkisi
200
aa. Gönderen Devletin Mutlak Yargı Yetkisi (m.VII 2/a)
200
bb. Kabul Eden Devletin Mutlak Yargı Yetkisi (m.VII 2/b)
200
b. Öncelikli Yargı Yetkisi
200
aa. Gönderen Devletin Öncelikli Yargı Yetkisinin Bulunduğu Haller
200
bb. Kabul Eden Devletin Öncelikli Yargı Yetkisi
201
İKİNCİ KİTAP
SUÇ GENEL TEORİSİ
Birinci Bölüm
SUÇ GENEL TEORİSİ, SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI, SUÇUN YAPISAL UNSURLARI VE UNSURLAR DIŞINDA KALAN CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR
§1. SUÇ GENEL TEORİSİ
203
I. KAVRAM
203
II. SUÇ GENEL TEORİSİNİN YARARI
204
III. SUÇ GENEL TEORİSİNİN GELİŞİM SÜRECİ
204
A. Klasik Suç Teorisi
204
B. Teleolojik Neo–Klasik Suç Teorisi
207
1. Hareket Kavramındaki Değişim
208
2. Tipe Uygunluk Kavramındaki Değişim
208
3. Hukuka Aykırılık Kavramındaki Değişim
209
4. Kusur Kavramındaki Değişim
209
C. Final (Amaççı) Suç Teorisi
210
§2. SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI
214
§3. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI
215
I. GENEL OLARAK
215
II. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI
217
A. Tipe Uygunluk
218
1. Kavram
218
2. Tipin İçeriği
220
a. Objektif Nitelikteki Unsurlar
220
aa. Fail
220
bb. Mağdur
221
cc. Hareketin Konusu
221
dd. Fiil
221
aaa. Hareket
221
a1. Hareket Teorileri
222
aa1. Hareketin Temelini Hukuk Dışında Arayan Teoriler
223
aaa1. Nedensel (Doğalcı) Hareket Teorisi
223
aaa2. Final (Amaçsal) Hareket Teorisi
225
aaa3. Sosyal Hareket Teorisi
226
aa2. Hareketin Temelini Hukuk İçinde Arayan Teori: Normativist Teori
227
aa3. Görüşümüz
227
a2. Hareket Yeteneği ve Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
228
aa1. Hareket Yeteneği
228
aa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
228
aaa1. Tüzel Kişi Kavramı
228
aaa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu
230
a3. Yapay Zeka ve Ceza Hukuku
234
a4. Hareketin Niteliğinin Suçların Sınıflandırılmasına Etkisi
242
aa1. Tek Hareketli–Birden Fazla Hareketli Suçlar
242
aa2. Seçimlik Hareketli Suçlar
243
aa3. İcrai veya İhmali Hareketle İşlenen Suçlar
243
aa4. Bağlı Hareketli–Serbest Hareketli Suçlar
245
bbb. Netice
245
a1. Kavram
245
a2. Neticeye Göre Suçların Sınıflandırılması
246
aa1. Şekli Suç–Maddi Suç (Neticesiz– Neticeli Suçlar– Neticesi Harekete Bitişik Suçlar)
246
aa2. Zarar Suçu–Tehlike Suçu
247
aa3. Ani Suç–Kesintisiz (Mütemadi) Suç
249
aa4. Kalkışma Suçları
250
ccc. Nedensellik Bağı ve Fiilin Objektif Yüklenebilirliği (İsnad Edilebilirliği)
251
a1. Genel Olarak
251
a2. Nedensellik Bağlantısını Ortaya Koymaya Çalışan Teoriler
252
aa1. Şart Teorisi
252
aa2. Uygunluk (Uygun Sebep) Teorileri
253
a3. Nedensellik Bağlantısı Konusunda Çıkabilecek Bazı Sorunlar
254
aa1. Nedensellik Bağının Kesilmesi Sorunu
254
aa2. Failce Bilinmeyen Sebeplerin Neticeye Etkisi (Atipik Nedensel Gelişme)
255
aa3. Mağdurda Mevcut Bir Halin Tipik Neticenin Meydana Gelmesinde Etkili Olması
257
aa4. Öne Geçen Sebep
257
aa5. Alternatif Nedensellik (Çoklu/Çift Nedensellik)
258
aa6. Kümülatif Nedensellik (Neticenin Sebeplerin Toplamından Meydana Gelmesi)
259
aa7. Rezerv Sebebin Önemsizliği (Varsayıma Dayalı Nedensellik)
260
a4. Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Teorisi
261
aa1. Hakim Olabilirlik (Hükmedebilirlik)
263
aa2. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması (Hukuka Aykırılık İlişkisi ya da Hukuka Uygun Alternatif Hareketler)
269
aa3. Neticenin Normun Koruma Alanı (ya da Amacı) Dışında Kalması (Risk Bağlantısının/İlişkisinin Bulunmaması)
270
aa4. Hukuken Önemli Riskin ya da Tehlikenin Bulunmaması, İzin Verilmiş Bir Riskin Varlığı ya da Riskin Azaltılması
270
aa5. Varsayıma Dayalı Nedensellik
272
ddd. Tipte Yer Alan Diğer Objektif Nitelikteki Unsurlar
272
b. Sübjektif Nitelikteki Unsurlar
272
aa. Kast
273
aaa. Tanım–Kavram
273
bbb. Kastın Çifte Fonksiyonu
274
ccc. Kastın Unsurları
276
a1. Bilme Unsuru: (Düşünme ve Öngörme)
276
a2. İstemek (İrade Etmek)
278
ddd. Kastın Aranacağı Zaman– Eklenen Kast
282
eee. Kastın Çeşitleri
284
a1. Genel Kast–Özel Kast
284
aa1. Genel Kast
284
aa2. Özel Kast (Amaç, Maksat, Niyet, Saik)
284
aaa1. Genel Olarak
284
aaa2. Özel Kastın İşlevi
285
a2. Ani Kast–Tasarlama (Taammüt–Düşünce Kastı)
285
a3. Doğrudan Kast–Olası (Dolaylı) Kast
288
fff. Olası Kast (Dolaylı –Gayrı Muayyen Kast)–Bilinçli Taksir
289
a1. Genel Olarak
289
a2. Olası Kastın Sonuçları (Sorumluluğun Kapsamı)
294
a3. Olası Kastın Uygulanamayacağı Suç Tipleri
297
bb. Taksir
297
c. Yaptırım
297
3. Tipin İncelenmesinden Çıkan Sonuçlar (Tipin Sentezi)
298
a. Suçun Temel ve Türemiş Biçimi
298
b. Suçun Birleşik Şekli
298
B. Hukuka Aykırılık
299
1. Genel Olarak
299
2. Hukuka Aykırılık Unsuruna İlişkin Özellikler
300
3. Hukuka Aykırılık ve Kusur Ayrımı
302
4. Hukuka Uygunluk Sebepleri
302
a. Genel Olarak
302
b. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Niteliği
303
c. Özellikleri
304
d. Çeşitleri
305
aa. Kanun Hükmünü Yerine Getirme
305
aaa. Kavram
305
bbb. Kanun Teriminin Anlamı
306
ccc. Uluslararası Sözleşmelerin Kanun Olarak Kabul Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu
308
ddd. Yürürlüğü Durdurulan Hükmün Uygulanması Sorunu
308
eee. Kanun Hükmünün Yerine Getirilmesinin Bir Örneği Olarak ‘Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi’
308
a1. Genel Olarak
309
a2. Kapsam
310
a3. Aşamalar
310
a4. Zor Kullanma Yetkisi Çerçevesinde Orantılılık İlkesi
313
a5. Zor Kullanmada Takdir Yetkisi
317
bb. Meşru Savunma
318
aaa. Hukuki Niteliği
318
bbb. Meşru Savunmanın Koşulları
319
a1. Saldırıya İlişkin Koşullar
319
aa1. Bir Saldırı Bulunmalıdır
319
aa2. Saldırı Haksız Olmalıdır
322
aa3. Saldırı Bir Hakka Yönelmiş Olmalıdır
324
aa4. Saldırı Halen Mevcut, Gerçekleşmesi ya da Tekrarı Muhakkak Olmalıdır
327
a2. Savunmaya İlişkin Koşullar
329
aa1. Savunmada Zorunluluk Bulunmalı
329
aa2. Savunma Saldırıya ve Saldırana Karşı Yapılmalı (Saldırı ile Savunma Arasında Nedensellik Bağlantısı Bulunmalı)
330
aa3. Saldırı ile Oranlı (=Ölçülü) Olmalı
331
ccc. Meşru Savunma– Haksız Tahrik İlişkisi
335
cc. Hakkın Kullanılması
337
aaa. Genel Olarak
337
bbb. Koşulları
338
ccc. Hakkın Kullanılması (İcrası) Durumları
340
a1. Hekimlik Mesleğinin İcrası
340
a2. Eleştiri Amacıyla Yapılan Düşünce Açıklamaları
345
a3. Gazetecilik Mesleğinin İcrası
349
a4. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı (İddia ve Savunma Hakkı)
351
dd. İlgilinin Rızası
354
aaa. Tanım–Kavram
354
bbb. Hukuki Nitelik
355
ccc. Koşulları
356
a1. Mağdurun Üzerinde Serbestçe Tasarrufta Bulunabileceği Bir Hakkın Varlığı
356
aa1. Bireyin Yaşam Hakkı Üzerinde Tasarruf Hakkının Sınırları ve Ötanazi
356
aa2. Bireyin Vücut Bütünlüğü Üzerinde Tasarruf Yetkisi
359
aa3. Bireyin Malvarlığı Üzerinde Tasarruf Yetkisi
363
aa4. Bireyin Şerefi Üzerinde Tasarruf Yetkisi
364
aa5. Bireyin Özgürlüğü Üzerinde Tasarruf Yetkisi
364
a2. Rızaya Ehliyet
365
a3. Rızanın Açıklanması
367
ee. Yükümlülüklerin Çatışması
367
e. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması
371
aa. Genel Olarak
371
bb. TCK’da Sınırın Aşılması Halleri
372
cc. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata ve Sınırın Aşılması
374
C. Kusurluluk
374
1. Kusurluluğa İlişkin Hükümlerin Genel Değerlendirmesi
374
2. Haksızlık ve Kusurluluk İlişkisi
375
3. Kusur ve Kusurluluk İlişkisi
376
4. Kusur İle İlgili Temel Kavramlar
377
5. Kusur Teorileri
377
6. Kusurluluğun Koşulları
382
a. Kusur Yeteneğinin Varlığı
382
aa. Kusur Yeteneği Kavramı
382
bb. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman
384
cc. Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller
385
aaa. Yaş Küçüklüğü
385
a1. Genel Olarak
385
a2. Yaşla İlgili Bazı Ön Sorunlar
386
a3. Yaş Küçüklüğü ve Akıl Hastalığının Aynı Kişide Birleşmesi
387
a4. Yaş Küçüklüğü Halleri
387
aa1. 12 Yaşını Doldurmamış Çocuklar (TCK m.31/1)
387
aa2. 13–15 Yaş Arasındaki Çocuklar (TCK m. 31/2)
390
aa3. 16–18 Yaş Arasındaki Çocuklar (TCK m. 31/3)
394
bbb. Akıl Hastalığı
395
a1. Akıl Hastalığı Nedeniyle, İşlenen Fiilin Hukuki Anlam ve Sonuçlarının Algılanamaması veya Bu Fiille İlgili Olarak Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Önemli Derecede Azalması Hali (m.32/1)
398
aa1. Kapsam
398
aa2. Belirlenmesi
398
aa3. Sonuçları
399
a2. Algılama Yeteneğinin Tümüyle Ortadan Kalkmaması ve Fakat İşlenen Fiille İlgili Olarak Önemli Derecede Olmamakla Birlikte Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Azalması Hali
401
ccc. Sağır ve Dilsizlik
404
ddd. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma
406
a1. Geçici Nedenler
406
a2. Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma
407
a3. Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları
409
b. Kusurluluğu Kaldıran/Etkileyen Hallerin Bulunmaması
410
aa. Mazeret Sebepleri (Kusurluluğu Kaldıran Haller)
412
aaa. Amirin Emri (m. 24/2, 3, 4)
412
a1. Genel Olarak
412
a2. Hukuki Niteliği
412
a3. Koşulları
414
aa1. Bir Emir Bulunmalıdır
414
aa2. Emir Meşru (Bağlayıcı) Olmalıdır
415
aa3. Emir Hukuka Aykırı ya da Suç Olmamalıdır
417
bbb. Zorunluluk (Zaruret) Hali (m. 25/2)
421
a1. Zorunluluk Halinin Hukuki Niteliği
421
aa1. Genel Olarak
421
aa2. Zorunluluk Halinin Sınıflandırılmasına İlişkin Teoriler
423
aa3. Hukuka Uygunluk Sebebi ve Mazeret Sebebi Olan Zorunluluk Hali Arasındaki Farklar
426
aaa1. Koşullara İlişkin Farklar
426
aaa2. Sonuçlara İlişkin Farklar
427
aaa3. Görüşümüz
428
a2. Zorunluluk Halinin Koşulları
432
aa1. Tehlikeye İlişkin Koşullar
432
aaa1. Ağır ve Muhakkak Bir Tehlikenin Varlığı
432
aaa2. Tehlikenin Bir “Hakka” Yönelik Olması
434
aaa3. Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemesi
435
aa2. Korunmaya İlişkin Koşullar
436
aaa1. Tehlike ile Korunma Hareketi Arasında Nedensellik Bağının Olması
436
aaa2. Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkanının Bulunmaması
436
aaa3. İşlenen Fiil ile Tehlikenin Ağırlığı Arasında Oran Bulunması
437
aaa4. Tehlikeye Göğüs Germe Yükümlülüğünün Bulunmaması
437
a3. Zorunluluk Hali ve Meşru Savunmanın Karşılaştırılması
438
ccc. Meşru Savunmada Sınırın Mazur Görülebilir Heyecan, Korku ya da Telaş Nedeniyle Aşılması (m.27/2)
439
ddd. Cebir–Şiddet–Tehdit
443
bb. Kusurluluğu Etkileyen Haller
447
aaa. Haksız Tahrik
448
a1. Genel Olarak
448
a2. Haksız Tahrikin Uygulama Koşulları
448
aa1. Tahriki Teşkil Eden Fiil Haksız Bir Fiil Olmalıdır
448
aa2. Haksız Fiil Failde Hiddet veya Şiddetli Elem Etkisi Meydana Getirmelidir
453
aa3. Suç, Haksız Fiilin Oluşturduğu Hiddet ve Şiddetli Elem Etkisi Altında İşlenmelidir
454
aa4. Suç, Tahriki Oluşturan Haksız Eylemi Gerçekleştiren Kimseye Karşı İşlenmelidir
456
a3. Haksız Tahrikin Varlığının Sonucu
460
a4. Haksız Tahrikle İlgili Olarak Ortaya Çıkabilecek Sorunlar
462
bbb. Hata
466
a1. Kavram
466
a2. Suçun Maddi Unsurlarında Hata
467
aa1. Suçun Konusunda Hata
468
aa2. Nedensellik Bağında Hata
471
aa3. Suçun Maddi Unsurlarında Hatanın Sonuçları
471
a3. Suçun Nitelikli Unsurlarında (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerde) Hata
472
a4. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait Koşulların Varlığında Hata
474
aa1. Genel Olarak
474
aa2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata
475
aaa1. Hukuka Uygunluk Sebebinin Varlığında Hata
475
aaa2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Koşullarında Hata
476
aa3. Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Nedenlerde Hata
480
a5. Şahısta Hata
481
a6. Hedefte Sapma
482
a7. Haksızlık Bilincinin Bulunmaması (Haksızlık Hatası)
485
III. UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR (TİPİKLİK DIŞINDA BULUNAN HUSUSLAR)
488
A. Genel Olarak
488
B. Ön Şartlar
488
C. Cezalandırılabilme Şartları
490
1. Tanım–Kavram
490
2. Cezalandırılabilme Şartlarının Özelliklerinden Çıkan Sonuçlar
491
D. Muhakeme Şartları
493
İkinci Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ
§1. TEŞEBBÜS AŞAMASINDA KALMIŞ SUÇLAR
495
I. GENEL OLARAK
495
II. TEŞEBBÜSÜN CEZALANDIRILMASININ NEDENİ
496
III. TEŞEBBÜSÜN ŞARTLARI
497
A. Ön Şart: Suç Tipinin Teşebbüse Elverişli Olması
497
B. Suç İşleme Kastının Varlığı (Suç, Kasten İşlenen Suçlardan Olmalıdır)
499
C. Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak
499
1. Sübjektif Teori
501
2. Objektif Teoriler
501
3. Görüşümüz
503
D. Failin İşlemeyi Kastettiği Suçu Elinde Olmayan Nedenlerle Tamamlayamaması
505
IV. TEŞEBBÜS HALİNDE VERİLECEK CEZANIN BELİRLENMESİ
507
V. İŞLENEMEZ SUÇA TEŞEBBÜS (ELVERİŞSİZ TEŞEBBÜS)
509
A. Objektif Teori
510
B. Sübjektif Teori
511
C. Yeni Objektif Teori (Tehlike Teorisi)
511
D. Etki Teorisi
512
E. Görüşümüz
513
VI. TEŞEBBÜSTE ÖZELLİK GÖSTEREN DİĞER HALLER
516
VII. GÖNÜLLÜ VAZGEÇME
517
§2. TAKSİRLİ SUÇLAR
521
I. TAKSİR KAVRAMI
521
II. TAKSİRİN TANIMI
522
III. TAKSİRİN HUKUKİ ESASI
522
IV. TAKSİRİN ÇİFTE FONKSİYONU ÖĞRETİSİ
524
V. TAKSİRİN UNSURLARI
526
A. Fiilin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması
526
B. Hareketin İradi Olması–Neticenin İstenmemiş Bulunması
526
C. Özen Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemiş Olması
527
D. Neticenin Öngörülebilir Olması
528
E. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Varlığı
529
VI. TAKSİR ŞEKİLLERİ
531
VII. BİLİNÇLİ TAKSİR–BİLİNÇSİZ TAKSİR
533
VIII. TAKSİRLİ SUÇLARA İŞTİRAK
538
IX. TAKSİRLİ SUÇLARDA VERİLECEK CEZANIN BELİRLENMESİ
539
X. TAKSİRLİ SUÇLARDA HAKSIZ TAHRİK
540
XI. CEZA SORUMLULUĞUNUN KALKMASI
541
§3. İHMALİ HAREKETLE İŞLENEN SUÇLAR
544
I. KAVRAM
544
II. GERÇEK İHMALİ SUÇLAR
544
III. GERÇEK OLMAYAN İHMALİ SUÇLAR
545
§4. NETİCE SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇLAR
550
I. GENEL OLARAK
550
II. TERİM–KAVRAM–TANIM–ÇEŞİTLERİ–KOŞULLARI
551
A. Terim
551
B. Kavram
553
C. Tanım
556
D. Çeşitleri
556
E. Koşulları
557
III. NETİCE SEBEBİYLE AĞIRLAŞAN SUÇLARIN ANAYASAYA AYKIRILIĞI SORUNU
558
Üçüncü Bölüm
SUÇLULARIN ÇOKLUĞU: FAİLLİK VE İŞTİRAK
§1. KAVRAM
561
§2. HUKUKİ NİTELİK
562
§3. SUÇA KATILANLARIN SORUMLULUĞU KONUSUNDAKİ SİSTEMLER
563
§4. TCK’NIN KABUL ETTİĞİ SİSTEM
565
I. GENEL OLARAK
565
II. FAİLLİK VE ŞERİKLİK AYRIMI BAKIMINDAN İLERİ SÜRÜLEN TEORİLER
566
A. Sübjektif Teori
566
B. Objektif Teoriler
566
1. Şekli Objektif Teori
566
2. Maddi Objektif Teori
566
3. Hakimiyet Teorisi
566
III. FAİLLİK
567
A. Birlikte (Müşterek) Faillik
567
1. Genel Olarak
567
2. TCK Anlamında Birlikte (Müşterek) Faillik
569
B. Dolayısıyla (Dolaylı) Faillik (m. 37/2)
573
IV. SUÇ ORTAKLIĞI (ŞERİKLİK)
575
A. Suç Ortaklığının Koşulları
575
1. Birden Çok Kişi (Fail) Tarafından Yapılan ve Aralarında Nedensel Bağlantı Bulunan Birden Çok Hareketin Varlığı (Objektif Koşul)
575
2. Suça Katılma Kastı (İştirak İradesi) (Sübjektif Koşul)
575
B. Suç Ortaklığı Halleri
576
1. Azmettirme
576
a. Kavram
576
b. Azmettirmede Ağırlatıcı Sebep (m.38/2)
577
c. Muhbir Suç Ortağı (m.38/3)
578
2. Yardım Etme
579
a. Suç İşlemeye Teşvik Etmek
580
b. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirmek
580
c. Fiilin İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunacağını Vaat Etmek
581
d. Suçun Nasıl İşleneceği Hususunda Yol Göstermek
581
e. Fiilin İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlamak
581
f. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırmak
581
V. BAĞLILIK KURALI: KARAR VERİLEN SUÇUN İŞLENMESİ
582
A. Genel Olarak
582
B. Karar Verilenden Başka Bir Suçun İşlenmesi
584
C. Nitelikli Hallerin (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerin) Suç Ortaklarına Etkisi Sorunu
585
1. Genel Olarak
585
2. Nitelikli Hallerin (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerin) Suç Ortaklarına Etkisi Konusundaki Görüşümüz
588
VI. ÖZGÜ SUÇLARDA İŞTİRAK (TCK m.40/2)
590
VII. İŞTİRAK HÂLİNDE İŞLENEN SUÇLARDA GÖNÜLLÜ VAZGEÇME
590
VII. İŞTİRAKE TEŞEBBÜSÜN MÜMKÜN OLUP OLMAYACAĞI SORUNU
592
Dördüncü Bölüm
SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (SUÇLARIN İÇTİMAI)–
YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
§1. SUÇLARIN BİRLEŞMESİ (SUÇLARIN İÇTİMAI) KAVRAMI
593
I. BİLEŞİK SUÇ
596
A. Genel Olarak
596
B. Bileşik Suç Olarak Kabul Edilemeyen Haller
598
II. ZİNCİRLEME SUÇ
598
A. Tanım–Kavram
598
B. Hukuki Esası
600
C. Koşulları
600
1. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi
600
2. Aynı Suçun Değişik Zamanlarda İşlenmesi
602
3. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı (Suç İşleme Kararının Tekliği)
604
4. Mağdurun Aynı (Tek) Kişi Olması
607
D. Zincirleme Suçun Varlığının Sonuçları
609
E. Zincirleme Suç Hükmünün Uygulanamayacağı Suçlar
609
F. Aynı Suçun Birden Fazla Kişiye Karşı Tek Bir Fiille İşlenmesi (Aynı Nev’iden Fikri İçtima)
610
III. FİKRİ İÇTİMA
613
A. Terim–Kavram
613
B. Hukuki Esası
614
1. Suç Tekliği Görüşü
614
2. Suç Çokluğu Görüşü
614
C. Koşulları
615
1. Tek Fiil
615
2. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması (Kanunun Değişik Hükümlerinin İhlali)
619
D. Sonuçları
621
§2. YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA)
622
ÜÇÜNCÜ KİTAP
YAPTIRIM TEORİSİ
§1. CEZA KAVRAMI VE CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI
629
I. CEZA KAVRAMI
629
II. CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI
629
A. Mutlak Teori: Cezanın Ödetme (Kefaret) Amacı
630
B. Önleyici Teori: Cezanın Önleyici (Önleme) Amacı
631
1. Özel Önleme
631
2. Genel Önleme
631
C. Karma Teori
633
§2. CEZANIN NİTELİKLERİ
633
§3. CEZANIN TÜRLERİ
634
§4. CEZA KANUNUNDA YER ALAN YAPTIRIMLAR
635
I. CEZALAR
636
A. Hapis Cezaları
636
1. Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası
636
2. Müebbet Hapis Cezası
638
3. Süreli Hapis Cezası
639
a. Kavram
639
b. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
639
aa. Kısa Süreli Hapis Cezası
639
bb. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar
640
aaa. Terim–Hukuki Nitelik
640
ccc. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Koşulları
641
ddd. Seçenek Yaptırıma Çevirmenin Talebe Bağlı Olup Olmadığı Sorunu
643
eee. Çevirme Zorunluluğu
644
fff. Çevirme Yasağı
646
ggg. Çevirmeye Konu Yaptırımlar
647
a1. Adli Para Cezasına Çevirme
647
a2. Tedbire Çevirme
647
aa1. Aynen İade, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderme
647
aa2. Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme
650
aa3. Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan Yasaklanma
651
aa4. Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve Sanatı Yapmaktan Yasaklanma
653
aa5. Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma
653
aa6. Çevrilen Ceza ve Tedbirlere Uymamanın Yaptırımı
655
aa7. Önlemin Değiştirilmesi
655
cc. Özel İnfaz Usulleri (CGTİHK m.110)
656
B. Adli Para Cezası
665
1. Tanım–Kavram
665
2. Para Cezasına İlişkin Sistemler
665
3. TCK’da Para Cezası
666
a. Kural
666
b. İstisna
669
4. Adli Para Cezasının İnfazı (TCK m.52/4, CGTİHK m.106)
670
a. Adli Para Cezasının İnfaz Şekli
670
b. Adli Para Cezasının İnfaz Usulü
670
c. Adli Para Cezasının Ödenmemesi
671
d. Hapse Çevirme Yasağı
673
II. GÜVENLİK TEDBİRLERİ
673
A. Kavram–Tanım
673
B. TCK’da Yer Alan Güvenlik Tedbirleri
677
1. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma
677
2. Müsadere
689
a. Genel Olarak
689
b. Tanım–Kavram
690
aa. Tanım
690
bb. Benzer Kavramlarla Mukayese
691
c. Hukuki Nitelik
692
d. Müsaderenin Çeşitleri
692
e. Koşulları
693
aa. Eşya Müsaderesinin Çeşitleri ve Koşulları
694
aaa. Suçla İlgili Eşyanın Müsaderesi (TCK m. 54/1 ve 3)
694
bbb. Suç Teşkil Eden Eşyanın Müsaderesi (TCK m.54/4)
696
bb. Eşdeğer Müsaderenin Koşulları (TCK m. 54/2)
697
cc. Kazanç Müsaderesi (TCK m.55)
697
aaa. Genel Olarak
697
bbb. Kazanç Müsaderesinin Koşulları
697
dd. Kaim Değerlerin Müsaderesinin Koşulları
701
f. Usul Hükümleri
702
3. Denetim
703
C. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri
703
1. Danışmanlık Tedbiri (Yön. m.12)
704
2. Eğitim Tedbiri (Yön. m.13)
705
3. Bakım Tedbiri (Yön. m.14)
706
4. Barınma Tedbiri (Yön. m.15)
707
5. Sağlık Tedbiri (Yön. m.16)
708
D. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri
709
E. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular
710
1. Kavram
710
2. Hukuki Nitelik
711
3. Koşulları
712
a. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hükmün Kesinleşmiş Olması
712
b. Yeni Bir Suçun İşlenmesi
714
4. Tekerrürde Süre
715
5. Tekerrürün Sonuçları
717
6. Mükerrirler Hakkında Verilen Denetimli Serbestlik Kararının İnfazı
718
7. Özel Tehlikeli Suçlular
718
F. Sınır Dışı Edilme
722
G. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri
724
1. İznin İptali
725
2. Müsadere
727
3. Hakimin Takdir Yetkisi
727
§5. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
727
I. CEZANIN BELİRLENMESİ
728
A. Genel Olarak
728
B. Ceza Türünün Belirlenmesi
729
C. Temel Cezanın Belirlenmesi
729
1. Genel Olarak
729
2. Cezanın Belirlenmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar
732
a. Suçun İşleniş Biçimi
732
b. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçlar
733
c. Suçun İşlendiği Zaman ve Yer
733
d. Suçun Konusunun Önem ve Değeri
734
e. Meydana Gelen Zarar ve Tehlikenin Ağırlığı
734
f. Failin Kast veya Taksire Dayalı Kusurunun Ağırlığı
736
g. Failin Güttüğü Amaç ve Saiki
738
h. Kriterlerin Genel Değerlendirmesi
738
3. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Dikkate Alınması
739
4. Nitelikli Hallerin Varlığı
740
D. Sonuç Cezanın Belirlenmesi
745
E. Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırlarının Aşılmaması
745
F. Cezanın Hesaplanması
747
1. Hapis Cezasının Hesaplanması
747
2. Adli Para Cezasının Hesaplanması
747
G. Cezaların İçtimaı (Birleştirilmesi)
748
1. Genel Olarak
748
2. Cezaların İçtimaı Sistemleri
749
3. Cezaların İçtimaı Kuralları
749
4. İçtima Kurallarını Uygulama Yetkisi
751
II. CEZANIN BİREYSELLEŞTİRİLMESİ
752
A. Cezanın Bireyselleştirilmesi Kavramı
752
B. Cezanın Bireyselleştirilmesi Araçları
752
1. Takdiri İndirim Nedenleri
752
2. Mahsup
759
a. Genel Olarak
759
b. Hukuki Esası
759
c. Mahsup Hükümlerinin Uygulanış Şekli
760
d. Adli Kontrol ve Mahsup
761
e. Yurtdışında Geçen Sürenin Mahsubu
762
f. Şahsi Hürriyeti Sınırlama Sonucu Geçirilmiş Sürenin Hapsen Tazyik Yaptırımından Mahsup Edilebilip Edilemeyeceği Sorunu
762
3. Hapis Cezasının Ertelenmesi
762
a. Tanım–Kavram
762
b. Koşulları
764
aa. İşlenen Suçtan Dolayı Verilecek Ceza Hapis Cezası Olmalı ve Belli Ağırlıkta Bulunmalıdır
765
bb. Sanık Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezasına Mahkûm Edilmemiş Olmalıdır
767
cc. Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması Gerekir
768
c. Erteleme Kararı
770
d. Ertelemenin Koşula Bağlanması
770
e. Ertelemenin Denetime Tabi Tutulması: Denetimli Serbestlik
772
aa. Denetim Süresi
772
bb. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler
773
cc. Uzman Kişinin Görevlendirilmesi ve Görevleri
774
f. Ertelemenin Sonucu
775
g. Ertelemenin Düşmesi
775
DÖRDÜNCÜ KİTAP
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
§1. GENEL OLARAK
779
§2. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER
781
I. SANIĞIN VEYA HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ
781
A. Genel Olarak
781
B. Sanığın Ölümü
781
C. Hükümlünün Ölümü
782
D. Mağdurun Ölümü
783
II. AF
783
A. Genel Olarak
783
B. Affın Çeşitleri
785
1. Genel Af
785
2. Özel Af
786
C. Cumhurbaşkanınca Af
787
D. Dolaylı Af
787
III. ZAMANAŞIMI
788
A. Genel Olarak
788
B. Dava Zamanaşımı
789
1. Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
791
2. Çocuk Tarafından İşlenen Suçlarda Dava Zamanaşımı
792
3. Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi
793
a. Genel Olarak
793
b. Yeniden Yargılamayı Gerektiren Hallerde Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi
795
c. Lehe Hükmün Belirlenmesi ve Uygulanması Amacıyla Yapılan Yargılama Bakımından Dava Zamanaşımı
798
4. Dava Zamanaşımı Süresinin Başlaması
799
a. Genel Olarak
799
b. Bazı Suçlar Bakımından Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlamasına İlişkin Özel Düzenlemeler
801
aa. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçu (TCK m.230/1, 2, 3)
801
bb. İftira Suçu (TCK m.267)
801
5. Dava Zamanaşımının Durması
801
a. İzin – Karar
802
aa. İzin
802
bb. Karar
803
b. Bekletici Mesele
803
c. Kaçaklık Kararı
804
d. TCK Dışındaki Bazı Kanunlarda Zamanaşımının Durmasına İlişkin Hükümler
805
aa. Uzlaştırma (CMK m.253 – 255)
805
bb. Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi (CMK m.171/2 vd.)
805
cc. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (CMK. m.231/5 vd.)
805
dd. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Çocuk Hakkında Açılacak Kamu Davasının Ertelenmesi (ÇKK m.19)
806
ee. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (ÇKK m.23)
806
ff. Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu Bakımından Geri Bırakma (m.20)
806
gg. Bankacılık Kanunu Bakımından Dosyanın Bilirkişiye Tevdii (m.165)
806
6. Dava Zamanaşımının Kesilmesi (TCK m.67/3)
807
a. Kesilme Halinde Dava Zamanaşımının Uzaması
809
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Şeriklere Etkisi
810
C. Ceza Zamanaşımı
810
1. Genel Olarak
810
2. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Adli Para Cezasına Çevrilmesi Halinde Ceza Zamanaşımı Süresinin Tespiti
811
3. Farklı Türde Cezalar İçeren Hükümlerde Ceza Zamanaşımı Süresinin Değerlendirilmesi
812
4. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kısalması
812
5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlaması
813
a. Hükmün Kesinleşmesi
813
b. İnfazın Herhangi Bir Sebeple Kesilmesi
814
6. Ceza Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar
815
7. Ceza Zamanaşımının Durması
816
8. Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları
816
9. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi
817
10. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilme Nedenleri
818
a. Genel Olarak
818
b. Hükmün İnfazı İçin Tebligat Yapılması
818
c. Hükmün İnfazı Amacıyla Yakalama Yapılması
819
d. Mahkumun Yeni Bir Suç İşlemesi
820
11. Kesilmenin Etkisi
820
12. Ceza Zamanaşımının Sonuçları
821
D. Müsadere Zamanaşımı
821
E. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması
822
IV. ŞİKAYETTEN VAZGEÇME
822
V. ÖNÖDEME
823
A. Genel Olarak
823
B. Önödeme Usulünün Uygulanacağı Suçlar
825
VI. UZLAŞTIRMA
829
§3. DAVA VEYA CEZANIN DÜŞMESİNİN ETKİSİ
829
BEŞİNCİ KİTAP
KOŞULLU SALIVERİLME – ADLİ SİCİL VE
HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
§1. KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLA SALIVERME–MEŞRUTEN TAHLİYE)
831
I. TANIM–KAVRAM
831
II. KOŞULLARI
831
A. Hükmedilmiş Cezanın Bir Süre Çekilmiş Olması
831
B. İyi Hal
835
III. KOŞULLU SALIVERİLMEYE KARAR VERECEK MAKAM
837
IV. KOŞULLU SALIVERİLME YASAĞI
838
V. DENETİM SÜRESİ–DENETİMLİ SERBESTLİK
839
A. Uzman Kişi Görevlendirme
841
B. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler
841
C. Koşullu Salıverilmenin Geri Alınması
845
1. Geri Alınmayı Gerektiren Haller
845
2. Geri Alınmanın Sonucu
847
3. Geri Almaya Karar Verecek Makam
847
D. Koşullu Salıverilmenin Sonucu
847
§2. ADLİ SİCİL VE HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ
848
Kaynakça
855
Kavramlar Dizini
887
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 891,00 | 891,00 |
Cardfinans ( Finansbank )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 891,00 | 891,00 |
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 891,00 | 891,00 |
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 891,00 | 891,00 |
Diğer Kartlar
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 891,00 | 891,00 |


